Температураға байланысты саңырауқұлақтардың өсу коэффициенттері

Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасының

«Дарын» білім беретін орта мектебі

«Саңырауқұлақ субстраттарын дайындаудың технологиялық режимі мен әдістерінің саңырауқұлақтардың селективтілігі мен өнімділігіне әсері»

Бағыты: биология

Секция: экология

Орындаған: 10 сынып оқушысы Сейтмұратов Мадияр

Жетекшісі: Тусупова Г. С. биология мұғалімі

Қазіргі уақытта саңырауқұлақ өсіру саласының дамуы Қазақстанда өзекті болып табылады. Өңірлерде саңырауқұлақ өсіруді дамытуға кедергі болатын негізгі проблемалардың бірі - өсіру кезінде тауарлы сапалы саңырауқұлақтардан жоғары өнім алуға мүмкіндік беретін жоғары сапалы субстрат дайындаудың қол жетімді технологиясының болмауы.

Саңырауқұлақтарға деген қажеттілік үнемі өсіп келеді. Осыған байланысты жеуге болатын саңырауқұлақтарды жасанды өсіруді өнеркәсіптік негізге көшіру қажеттілігі туындады. Қарқынды технология мен жабдықтары бар заманауи саңырауқұлақ өсіру кешендері жағдайында саңырауқұлақтардың өнімі жылына 2, 5 мың тоннаға жетуі мүмкін.

Белсенді өсірілетін саңырауқұлақтардың ішінде, әрине, шиитаке (Lentinula edodes сияқты базидиомицеттердің дәрілік түрлері ең перспективалы болып табылады. ) Pegler) (әлемдік өндіріс жылына 700 мың) және майтаке (Grifola frondosa) (жылына 125 мың тонна), жоғары өсу жылдамдығын, биологиялық белсенділікті және токсиканттардың болмауын үйлестіре отырып, дәрілік препараттарды алуға арналған шикізат болып табылады.

1- сурет. Саңырақұлақтарды өсіру әдістері

Жұмыстың мақсаты - саңырауқұлақтардың сапасы мен өнімділігі үшін субстрат дайындаудың технологиялық әдістерін жасау (устрица саңырауқұлақтарының мысалында) .

Міндеттері:

1. Температураның мицелий мен жеміс денелерінің өсуіне әсерін зерттеу.

2. Пастерлеу әдісімен субстратты өңдеу технологиясын оңтайландыру.

3. Аралас субстраттағы аспа саңырауқұлағының өнімділігі мен сапасын анықтау.

Саңырауқұлақтар мен олардың өнімдерінің биомассасын алу сызбасы:

Зерттеу нысаны ретінде: Алтай өлкесінің табиғи жерлерінде мекендейтін салпыншақ қайың (Betula pendula) түбінен жиналған жеміс денелерінен бөлінген.

A. mellea d-13 штаммдары және тауарлық мицелийден бөлінген L. edodes саңырауқұлағының F-1000 штамы мен G. frondosa саңырауқұлағының 2639 штаммдары қолданды.

Күзгі бал агарикасы (лат. Armillaria mellea)

Жапондық орман саңырауқұлағы

(лат. Lentinula edodes )

Температураға байланысты саңырауқұлақтар мицелийінің орташа тәуліктік өсу қарқыны

Notes: A. mellea D-13 және L. edodes F-1000 саңырауқұлақтарының өсуі үшін ең қолайлы температура аралығы 26 °C - ден 30 °C-қа дейін, ал G. frondosa 2639 штаммы үшін-24-32 °C екенін анықтадық. Оңтайлы температурада сусло- агар ортасында мицелийдің орташа тәуліктік өсу жылдамдығын зерттеу нәтижесінде G. frondosa 2639 (5, 7±0, 2 мм/тәул. ) қарағанда L. Edo-des F-1000 (5, 1±0, 2 мм/тәул. ) Штаммдары біршама баяу өсті. Салыстырмалы түрде төмен өсу қарқыны A. mellea d-13 (тәулігіне 1, 3±0, 2 мм) штаммымен сипатталдық. )

Сонымен қатар, A. mellea D-13 және L. edodes F-1000 саңырауқұлақтарында оңтайлы температура 26 °C емес, 28 °C болды, ал G. frondosa 2639 штаммында ол сәйкес келді. Өсу коэффициентінің ең жоғары көрсеткішімен G. frondosa 2639 (ҚР=51, 4) штаммы, біршама азымен - L. edodes F-1000 (ҚР=45, 0), ең азы - A. mellea D-13 (ҚР=11, 8) штаммы тәжірибе барысында ерекшеленді.

Температураға байланысты саңырауқұлақтардың өсу коэффициенттері

Саңырауқұлақ мәдениеті

Температура, °С

Өсу коэффициенті,

балмен

Орташа тәуліктік өсу жылдамдығы, ММ / тәул.

A. melleaD-13

27, 0±1, 0

11, 8±0, 2

1, 3±0, 2

L. edodesF-1000

26, 0±1, 0

45, 0±0, 2

5, 1±0, 2

G. frondosa 2639

28, 0±1, 0

51, 4±0, 2

5, 7±0, 2

Саңырауқұлақтар мицелийі колонияларының диаметрінің рН-ға тәуелділігі

Notes: Cусло -агар ортасындағы барлық саңырауқұлақтар рН 2, 4-3, 0 кезінде іс жүзінде өспейді. РН 4, 2-4, 8 кезінде өсу өте әлсіз болды. РН 5, 3 кезінде саңырауқұлақ мицелийінің өсу белсенділігі күрт артады және рН 6, 0 дейін жоғары болып қалады. A. mellea d-13 және L. edodes F-1000 колонияларының максималды диаметрі РН 6, 0 ортада байқалды, ал G. frondosa 2639 - 5, 8. Ортаны одан әрі сілтілеу кезінде колониялардың диаметрінің төмендеуін байқалдық.

Саңырауқұлақтардың өсуіне ең қолайлы РН 5, 8-6, 0 деген саналуды шығардық.

Саңырауқұлақ мәдениеті

Өсіру шарттары

Уақыты

өсіру, тәулік

РВ, %

Құрғақ биомассаның шығымы, г / л

A. mellea D-13

0, 00

5, 10±0, 18

0, 00

16, 48±0, 19

L. edodes F- 1000

0, 00

8, 00±0, 16

0, 00

6, 50±0, 19

G. frondosa

2639

0, 00

14, 80±0, 18

0, 00

7, 28±0, 17

Ескерту: өсіру шарттары I-тереңдік, II-жер үсті

Сұйық фазалық өсіру жағдайларына байланысты саңырауқұлақ мицелийінің биомассасы

Notes: Мицелий биомассасы туралы деректерді салыстыру A. mellea d-13 штаммының биомасса шығымы бойынша L. edodes F-1000 және G. frondosa 2639 штамдарынан асып түсетінін көрсетті, дегенмен ұзақ өсіру кезеңін ескеру қажет. Бір қызығы, L. edodes F - 1000 және G. frondosa 2639 беткі мицелиалды пленкаларының массаларының мөлшері айтарлықтай ерекшеленбегенін көрдік.

GP ортасында саңырауқұлақтар мицелийінің биомассасының жинақталу динамикасы көрсетілген

Notes: Суреттен көрініп тұрғандай, A. mellea D-13 және L. edodes F-1000-мен салыстырғанда G. frondosa 2639 штаммымен биомассаның жинақталуындағы айырмашылық айқын көрінеді. Динамикалық терең жағдайларда өсіру кезінде мицелийдің максималды шығымдылығы G. frondosa 2639 - дан 10-шы күні 14, 80 г/л, L. edodes F - 1000 - 12-ші күні 6, 50 г/л және A. mellea D-13- 14-ші күні 5, 10 г/л алынды.