Сынып ұжымының жалпы мектеп ұжымымен байланысы

Презентация қосу

М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
«ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА» ФАКУЛТТЕТІ
«ЖАЛПЫ ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ МУЗЫКАЛЫҚ БІЛІМ» КАФЕДРАСЫ

БӨЖ

Тақырыбы:МШ балалардың тәрбиесінің деңгейін зерттеу
бағдарламасы

Орындаған: Бектасова Балнұр
ТП-18-2к1
Қабылдаған:Құлжабаева Гүлсезім Ажығалиқызы

Психологиялық – педагогикалық
диагностика – оқу –тәрбие процесiн
оптимизациялау тиiмдiлiгiн арттыру мақсаты
мен оқушыларды жеке-дара психологиялық
ерекшелiктерiн сипаттамасын зерттеуге
бағытталған бағалау практикасы.
К.Д.Ушинский шәкiрттiң адамгершiлiгiн
жан-жақты зерттеудiң қажеттiгiн атап
көрсеткен

«Тәрбиешi, - деп жазды ол, -
адамның шын мәнiнде
қандай екенiн, оның барлық
кемшiлiгi мен бүкiл
ұлылығын, барлық
күнделiктi ұсақ қажеттерi
мен оның бүкiл асқан рухани
талаптарын бiлуге ұмтылуы
тиiс. Тәрбиешi адамды
семьяда, қоғамда, халық
арасында, адамдардың
iшiнде және өзара барлық
жағдайда бiлуi тиiс».
Кез келген тақырып
Жеке адам мен бойынша зерттеуге
коллективтi зерттеу кiрiсе отырып,
программасы зерттеушi тәрбиелiк
ғылыми дәрежесi туралы
қызметкерлерге, немесе зерттеу
сондай-ақ тәрбие жұмысы
беру мен оқыту жүргiзiлетiн
мәселелерi сыныптардағы бiлiм
бойынша зерттеу дәрежесi туралы
жүргiзiп жүрген түсiнiк алуға
педагогикалық ұмтылады. Мұнсыз
жоғары оқу зерттеудi
орындарының ұйымдастыру және
студенттерiне де кейiн оның
қажет. нәтижесiн тексеру
мүмкiн емес.
Алғашқы кезеңдердiң бiрi – сынып коллективi
мен жекелеген оқушыларды алдын ала
зерттеу. Зерттеу процесiнде оқушыларды
олардың санасы мен тәртiбiнде қандай
өзгерiстер болып жатқанын анықтау үшiн

зерттеуге де тура келедi.

Ағымдағы, күнделiктi зерттеу үшiн әдетте
зерттеудiң бас кезiнде қолданылған
бағдарлама пайдаланылады. Бiрақ кейде
зерттеудiң нақты мiндеттерiн ескере отырып,
басқа, неғұрлым қысқа бағдарлама жасалады.
Зерттеудiң қорытындыларын шығарған кезде,
педагогикалық-тәжiрбие немесе сынау жұмысының
нәтижелерiн анықтаған кезде қорытынды зерттеу
жүргiзiледi. Бұл үшiн де программа қажет, ол ғылыми-
зерттеу жұмысының нәтижесi бойынша оқушылардың
тәрбиелiлiк дәрежесiнде қандай өзгерiстер болып өткенiн
анықтауға көмектеседi. Демек, зерттеу программасы
зерттеудiң бас кезiнде, оның барысында және қорытынды
шығарған кезде керек. Сондықтан зерттеуге дайындық
кезiнде оқушылар мен оқушылар коллективтерiн
зерттеудiң алдын алатын ағымдағы және қорытынды
программасы белгiленедi. Кей жағдайда тәрбиелiлiк
дәрежеснi анықтау үшiн бiртұтас программа қолданылуы
мүмкiн. Ол бастапқы дәреженi бiлуге, осы дәрежедегi
өзгерiстерге бақылау жасауға және, ең соңында, зерттеудiң
аяғына қарай оның қалай өзгергенiн анықтауға көмектеседi.
А.С.Макаренко «Тәрбие процесiн ұйымдастыру методикасы» -
әдістемесі деген еңбегiнiң «Тәрбиешiлер жұмысы» бөлiмiнде
тәрбиешi өзiнiң шәкiрттерiн күнделiктi зерттеу процесiнде
жауап алуға тиiстi бiрқатар сұрақтарды атайды.

-шәкiрттiң денсаулығы қандай жағдайда, бiр жерi ауырмай ма, дәрiгерге қаралып жүре
ме, оның көмегiне риза ма ?

-шәкiрт жолдастарына қалай қарайды, қайсысына көбiрек үйiр, кiмдi ұнатады,
кiммен дос, кiммен өш?

-ол не оқиды (газет,кiтап) оларды кiтапханадан өзi ала ма, әлде қолына түскендi
оқи бере ме, белгiлi тақырып қызықтыра ма, әлде ненi болса да оқи бере ме?

-шәкiрттiң қандай таланты мен қабiлетi бар, қайсысын дамыту қажет?

-Оған мәдениет дағдылары үйретiле ме, бұлардың қажеттiгiн ол түсiне ме, сөйлей бiлуiн
жақсартуға ұмтыла ма, әлсiздерге, қыздарға және қарияларға қалай қарайды?
А.С.Макаренко тұжырымдаған осы және басқа да сұрақтар А.М.Горький
атындағы колония мен Ф.Э.Дзержинский атындағы коммунаның
тәрбиешiлерiне арналған. Бұлардың көпшiлiгiн бұқаралық мектептiң және
мектеп-интернаттың оқушыларын зерттеу бағдарламасына да енгiзуге болады.

Психологиялық-педагогикалық әдебиеттер мен мектептердiң тәжiрбиесiне
талдау жасаудың негiзiнде оқушыны зерттеудiң бағдарламасы:

І. Оқушы жөнiндегi жалпы
мәлiметтер

II.Оқушы дамуының жалпы
дәрежесi

III. Оқушының қоғамдық
бейнесi және қоғамдық
жұмысы

IV. Оқушының негiзгi
қасиеттерi
І. Оқушы жөнiндегi жалпы
мәлiметтер

Ол қайда тұрады. Отбасы құрамы, оның материалдық
жағдайы.
Ата-анасының мәдени деңгейi. Отбасыдағы үлкендердiң дiнге
көзқарасы. Отбасыдағы өзара қатынас.
Отбасыдағы тәрбиенiң сипаты. Ата-ана мен Отбасыдағы
үлкендердiң оқушының оқуына ықпалы.
Оқушының оқу кестесi. Оның бос уақытты пайдалануы. Үй
жұмысына қатысуы.
Оқушының мектептегi және мектептен тыс жердегi достары.
Олардың ықпалы және оқушымен өзара қатынасының
сипаты.
Оқушының денсаулық жағдайы (мектеп немесе учаскелiк
дәрiгердiң дерегi бойынша).
II.Оқушы дамуының жалпы дәрежесi
Оқушының жалпы дамуы. Оның ой өрiсi. Сөз мәдениетi, бiлiктiлiгi,
ынта-ықыласының ауқымы мен тұрақтылығы. Кино, театр, музейге
баруы, телехабар көруi.

Оқуға деген көзқарасы. Оқушы сабаққа қалай қарайды. Сабақты
зер салып тыңдай ма. Үй тапсырмасын қалай орындайды. Оқудағы
төзiмдiлiгi мен ынтасы. Оқу жұмысын ұйымдастыра ала ма?
Оқудағы табыстар мен сәтсiздiктерге (өзiнiң және басқа
оқушылардың) қалай қарайды?
Дене еңбегiне көзқарасы. Өзiне өзi қызмет көрсетуге қалай
қарайды? Еңбек сипатындағы қоғамдық тапсырмаларды қалай
орындайды? Мектеп шеберханасы мен мектеп жанындағы
учаскеде жұмыс iстеудi ұната ма? Мектептен тыс жерде еңбек
етуге қатыса ма? Еңбекте инициатива көрсете ме және өз бетiмен
әрекет ете ме?
Оқушының тәртiптiлiгiнiң дәрежесi. Оқушыларға арналған ереженi
бiледi ме және қалай орындайды? Мәдени тәртiп дағдысы мен
әдеттерi бар ма? Сабақтағы жинақтылық. Қлкендермен,
жолдастарымен араласудағы сыпайылық. Күнделiктi өмiрдегi
тазалық пен ұқыптылық.
Ынта мен бейiмдiлiк. Оқудағы ынта. Әдебиет, өнер, ғылым,
техника, спорт саласындағы ынта. Оқушы қандай үйiрмеде жұмыс
iстейдi және мектептен тыс қандай мекемеге барып жүр? Қандай
III. Оқушының қоғамдық бейнесi және қоғамдық
жұмысы

Сыныптың, отрядтың қоғамдық өмiрiне қатысуы. Сынып
өмiрiне деген ынта және қоғамдық жұмыстағы белсендiлiк.
Пионер немесе комсомол ұйымындағы жұмыс.
Қоғамдық жұмысты орындай. Адал ниеттiлiк. Бастаған iстi
аяғына дейiн жеткiзу шеберлiгi. Басқа оқушыларды жұмысқа
тарта бiлу бейiмдiлiгi. Басқару және жолдастарына, оқушылар
коллективiнiң органдарына бағына бiлу бейiмi. Ұйымдастыру
икемiнiң болуы.
Оқушының сынып коллективiндегi орны. Ол коллективпен
байланысты ма, әлде шет қалған ба? Сынып оқушыларының
оған деген қатынасы. Сыныпта сыйластық пен беделге ие ме?
Қандай қоғамдық тапсырмалар орындайды және оған қалай
қарайды?
IV. Оқушының негiзгi қасиеттерi

Қоғамдық сана. Оқушының дүние танымы және идеялылығы.
Оның қоғамдық мұраттары мен ынтасының бағытылығы.
Мұраттарды нақтылы iстерге айналдыра бiлу шеберлiгi. Оқу
және қоғамдық жұмыстың iшкi себептерi.
Оқушының моральдық қасиеттерi. Отанға деген сүйiспеншiлiк
сезiмi. Ағымдағы оқиғаларға деген ынтасы. Метепке көмек
көрсетуге әзiрлiгi. Коллективизм, борыш және жауапкершiлiк
сезiмi. Шыншылдық пен адалдық, принципшiлдiк пен
қарапайымдылық. Жолдастарына сергек қарап, көңiл аудара
ма, оларға көмектесе ме? Басқа ұлт балаларымен дос па?
Көпшiлдiгi.
Мiнездiң ерiк - жiгер қасиетi. Мақсаттылық пен белсендiлiк. Өз
бетiмен әрекет ету және инициатива көрсету. Жинақылық,
төзiмдiлiк, өзiне деген сенiмдiлiк. Табандылық, батылдық,
қайсарлық, өзiн-өзi сынай бiлу. Ерiк-жiгердiң жеткiлiксiздiгi.
Оқушы темпераментi және оның психологиялық процестерiнiң
ерекшелiктерi. Нерв процесiнiң күшi, бiрқалыптылығы және
өзгермелiлiгi. Қызбалық немесе тежелу процесi басым ба?
Оқушы бiр iстен екiншi iске онан ауыса ма. Интеллектуалдық
Қорытынды бөлiм

Қорытынды бөлiмде кейде оқушыларды
зерттеудiң нәтижелерiне байланысты
педагогикалық шараларды өткiзудiң қажеттiге
көрсетiледi. Атап айтқанда, зерттеу процесiне
анықталған кемшiлiктердi жоþ үшiн не iстеу
керек екенiн шешу маңызды.

Тәжiрибелi тәрбиешiлер әдетте
жекелеген оқушыларды ғана емес,
жалпы оқушылар ұжымын де
зерттейдi. Бастауыш ұжымының
күштi және әлсiз жағын бiле
отырып, олар тәрбие жұмысын зор
табыспен ұйымдастырады, оны жеке
Оқушылар адамды қалыптастырудың қуатты
ұжымын құралы және қажеттi шарты ретiнде
пайдаланылады. Оқушылар ұжымын
зерттеудiң үлгi педагогикалық практика кезiнде
немесе тәрбие жұмысының
бағдарламасы методикасының мәселелерiн терең
зерттеу кезiнде студенттер де
зерттейдi. Сондықтан оқушы
адамгершiлiгiн зерттеу
бағдарламасы ғана емес, сонымен
бiрге оқушылар ұжымын де зерттеу
бағдарламасы қажет.

1.Сынып құрамы және оның
жалпы сипаттамасы.
Оқушылардың танымдық
дәрежесi және жалпы дамуы,
олардың жұмысқа қабiлетi мен
үлгерiмi. Сыныптық қоғамдық
бейнесi. Қоғамдық iстерге деген
ынта. Қоғамдық тапсырмаларды
орындау. Сыныптың идеялық-
саяси бағыты. Кәсiптiк ынта мен
бейiмнiң басымдылығы.

2.Сынып ынтымағы. Сыныпта
топтар бар ма. Оқушылардың бiр-
бiрiне қатынасы. Олар сынып пен
жалпы мектеп iстерiне қалай
қарайды. Бос уақытты бiрге
өткiзудi, көңiл көтерудi немесе
бiрге етудi ұната ма? ұлдар мен
қыздар дос па? Оқушылар
ұжымының мүшесiн қорғай ма?
Сыныпта кiнәлiлердi кепiлдiкке алу
жоқ па. Бар болса, ол неден
көрiнедi. Оқушылар өз сыныбының
табысы мен сәтсiздiгiн ойлай ма?

3. Сыныптың
ұйымшылдығы. Ұжымдық
iстердi орындау үшiн
оқушылардың өздерi
ұйымдаса бiле ме? Олар
жұмысты өзара бөлiсiп
алуды бiле ме? Оқушы
ұжым органдарының
шешiмдерiне бағына ма
және оның өкiлдерiнiң
айтқанын орындай ма?

4.Сыныптағы қоғамдық
пiкiр. Оқушылар
жолдастарының қандай
қылықтарын жақтайды,
қандайын ұнатпайды. Олар
өздерiнiң ұнатуы мен
жақтырмауын қалай
бiлдiредi. Оқушының
айтқаны мен iстегенiнiң
арасында алшақтық бар ма.
Сыныптағы сын мен өзара
сын.

5.Ұжымдағы жолдастық
байланыстың сипаты.
Оқушылар мектепте одан тыс
жерде достаса ма? Олар
достарымен мейiрiмдi ме.
Оларға көмектесе ме. Өз
достарына талап қоя бiле ме.
Сынып тентектерге, озаттарға,
үлгермеушiлерге қалай
қарайды. Дене мүшесi кемтар
жолдастарына қатынасы.

6.Сынып активi. Оның
құрамы. Активтiң беделi
бар ма. Белсендiлер
сыныптағы жолдастарына
қалай қарайды. Үнемi
актив құрамында жүрген
оқушылар бар ма.
Белсендiлер сыныптан қол
үзбей ме. Оларды
сыныпта сыйлай ма.

7.Сынып ұжымының жалпы
мектеп ұжымымен байланысы.
Сыныптағылар мектепке және
басқа сыныпта не болып
жатқанын бiле ме? Мектеп өмiрiн
жақсарту туралы ұсыныстар
жасала ма? Сынып жалпы
мектептiк тапсырмаларды
(тұрақты және анда-санда) қалай
орындайды. Оқушылар басқа
сыныптармен араласа ма. Олар
жалпы мектептiк шараларға
қалай қатысады.
Пайдаланылатын әдебиеттер:

Әбенбаев С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі:
Оқу құралы. – Алматы: Дарын, 2004.
Шолпанқұлова Г.К. «Тәрбие теориясы мен
әдістемесі» курсы бойынша практикум. –
Алматы: Абай атындағы ҚазҰПУ «Ұлағат»
баспасы, 2013. – 105б.
Калюжный А.А., Тажибаева С.Г., Алимбаева
А.А. Классный руководитель. – Алматы: АГУ
им. Абая, 2000.
Методика воспитатальной работы: учебное
пособие для студ. высш. учеб. заведений/
Л.А. Байкова, Л.К. Гребенкина и.д.; под ред.
А.Сластенина 3- е изд.,стер-М.:изд.центр
«Академия», 2005.

Ұқсас жұмыстар

Балалар ұжымымен жұмыстар жүргізудегі мұғалімнің кәсіби маңызды қасиеттері

Сынып жетекшісі қызметінің тәрбиелік міндеті сынып ұжымын қалыптастыру мен дамыту

Сынып жетекшісі қызметін ұйымдастыру

Балаңыздың сынып жетекшісімен тығыз байланыста болуы

Жоспардың нақтылығы

Сынып жетекшілерге әдістемелік көмек

Сынып жетекшісінің қызметі

Сынып сағаты

Мектеп пен сыныптың тәрбиелік жүйесі

Сынып жетекшісінің тәрбие жұмысы

Пәндер