ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ТЕХНИКАСЫ

Презентация қосу

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: Еркін күрес

ОРЫНДАҒАН:ТАШШАБАЙ Б.
ТОБЫ:ФКС22/3
ҚАБЫЛДАҒАН:ТҰРСЫНБЕКОВ Д.
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... .. … …. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. … .. … 1
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ПАЙДА БОЛУЫ ЖӘНЕ ДАМУ ТАРИХЫ.. …. 2
ЕРКIН КҮРЕСТIҢ ЕРЕЖЕЛЕРI ... ... ... ... ... ... ... ... ..... ... ... ... ... ... ... ... .3
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ТЕХНИКАСЫ ... ... ... ... ... ... ... … … …. … …. … …4
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ПАРТЕРДАҒЫ ТЕХНИКАСЫ ... ... ...... … … … 5

Дискриминация ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІ ... ... ... … … …… …6
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ….. … …. … … … … . .. . … .. . .. . .. .. . .. .. 7
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... … … … … …. . … 8
КІРІСПЕ
Күрес – спорт
Қазақстанда күрестің қазақша күрес, грек-рим күресі, еркін күрес, дзю-до
және самбо сияқты жекпе-жек түрлері кең дамыған.
Қазақша күрес – ұлттық спорт түрі. Оның тәсілдері сан алуан. Жекпе-жек
барысында бір қолмен белдіктен немесе күрте жағасынан, жеңінен ұстап
шалу, үйіріп, сүріндіре, жұлқу, тізеден қағу, іліп немесе кеудеден асыра
лақтыру, т.б. көптеген тәсілдер қолданылды.
Еркін күрес – екі адам қатысатын жеке жекпе-жек, спорт түрі. Мұндай
шайқастың мәні - қарсыласыңызды иық пышақтарына әртүрлі тәсілдермен
қою - төңкеріс, лақтыру, сапар және т.б.
Мұндай жекпе-жек бес минутқа созылады, оның барысында қатысушы
жеңіске жету үшін үш қымбат ұпай жинауы керек. Егер тараптардың
ешқайсысы үш ұпай жинамаса, жекпе-жек жалғасады - ол үш минутқа
ұзартылады. Егер бұл жолы жеңімпаз болмаса, шайқас қарсыластардың бірі
ұпай жинағанша жалғасады.
Принциптерге қарамастан, еркін күресте әлі де белгілі бір ережелер бар. Иә,
олар мүлде қатал емес, біршама жеңілдетілген және еркін емес және кез
келген басқа спорт түріне қарағанда әлдеқайда аз шектеулер бар.
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ПАЙДА БОЛУЫ ЖӘНЕ ДАМУ
ТАРИХЫ

Еркін күрес - өте ескі спорт түрі, ол ондаған жылдар бойы бар. Ол
Англиядан тарай бастады, Америкаға баяу ағылды, бұл жерде «жабайы»
әдістердің: буындардың шығуы, ауыртпалық техникасы және т.б. әсерінен
жұртшылық арасында күрес қарқын алды.
1904 жылдан бастап еркін күресті Америка Құрама Штаттары Олимпиада
ойындарына енгізді. Бұл американдықтарға өз спортындағы басқа елдерге
қарағанда әлдеқайда көп жеңіс әкелді.
Мұндай күрес Түркияда да, Иранда да танымал болды - онда бұл спорттың
палуандары іс жүзінде құдай ретінде дәріптеледі, ал спорттың өзі елдердің
ұлттық қазынасына айналады. Мұнда еркін күрестен жарыс қызу жүріп
жатыр. Өйткені, көптеген адамдар спорттың бұл түрін жақсы көреді.
Қазіргі адамдар, әсіресе жастар арасында күрес одан әрі қарқын алуда.
ЕРКIН КҮРЕСТIҢ ЕРЕЖЕЛЕРI Қазақша күрестен
шешілуі қармауыштар үшін жоғарғы дене бөлігі.
Күрес тағанда жүргізіледі. Аяққа өтуге тыйым
салынады. Күртеше мен белдеуден қармауға
болады. Белбеу күресі тәсілдері рұқсат етілген.
қолды Қағып жіберуге, жамбас тәсілдері арқылы
аяғын іліп алуға болады. Тіземен кілемге тиюге
болмайды, бұған қатысты алдын-алу ескерту
береді.
Қазақша күрес техникасы бойынша грузин
(чидаоба), татар (куреш) және өзбек күресімен (
кураш) ұқсас. Қазақша күрес тәсілдері самбо
техникасына енгізілген. Көбіне қазақша күрес
палуандары (балуандар) самбо, дзюдодан әр түрлі
жарыстарға қатысады.
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ТЕХНИКАСЫ
Шалып лақтыру — техникалық арсеналында жетекші орындардың бірін алады. Оның алдыңғы, артқы және
бүйір шалу сияқты түрлері бар. Әдіс бір аяқтың астына да екі аяқтың астына да орындалады. Шабуылдаушы
балуан қарсыласын өз қойған аяғын арқылы арқасына лақтырады.
Қағып лақтыру — алдыңғы, артқы, бүйір және іштен қағып лақтыру деп бөлінеді.
Иліп лақтыру — самбо терминологиясында бұл — сирақтың ілмектері.
Лақтыра жығу — бұл лақтыру кезінде, аяқ (аяқ) қарсыластың алдынан немесе аяқтың артқы бөлігі ішінен кіру
арқылы лақтыру.
Арқадан асырып лақтыру — бұрыла лақтыру. Самбо терминологиясында — арқа арқылы лақтыру.
Қарсыласына арқасымен бұрылу есебінен - кейін иіліп не лақтырған жағына алға қарай жығылып орындалады.
Еңкейіп лақтыру — еңкейіп лақтыру. Күшті балуанның физикалық күші үшін тәсілдер. Көбінесе қарсы әдіс
ретінде қолданылады, сол мезетте қарсыласының иық арқылы балуанның белін басып алуға тырысқан кезде
орындалады. Осы сәтте лақтыруды жүргізетін балуан басты қимылдатып бұрын кенеттен дене тұрқын, аяқтағы
тізе буындарын түзетуі тиіс және қарсыласын өзіне қаратып, содан кейін денені алға күрт көлбеулетіп және тізені
төмен тастап есебінен көтеру керек.
Көтермелеп лақтыру — үстіне отырғыза лақтыру. Қазақ күресінде тарихы терең белгілі әдіс. Сыртынан және
ішінен отырғызу арқылы әр түрлі тәсілдермен орындалады.
Айналдырып лақтыру — шыр айналдыра лақтыру. Қатаң тәсілдер, қазақ күресінде ежелден белгілі. Күші
көптер қарсыластарын иық деңгейіне, тіпті одан да жоғары бас деңгейіне көтереді, олардың айналдыра әр түрлі
тәсілдер орындаған: оларды қойылған жамбас, арқа арқылы тастаған, немесе сыртынан іліп алу арқылы
лақтырған. Бұл техниканы меңгерген балуаннан қарсыластары қорқатын. Кейбір физикалық әлсіз балуандар
осындай лақтырудан кейін жарақаттар алған.
Тонқалана асып домалай лақтыру — домалай лақтыру. Белден екеуі де ұстасқан кезінде жүргізіледі,
шабуылдаушы лақтыруды орындай отырып, бір жағына қарсыласты ала отырып, қолдың күш-жігері арқасында
оны өзіне қарай лақтырады және арқасымен ұстап қалады.
Кеудеден лақтыру — бүгіле лақтыру. Самбо терминологиясында — кеуде арқылы лақтыру.
Орап лақтыру — cамбода бұл ілмек тәсілдердің бір түрі.
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ПАРТЕРДАҒЫ ТЕХНИКАСЫ
Еркін күрестің басқа спорт түрлері сияқты белгілі бір техникасы бар. Олар бірнеше
санатқа бөлінеді:
Грек-рим, онда аяқпен, адыммен, сыпырғышпен, басып алумен және соққылармен кез
келген соқпалы қозғалыстарды қолдануға тыйым салынады.
Дзюдо. Бұл техниканың басты ерекшелігі – қатысушылар кимоно – жапон ұлтының
ұлттық киімін киеді.
Самбо. Дресс коды - шорт және арнайы күрте. Бұл дзюдо техникасына өте ұқсас, кейде
спортшылар екі әдісті де біріктіреді.
Ал, еркін күрес. Грек-рим күресімен салыстырғанда айқын ұқсастықтарды байқауға
болады, бірақ негізгі айырмашылықты ұмытуға болмайды – грек-рим күресінде аяқ
техникасын қолдануға тыйым салынады, ал еркін күресте, керісінше.
Осылайша, біз тіпті осындай қызықты спортты бөлек әдістерге бөлуге болады.
ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІ

Еркін күрес ережесіз күресті білдіреді деген қалыптасқан, бірақ дұрыс
емес пікірге қарамастан, әлі де кейбір ережелер бар:
Қарсыластарға, мысалы, грек-рим күресінде, қатаң түрде
орындалмайтын сыпыруға, жүгіруге, аяқты ұстаудың әртүрлі түрлерін
жасауға рұқсат етіледі.
Жекпе-жек 5 минутқа созылады, бірақ уақыт жинаған ұпай санына
байланысты қосылады. Еркін күрестен біріншілік үш ұпай алғанға
беріледі.
Күрес бір палуан екіншісін жауырынға салғанда аяқталады, бұл жанасу
деп аталады. Бұл үшін оған 3 ұпай беріледі және ол жеңімпаз атанады.
Шынында да, еркін күрес басқалардан өте аз және қарапайым
ережелерімен ерекшеленеді. Бірақ, көптеген спортшылардың пікірінше,
бұл қандай да бір жолмен тапсырманы қиындатады.
Қорытынды
Спортшылар да, әуесқойлар да күресті бастаудың бірнеше себептерін көрсетеді. Кейбіреулер тіпті
спорттың бұл түрі физикалық күш пен төзімділікке ғана емес, моральдық тыныштыққа да қол жеткізуге
көмектеседі деп әзілдейді. Ендеше, күреспен не үшін айналысады?
Өзіңізге қамқорлық жасаудың тамаша тәсілі. Жекпе-жекке қолданылмайтын қосымша ереже бар. Шашын
немесе тырнағын қимайынша, ер адамды кілемге шығаруға болмайды. Бұл спорт түріне рұқсат етілмейді.
Жастықты сақтау. Кез келген басқа спорт түрі сияқты еркін күрес өмірді ұзартады, реакцияны,
төзімділікті және күшті дамытуға көмектесетінін түсіну оңай.
Ептіліктерді дамыту. Шапшаңдық сияқты сапаны шынымен де көп спортшылар байқай алмайды. Бұл
әдетте боксшыларға, хоккейшілерге және, әрине, балуандарға қатысты. Ресейдегі еркін күрес оның
спортшыларының ептілігімен ерекшеленеді.
Бұлшықеттерді нығайту және дамыту. Қарсыластар бір-бірін еденге лақтырып, бір-бірін теуіп, итеріп
жатса, бұл жерде бұлшықеттер қалай дамитын сияқты? Шын мәнінде, барлық дерлік бұлшықеттер
қатысады, ал жүктеме оңай емес.
Түйсік. Қарсыласыңыз келесі секундта не істейтінін болжау үшін сізде өте дамыған түйсігі болуы керек.
Ешбір күмәнсіз. Ешбір жағдайда ешқандай күмән болмауы керек - ол бір секундқа кідірді, ал сіз қазірдің
өзінде иық пышақтарында, қарсыласыңыздан таң қалдыңыз.
«Қауіпсіз және қауіпсіз». Иә, бұл еркін күреске қатысушылар туралы. Қару-жарақ, өмірге қауіп төндіретін
қозғалыстар жоқ. Сіз күресесіз - сіз жеңесіз.
Бұл спорт түрінің артықшылығы көп деп кім ойлаған?! Күшті ниетпен, тіпті белгілі бір дағдылар мен
талант болмаса да, сіз табысты спортшы бола аласыз, мысалы, Дағыстандағы еркін күрестен көптеген
спортшылар.
Пайдаланылған әдебиет
“Балалар Энциклопедиясы”, V-том
Қазақстан - спортшылар елі. Энциклопедиялық
анықтамалық. - Алматы: "Сөздік-Словарь".
ISBN 9965-822-57-3Қазақша күрес
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Ұқсас жұмыстар

Қазақ күресінің әдіс - тәсілдері

Жабық бұрылыстар

Бәсеке және монополия

Допты қабылдау

Орман Зиянкестері және олармен күресу тәсілдері

Бәсеке және монополия жайлы

Монополияның түрлері

Артқы тесіктің қысқарылу себебі

ДОПТЫ ТОРҒА ТАСТАУ ӘДІСТЕРІ

Баскетбол тарихы

Пәндер