ЖҰЛЫННЫҢ АРТҚЫ ОРТАЛЫҚ

Презентация қосу

М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК
ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
«ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА»
ФАКУЛЬТЕТІ
«ПСИХОЛОГИЯ ЖӘНЕ АРНАЙЫ
ПЕДАГОГИКА» КАФЕДРАСЫЫ

БӨЖ
Тақырыбы: Жұлынның құрылысы мен қызметі

Орындаған: Бектасова Балнұр
ТП 18-2К1
Қабылдаған:Досжанова Жанна
Орталық жүйке жүйесі
Орталық жүйке жүйесі (systema nervosum centrale) –
адам мен жануарлардың жүйке клеткалары (нейрондар)
мен оның өсінділерінен тұратын жүйке жүйесінің ең
негізгі бөлігі
Жұлын (medulla spіnalіs) — адам мен омыртқалы
жануарлардың омыртқа жотасының ішінде орналасқан
орталық жүйке жүйесінің бір бөлігі.
Жұлын цилиндр пішінді омыртқа жотасының өзегінде
орналасқан, ұзындығы 42-45 см, салмағы 34-38 г. Жоғарғы
шеті сопақша мимен жалғасады, төменгі шеті екінші арқа
омыртқаға дейін созылын жатады. Жұлынның алдыңғы және
артқы жағында ұзынынан созылған тік жүлгелері болады. Ол
жұлынды оң және сол жақ жартыға бөліп тұрады. Жұлынның
дәл ортасында іші жұлын сұйықтығына толы жұлын өзегі бар.
Омыртқа жотасының
құрылысына сәйкес келетін
сегменттерден тұрады: мойын,
кеуде,бел және құйымшақ
сегменттерін ажыратады (8
мойын, 12 кеуде, 5 бел, 5 сегізкөз,
1 құйымшақ).
ЖҰЛЫН

1 — СОПАҚША МИ;
2 —МОЙЫН
АЙМАҒЫНДАҒЫ
ЖУАНДАҒАН ЖЕРІ;
3 — ЖҰЛЫН ЖҮЙКЕЛЕРІ;
4 — МОЙЫН ЖҮЙКЕЛЕРІ;
5 — ЖҰЛЫННЫҢ АРТҚЫ
ОРТАЛЫҚ
ТЕСІГІ;
6 — АРТҚЫ БҮЙІР
ЖҮЛГЕСІ;
7 — КЕУДЕ ЖҮЙКЕЛЕРІ;
8 — БЕЛ АЙМАҒЫНДАҒЫ
ЖУАНДАҒАН ЖЕРІ;
9 — МИ КОНУСЫ;
10 — БЕЛ ЖҮЙКЕЛЕРІ;
11 — СЕГІЗКӨЗ
ЖҮЙКЕЛЕРІ;
12 — ОТЫРЫҚШЫ
ЖҮЙКЕЛЕР;
13 — ТЕРМИНАЛДЫ
ЖІПШЕ
Жұлынның ішкі құрылысы

1 – орталық өзек;
2 – Жұлынның артқы түбіршігі;
3 – Жұлынның алдыңғы түбіршігі;
4 – жұлындық түйін;
5 – жұлын – ми нерві
6 – Жұлынның сұр заты («көбелек");
7 –Жұлынның ақ заты
8 – Алдыңғы орталық саңылау
Жұлынның функциялары

Өткізгіш

Рефлекторлық
Рефлекстік қызметі:
жұлынның әр жерінде жүйке
орталығы бар. Жүйке
орталығы деп жұлынның
Өткізгіштік түрлі бөлімінде орналасқан
қызметі орталыққа тебетін қандай да болмасын мүшенің
(өрлеу, қозуды миға жеткізу) жұмысын реттейтін жүйке
және орталықтан тебетін жасушаларының жиынтығын
(қозуды мидан жұлын айтады. Мысалы, тізе
арқылы мүшелерге жеткізу) рефлексі орталығы
өткізгіш жолдардан тұрады. жұлынның бел бөлімінде;
Орталыққа тебетін өткізгіш зәр шығару орталығы
жолдармен қозу миға сегізкөз бөлімінде және т.б.
беріледі. Орталықтан тебетін
өткізгіш жолдар арқылы
қозу мидан жұлынның
төменгі бөлімдеріне, одан
мүшелерге өтеді
Рефлекторлық доға (лат
. reflexus — шағылысу) —
сыртқы және ішкі әсеретуші
факторларға организмнің
жауап беру реакциясы кезінде
пайда болған жүйке
толқынының жүретін жолы.
Рефлекторлық
доға

Жай Күрделі

Жүлын және
Жұлын
мидың
арқылы
қатысуымен
тұйықталады
іске асады
Рефлекторлық доғаны кем
дегенде сезімтал, байланыстырғыш
(аралық), қозғалтқыш нейроциттер
тізбегі құрайды.

Рефлекторлық доға қабылдағыш
аппараттан (рецептордан),
орталыққа тепкіш (афферентті)
жолдан, орталықтан (жүйке
жүйесіндег іорталықтар
нейроциттерден тұрады),
орталықтантепкіш (эфферентті)
жолдан, жауап беру мүшесі
(эффектор) бөлімдерінен құралады
Рефлекторлық
Өткізгіштік функция
функция

Жалпы қарапайым
рефлекстік реакциялардың
орталығы, оның
нейрондарында олардың
рефлекс доғасы Адам жұлынының қызметі
тұйықталады.Кеңістіктегі ОНЖ-нің жоғарыда жатқан
дене қалпын сақтауға бөлімдерінің ықпалына
бағытталған рефлекстер, тәуелді
зәршығару рефлексі, жыныс
рефлекстерінің доғасы
жұлынның қызметімен
байланысты
Қорытынды

Қорыта айтқанда, адам
ағзасының барлық
жүйелерінің
үйлесімді,нақты дәлдікпен,
қорғаныштық, рефлекстік
жұмыс атқаруы мұның бәрі
ОЖЖ-не жұлын мен ми
аткарады
Пайдаланылған әдебиеттер
Адам анатомиясы: 2 томдық
кітап./Под ред. Алшынбай
Рақышев
Ә.Б.Әубәкіров,
Ү.Ж.Жұмабаев,
Ф.М.Сүлейменова,
Қ.Е.Сисабекова «Атлас адам
анатомиясы»
Интернет google.com

Ұқсас жұмыстар

Жұлын құрылысы

ЖҰЛЫН ЖҮЙКЕЛЕРІ

АЛДЫҢҒЫ АШАСЫ

Орталық нерв жүйесінің өткізгіш жолдары

ЖҰЛЫН ЖҮЙКЕЛЕРІ. Жұлынның өткізгіш жолдары

Жұлын нервтері өрімдерінің түзілуі, олардың топографиясы және нервтендіру аймақтары

Жұлын жүйкесі

Орталық жүйке жүйесі

Орталық жүйке жүйесі туралы

Жұлын және мифункциялары

Пәндер