Сіңірлердің және саусақтардың зақымдалу түрлері

Қ. А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Медицина факультеті

Хирургиялық аурулар кафедрасы

Орындаған Мажитова Г

Тобы ЖМ 017

Қабылдаған Турметов И. Ж

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

1. Сіңірлердің және саусақтардың зақымдалу түрлері.

2. Жарақаттық зақымдалу кезіндегі алғашқы көмек.

3. Клиникалық көріністері

4. Диагностикасы. Емі. Асқынуы

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

1. Сіңірлердің және саусақтардың зақымдалулары туралы студенттерге түсініктеме беру.

2. Зақымдалу кезіндегі бірінші көмек қалай көрсетілетндігін түсіндіру

Бөж мақсаты

Ең жиі зақымданатын сіңірлер туралы түсініктеме беру, және олардың алдын алу.

Бөж міндеті

Зерттеу сұрағы

1. Зақымдалудың қандай түрлері бар

2. Зақымдалу кезіндегі негізгі диагностикалық шаралар қандай

3. Жарақаттық зақымдалудан басқа қандай зақымдалулар кездесуі мүмкін.

Кіріспе

Зақымдалу немесе жарақат деп-сыртқы ортадан ағзаға қандайда бір фактордың кенет әсер етуі нәтижесінде анатомиялық бүтіндігінің және онда өтетін физиологиялық процестердің бұзылуын айтады.

Жаңа жарақат

1-2 күн жарақаттанғаннан кейін

Жаңа емес жарақат

3-21 күн аралығында

Ескірген жарақат

3 апта көлемінде

2022 ж ДСҰ бойынша статистикалық мәлімет

18%

30%

52%

2022 ж статистикалық мәліметтерге сүйенер болсақ Қазақстан Республикасының қала тұрғындарының 64% ы травмалық жарақаттар, ал қалған 36% ы созылмалы аурулармен шағымданады.

Травмалық жарақаттардың ішінде

52%-аяқ-қол зақымдары

30%- бас сүйегі және ми жарақаттары

18%-аралас зақымдалулар.

Туылу кезіндегі жарақат-интранаталды және жаңа туған нәрестенің жұмсақ тіндерінің зақымдалуы. Ол әдетте

1. Патологиялық туылу актісі кезінде

2. Акушерлік көмек көрсету кезінде

3. Асфиксия жағдайында реанимациялық шараларды ұйымдастыру кезінде пайда болады.

Туылу кезіндегі жарақат

Тұрмыстық жарақат

Тұрмыстық жарақат -70 қамтиды. Ол әдетте

1. Сатыдан көтерілу кезінде

2. Аулада жүгіріп жүрген кезде

3. Далада жүру ережелерін сақтамағаннан т. б пайда болады.

Омырау жасындағы балаларда баолық зақымдалудың 3/1 бөлігін күйген жарақат құрайды, және 20 жуығын сынықтар құрайды.

Негізгі бөлім

Зақымдалулар классификациясы

Оқшауланған-1 мүше көлемінде, 1 анатомиялық сегмент немесе 1 анатомиялық аймақтың көлемінде функциялық құрылымының зақымдалуы.

Аралас-бір уақытта зақымдалу екі немесе одан да көп мүшелер аймағында болғанда немесе біршама топографиялық аймақта болғанда, бірақ әртүрлі функциональдық қатынастарының болуы

Біріктірілген-зақымдалу 2 немесе оданда көп жарақаттаушы факторлар (механикалық, термиялық, химиялық, радиациялы) бір уақытта әсер еткенде пайда болады.

Соғылулар

Соғылулар деп-анатомияық бүтіндігінің бұзылуынсыз жүретін мүшелердің немесе жұмсақ тіндердің жабық механикалық зақымдалуы

Клиникалық көрінісі

Зақымдалған орнында ісінулер

Алғашқы сағаттарда тері астына қан құйылу(1-тәуліте көк түсті сосын сары жасыл түске енеді)

Тері және тері асты май шелі сыдырылғанда осы аймаққа қан жиналып гематома пайда болады

Флюктуация симптомы пайда болады, пальпацияланғанда үнемі ауырсынады, зақымдалған бөлік функциясын дұрыс атқара алмайды, бірақ науқас онымен пайдалана алады.

Белсенді және енжар қозғалыстар балада ауырсыну тудырады

Диагностикасы

Рентген (ең тиімді, тез жасалынатын, оңай әдіс, нақты диагноз қоюға көмектеседі)

КТ(ең төмен сәулелену дозаны пайдалана отырып, ағзадағы жасырын патологияны анықтауға және кесінді қалыңдығы 0, 5мм-ден 10мм ге дейін қабатты суретін алуға, мүшелер мен тіндердің жай -күйін анықтауға көмектеседі)

МРТ(патологиялық процесстің ең аз белгілерін анықтауғв мүмкіндік береді)

Иммобилизация немесе төсектік тәртіп(зақымданған бөлікті қозғалыссыз қалдыру керек. )

Қан кетуді тоқтату үшін алғашқы тәулікте мұз қойылады.

Аяқ қолдарын шеткі бөліктен ортаңғы бөлікке дейін таңғышпен байлайды.

Су сінділенумен гематоманы кері сорылу кезеңінде, жылулық ем-шаралары(құрғақ жылу, жылы ванна, УЖЖ терапия)

Гематоманың инволюциясын жеделдету үшін 2-3 тәуліктен бастап, жергілікті микроциркуляцияны жақсартатын және ауырсынуды басатын әсері бар(Траумель С, Троксерутин, НПВС) жергілікті қолданылатын қыздырушы жақпа майлар, ерітінділер қолданылады.

Гематома инфекциялануды болдырмау үшін асептиканың ережелерін сақтай отырып пункция жасалынады. Пункциядан кейін таңғыш қойылады.

Бұлшық еттер жыртылуында, немесе сіңір созылуында 7-8 күн гипстік лонгеттер салынады.

Физиотерапия

Емдік гимнастикалар жасалынады

Емі

Сіңірлердің зақымдалуы кезінде ең жиі кездесетіні-Білезік және аяқ сіңірлерінің(Ахиль сіңірі) зақымдалуы. Білезік пен саусақ сіңірлерінің кескіш заттармен немесе шынымен зақымдап алған жағдайда пайда болады.

1, 9-2, 8% жағдайда кездеседі.

Сіңірлердің зақымдалуының клиникалық бағалауын анамнез жинау, қарау, білезік саусақтарын өозғалтын тексеру кіреді. Анамнез жинау барысында жарақат болған мерзімнен кейінгі уақытты, жарақаттың қалай болғандығы,, жарақаттанрған заттың түрі, жарақаттану механизмі(бүгу, жазу) және алғашқы көмек көрсету көлемін анықтап алу керек.

Қарау барысында жарақаттың сипатын, бағыты мен жараның орнын анықтайды.

Білезік сіңірлерінің зақымдалуы