Африка жануарлар әлемі

Африка

1. Африка - өркениет бесігі. Бұл адамзат мәдениеті мен қауымдастығы пайда болған алғашқы континент.

2. Африка - адам өмірінде аяқ баспаған жерлер бар жалғыз құрлық.

3. Африканың ауданы 29 миллион шаршы шақырым. Бірақ аумақтың бестен төрт бөлігін шөлдер мен тропикалық ормандар алып жатыр.

5. Африканың жаппай отарсыздануы Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін ғана болды.

6. Африкада басқа еш жерде кездеспейтін ең сирек кездесетін жануарлар мекендейді: мысалы, бегемоттар, жирафтар, окапи және т. б.

7. Бұрын бегемоттар бүкіл Африкада өмір сүрсе, бүгінде олар Сахара шөлінің оңтүстігінде ғана кездеседі.

8. Африкада әлемдегі ең үлкен шөл Сахара орналасқан. Оның ауданы АҚШ-тың ауданынан үлкен.

9. Материкте әлемдегі екінші ең ұзын өзен - Ніл ағып жатыр. Оның ұзындығы 6850 шақырым.

10. Виктория көлі - әлемдегі екінші тұщы су көлі.

Тайпалары

Африка осыдан 8-5 млн жыл бұрын алғашқы адамдардың отаны болған. Қазіргі таңда бұл құрлықты, негізінен жергілікті тұрғындар мекендейді. Дегенмен Африкадағы бір мемлекетті екіншісімен салыстыру қиын. Олар әртүрлі тілде сөйлейді, діни-ұстанымдары, салттары бір-бірінен өзгеше.

Тарихы

Африка туралы мәлімет өте ерте кезден-ақ белгілі болған, әсіресе, оның жерортатеңіздік жағалауындағы ірі мемлекеттер туралы деректер көп. Египет перғауынында қызметте жүрген финикиялықтар біздің заманымыздан бұрынғы 600 жылы шамасында бүкіл құрлықты айнала жүзіп шыққан. 14 ғасырда марокколық араб Әбу Абдаллах ибн-Баттута қазіргі Сомали мемлекеті аймағын, кейіннен Мали мен Тимбукту жерлеріне саяхат жасап, зерттеген. Құрлықты біздің заманымызда ең алғаш рет Үндістанға баратын қысқа жол іздеу мақсатында Васко да Гама (1497 - 1498) басқарған португал экспедициясы айналып шыққан, бірақ құрлықтың ішкі бөлігіне ешкім тереңдеп енбеген. Тек 19 ғасырдағы отаршылық науқаны кезінде көптеген зерттеу жұмыстары жүргізілген. Олардың ішінде ағылшын саяхатшысы Давид Ливингстонның 1840 - 1870 жылдары және орыс саяхатшысы Василий Юнкердің 1876 - 1896 жылдары зерттеулерін атауға болады.

жер аумағы

Африка - аумағы жағынан Еуразиядан кейінгі орынды алатын құрлық, дүние бөлігі. Жерінің аумағы - 29, 2 млн. км2 (аралдарымен бірге 30, 3 млн. км2) . Тұрғыны - 728 млн. адам. Солтүстіктен оңтүстікке қарай 8000 км-ге, батыстан шығысқа қарай 7500 км-ге (Сахарада) созылған, оңтүстігіндегі ені 810 км. Жағалауының жалпы ұзындығы - 30500 км. Африканы экватор сызығы ортасынан кесіп өтеді. Құрлықты солтүстігінде Жерорта теңізі, батысында Атлант мұхиты, шығысында Үнді мұхиты мен Қызыл теңізі сулары шайып жатыр.

Жануар әлемі

Африка жануарлар әлемі.

Африкада жануарлар өте көп және алуан түрлі. Құрлық сүтқоректі жануарларға, әсіресе, тұяқты жануарларға бай. Жер шарындағы 51 туысқа біріктірілетін сүтқоректілердің 1/4-і осында шоғырланған. Тек қана Африкаға тән жануарлардан африка піл, керік, зебр, адам тәріздес маймылдар - шимпанзе мен горилла, басы итке ұқсас маймылдар павиан мен мандрил, сондай-ақ бегемоттар, Мадагаскар аралығындағы лемурды атауға болады. Құрлықтың жануарлар дүниесі 19 ғасырда, әсіресе, 20 ғасырдың басында аяусыз қыру нәтижесінде күрт азайып кеткен. Қазір құрлық бойынша 150-ден астам ұлттық саябақтар, қорықтар, қамашаулар құрылған. Ірі ұлттық саябақтарға Рувензори, Кения, Серенгети, Вирунга, Цаво, Кафуэ, Калахари-Хемсбок, Крюгер, Намиб жатады.

Description

Климаты

Мемлекет жағдайы

Климаты

Африка тропиктік белдеулер аралығында орналасқандықтан, жері өте қатты қызады. Жаз айларындағы орташа температурасы құрлықтың барлық бөлігінде дерлік 200С-тан жоғары, Сахара мен Суданның солтүстігінде 350 - 380С-қа жетеді. Жер шарындағы ең жоғары температура +580С 1933 жылы Сахараның (әл-Азизия) Жерорта теңізі жағалауында тіркелген

Африканың қазіргі саяси картасында 55 мемлекет бар. Олардың үшеуінде конституциялық монархия (Марокко, Лесото, Эсватини), Намибияда федерациялық республика, ал қалғандарында республикалық мемлекеттік құрылым орныққан. Африка елдерінің көпшілігінде шаруашылықтың бір жақты мамандануы, яғни экспортқа бағытталған шикізат немесе азық-түлік өндіру сақталған.

Пайдалы қазба

Пайдалы қазбалар

Африканың табиғи ресурстарының едәуір бөлігін пайдалы қазбалар құрайды:

отын - мұнай, табиғи газ, көмір;

металдар - алтын, қорғасын, кобальт, мырыш, күміс, темір және марганец кендері;

металл емес - тальк, гипс, әктас;

асыл тастар - алмас, изумруд, александрит, пироп, аметист.

Су ресурстары

Шөлдер Африканың едәуір бөлігін қамтығанына қарамастан, мұнда көптеген өзендер ағып жатыр, олардың ішіндегі ең ірілері Ніл және Апельсин өзені, Нигер мен Конго, Замбези және Лимпопо. Олардың кейбіреулері шөлдерде жүгіріп, жаңбыр суымен ғана қоректенеді. Жалпы, континентте су ресурстарының қоры аз және сумен нашар қамтамасыз етілген, сондықтан әлемнің осы бөлігінде адамдар сандық аурулардан, аштықтан ғана емес, дегидратациядан да өледі.

Су ресурсы

Ұқсас жұмыстар

Aфриканың табиғат зоналары

Орман қорлары

ТМД елдері территориясында өсімдіктер мен жануарлардың таралуы және олардың заңдылықтары

Жаңа Гвинея аралы

Бурабай көлі

Вирустардың ерекшіліктері

Африка халықтары

Ақсу Жабағылы қорығы

Қазақстанның жері кең - байтақ

Физикалық құбылыс Химиялық құбылыс