Түзеткіш айнымалы электр тогын тұрақты тоққа түрлендіретін құрал




Презентация қосу
‘ИНЖЕНЕРЛІК ПӘНДЕР’КАФЕДРАСЫ

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
ТАҚЫРЫБЫ:БІРФАЗАЛЫ БІРПОЛУПЕРИОДТЫ ЖӘНЕ ЕКІПОЛУПЕРИОДТЫ
ТҮЗЕТКІШТЕР (СХЕМАЛАР, НЕГІЗГІ ҚАТЫНАСТАР).

Орындаған Лесбек Арайлым
Тобы ФӨТҚ(А)-01-22
Қабылдаған Даулетбаева Д
Жоспар
■ Кіріспе
■ Негізгі бөлім
■ Үшфазалы түзеткіштер
■ Екінші реттік электрмен қоректендіру көздері.
■ Сүзгілер (негізгі схемалар, сүзгілердің арақатынасы және
қолданылуы).
■ Инверторлар.
■ Қорытынды
■ Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе

Түзеткіш. Түзеткіш айнымалы электр тогын тұрақты тоққа түрлендіретін
құрал. Әдетте, токты түзету — ток тек қана бір бағытта өтетін вентильмен
іске асырылады. Қолданылатын вентиль типіне байланысты вакуумдық, газ
разрядты, шала өткізгіш және электр түйіспелі түзеткіш деп ажыратылады.
Электрондық құрылғыларда, аппараттарды қоректендіруге қажетті тұрақты
тоқ көзін алу үшін түзеткіштік құрылғылар қолданылады. Осындай
айнымалы тоқ энергиясынтұрақты тоқ энергиясына түрлендіретін
құрылғылар қоректену көздері деп аталады
Біріншіден, үлгілер фазаларға бөлінеді. Екі фазалы, сондай-ақ үш фазалы
модификациялар бар. Көпір құрылғылары тек түрлендіргіштер үшін жасалған.
Қуаты бойынша қуат элементтері, сондай-ақ сигналдық модельдер
ерекшеленеді. Тұрақтандыру құрылғыларының болуы бойынша олар толық
толқынды, толық толқынды емес, екі периодты және трансформаторлық
модификацияларға бөлінеді. Түзеткіштерді түсіну үшін кәдімгі үлгінің
сұлбасын қарастыру қажет.
Түзеткіштің жұмыс принципі негізделгенағымдағы түрлендіру. Бұл процесс
жиілікті өзгерту арқылы жүзеге асырылады. Ол үшін құрылғыда электронды
клапан бар. Арналар түрлендіру процесін тұрақтандыру үшін пайдаланылады.
Теріс полярлық проблемаларды болдырмау үшін стабилдік диодтар
орнатылған. Құрылғыны тікелей қосу өткізгіштер арқылы жүзеге асырылады.
Түзетілетін айнымалы токтың фазалар санына қарай түзеткіштер бір фазалы
немесе үш фазалы деп аталынады. Бір фазалы түзеткіштер бір жарты периодты
және екі жарты периодты болып, ал үш фазалы түзеткіштер бейтарап нүктелі
және көпірлі тізбекті болып бөлінеді.

1-сурет. Түзеткіштік қүрылғының функциялық сұлбасы: Тр-трансформатор; Тү
—түзеткіш; Сү— сүзгі; Тұ—тұрақтандырғыш.

2-сурет. Бір фазалы бір жарты периодты түзеткіштің электрлік сұлбасы (а) мен
түзетілетін (б) және түзетілген (в) кернеулердің графиктері.
Үш фазалардың айнымалы кіріс кернеуі диодтардың көмегімен жүріп
тұратын(поульстанатын) кернгеуге өзгереді, Диодтар кезек кезек жұмыс
істейді, әр қайсысы 1/3 периодта қосылады ол кезде фаза орамның бір
потенциялы басқа екі фаза ормдармен салыстырғанда оң болады,
Диодтарды салыстырған кезде ең үлкен орташа тура тогы мен кері кернеудің
амплитудалық шамасы ескеріледі
■ Желінің барлық үш фазасында біркелкі жүктемені пайда болуында
■ Түзелген кернеудің пульсациясын төмендетуге
■ Трансформатордың есептеу қуатын төмендетуге әкеледі
Екінші реттік электр қоректендіру көздері (ЕЭҚК) бұл бірінші реттік
қоректендіру көзінің энергиясын ЭК-і мен жүйелердің параметрлерінің
сәйкес келетін жиілік мәнді, деңгейлік және тұрақты электр энергиясына
түрлендіретін құрылғы. Бірінші реттік ЭҚК-і ретінде ЭК және әдетте
айнымалы токтың өндірістік желісін немесе айнымалы автономдық көздерін
(генераторлар), әйтпесе тұрақты (аккумуляторлар, химиялық батареялар
және т. б.) токтарды пайдаланады.
Тұтынушыда электр энергиясы басқа энергия түрлеріне - механикалық,
жылулық, химиялық, жарық т.б. айналады. Электр энергиясының көзіне
генераторлар қандай да болмасын механикалық қозғалтқыштармен
қозғалысқа келетін электр машиналары, аккумуляторлар және
гальваникалық элементтер жатады. Электр тұтынушылары ретінде
жарықтандырғыш шамдар, электр қозғалтқыштары, электрқыздырғыш
аспаптар т.б. пайдаланылады.
Электрлік сузгілер деп - конденсатор мениндуктивтілік орамадан түратын,
қоректендіргіштің белгілі бір жиліктік спектріндегі немесе бірнеше
жиліктік диапазонданы сигналдарың қабылдағышқа қарай өткізетінді
айтамыз, оның шығысының кірісіне қатынасы жиілікке тәуелді тізбек.
Кеңінен қолданылатын сүзгілердің үш кең категориясы бар: Төмен
жиіліктегі сүзгілер сипаттамалық жиіліктен төмен жиіліктегі кез келген
кірістің оның шығысына әлсіремеген немесе тіпті күшейтілген түрде өтуіне
мүмкіндік береді.
Сүзгілердің ерекшеліктері қандай?Сүзгі – жиілікті таңдайтын желі. Ол
белгілі бір жиіліктердің сигналдарын әлсіреусіз немесе өте аз әлсіретумен
беруге мүмкіндік береді және барлық басқа жиіліктердің сигналдарын
қабылдамайды немесе қатты әлсіретеді.
Инвертор (латынша іnverto –аударамын, өзгертемін) – 1) радиотехникада – шығысындағы
электр сигналдары амплитудасының өзгерісі, полярлығы немесе фазасы кірісіндегіге
қарағанда қарама-қарсы болатын электр тізбегі немесе электрондық құрылғы.
Радиотехникалық аппаратурада (фазоинверторда) инверторды амплитудалары тең, бірақ
фазалары қарама-қарсы болатын екі сигнал алу үшін пайдаланады
2) электртехникада – тұрақты токты бір фазалы немесе көп фазалы айнымалы токқа
түрлендіретін (газразрядты немесе шала өткізгішті аспап) қондырғы;
3) есептеу техникасында – цифрлық сигналдар үшін логикалық терістеу амалын (“емес”)
орындайтын электрондық элемент. Сонымен қатар инвертор мәлімет өңдейтін және
тасымалдайтын компьютер құрылғыларында электр сигналдарын қалыптастырып
күшейтеді. Интегралдық сұлбаларда инвертор өзіндік тәуелсіз міндет атқармай, күрделі
логикалық сұлбалардың құрамына кіретін қарапайым элемент қызметін атқарады
Қорытынды
Сүзгілер электроника мен телекоммуникацияда , радиода, теледидарда,
аудиожазбада, радарларда, басқару жүйелерінде, музыкалық синтезде,
кескіндерді өңдеуде және компьютерлік графикада кеңінен қолданылады.
Инверторлық аккумулятор ұзақ уақыт бойы аз мөлшерде токпен
қамтамасыз етуге арналған . Инверторлар және сияқты қуат резервінің
барлық шешімдері тұрақты токты айнымалы токқа түрлендіру арқылы
жұмыс істейді, өйткені біздің барлық электр құрылғыларымыз айнымалы
ток қуатымен жұмыс істейді.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
■ 1. Ақпараттық жүйелер мамандығының барлық студенттері
үшін.– Алматы: АЭжБУ, 2014. – 55 б.
■ 2. Туганбаев, И. Т. Электротехника [Текст] : учебник / И. Т.
Туганбаев. - ; Рек. М-вом образования и науки РК. – Алматы :
Эверо, 2014. – 250 с.
■ 3. Мантлер С. Н. Химиялық технологияның процестері және
аппараттары : оқулық / С. Н. Мантлер, Ғ. М. Жуманазарова. – ҚР
БҒМ ұсынған. – Алматы : «Бастау», 2018. – 256 б.
■ https://emirsaba.org/16-jartilaj-otkizgishterdi-elektr-fizikali-asietteri-elek
trond.html?page=5
■ https://ppt-online.org/568755?ysclid=loliugwiq0145105430
■ https://lwvworc.org/kk/how-inverter-battery-works

Ұқсас жұмыстар
Энергияның дәстүрден тыс коздері
Жарық диодтары
Электр энергиясын тұтынушылар
АЙНЫМАЛЫ ТОК
Трансформаторлардың қызметі
Өздік индукция
Электр тоғымен емдеу Электр тоғымен емдеу
ДИЭЛЕКТРИКТЕР БАРЛЫҚ ЗАТТАРДЫ ЭЛЕКТР
Электр тогы туралы түсінік
Генератордың құрылысы оның ақауларын тауып, реттеу ақауларын тауып, реттеу жолдары
Пәндер