Әктас өндірісінің технологиясының негізі

Презентация қосу

Тақырыбы: Әктас өндірісінің технологиясының негізі. Негізгі
қасиеттері және қолдану салалары. Әктасты с өндіру. Коагулянт
өндірісінің жылу ағынын есептеу. Затворительдер. Магнезиалды
байланыстырушы заттардың қатаюы. Алюмокалийлы ашыт қылар
өндірінің материалды ағынын есептеу .
Орындаған: Дюсембинова М.У
Тексерген: Лебаева Ж.Т
Топ: ХН-221
Әктастар — шөгінді тау жыныстары; негізінен, кальциттен
СаСO3 тұрады. Барлық шөгінді тау жыныстарыны ң 20%-ін
құрайды. Әктастар жоғары температураны ң әсерінен
қайтадан кристалданып, мәрм әрға айналады. Олар к өбінесе
теңіз түбінде түзіледі.
Әктас – кальциттен, кейде арагониттен т ұратын ке ң тарал ған ш өгінді
тау жынысы. Құрамында қоспа ретінде сазды минералдар, халцедон,
кварц, глауконит, пирит, гипс, ангидрит, т.б. кездеседі. Әктастар
негізінен саяз теңіздер мен қолты қтарда, кейде т ұщы к өлдерде
қалыптасады. Жаратылысы жа ғынан әктастар органогенді, хемогенді
(химиялық), кесекті ж әне криптогенді болып т үзіледі. Органогенді
әктастар жәндіктер мен өсімдіктерді ң қалды қтарынан қалыптасады.
Жәндік қалдықтарынан т ұратынын зоогенді, ал өсімдіктен т ұратынын
фитогенді әктастар дейді. Хемогенді әктастар қалы ңды ғы т ұра қты
қабаттар, конкрециялар құрайды. Оларды ң т үстері әр т үрлі (а қ,
күңгірт сұр, қара, т.б.) болып келеді. Химиялы қ әктастар саяз
теңіздерде, көлдерде қалыптасады. Кесекті әктастар әр т үрлі өлшемді
карбонатты кесектер мен үгінділерден т ұрады. Криптогенді әктастар ға
жаратылысы белгісіз, өзгерген әктастар жатады. Олар кристалл
түйірлі болады
ҚОЛДАНЫЛУЫ
МЕТАЛЛУРГИЯДА, ҚҰРЫЛЫСТА, ХИМИЯ
ӨНЕРКӘСІБІНДЕ ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ.
ОЛ ҚАРА МЕТАЛЛУРГИЯДА ФЛЮС РЕТІНДЕ, ХИМИЯ
ӨНЕРКӘСІБІНДЕ (СОДА, КАРБИД, МИНЕРАЛДЫ Қ
ТЫҢАЙТҚЫШТАР ӨНДІРУ ҮШІН), ҚАНТ, ШЫНЫ,
ЦЕМЕНТ ӨНДІРІСТЕРІНДЕ ҚОЛДАНЫЛАДЫ. ӘКТАСТЫ Ң
ҚАЗАҚСТАНДА КӨПТЕГЕН КЕН ОРЫНДАРЫ (САЯ Қ,
АҚТАС, КЕРЕГЕТАС, А ҚЖАР, Т. Б.) БАР
• Доломит (француз геологы Д.Доломьені ң есімімен атал ған) – 1)
карбонаттар класының минералы [ CaMg (СО3)2]. Тригональды қ
сингонияда кристалданады. Кристалдары ромбоэдр, призма пішіндес.
Ірі кристалды агрегаттары гидротермальды қ т үзілімдер мен қайта
кристалданған карбонатты қабаттарда кездеседі. Т үсі с ұр ғылт а қ, кейде
сарғыш, қоңыр немесе жасыл ре ңді болады. Қаттылы ғы 3,5 – 4,
меншікті салмағы 2,85 г/см3, шыныдай жылтыр, морт сын ғыш; 2)
негізінен Доломит минералынан т ұратын ш өгінді карбонатты тау
жынысы. Негізгі қоспалары кальцит, ангидрит. Доломит әдетте әктаспен
бірге кездеседі ж әне құрамында ғы Доломиті ң м өлшеріне байланысты
әктас Доломит (95 – 75%) ж әне Доломитті әктас (50%-дан аз) болып
бөлінеді.[5] Егер негізгі қоспа – ангидрит болса, тау жынысы ангидритті
Доломит, саз болса Доломиті мергель, құм болса құмды Доломит деп
аталады. Доломит кембрийге дейінгі ж әне палеозой ш өгінділерінде ке ң
таралған. Ол металлургияда (от қа т өзімді материал, флюс ретінде),
шыны өнеркәсібінде, глазурь ж әне а қ магнезит әзірлеуде, сондай-а қ
ауыл шаруашылығында топыра қты ң қыш қылды ғын азайту үшін
қолданылады.
• МАГНЕЗИАЛДЫ БАЙЛАНЫСТЫРҒЫШ ЗАТТАРҒА каустикалық магнезит және каустикалық
доломит жатады. Каустикалық магнезит табиғи магнезитті 750 ... 850 градусқа күйдіріп, одан
кейін ұнтау арқылы алынады. Күйдіру нәтижесінде магнезит магний оксидіне және көміртегі
оксидіне (IV) ыдырайды: MgCO3=MgO+CO2
Каустикалық доломит алу үшін табиғи доломитті тек магний карбонаты ғана ыдырайтын
температураға дейін қыздырады да, одан соң тиірменге тартып ұнтайды.
Басқа байланыстырғыш заттардан ерекше, магнезиалды байланыстырғыштарды сумен емес, тұз
ерітінділерімен, көбінесе хлорлы магний немесе магний сульфаты ерітінділерімен шылайды. Бұл
жағдайда байланыстырғыш тез қатаяды, одан алынатын құрамы 1:3 (байланыстырғыш құм)
тастың беріктігі артады, өйткені қатайғанда Mg (OH) 2 бірге магнийдің су хлориды да (3MgO*
MgCl2 *6HO2 ) түзеді.Магнезиалды байланыстырғыштардың беріктігі жоғары: Р сығу 60 ...100
МПа; оларды ксиолит және фибролит деп аталатын ағаш үгінділері мен жаңқалары, көнеп
сабағы, т.б. өсімдік талшқтары негізінде жасалатын еден төсеуге қолданылатын тақтайлар,
еденнің жіксіз негізін және дыбыс, жылу өткізбейтін бұйымдар өндіру үшін пайдалануға
болады.
Магнезиалды байланыстырғыш заттарда активті магний тотығы көбейген сайын олардың
беріктігі жоғарылайды. Сондықтан каустикалық доломиттің беріктігі каустикалық магнезитпен
салыстырғанда 2 есе төмен.
СҰЙЫҚ ШЫНЫ деп тығыздығы 1,3 ... 1,5 г/см 3 натрий немесе калий силикаттарының
колоидты су мөлшері 50...70 процент.
Сұйық шыны ауада баяу қатады , көмір қышқылымен реакцияға түседі. Бұл жағдайда кремний
қышұылы коагуляцияланып гель пайда болады:
Na2O*SiO2*2H2O+CO2=SiO2*2H2O+Na2CO3
• Сұйық шынының қатаю процесін тездету үшін оған қоспа ретінде көбінесе кремний
фторлы натрий қолданылады. Бұл зат сұйық шынымен химиялық реакцияға түскен кремний
қышқылының гелі, басқаша айтқанда , бойына көп су ұстап тұра алатын қатты тұнбасы, тез
пайда болады:
2Na2O*SiO2*6H2O+Na2SiF6 =2SiO2*6H2O+6NaF
Сұйық шынылар кремний тотығының сілті металл тотығына қатынасымен сипатталынады.
Бұл қатынас сұйқ шыны модулі немесе силикаттық модуль деп аталынады: оның көрсеткіші
2,6 ... 4 аралығында болады. Құрылыста көп қолданылатын натрийлі сұйық шынының
модулі 3 ... 4 аралығында.
Натрийлі сұық шыны алу үшін алдымен кварцты құм және содадан құралған шихтаны
1300-1400 градуста балқытады. Онан соң балқыған щыны тез суытылады, осы кезде шыны
сынады да силикат-глыба деп аталатын кесектерге айналады.Бұл зат қысымы 0,6 ... 0,7 МПа
, ал температурасы 150С градус су буының әсерімен автоклавта ерітіледі. Осылай сұйық
шыны өндіріледі.
Натрийлі сұйық шыны байланыстырғыш зат ретінде қышқылға төзіьді цемент өндіруде
пайдаланылады. Ол үшін 25 ... 30 проценттен көп болмауы керек кварц, кварцит, андезит,
диабаз тағы да басқа қышқылға төзімді заттар пайдаланылады. Мұндай цементтің сығуға
беріктігі 50 ... 60 МПа-ға жетеді.
Натрийлі сұйық шыны негізінде отқа отқа төзімді цемент те алынады:микротолтырғыш
ретінде шамот, динас, т.б. отқа төзімді заттардың ұнтақтары қолданылады. Мұндай цемент
отқа төзімді бетондарға пайдаланылады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
HTTP://REF365.RU/REF_085CE9AD732453472
A540A45F53CAE0A.HTML
HTTP://BIGOX.KZ/LEGIRLENGEN-BOLATTAR/
HTTP://WWW.URALPSK.KZ/
INFO_ARMATURA_A3_A1.HTML

Ұқсас жұмыстар

Әктас өндірісі

Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндіруі мен қолдануының дамуы

Техникалық керамика, қолдануы. Керамикалық материалдардың технологиясының заманауи күйі

Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндірісі мен қолдануының дамуы. Италлия, Англия, Россияда гидравликалық байланыстырушы материалдардың дамуы мен қолдануы. Байланыстырушы заттардың заманауи күйі және болашақта дамуы. Глинозем өндірісінің жылу балансын есептеу

Шойын мен болат

КӨБІК ШЫНЫ

Жаңа байланыстырушы заттардың түрі. СНГ мен Қазақстанда әктас, гипс, цемент, шыны, керемика өндірісі. Заманауи құрылыс саласындағы Қазақстан зауыттарының орны мен ролі. Коагулянт өндірісінің материалды ағынын есептеу

ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ КАРТА

Технология және биоресурстар факультеті

Құрылыстағы қаржылық есепті ұйымдастыру

Пәндер