Жас кезеңі

Презентация қосу

Ө. ЖӘНІБЕКОВ АТЫНДАҒЫ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫНАН КЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУ
ИНСТИТУТЫ
Басқару психологиясы

Тақырыбы:Д.Б. Эльконин бойынша жас ерекшелік
кезеңдерін талдау

Орындаған: Бектасова Б.М
М 1901-13
Қабылдаған: Усипбекова А.С
Жоспары:
1. •Жас кезеннің анықталуы

2. •Д.Б Эльконин бойынша жас кезеңінің бөлінуі

3. •Жас кезенге байланысты ұғымдар
Жас кезеңдері негізі даму заңдылықтарымен
анықталады.Отандық психологтар бала
дамуының әрқайсының өзіндік ерекшелігін,
кезеңнің әлеуметтік даму жағдайы және
жетекші іс-әрекет түсініктерімен анықтайды.
Әлеуметтік даму жағдайы Л.С.
Выготскиймен анықталған. «Дамудың ішкі
процестері мен сыртқы жағдай үйлесімділігі, ол
әр жас кезеңіне тән және сол жас кезеңіне тең
психикалық даму динамикасымен шарттасады
және жаңа сапалық өзіндік психологиялық
жаңалық, яғни соңында байланысты».
Жетекші әрекет түсінігі А.Н.Леонтьев
еңбектерінде ашылған. Әрбір жас кезіне сәйкес
іс-әрекет түрі сәйкес келеді, ол баланың жеке
басының дамуына және қалыптасуына, рның
танымдық мүмкіндіктеріне әсер етеді.

Психологиялық – педагогикалық ғылымның
тереңдетіліп дамуына байланысты, жас кезеңдері
де зеттелуде. Бұған Д.Б. Элькониннің еңбектері
дәлел бола алады.
Д.Б. Эльконин психологиялық жасты:

дамудың әлеуметтік әлеуметтік осы кезеңде
жағдайы - бала қатынастарды туындайтын психо
белгілі бір кезеңде жүзеге логиялық
ересектермен қарым- асыратын қызметтің жаңа түйіндер..
қатынасқа түскендегі жетекші түрі.
ерекше түрі
Балалық шақ 0-
18 жас
аралығы.

Қарттық, кәрілік Жастық кезең -
жас (70-тен 18-21 жас
әрмен қарай). Даниил Борисович арасы.
Эльконин адам
өмірін мынадай
кезеңдерге бөлінеді:

Егде Кемелдену
жас(60-70); жасы(25-60);
нәрестелік немесе
бал бөбектік жас –
1 жасқа дейін;

бөбектік жас - 1
балаң жас 16-18
жастан 3 жасқа
жасқа дейін.
дейін;
Балалық
шақ 0-18
жас
аралығы. мектеп жасына
жасөспірім – 13-16 дейінгі кезең - 3
жас; жастан 6 (7) жасқа
дейін;

төменгі сынып
жасындағы
балалар – 7 жастан
10-11 жас
аралығы;
Д.Б. Элькониннің жас кезеңдері:
Нәрестелік жас туғаннан кейін -1 жас
• Жетекші әрекеті –эмоциональды қарым-қатынас. Бұл жастағы маңызды жаңалық (жетістік) қарым-қатынасқа деген қажеттілік басқа адаммен.

Сәбилік кезең 1-3 жас.
• Жетекші әрекеті – заттық әрекет. Жетістік сөйлеудің дамуы және көрнекі әрекеттік ойлаудың дамуы.

Мектептегі жасқа дейінгі кезең-3-7 жас.
• Жетекші әрекеті – рольдік ойын. Жетістігі –қоғамдық маңызы, қоғам бағалы іс-әрекетке ұмтылу.

Бастауыш сынып оқушысы-7-14 жас.
• Жетекші әрекеті – оқу. өз процесінде ес қалыптасады., сыртқы әлемнің заттарын меңгереді. Бұл жастың жетістігі болып психикалық құбылыстардың ырықтылығы, ішкі әрекет жоспары,
рефлекция алынады.

Жеткіншілік жас 11-15 жас.
• Жетекші әрекеті қоғамда пайдалы іс-әрекет жүйесіндегі қарым-қатынас (оқу, қоғамдық –ұйымдастыру, еңбек т.б.) бұл процесте жеткіншек әртүрлі жағдайдағы қарым қатынас дағдыларын меңгереді.
Маңызды жетістіктері болып өзін-өзі бағалаудың қалып, қоршаған адам. Сын көзбен қарау «ересек болуға ұмтылу және ұжым өмірінің нормаларына бағына білу іскерлігі мен дербестігінің қалыптасуы.

Балғын жастық шақ 15-17 жас.
• Жетекші әрекет - кәсіптік оқу, жетістігі: оқу процесінде дүниетанымы, кәсіби қызығушылығын, өзіндік санасы, арман, мұраты қалыптасады.
Д. Б. Эльконин бала дамуының 6 кезеңін бөліп шығарды. Олардың
әрқайсысына өзінің жетекші қызмет түрлері сәйкес келеді:

тікелей эмоционалды 06 оқу қызметі – төменгі
қарым-қатынас 01 сынып оқушылары (7–11
– нәрестелік кезең (0–1 жас);
жас);

заттық-манипулятивтік 05 қарым-қатынас
қарым-қатынас – ерте – жеткіншектік жас (10–
балалық шақта (1–3 жас); 02 15 жас);

әңгіме-рөлдік ойын
.– мектепке дейінгі оқу-кәсіби қызметі
кезеңде (4–6 жас); 04 – жасөспірімдік кезең
03 (15–17 жас).
Жас кезеңі. Жетекші әрекет. Танымдық іс-әрекет неге Психиканың қай Жетістігі
бағытталған. сферасы басым дамиды. (жаңалығы).
Нәрестелік кезең Эмоционал-ды қарым- Қатынасты тануға Жеке бастық (қажеттілік- Қарым-қатынасқа
қатынас. бағытталған. мотивациялық) деген қажеттілік.
(туғаннан – 1 жас)
Сәбилік кезең. Заттық іс-әрекет. Затты тануға. Танымдық процестер. Сөйлеу және көрнекі
әрекеттік ойлау.
(1-3 жас)
Мектеп жасына Рольдік ойын. Қатынасты тануға. Жеке бастық (қажеттілік- Қоғамдық – маңызды
дейін кезең мотивациялық) және қоғамдық –
бағалы іс-әрекет.
(3-7 жас)
Бастауыш сынып Оқу. Алғашқы ғылымды тануға. Интеллектуал-ды Әрекеттің ішкі
оқушылары. танымдық. жоспары. өзін-өзі
бақылау. Рефлексия.
Жеткіншек жас Оқу процесіндегі Әр түрлі ситуациядағы Жеке бастық (қажеттілік- «Үлкен болуға»
(11-15 жас). қарым-қатынас іс- қатынас жүйесін тану. мотивациялық) ұмтылу, ұжым
әрекеті, ұйымдасқан өмірінің нормаларына
еңбек іс-әрекеті. бағыну.

Жастар кезеңі Кәсіптік оқу. Мамандықты тануға. Танымдық. Дүниетаным кәсіптік
қызығушылық.
(15-17 жас).
Пайдаланған әдебиеттер:
Абрамова Г.С. Возрастная психология.- М.,1997.
Возрастная и педагогическая психология./ Под ред. Петровского А.В.-
М.,1979.
Возрастная и педагогическая психология./ Под ред. Гамезо М.В. и др.-
М.,1984.
Выготский Л.С. Педагогическая психология.- М.,1991.
Зак А.К. Развитие умственных способностей младших школьников.-
М.,1994.
Кле Мишель. Психология подростка: психосексуальное развитие. М.,1991.
Кон И.С. Психология ранней юности.- М.,1990.
Кон И.С. Психология старшекласников.- М., 1984.

Ұқсас жұмыстар

Жас ерекшелік кезеңнің тарихи қалыптасуының мәселелері

Орта кемел жастағы адамның психологиялық сипаттамасы

Мамандық таңдау ережесі

Балалар психологиясының даму тарихы, теориялар туралы негізгі түсініктер жайлы ақпарат

Монтессори педагогикасының негізгі принципі

ЖЕКЕ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕР

Дағдарыс туралы жалпы түсінік

митоз

Жас ерекшелік дамуының кезеңдері мен күйзелістері

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру

Пәндер