Мультимәдениетті қоғамда толеранттылыққа тәрбиелеу

Презентация қосу

М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК
ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ
«ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА»
ФАКУЛТТЕТІ
«ЖАЛПЫ ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ
МУЗЫКАЛЫҚ БІЛІМ» КАФЕДРАСЫ

БӨЖ
Тақырыбы: Мультимәдениетті қоғамда
толеранттылыққа тәрбиелеу

Орындаған: Бектасова Балнұр Мұратқызы
ТП-18-2к1
Қабылдаған:Құлжабаева Гүлсезім Ажығалиқызы
1995 жылы 19
қарашада ЮНЕСКО-
ның бас
конференциясының
шешімімен
Толеранттылық
ұстанымдарының
декларациясы
бекітілді.
Толеранттылық- бұл бейбітшілік, суйгіштік,
этникалық, діни, саяси конфессионалдық,
тұлғааралық әралуандыққа төзгіштік,
“басқаның” теңқұқылы қатар өмір сүруін
мойындау.
Толеранттылық -
адамның жан - жақты Толеранттылық – бұл
Толеранттылық бізді құқықтары мен негізгі адам құқығының,
қоршаған әлемдегі бостандықтарын плюрализмнің (соның
мәдениеттің сан мойындау негізінде ішінде мәдени
алуандығын, қалыптасқан белсенді
плюрализм),
адамдардың қарым - қатынас.
Жекелеген адамдар, демократия мен
жекелігін құрметтеу,
топтар және құқықтық тәртіптің
қабылдау және дұрыс
мемлекеттер бекітілуіне ықпал
түсінуді білдіреді.
толерантты болулары етуге міндеттілік
керек.
Мойындау – бұл басқа адамды
басқа құндылықтардың, басқаша
ойлау логикасының, басқаша
мінез-құлық формасының иесі
ретінде көре білу қабілеті.

Қабылдау – бұл осындай
айырмашылықтарға дұрыс
көзқараспен қарау.

Түсіну – бұл басқаны іштей көре
білу, оның ішкі жан дүниесіне екі
жақты көзқарас тұрғысынан білу
қабилеті.
Белгілі педагог-ғалым
В.С.Кукушин
толеранттылық
қалыптастырудың
басты бағыттары деп
төмендегілерді
көрсетеді:
Халық және адам құқы мен еркіндігі, нәсіл және діни
конфессиялар туралы ғылыми білімдер жүйесімен
таныстыру;

Жалпы адамзаттық және азаматтық сезімдер мен сана
қалыптастыру;

Түрлі ұлт және дін өкілдерімен қарым-қатынас мәдениетін
дамыту;

Өркениетті әлемде миграцияның үздіксіз тарихи үрдіс екенін
түсіндіру;
Әрбір жеке басқа этникалық өзіндік ерекше көзқарастардың тән
болуы табиғи құбылыс екенін ұғындыру;

Әр халықтың да өз этнопедагогикасының болатынын және
оның өкілінің оны құрмет тұтуы заңды құбылыс екенін
түсіндіру;

Оқу-тәрбие үрдісін, оқулықтар мазмұнын этнопедагогикалық,
тарихи және мәдени құндылықтарға негізделген
материалдармен байыту;

Әлемдегі діндер тарихымен таныстыру, кез келген діннің жалпы
адамзаттық құндылықтарды дәріптеу деген ортақ мақсатты
көздейтінін, әркім өз дінін ұстануға құқылы екенін саналы
сезіндіру қажет
Жоғарыда аталған белгілі ғалымдар ұлтаралық
толеранттылықты тәрбиелеу технологиясын
төмендегілерге теңестіреді:

Мектепке дейінгі тәрбие мазмұнын өзгерту (этномәдени
және планетарлық құрауыштармен толықтыру);

Мектептік білім беру парадигмасын өзгерту (гуманистік
парадигманы белсендіру);

Сабақтан тыс жұмыстарға жаңа реңк беру (мазмұнын
этнопедагогикаландыру )
Оқу-тәрбие үрдісін
этнопедагогикаландыруды түрлі арнайы
курстар не факультативтік сабақтар
кіріктіру арқылы жүзеге асырған оңды
болмақ деп есептеледі. Мәселен:

"Музыкалық
фольклор".

"Өлкеміздің
"Орхон– мәдениеті –
Енисей Қазақстан
жазбалары – мәдениетінің
дәуір тарихы" бір бөлігі
ретінде"

"Ұлттық
отбасылық-
" Этнография"
тұрмыстық
мәдениет"
"Адам
экологиясы"

"Қазақстандағы
киелі жерлер мен "Адамтану
ежелгі қалалар тұжырымдамала
тарихы" және т.б. ры"
байытуға болады.

"Әлемдік
"Халық –
діндердің
қапысыз
этикалық
тәрбиеші"
құндылықтары"
"Қазақстан
халқының
этнопедагогикасы
"
Тұлғаның толеранттылық деңгейін диагностикалаусыз оны
қалыптастыру жұмысын жоспарлау мүмкін емес. Сондықтан
психолог түрлі әдістерді пайдалана отырып тұлға
толеранттылығының қалыптасу деңгейін анықтап беруі шарт.

Бүгінгі таңда ондай әдістемелер ғылыми негізделген де, мәселен,
П.В.Степановтың әдістемесін пайдалануға болады

Бұдан бөлек оқушы толеранттылығының қалыптасу деңгейін
олардың мінез-құлықтарын бақылау, рөлдік ойын барысындағы
эмоционалдық күйіне, проблемалық пікірталастар, топтық
рефлексия, шығармаларын талдау, сауалнамалар арқылы білуге де
болады.
Бұдан бөлек оқушы толеранттылығының қалыптасу деңгейін олардың
мінез-құлықтарын бақылау, рөлдік ойын барысындағы эмоционалдық
күйіне, проблемалық пікірталастар, топтық рефлексия, шығармаларын
талдау, сауалнамалар арқылы білуге де болады.
Осы мәселеге қатысты сауалнамаларға материалдар іріктеу барысында
төмендегідей ұстанымдарды басшылыққа алуды ұсынылады:

Сауалнама мазмұны оқушының
басқа дін, ұлт, өмір салтына,
Сауалнама мазмұны оқушыларға
мінез-құлыққа, құндылыққа,
түсінікті және бір мәнде
пікірге, нәсілге қатысты көрінетін
қабылдануы тиіс.
өзгешеліктерге деген қатынасын
білдіретіндей болуы керек
Ғалымдардың зерттеуі бойынша оқушылар
толеранттылығының қалыптасуының 4
деңгейі белгіленген:

интолеранттылық деңгейі жоғары

интолеранттылық деңгейі жоғары емес

толеранттылық деңгейі жоғары

толеранттылық деңгейі жоғары емес
Интолеранттылық деңгейі жоғары – басқа мәдениет өкілдерін
саналы түрде түсінбеу және қабылдамау.
Ол сырт көрінісі басқа немесе өзге құндылықтар иелерінің тең
құқықтылығын түсінгісі келмейді.

Интолеранттылық деңгейі жоғары емес – мәдениет өкілдерінің
құқықтарын сөз жүзінде мойындайды, адамдардың діни, нәсілдік,
мәдени, ұлттық ерекшеліктеріне қарамай тең құқықты өмір сүруі
қажет деген ұстанымды айтады, бірақ сонымен қатар жекелеген
әлеуметтік топтарға жағымсыз қатынасын ұстайды.
Толеранттылық деңгейі жоғары емес – мәдени плюрализмді
мойындайды және түсінеді, түрлі әлеуметтік топтарға деген құрметпен
келіседі, бірақ солай бола тұра, өз бетімен күнделікті өмірдегі, әсіресе
жабық түрдегі мәдени дискриминация құбылысын көруге қабілетті емес.

Толеранттылық деңгейі жоғары – басқа мәдениетті, адамдардың басқа
өмір салтына, өз көзқарастары мен құндылықтарын еркін көрсетуге деген
құқықтарын мойындайды.
Бұл өзге мәдениетті қабылдау, мәдени ерекшеліктерге жағымды қатынас,
кез келген мәдени дискриминацияға ерекше көңіл бөледі, басқа
мәдениетпен өзіне қандай да бір пайдалы және құнды нәрселер таба біледі
• Ана тілін және басқа тілді меңгеру -
лингвистикалық өлшем;
• Отандық мәдениетті игеру –этно-
тарихи өлшем;
• Басқа ұлт мәдениетін игеру –
Көпмәдениетті жалпыадамзаттық өлшем;
• Дінге деген өз көзқарасын саналы
тәрбиелілік өлшемі: сезінуі – діни өлшем;
• Әлемдік және көркем
құндылықтарды меңгеру –
эстетикалық өлшем;
• Құқық нормаларын меңгеру –
құқықтық өлшемнен құралады.

Ұқсас жұмыстар

Ұлттық қатынастардың субъектілері

Толеранттылық шаршысы

Дінтану курсын оқытуға қойылатын талаптар

Этникааралық және конфессияралық келісім

Философия және Рухани жаңғыру

Жан қазынасы - адамгершілік

Жасөспірімдердің әлеуметтік бейімделуі

Тәрбие сағаты

Инклюзивті білім беру

Отбасы және жатар

Пәндер