Сүт пен сүт өнімдерінің пайдасы, құрамы және қолданылуы

“Сүттің және сүт өнімдерінің пайдасы”

Ғылыми жоба:

Дайындаған: Жұмағазы Саян

3 «Ә» сыныбы

Жетекшісі: Досманбетова Айда Ахмедовна

№172 мектеп-гимназиясы

Мазмұны:

1. Кіріспе

2. Негізгі бөлім

2. 1. Сүттің шығу тарихы жайында.

2. 2. Сүттің түрлері.

2. 3. Сүттің құрамы.

3. Біздің зерттеу жұмысымыз

3. 1. Сүт өнімдері

3. 2. Сүт өнімдерінің жасалу жолдары жіне пайдасы

4. Қорытынды

5. Қолданылған әдебиеттер

1. Кіріспе

Сүтке бал қосып . . .

Сүт деп нені айтады?

Оның тарихы қайдан бастау алады?

Мақсаты:

Сүт және сүт өнімдерінің пайдасын зерттеу, адам өміріндегі сүттің маңыздылығын анықтау.

Міндеттері:

Сүттің пайда болу тарихымен танысу;

Сүттің құрамын оқып-білу;

Сүттің түрлерін анықтап білу;

Сүттің қалай және қай жерде қолданылатынын оқып-білу.

Сүт өнімдері, пайдасы

Зерттеу нысаны - адам

Зерттеу заты - сүт және сүт өнімдері

Зерттеудің өзектілігі: біз сүтті күнделікті өмірде жиі қолданылғанымен, оның көптеген пайдасын, өзіне тән ерекшеліктерін біле бермейміз.

Зерттеудің болжамы: егер біз сүт жайлы көбірек оқып білсек, онда сүттің көптеген сырларын ашар едік.

Зерттеу әдістері:

- ғылыми әдебиеттердегі анықтамалармен танысу;

- бақылау;

- тәжірибе;

-зерттелген нәтижеге талдау жүргізу.

2. Негізгі бөлім

«Ақ- дертке дауа, жанға шипа»демекші

сүт тағамдарына тоқталу.

Сүт - төрт түлік мал өнімі

Қазақ халқының бұл қасиетті сусыны төрт-түлік малдан өндіріледі. Халқымыз тіршілігін, шаруашылығын осы мал өсірумен байланыстырып, тіршілікке пайдалануды шебер игерген.

2. 1. Сүттің шығу тарихы

Б. з. д. 470 жылы «Грек - мысыр жауынгерлері туралы тарихы» атты еңбегінде қымыз туралы құжаттық мәліметті Геродот қалдырған.

Қымыз

Украина - қатық

Ресей - простокваша

Армения - Мацун

Туркмения - Чал

Қазақстан, Татарстан - Қымыз

Болгария, Грекия, Түркия - йогурт

Кавказ - Айран

И. И. Мечников (1845 - 1916жж)

1908 жылы - сүт өнімдерді емдік мақсатта қолданудың негізін салғаны үшін Нобель сыйлығының иегері атанды.

И. И. Мечниковтың 15 жыл айран ішуі, қуаты, денсаулығының қалыпты болуы

Ж. Жабаев: « 99 жасқа келуімнің сыры - осы айран»-деген

2. 2. Сүттің түрлері

Түйе сүті-шұбат

Жылқы сүті---саумал, қымыз

Сиыр сүті

Қой сүті

Ешкі сүті

3. 1. Сүт өнімдері

3. 2. Сүт тағамдарының жасалу жолдары және пайдасы

Ауылда апам құрттың үш түрін жасайды. Оның бірі ұйыған сүтке тұз қосу арқылы жасалатын ақ құрт. Одан кейін жаңа сауылған сүтті қазанға құйып қайнатып, сосын оның сары суы сорғығанша күтіп, қайнаған малта құрт дайындау. Үшінші түрі сол қазанға қайнаған құртты бөтелкелерге құйып, қысқыға дайындау. Қыста осы құртты еттің сорпасына қосып ішсеңіздер, қыс бойы тұмау, жөтелден аман боласыздар. Сонымен қатар құрт табиғи кальций көзі. Егер адам ағзасында кальций жеткілікті болса, сүйегі тез сынудан аман болады, сонымен қатар тістеріңіз аппақ әрі әдемі болады.