ТОПЫРАҚ ТҮЗІЛУІ

Презентация қосу

ТОПЫРАҚТЫҢ
ТҮЗІЛУІ ЖӘНЕ
ҚҰРАМЫ.
Орындаған:Сайдуллаева М.
Қабылдаған:Беласарова Ш.
Топырақ - табиғат туындысы табиғи
ТОПЫРАҚ
әрі тарихи дене. Бір кездерде жер
беті қазіргі ай планетасының
ландшафты сияқты топырақсыз,
өсімдіктерсіз, ауасыз, тіршіліксіз
тып типыл, мүлгіге дүние болған.
Жер - бетінің жамылғысы
бастапқыда тығыз қатты тау
жыныстарынан тұрады. Бұл тау
жыныстары алғаш өздері пайда
бола бастасымен ақүздіксіз үгілу
құбылыстарына ұшырады.Қатты тау
жынысының үстіне топырақ түзіле
қоймайтыны белгілі.
Топырақтың қарашірігі -
жануарлар дүниесі өздерінің
тіршілік әрекетінің
нәтижесінде топырақты
байытады да шірінді
мөлшерін көбейте
түседі)шірінді мен кальциге
бай және құрылымы кесек
топырақтарды құрылымды
топырақ деп атайды.
ТОПЫРАҚ ТҮЗІЛУІ
Топырақтың түзілуі үшін, ең алдымен,
қатты тау жыныстары майда
ұнтақталған, кеуекті тау жыныстарына
айналуы керек. Жер бетіндегі
қатайғкан тау жыныстары табиғат
күштерінің ғасырлар бойы үздіксіз
әсерінен бірте бірте қирап, бұзылып,
қопсыған жыныстарға - айналады. Бұл
құбылысты геологияда үгілу
(выветривание) деп атайды. Үгілу
құбылысы тарихи топырақ түзілуден
бұрын болған, сөйтіп ол топырақтың
түзілуіне жағдай жасады.Табиғат
күштерінің, әсіресе температураның,
судың, желдің, күн сәулесінің, көшпелі
мұздардың топыраққа әсері зор.
Топырақ түзілу құбылысы физикалық
та емес, химиялық та емес,
биологиялық құбылыс.Топырақ түзуші
факторлар негізінен алты түрге
бөлінеді.Олар:
● Ауа райы
● Тау жынысы,
● Жоғарғы және төменгі сатыдағы
өсімдік пен жануарлар дүниесі,
● Жер бедері
● Аймақтың геологиялық жасы
● Қоғамның өндіргіш күші
ТОПЫРАҚ ҚҰРАМЫ
СҰЙЫҚ
ҚАТТЫ БӨЛІГІ
БӨЛІГІ
Минералды және Органикалық және
органикалық минералды
қалдығы қосындылары бар су

ГАЗДЫ
ТІРІ БӨЛІГІ БӨЛІГІ
Тірі Ауа
организмдері
ТОПЫРАҚ ҚҰРЫЛЫМЫ

ҚҰРЫЛЫМДЫ ТОПЫРАҚ ҚҰРЫЛЫМСЫЗ ТОПЫРАҚ

Топырақ түйіршіктерінің Топырақ түйіршіктері
көлемі 10 мм ге дейін ұсақ,құнарлы
болса,топыраққа су ауа болмайды.Қар суы
оңай өтіп,өсімдік өсуіне сіңбей,сай салаға
қолайлы жағдай туады. ағып кетеді.
Топырақта тірі
ағзалардың
қалдықтары кеңімен
таралған:өсімдіктердің
тамырлары,саңырауқұл
ақтар,
микроағзалар.

Топырақ құрылысы
ТОПЫРАҚ ЖАМЫЛҒЫСЫ
Қара Қара қоңыр Қоңыр сұр
топырақ топырақ топырақ

Солт. Қазақстан Орталық
обл., Қазақстан, Шөл және
Қостанай,Ақмола Каспий маңы шөлейт
обл., ойпаты,
Ақтөбе, Павлодар,
аймақтарда
Шығыс Қазақстан
Батыс Қазақстан
жазықтары
Қорытынды

Топырақ түзілу үшін сан ғасырлар керек, осы
қолданыста жүрген топырақта осыдан біраз алдын
пайда болған. Топырақтың пайда болуына себепші
болған олар балдырлар.
Қазірде топырақ даму сатысын тәмәмдаған. Енді
топырақ өздігінен даму қасиетінен айырылғанғ, оны
тек антропогендік әдіспен түзетуге болады.

Ұқсас жұмыстар

Топырақтың негізгі типтеріне шолу. Тундралық топырақтар

Топырақтану ғылымының маңызы

Топырақтану ғылымының міндеті мен мақсаты

Топырақтың сілтілігін анықтау

Сапрофиттер туралы түсінік

Топырақ

Қара топырақты зона

Түзуші экологиялық факторлар және олардың зоналыққа әсері

Топырақтың жылулық қасиеттері мен құбылымдары

Топырақ жайлы

Пәндер