Демократиялық партиясы

Презентация қосу

Саяси партиялар мен
қозғалыстар
Айдарбаева Раушан Қайса қызы, тарих
ғылымдарының кандидаты, доцент
Жоспар
1. Саяси партиялардың түсінігі, белгілері және функциялары.
2. Саяси партиялардың жіктелуі. Партиялық жүйе
3. Қазақстанда көппартиялықтың қалыптасуы
4. Лоббизм
«Партия» деген сөзді латын тілінен аударғанда «бөлу»,
«бөлшек» деген мағынаны білдіреді.

Саяси партия - қоғамның белгілі бір әлеуметтік топтары мен
таптарының мүдделерін білдіретін, белгілі бір топтың немесе
таптың ең белсенді өкілдерінен тұратын және саяси
мақсаттарға жету үшін құрылған (билікке жету, саяси жүйені
өзгерту және т.б.) ерікті саяси ұйымдар
Партиялардың даму кезеңдері
Тұңғыш алғашқы Макс Вебер саяси партиялардың
партиялар Ежелгі дамуында мынадай кезеңдерді көрсетті:
Грецияда пайда
болған.
Аристократи Саяси Көпшілік
ялық клубтар партиялар
Қазіргідей нағыз
үйірмелер
саяси партиялар
Жер иелерінің Буржуазия Көпшілікпен
Еуропада XIX ғ. мақсатын ның байланысты
екінші жартысында құрайды. мүддесін болып,
пайда бола бастаған қорғайды. барынша өз
қатарына
көбірек
адамдарды
тартады.
Саяси партиялардың негізгі белгілері

Кез келген партияның басты мақсаты – саяси билікке қол жеткізу;
партияның мақсаты мен міндеттері тұжырымдалған құжат - саяси
бағдарламасы бар;
Айқындалған ішкі құрылымы бар: жарғысы - ішкі партиялық өмірдің
маңызды нормалары бекітілген құжат; партияның орталық және жергілікті
басқару органдары; партияға мүшелік;
Әрбір партия сайлауға қатысып, халықтың қолдауын қамтамасыз етуге
тырысады
Партиялардың қоғамның саяси
өміріндегі функциялары
1. Саяси функциялар – партияныңмемлекеттік билікті алу үшін әзірленген саяси,
экономикалық және басқа бағдарламаларды іске асыру;
2. Репрезентативті функция - әрбір партия белгілі бір әлеуметтік топтың немесе таптың
мүдделерін көрсетеді.
3. Сайлау функциясы - кез-келген партия сайлауға белсенді қатысады, билікті талап етіп,
сайлаушыларды өзіне мүмкіндігінше көбірек тартуға тырысады;
4. Саяси әлеуметтену - саяси партиялар халық арасында белсенді үгіт-насихат жүргізеді,
өз идеяларын, идеологиясын түсіндіріп, халықтың саяси сауаттылығын арттырады
Саяси партиялардың жіктелуі

Сайлаушылар мен белсенділер санына қарай
(М. Дюверже)

Кадрлық Бұқаралық
Саяси партиялардың жіктелуі
Саяси жүйедегі рөлі мен іштей ұйымдасуына байланысты

Сайлаушылар Парламенттік
партиясы партия

Авангардтық Қауымдастық
партия партиясы
Саяси партиялардың жіктелуі
Саяси идеологиясына қарай
Социал-
Коммунистік
демократиялық

Буржуазиялық-
Консервативтік
демократиялық

Фашистік
Саяси партиялардың жіктелуі

Саяси өмірдегі алатын орнына қарай

Билеуші Оппозициялық
Саяси партиялардың жіктелуі
Жұмыс істеу жағдайына байланысты

Ресми Жартылай ресми

Құпия
Саяси партиялардың жіктелуі
Басты идеологиялық бағытында қарай

Революциялық Консервативтік

Реформистік Реакциялық
Саяси партиялардың жіктелуі
Саяси тәртіпті қолдануына байланысты

Демократиялық Авторитарлық

Тоталитарлық
Партиялық жүйе
Партиялық жүйе деп мемлекеттік мекемелерді қалыптастыруға
шынымен мүмкіндігі бар, елдің ішкі және сыртқы саясатына ықпал
ете алатын саяси партиялар жиынтығын айтады.

Партиялық жүйенің типтері:
Бірпартиялық;
Екіпартиялық;
Көппартиялық;
Бірпартиялық жүйе өзінен басқа, әсіресе бәсекелес
партияларды болдырмайды. Ол тоталитарлық және
авторитарлық қоғамдарға тән.

ВЬЕТНАМ ГИТЛЕРЛІК
КСРО ҚЫТАЙ
ГЕРМАНИЯ
Екіпартиялық жүйеде (бипартизм) басқа да
кішігірім партиялар болуы мүмкін, бірақ билік
үшін нағыз бәсекелестік ең ірі екі партияның
арасында жүреді.

АҚШ –
демократиялық және
республикалық
Сұрақ:

АҚШ-тың қазіргі
президенті кім
және қай
партияның өкілі?
Демократ Джо Байден -
АҚШ – тың 46-президенті
Ұлыбританияның екіпартиялық жүйесі:
консерваторлар мен либералдар
Сұрақ:

Ұлыбританияның
қазіргі премьер
министрі кім және
қай партияның
өкілі?
Консерватор Борис Джонсон:
Көппартиялық деп мемлекеттік билік үшін күрес барысында бірнеше
саяси партиялардың әр түрлі мүдделері мен пікір алалығын
пайдалана отырып басқару түрін айтады. Онда үш және одан артық
партия қатысады.

Көппартиялық жүйе Батыс Еуропа елдерінде кеңінен тараған.
Мысалы, Италияда - 14, Голландияда - 12, Швеция, Дания,
Норвегияда -5-тен артық патрия бар
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ КӨППАРТИЯЛЫҚ ЖҮЙЕ

Қазақстанда ресми тіркелген 6 саяси
партия бар:
•«Нұр Отан» партиясы
•«Адал»саяси партиясы
•«Ақ жол» демократиялық партиясы
•«Ауыл» патриоттар партиясы
•Қазақстанның Халықтық партиясы
•Жалпыұлттық социал-демократиялық партиясы
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ КӨППАРТИЯЛЫҚ ЖҮЙЕ

Nur Otan ("Нұр Отан") – Қазақстанның
президенттік ірі саяси партиясы. 1999
жылы Президент Нұрсұлтан
Назарбаевтің бастамасымен «Отан»
партиясы атымен құрылды
«Қазақстанның «АҚ ЖОЛ»
Демократиялық партиясы»
Партия төрағасы – Азат Перуашев.
Партия 2002 жылғы 3 сәуірде тіркелген.
Партия мүшелерінің саны 175 862 адамды
құрайды. Партияның мақсаттары: тәуелсіз,
гүлденуші, демократиялық және еркін
Қазақстан.

Қазақстанның халық партиясы - Қазақстан
коммунистік партиясының бөлшектенуі
себепті пайда болды. 2020 жылға дейін
Қазақстанның коммунистік халық партиясы
аталып келді.
Партия төрағасы болып Айқын Қоңыров
«ADAL» партиясы – 2013 жылы «Әділет»
және «Руханият» партиялары бірігіп
«Бірлік»партиясын құрды. 2020 ж. 19
қарашасында партия съезінде партия аты
«» АДАЛ болып өзгертілді.
Партия төрағасы – Серік Сұлтанғали
Партияның бағдарламасы:

Халықтың өмір сапасын көтеру;
Кәсіпкерлік – дамыған мемлекеттің іргетасы
Агроөнеркәсіптік кешенді дамытуға басымдық беру
Өмірге қолайлы мемлекет
Өңірлердің өркендеуі – қуатты мемлекет діңгегі
«Ауыл» Халықтық-демократиялық патриоттық партиясы
2015 жылдың 5 қыркүйегінде «Ауыл» Қазақстан социал-
демократиялық партиясымен Қазақстан патриоттар
партиясының бірігуі нәтижесінде құрылды.
Партия Төрағасы Әли Бектаев

Жалпы ұлттық социал-демократиялық партия, 2006 жылы
құрылып, 2007 жылы 25 қаңтарда тіркелген. ЖҰСДП өзінің
алдына демократиялық, құқықтық, әлеуметтық мемлекет,
инновациялық экономика құру, жаңа гуманистік саясатты
жүзеге асыруды жарғылық мақсаттары ретінде белгілеген.
Партия төрағасы – Жармахан Тұяқбай
ЛОББИЗМ
Лоббизм дәстүрi Американың 18 Президентi кешке өз
Америка Құрама командасымен бiр мейманханада, дәлiрек
Штатындағы 1861-1865
айтсақ, оның кiре берiсiнде /англ. lobby-
жылдардағы азамат
соғысында үлкен вестибюль, прихожая/ демалуды әдетке
беделге ие болған айналдырады. Онда министрлер,
У.С.Грант президенттiк сенаторлар әр түрлi адамдармен кездесiп,
еткен жылдар /1869- олардың ұсыныстарын, сұраныстарын
1887ж./ қалыптасты. тыңдап, оны ақша үшiн орындауға уәде
берген.
ЛОББИЗМ
Бiрiншi, жағымсыз мағынада - «таныс-тамыр»,
«протекционизм», «сатып алу» ұғымдарының синонимi
ретiнде қолданылды.
«ЛОББИЗМ»
Екiншi, лоббизмнiң жағымды жағы ол демократиялық саяси
процесс институттары ретiнде әрекет етушi қалыпты, салауатты
құбылыс. Бұл мағынада лоббизм «қысым тобының» мемлекеттiк
органдардың басқарушылық шешiмiне белгiлi бiр әлеуметтiк топ
мүддесiн қанағаттандыру үшiн заңды формада ықпал ету.

Ұқсас жұмыстар

Азат Бірлік саяси

Қазақстандық көппартиялық жүйенің қалыптасуы жə не ҚР саяси партиялары

НҰР ОТАН ХАЛЫҚТЫҚ - ДЕМОКРАТИЯЛЫҚ ПАРТИЯСЫ

САЯСИ ЖҮЙЕ

Саяси партиялары

Қазіргі Қазақстанның саяси көшбасшылары

Партиялық жүйелер

САЯСИ ПАРТИЯНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Қазақстанның қазіргі кезеңдегі саяси партиялары

ПАРТИЯНЫҢ Қоғамның саяси жүйесін қалыптастыруға қатысу

Пәндер