Балдың пайдасы

Ғылыми жоба тақырыбы: Балдың пайдасы

Орындаған: 3 сынып оқушысы

Өмірғалиева Гүлнұр

«Ақтөбе облысы, Әйтеке би ауданы, Жамбыл орта жалпы білім беру мектебі» КММ

МАЗМҰНЫ

I Кіріспе

II Негізгі бөлім

2 Балдың тарихы

2. 1 Балдың түрлері

2. 2 Қазақстандағы омарта ісі

2. 3 Балдың құрамы және емдік қасиеті

III Зерттеу бөлімі

Пандемияда балдың пайдасы

IV Қорытынды

Зерттеу нысаны- адам

Зерттеу заты- бал

Зерттеудің болжамы-егер біз бал жайлы көбірек оқып білсек, онда балдың көптеген сырларын ашар едік.

Гипотеза:

Қанттың орнына бал қолдану арқылы денсаулықты жақсарту;

Ғылыми жобаның практикалық қолдану салалары:

Тақырып негізінде жинақталған материалдар тарих, дүниетану мен жаратылыстану пәндерінде қосымша ретінде қолдануға болады.

Зерттеудің теориялығы және практикалығы: Зерттейтін бал жөнінде кітапханадан, мұғалімдерден мен дәрігер, мен ғаламтордан, сыныптастарымнан мәліметтер жинақтау.

Ғылыми жұмыстың жаңашылығы: Балдың құрамы мен қуаты жайлы мәлімет ала отырып, пандемияда иммунитетімізді күшейту.

Зерттеу жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан тұрады.

Адамзат балдың керемет дәмін қанттың дәмінен әлдеқайда бұрын білді. Бұл тас дәуірінде болған. Содан кейін біздің ата-бабаларымыз жабайы аралар өмір сүрген ескі ағаштардың қуыстарын, тарақтарын араластырып, олардың құрамын жеп қойды - бұл қуанышпен болса керек. Сәл кейінірек, ежелгі адам аралардың ұяларын өзінің үйіне жақындатуды болжады, сондықтан мәдени ара шаруашылығы пайда бола бастады. Ежелгі Египет пен Грецияда бал өндірісі дами берді. Бірақ бәрібір бал қол жетімді өнім болған жоқ - ол негізінен жоғарғы тап өкілдеріне кетті. Тәтті, тұтқыр зат құдайлардың тамағы болып саналды, ол діни рәсімдерде қолданылған.

Аралар балды әр түрлі өсімдіктерден алады. Өсімдіктің бір түрінен жиналған бал «бір шырынды», ал бірнеше өсімдік түрінен жиналған бал «көп шырынды» деп аталады. Оны өсімдіктің түріне қарай атайды. Қазақстанда әр ұядан орта есеппен жылына 15 кг-ға дейін, жекелеген тәжірибелі бал ара өсірушілер 180 кг-ға дейін бал жинайды екен.

Балдың құрамында адам организміне қажетті заттардың барлығы бар.

Гүл балының құрамында 12-13 пайыз су, 0, 4 пайыз белок, 0, 3 пайыз көмір сутегі, глюкоза, жүзім қанты, сахароза, мальтоза, т. б. бар. Және де В3, В5, А, С, Н, Е, К дәрумендері, минералды тұздар, ферменттер, сондай-ақ, химиялық элементтер (калий, кальций, фосфор, хлор, күкірт, натрий, темір, марганец, мыс, т. б. ) кездеседі. Бұлардан басқа алма, жүзім, қымыздық тә-різді қышқылдар да болады.

Мамандардың айтуынша, балдың адам денсаулығы үшін пайдасы көп:

Қазіргі карантиндік режимде адамдар өз денсаулығын нығайтуға, иммунитетін көтеруге бар күш жігерін салуда. Көптеген дәрілік препараттар қолданып, медициналық масканы үнемі қорғаныс құралы ретінде пайдалануда екені баршамызға белгілі.

Мамандар да егер ересектер және балалар өз денсаулығына жауапкершілікпен қараса, сақтық шараларын пайдаланса, барынша пайдалы дәрілік өсімдіктер мен дәруменді өнімдерді қабылдаса бұл аурудан жақсы сақтанады.

Мен осы орайда «Балды » қолдануды ұсынамын. Жоғарыда атап өткенімдей балда - адам ағзасы үшін керектінің барлығы бар.

Балдың химиялық құрамы шырын жинаған өсімдіктердің түріне, топырағына, ауа райының жағдайына және балдың түрлеріне байланысты өзгереді. Балдың сапасы негізінен хош иісі, дәмі, түсі, тығыздығы, ылғалдылығы, қоректік және жабысқақ қасиеттері арқылы ажыратылады.

Өте құнарлы, тойымды болғанына қарамастан құрамында ауыр қорытылатын элементтер кездеспейді. Бал құрамы қанға, одан жасушалар мен тіндерге тез сіңіп кететін көмірсулар, белоктар, протеиндер (аминқышқылдары мен органикалық қышқылдар), минералды тұздар (калий, кальций, натрий, темір, хлор тұздары және күкірт т. б. ), пайдалы микроэлементтер мен ферменттерге (каталаз, липаз, амилаз) өте бай. Құрамындағы фруктоза, глюкоза және құрақ қант бұлардың барлығы да адам ағзасына аса қажетті.

Тәжірибе

Сапалы балды ажырату үшін жасалынған тәжірибелер

№1

1. Нағыз бал қасықты тез құйылмайды:

1) Біз бір ас қасық бал алып, айналмалы қозғалыстармен қасықты бірнеше рет араластырдық. Бал құйылған ыдысты төңкергенде бал ақпады .

2) Біз қасықты бал ыдысына батырдық. Қасықты шығарып, біз балдың құйылу сипатын бағаладық. (3-қосымша) .

Қорытынды: 1. Бал құйылмады, бұл сапалы бал

2. Бал қасықтан тез ақты - бұл сапасыз бал.

№2

Бал құрамындағы суды анықтау

Нағыз балда іс жүзінде су жоқ. Нанның бір бөлігін балға батырыңыз да, 8-10 минуттан кейін шығарыңыз. Жоғары сапалы балда нан қатады Егер, керісінше, жұмсарған болса, онда бұл қант шәрбаты.

Қорытынды: балда нан қатайған - сапалы бал.

№3 Балдағы су мен қантты анықтау

Ол үшін ылғалды жақсы сіңіретін төменгі сортты қағаз парағына бал тамызыңыз. Егер ол қағазға жайылып, дымқыл дақтар түзіп, тіпті ол арқылы өтіп кетсе, бұл жалған бал.