Қазақстанда арнайы оқыту жүйесінің құрылуы

Презентация қосу

ОҢТҮСТIК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТIК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
УНИВЕРСИТЕТІ
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫНАН КЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУ ИНСТИТУТЫ
Арнайы білім берудің теориялық негіздері

Тақырыбы: Әр түрлі санаттағы балаларға
арнайы білім берудің қалыптасуы мен даму
тарихы

Орындаған: Бектасова Б.М
М 1901-13
Қабылдаған: Мамадалиева С.Т
Жоспары:
1. •ЕБҚБ балаларға арнайы білім берудің алғышарттары

2. •Қазақстанда арнайы оқыту жүйесінің құрылуы

3. •1946-1990 жылы отандық арнайы білім беру жүйесінің дамуы

4. •Отандық дефектологтардың арнайы білім беруді дамытуға қосқан үлестері
ЕБҚБ балаларға арнайы білім берудің алғышарттары

ЕрекшеҚазақстанда
білім беру ЕБҚ
Ерекше білім
Ерекше беру
қажеттілігі
білімбар(ЕБҚ) –
балаларға
қажеттілігі
беруге- бұл әр "денсаулықтарына
бұл көптеген
қажеттілігі
оқушының оқуы
дамыған байланысты
бар балалардың елдерде
табыстытабысты
болуын
кеңінен
оқуы таралған
арнайы жалпы
қамтамасыз ету түсінік, өйткені
білім берудің оқу
үшін мектеп
мақсатында инклюзивті білім
бағдарламалары
олардың жеке
психологиялық- берудің
мен қосымша білім
ерекшеліктеріне беру
принципіне сәйкес
педагогикалық
қарай
әдістермен жүзегебарлықбағдарламаларын
әр оқушының
қажетті
асырылатын оқу оқу
жемісті қажет
білім ететін
алуы білім
жағдайлары
үдерісіндегі көмекүшінменалуда тұрақты
барлық
қызметтерін
пен қызмет немесе уақытша
жағдайларды
жасауы керек
жасауға
көрсету қажеттілігі қиындықтарды
мектептің бар
назарынтұлғалар"
аударады. жатады
Ерекше білім беруге қажеттілігі бар балалардың
төмендегідей топтары көрсетіледі:

01
Психикалық және дене 02 03
Әлеуметтік-
дамуында түрлі бұзылымдары психологиялық,
бар балалар: көру, есту, сөйлеу Оқытудағы ерекше
экономикалық, тілдік,
бұзылымдары, зияты, тірек- қиындықтары, мінез-
қозғалыс аппараты, мәдени ерекшеліктерінен
құлық және туындайтын ерекше білім
психикалық дамуы тежелген
және эмоционалды-ерік-жігер эмоциялық беруге қажеттілігі
аясы зақымдалған балалар проблемалары бар туындайтын балалар.
балалар

ІІІ топқа микроәлеуметтік және педагогикалық қараусыз қалған нашар отбасынан шыққан немесе бала
тәрибесіне көңіл аудармайтын отбасылардан, әлеуметтік қатерлі топтағы отбасы балалары (ішімдікке,
нашақорлыққа жақын ата-аналар), сонымен бірге жергілікті әлеуметке бейімделуде қиындықтары бар
(босқындар, мигранттар, оралмандар) немесе оқу тілін түсінбейтін және бұл тілде сөйлемейтін балалар
кіргізіледі.
Арнайы
ҚР-д
Қаз іргіаарнайы
арнайыпедагогиканың
білім
білім берудің берудің
дамуы ерек ше
белгілермен тенденцияларының анықталу ын, әр
тү қазіргі
теориясымен
рлі күнде
уақыт кез еңдерінің жетек
практика
қарама- қайшысының ші
жақтарын
анықтау және дамуында ауытқу ы бар балаларға
дәсдамуы
парадигмаларының анықталған
түрлі емес формада к өмек көрс тарихи бірі
ету , қоғамдық
кезеңде
тәрбиелеуге көрініс
с әйк ес
гуманизация.
шарттар құтаруды
пты.
қамтиды
ХІХ ғасырда еңбек еткен Ы. Алтынсаринның шығармаларында
педагогикалық гуманистік көзқарас, яғни шәкіртке жылы жүрек
болу мұғаліммен оқушы арасындағы ынтымақтастықтың
принципінің көрініс тапқанын байқауға болады.

Ы. Алтынсарин өзінің атақты «Хрестоматиясында»
жасөспірімдердің жан дүниесі, ақыл-ойын қалыптастыруға
ұдайы көңіл бөлу мектеп пен ата-ананың ортақ міндеті деп
санаған.
Ыбырай – оқу тәрбие үрдісіне мұғалім ролінде
айырықша көңіл бөлген мұғалімнің алдына мынандай
мінеттер қойды: нағыз мұғалім болу үшін шәкірттердің
өзіндік ерекшеліктерін мықты санау қажет, аса сезімтал
бала жанын жазбай танитын адам болуы қажет.
Осындай озық ойлар дене және психика дамуында түрлі
кемістіктері бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу, түзету-
теңгеру жұмыстарының негізгі қағидаларының бірі - әр
баланың жеке ерекшеліктерін есепке алу қажет екені әр
дефектологияда таныс.
Қазақстанда арнайы оқыту жүйесінің құрылуы

Ұлы қазан төңкерісінен кейінгі уақыт.

• Қазақстанда ауытқуы бар балалардың көбеюі.
• Азамат соғысы, ашаршылық, эпидемия және т.б.
айғақты себептердің соның ішінде: жеткілікті
жағдайда мектептер жүйесі, педагог кадрлардың
жетіспеуі салдарынан елімізде кемістігі бар
балалар, бұзақылар, қайыршылар көбейіп кетті.
Төңкеріске дейін Қазақстанда

Ерекше білім алу Ағартушы Ерекше білім алу Ерекше білім алу
тұлғалардың ерекше
қажеттілігі бар қажеттілігі бар қажеттілігі бар
балаларды мемлекет білім алу қажеттілігі балаларды және
бар балалардың балаларға жеке
тарапынан қамқорлыққа ересектерді оқыту және
алу арнайы проблемасына көңіл ұйымдастырылған тәрбиелеу тәжірибесі
ұйымдастырылмаған. бөлгенін теріске көмек түрлері есепке алынған жоқ
шығаруға болмайды.
болды
Қазақстанда ғылыммен ағартушылықтың дамуына сол
кезеңнің белсенді данышпандары

А.Байтұрсынов М.Жұмабаев
Ж. Аймауытов
Балалар үйіне қабылданатын балаларды тексеру
проблемалары, оларды оқыту, тәрбие беретін мекемелерден
Қазақстанда ауытқушылықтың алдын алуға байланысты ажырату, ауытқуы бар балаларды еңбекке даярлау, мектеп
міндеттерді шешуде 1921 жылы Орынборда ұлттық тәрбиесінің өзара байланыстары бойынша мәселелер
ағартушылық конференцияның маңызы зор болды. қарастырылды.
1921 жылы Орынборда

ең алғаш
ауытқушылықтың
рет ақыл-ойы кем
алдын
жәнеалуға
естімейтін-сөйлемейтін
байланысты ұлттық тұлғаларға
ағартушылықарналған
конференция
балаларболды
үйі ашылды
Ақмола губерниясында ерекше білім алу қажеттілігі бар балаларға арналған балалар үйі ашылды 1-шілдесінде 169 адамнан тұратын ерекше білім алу қажеттілігі бар балаларға арналған бар жоғы 5 балалар үйі жұмыс істеді

1922 жылы 1922 жылы
1946-1970 жылы отандық арнайы білім беру жүйесінің
дамуы

себебі арнайы мекемелер жүйесінің
кеңеюімен бірге дамуында әр түрлі кемістігі
1946-1970 жылдар біздің Республикамызда бар балаларға арналған мектептердің
ерекше білім алу қажеттілігі бар балаларға тереңдетілуімен кемістіктің түріне сәйкес
арналған алғашқы сапалы арнайы бөліп оқыту мәселелері шешіліп, ерекше
білім алу қажеттілігі бар балаларды қоғамда
мектептердің құрылу жылдары болды
өмір сүруі мен еңбекке даярлау, оқыту
мазмұнын әзірлеу жолдарын іздестірді.
1945-1946 оқу жылдарында арнайы мектептер жүйесі:

көмекші мектеп интернаты – 1

көрмейтін балаларға арналған мектеп интернаты – 1

естімейтін балаларға арналған мектеп интернаттар – 3
1949- 1953- 1958- 1956-
1960
1950 1954 1966 1960

оқу жылдарында оқу жылдарында жылдары көмекші жылдың қазан айында жылы Республикада
шамамен 900-ден барлық ерекше мектептер саны 2- Кеңес Министрлігі мектеп жасындағы
аса мектеп білім алу қажеттілігі ден 21-ге дейін «Ақыл-ойы кем, 1190 ақыл-ойы кем
жасындағы бар балаларға өсті естімейтін, көрмейтін бала, 620 естімейтін
ерекше білім алу арнайы білім беруді балаларға арналған 209 көрмейтін бала
қажеттілігі қамтамасыздандыру мектептер жұмысы мен білім алуан қалды.
бар балалар мәселесі жағдайын жақсарту
анықталған қарнастырылды. туралы»
Отандық арнайы білім беру жүйесінің даму
тарихын талдау көрсеткендей, өткен ғасырдың
1962-1963 оқу жылынан бастап Қазақстан
70-жылдарына дейін кеміс балаларды оқыту
түлектеріне Киев, Москва, Ленинградтағы
мен тәрбиелеу, оларды түзету мен бейімдеу
педагогикалық институттарында дефектология
мәселелеріне арналған ғылыми жұмыстар
факультетіне түсу үшін арнайы орындар
өткізілмеді, оның негізгі себептерінің бірі
бөлінген.
Республикада дефектолог мамандар дайындау
сол кезге дейін ұйымдаспаған.
Өз елімізде дефектолог
мамандарды даярлау ең алғаш Абай
атындағы Қазақ педагогикалық
институтында бастаған.
1976-1977 жылы бөлім, кейін
дефектология факультеті
қазақстандық арнайы білім беру
жүйесіне дефектолог мамандарды
оқыту тәжірибесінің іргетасын
қалаған
КазПИ – дің дефектология факультетінін ашуға белсенді
қатысып, дамуына еңбектерін аямаған озат дефектолог-
ғалымдар:

Намазбаева Ж.И Сүлейменова Р.А
Буфетов Н.М
Өмірбекова Қ.Қ Бектаева Қ.Ж
80-ші жылдары психология саласында
психикалық дамуы тежелген балаларды зерттеу
жұмыстары көптеген нәтижелер көрсетті. Нақты
М.Ш. Адилова кіші мектеп жасындағы ПДТ
балалардың психомоторикалық ерекшеліктерін
зерттеген, бұл еңбектің психомоториканы дамыту
мен түзету теориясы мен тәжірибесіне
практикалық маңызы зор.
Қолданылған әдебиеттер тізімі:

1. Х.С. Замский история олигофренопедагогики. М. П. 1980.
https://pedlib.ru/Books/4/0174/index.shtml
2. Назарова Н. М. «Специальная педагогика», М., 2006.
https://school-107.ru/книги/08_спец.%20педагогика%20Назарова.pdf
3 Байтұрсынова А.А. Арнайы педагогика : проблемалармен даму
болашағы.Алматы 2008.
http://sp.kaznpu.kz/docs/jurnal_file/file20190529012356.pdf
4. . Сулейменова Р. А. «Система ранней коррекционной помощи детям с
ограниченными возможностямив Казахстане: проблемы создания и развития»,
Алматы 2001.
https://ds4tmr.edu.yar.ru/bazovaya_ploshchadka/ssilki_na_literaturu/
prikhodko_sistema_ranney_pomoschi_2015_early_help.pdf
5. Выготский Л. С. Основы дефектологии. Просвещение, 1983.
https://pedlib.ru/Books/1/0453/index.shtml

Ұқсас жұмыстар

Қазақстандағы арнайы білім беру жүйесінің қалыптасу және даму тарихы

Кемтарларды жеккөрушіліктен қамқоршылыққа алуға дейін кезең

Кәсіптік білім беру мақсаттары

Санның ондық

Салық және салық салу курсы

Психикалық дамуында ауытқуы бар балалар

Қазақстанның инновациялық инфрақұрылымы

Оқыту кезеңдері

ЭТНОСАРАЛЫҚ КЕЛІСІМНІҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҮЛГІСІ

Логопедиялық тексеру

Пәндер