Дәстүрлі қазақ




Презентация қосу
Талғар ауданы Еламан ауылы
Мектеп: «Мектеп жасына дейінгі шағын орталығы бар №41 ЖББОМ» кмм
Мұғалім:Молдасанова Айгүл Есболатқызы

Сабақтың тақырыбы: Дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік
жіктелуінің ерекшеліктері

Ойлау дағдысы: Тарихи концепт:
Талдау Дәлел

Оқу мақсаты: Сабақтың мақсаты:
Барлық оқушылар: Дәстүрлі қазақ
10.2.2.6 – қазақтардың
қоғамының әлеуметтік құрылымының
әлеуметтік жіктелуіне тән «ақсүйек», «қарасүйек», «хан», «сұлтан»,
ерекшеліктерді анықтау үшін «би», «батыр» ұғымдарының ерекшеліктерін
«ақсүйек», «қарасүйек», «хан», түсіндіре алады.
«сұлтан», «би», «батыр» Оқушылардың басым бөлігі: Дәстүрлі қазақ
ұғымдарын пайдалану; қоғамының әлеуметтік құрылымының
10.2.2.7 – дәстүрлі қазақ ерекшеліктерін сипаттай алады.
қоғамындағы әлеуметтік Кейбір оқушылар: Дәстүрлі қазақ
қоғамындағы әлеуметтік институттардың
институттардың
функционалдық рөлін өздігінше талдай
функционалдық рөлін түсіндіру. алады.
Белсенді оқу әдістері
Сыныпты топқа бөлу үшін мен саралаудың жіктеу тәсілін қолдандым. Яғни, арнайы
дайындалған суреттер арқылы топқа бөлемін. Себебі, оқушыларды топқа бөлгенде, олардың
тыңдалым, айтылым дағдысы қалыптасады.
Оқушылaрдың қaжеттіліктеріне қaрaй, жеңілден күрделіге қaрaй aлғa ілгерілетіп
отырaтын тaпсырмaлaр әзірледім. Саралау тәсілінің бірі – тапсырма. Осы саралау тәсілінің
Тапсырма әдісіне кіріктірген тапсырмам: «ПОПС» формуласы және «Мен кіммін?». Оқушылар
«ПОПС» формуласы арқылы Қазақ қоғамындағы маңызды рөл атқарған хан, сұлтан, ақсүйек,
қарасүйек, би, батыр, құл, төленгіт, төре сияқты әлеуметік топтарға баға беріп, тұжырыммен
қаншалықты келісетінін жазады. Ал, оқушылар «Мен кіммін?» тапсырмасында дәстүрлі қазақ
қоғамындағы әлеуметтік институттардың функционалдық рөлін анықтап, сәйкестендіреді.
Саралау тәсілі. Дереккөздер. "Ақпаратты талдайық" әдісі арқылы оқушыларға мәтін
таратылып, мәтіннен дәстүрлі қазақ қоғамының қандай әлеуметтік топтарға жіктелгенін және
оларға кірген әлеуметтік топтарды анықтайды.
Саралау тәсілі. Қарқын: «Синквейн» әдісі. Оқушылар батыр, сұлтан, хан, би, ақсақал,
ақсүйек, қарасүйек т.б. сөздерге бес жолды өлең құрастырады. «Синквейн» әдісі арқылы қазақ
тілімен пәнаралық байланыс орнай отырып, оқушылар дәстүрлі қазақ қоғамының әлеуметтік
жіктелуінің ерекшеліктерін сипаттайды.
Саралау тәсілі. Диалог және қолдау көрсету. Бұл әдісті қолдану барысында балаларды
ынталандыру мақсатында қолдап-қолпаштап және мадақтап отырдым.
Көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар беріледі:
1.Қазақ хандығы дәуірінде қазақ қоғамы қандай екі негізгі екі тоқа бөлінді?
2.Қазақ даласында сотты кім жүргізді?
3.Әскерді кім басқарды?
4.Кімдерді мұсылман ақсүйектері деп атайды?
Бұл оқушылардың айтылым дағдысын қалыптастырады.
Саралау тәсілі. Бағалау. Оқушылар топтық, жұптық, өздік жұмыста бір-бірлерін
бағалайды.
1.Екі жұлдыз бір тілек
2.Бағдаршам
3.Түрлі түсті жетондар
Критериалды бағалау

Қалыптастырушы бағалау
Бағалау критерийлері:
Дәстүрлі қазақ қоғамындағы әлеуметтік
институттардың функционалдық рөлін
анықтайды.
«Түрлі түсті «Екі жұлдыз бір
жетондар» - тілек» - топтардың
оқушылар бірін- бірін-бірі бағалауы
бірі бағалауы
«Мен кіммін?» әдісінің
дескрипторы:
«ақсүйек», «Бағдаршам»
«қарасүйек», «хан»,
«сұлтан», «би», Кері байланыс «Екі жұлдыз бір тілек»
«батыр»
ұғымдарының
ерекшеліктерін Кері байланыс «Бағдаршам»
анықтайды.

Ұқсас жұмыстар
Дәстүрлі қазақ мәдениеті
Қалың мал
Қазақ халқының мәдениеті мәдениеттану
XIX ғасыр әдебиетін зерттеген ғалымдар
Мәдени код сақтаудағы қазақ тілі мен қазақ мәдениетінің рөлі
Коммуникациялық рәміздерді семиотикалық талдау
Қазақ халқының дәстүрлі шаруашылығы бұзылуының салдары
Дәстүрлі грамматика және фукционалды грамматиака
Қазақ халқының мифтері мен аңыздары
Қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымы
Пәндер