Сөз құрамы

SHYMKENT 2023

Орындаған: Омарбек Мақпал

Тобы: ФӨТ-0323A

Қабылдаған: Абдушахым Н

КІРІСПЕ

СӨЗ ҚҰРАМЫ МАҒЫНАСЫНА, ФОРМАСЫНА ҚАРАЙ

БӨЛІМДЕРДЕН ТҰРАДЫ. ОЛАР: ПРЕФИКСТЕР, СӨЗ ТҮБІРІ,

ЖҰРНАҚ ЖӘНЕ ЖАЛҒАУ. ОСЫ СӨЗ БӨЛІКТЕРІНІҢ БӘРІН

МОРФЕМАЛАР ДЕП АТАЙДЫ. (ГРЕКШЕДЕН MORPHE-ФОРМА)

«ҚҰРЫЛЫС» МАТЕРИАЛЫ РЕТІНДЕ ГРЕК ТІЛІНІҢ СӨЗ

БӨЛІКТЕРІ АЛЫНАДЫ. КЛИНИКАЛЫҚ ТЕРМИНДЕР ТІЛДІҢ

БАСҚА СӨЗІ СЕКІЛДІ СӨЗ БӨЛІКТЕРДЕН ТҰРАДЫ.

Морфемалық талдау.

Морфемика - тілдің морфемдік құрылысы, сөз құрамындағы морфемалардың жиынтығы және солардың түрлері; сөздің құрамындағы морфемалардың түрлері мен құрылысын зерттейтін тіл білімінің бір саласы. Морфемиканың негізгі зерттеу объектісі - морфема. Сол себепті морфемика морфемалардың өзара бөлінуі және өзгеріске түсу ерекшеліктерін анықтауды мақсат етеді.

Морфемиканың негізгі бөлімдері дәрежесінде бөлінетін

мәселелері

1. морфемалардың түрі мен олардың қызметіне

байланысты сөз құрамындағы реттік жүйесін зерттеу

(түбірлер мен қосымшалар жүйесі) ;

2. морфемалардың лексикалық және грамматикалық

мағыналарын анықтау (түбірлер мен қосымшалардың

мағыналары) ;

3. сөз құрамындағы морфтарды өзара жіктеу және қандай

морфемалардан тұратынын анықтау процесін (тір, тірі,

тірлік) зерттеу;

4. морфемелардың өзара бірігуінде болатын дыбыстық

өзгерістерді зерттеу;

5. морфемалардың дыбыстық құрылысын анықтау (бір, екі,

үш, төрт дыбысты) .

Бір-екі буынды сөздермен салыстырғанда,

аналитикалық жолмен жасалған туынды атауларда

ұлттық танымның сипаты айқын көрінеді. Жалпы

мағынаның жіктелуінен жеке мағына туындағанда,

жалпының негізгі белгілік мәні жекеге көшеді де,

атаудың номинативтік мағынасында сақталады. Атау

заттың қасиет-белгісінің бар мәнін ашпайды, ерекше

белгісін айқындайды. Жеке мағыналы атаулар

өздерінің негізгі, өзек мағыналары арқылы

жүйеленіп, бір семантикалық өрісті құрайды.

Сөзжасамның жүйелілігі оның кешенді бірліктерінің

болуымен байланысты.

Суффиксация

-ul-(-cul-), -ol- жұрнақтары жалғанған зат есімдер деминутив деп аталатын классқа жатады, яғни кішірейту мағынасында Мысалы:

lobulus - долька

tuberculum - бугорок

foveola - ямочка

Етістіктен жасалған -io

жұрнағы жалғанған зат есімдер

жалпы мағынада «іс-әрекет»,

«процесс» мағынасында жүреді.

Мысалы: flexio - сгибание

Rotatio - вращение

Curatio - лечение

Етістіктен жасалған -or жұрнағы

жалғанған зат есімдер жалпы мағынада ісәрекет істейтін тұлға (лицо,

производящее действие) немесе іс-әрекет

жасалынатын құрал (орудие, инструмент,

которым производится действие) ретінде

қолданылады.

Мысалы: flexor - сгибающая мыщца

Rotator - вращающая мыщца

Prosector - прозектор (лицо, производящее

вскрытие трупа)

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

М. Н. Чернявский. Латинский язык и основы

медицинской терминологии: учебник-3-е изд. ., испр.

И доп., -М. Шико, 2007

Латинский язык и основы медицинской

терминологии: Учебдля мед вузов/под ред Щульц Ю.

Ф. -М-1993

М. Д. Машковский. Лекарственные средства.

Пособие для врачей. Издатель Умеренков, 2008

Дворцкий И. Х. Латинско-русский словарь, 1986

Ұқсас жұмыстар

Әскери шен

Жай сөйлем

Еркін сөз тіркестері

Синтаксис және оның объектілері

Сөз және оның құрамы

ЛЕКСИКОЛОГИЯ, ЗЕРТТЕУ НЫСАНЫ

Қазақ тілінің синтаксистік жүйесін оқыту

Сын есімнің сөзжасамы

Үстеулердің морфологиялық белгілері

СӨЗЖАСАМДЫ ОҚЫТУ

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz