СӨЙЛЕУ ЖЫЛДАМДЫҒЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫН ТҮЗЕТУ

Презентация қосу

Орындаған: Нуржанова Асель
Логопедия 2 ж 2 курс
СӨЙЛЕУ ЖЫЛДАМДЫҒЫНЫҢ
БҰЗЫЛУЫН ТҮЗЕТУ
ЛОГОПЕДИЯЛЫҚ
ЖҰМЫСТАРДЫҢ НЕГІЗГІ
БАҒЫТТАРЫ
Сөйлеудің жылдамдығының бұзылуына брадилалия
мен тахилалия жатады. Сөйлеудің мұндай
бұзылыстары әртүрлі деңгейде байқалады: жеңіл,
орташа, ауыр. Ауыр түрінде қатынас процесі
бұзылады. Себептері: психогендік, соматикалық,
зиянды әдеттер.
Сөйлеу жылдамдығының бұзылуын түзету
логопедиялық жұмысының негізгі
бағыттары.
Брадилалия – сөйлеу
жылдамдығының патологиялық
баяулауы. Термин bradus- баяу,
lalia - сөйлеу деген грек
сөздерінен шыққан. Брадилалия
өзіндік жеке бұзылыс ретінде
сонымен қатар психикалық
аурулардың кейбір түрінде
байқалуы мүмкін. Брадилалияның
белгілері (симптомдары) әртүрлі:
ішкі және сыртқы (экспрессивтік)
сөйлеудің баяулауы, оқу мен
жазудың процестерінің баяулауы,
дауысы бір қалыпты, сөздердің
арасындағы үзілістердің
(паузаның) баяулауы немесе
ұзаруы, дыбыстарды созып айтуы.
Балалар фразаны бөліп, буындағы
дыбыстарды созып айтады.
Сөйлеу жылдамдығының бұзылуын түзету
логопедиялық жұмысының негізгі
бағыттары.
Тахилалия - сөйлеудің патологиялық
тез (шапшаң ) сөйлеу. Термин tachis -
тез, шапшаң, lalia - сөйлеу деген грек
сөздерінен шыққан. Тахилалияның
себептерімен механизмі туралы әр
түрлі көзқарастар айтылады. D. Weiss
(1950) шапшаң сөйлеуде орталық
сөйлеу механизмінің бұзылуымен
байланыстырады. М.Зееман (1950)
шапшаң сөйлеу экстрапирамидалық
жүйенің функциясының бұзылуынан
деген ой айтты. М. Е. Хватцев (1959)
тахилалияның негізгі себебі сөйлеу
аппаратының қимылының туа біткен
жеткіліксіздігінен деп санайды.
Г. Гутцман тахилалия қабылдаудың
бұзылу салдары деп есептейді.
Сөйлеу жылдамдығының бұзылуын
түзету логопедиялық жұмысының
негізгі бағыттары.

Тахилалияның жіктелуі.

Полтерн (кідіру) -
тырысусыз сөйлегенде
Баттаризм үзіп, жылдам сөйлеу
(парафразия) – сөйлеу (тоқтап қалу, себепсіз
жылдамдығының ауыр үзіліс жасау) жалпы
бұзылған түрінде және сөйлеу
сөйлеу зейінінің бұзылу моторикасының
салдарынан фразаның бұзылуымен
дұрыс қалыптаспауы. сипатталады.
Сөйлеу жылдамдығының бұзылуын
түзету логопедиялық жұмысының
негізгі бағыттары.

Бірінші топ: моторлық Екінші топ: сенсорлық
бұзылуы: бұзылудың бұзылу.белгілерінде
негізгі белгісі жылдам сөз табу қиыншылығы
сөйлеу мен дыбыс мен есту зейінінің
айтудағы
бұзылуы басым
артикуляциялық
ауытқуы
болады
D.WEISS 1961 Ж
кідіудің таза
Үшінші топ. Сөз түрлерін бірнеше
топқа бөлді
қорының
жеткіліктігіне Төртінші топ:
қарамастан сөйлегенде жеке
сөйлеудің дыбыстарды
қалыптасуында созып айтады,
қиыншылықтар лепті үн шығарады.
кездеседі.
Сөйлеу жылдамдығының бұзылуын түзету
логопедиялық жұмысының негізгі бағыттары.

Кешенді емдеу - педагогикалық жұмыс жүйесі жалпы
дидактикалық және арнайы қағидаларға негізделіп жүргізіледі.
Түзету жұмысында анализаторлардың байланысына сүйенеді:
көру, сөйлеу қимыл, сөйлеу, есту. Түзету жұмысы сөйлеуді ішкі
және сыртқы түрлеріне бағытталуы тиіс. Мысалы: брадилалияда
сабақ барысында баланың вербальсыз және вербальды ойлауын
дамытуға, ойын тез жинақтап айтуға т.б бағытталған тапсырмалар
қолдану қажет. Сонымен қатар баланы әлеуметтік ортаға
бейімдеу мақсатымен, тұлғалық ерекшеліктерін ескере отырып
оның тәртібін, эмоциональды - ерік сферасын түзетуге
бағытталған жұмыс жүргізіледі.
Жүйелі түзету жұмысымен қоса үнемі сөйлеуі мен тәртібін бала
өз бетімен бақылауға бағытталған жұмыс, медициналық ықпал
(дәрімен емдеу, физиотерапия, психотерапия) логопедиялық
ритмика, физкультура қолданады.
Брадилалияны түзетудің логопедиялық
әдістемесі.
Брадилалияны түзету барысында қолданатын логопедиялық
тәсілдер сөйлеу процессінде сөйлеу қимылдарының
жылдамдылығы мен нақтылығын тәрбиелеуге бағытталады:
сөйлеу реакциясының жылдамдығын, ішкі сөйлеу жылдамдығын
оқу мен жазудың жылдамдығын, сөйлеудің просодикалық жағын
(ырғақтылығы, әуезділігі, екпін, үзіліс).

Түзету жұмыс барысында әртүрлі сөздік жаттығулар қолданады.
Негізгі жаттығулар: әртүрлі деңгейдегі сөздік материалдарды
айтқызу (буын, сөз, фраза, жаңылтпаш т.б); оқу (логопедпен бірге
сосын өз бетімен магнитофонға жылдам жазылған сөздік
материалдарды тыңдап, қайталау, ырғаққа сәйкес сөздік
материалдарды айту, оқу т.б.

Логопедиялық жұмыста логопедиялық ритмика, музыканың
ырғағымен жүру, жүгіру, секіру, ритмикалық жаттығулар, өлең айту,
сюжеттік қимыл – ойындар кеңінен қолданады.
Тахилалияны түзетудің логопедиялық
әдістемесі.

Тахилалияны түзету жұмысының негізгі
мақсатына: баяу, жатық, біркелкі дем алу
мен дауыс шығаруға тәрбиелеу; баяу
ырғақты оқу; байсалды, ырғақты сөйлеу,
ұжымда қатынас кезінде тиімді жағдай
жасау, сөйлеуде жалпы және есту зейінін
қалыптастыру жатады.
Тахилалиямен зақымдалған
жасөспірімдер мен ересектермен
логопедиялық жұмыс кезеңдерге бөлініп
жүргізіледі.
Тахилалияны түзетудің логопедиялық
әдістемесі.

Бірінші кезең –
Екінші кезең – баяу сөйлеуді меңгеру
үндемеу тәртібі.
алдымен дауыстап оқудан басталады.
Сабақтан басқа қорытындылау Алдымен оқу үлгісін логопед көрсетеді,
уакытта көп кезеңі – сосын логопедпен бірге, соңынан,
сөйлемеу ұсынылады. көпшілік кезектесіп оқылады. Әр сабақ сөйлеу
Үндемеу тәртібі ортада жаттығуларынан басталады. Барлық
оқушылардың үрейін сөйлеуге жаттығуларда қосарланып баяу сөйлеу
басып, тынышталып, жаттығу. Өзін – орын алады. Ауызша сөйлеумен қатар
зейінін сабақ өзі ұстауы, баяу да психомоторлық процесстерді
ережелеріне сөйлеу баяулатуға нұсқау беріледі (қимыл –
шоғырландыруға әсер жылдамдығы қозғалысын, тәртібін).
етеді. өзіндік жеке
сабақтарда Төртінші кезең —
қайталанады, коллективтік әңгіме
жаттығады, құрастыру. Логопедтің
Үшінші кезең: мазмұнына
сай фразаларды қолдану соңында немесе кезекшінің
айтылатын ойларын алдын мазмұны, сигналы бойынша әр
ала тұжырымдау жұмысы сөйлеуі бала әңгімеге
жүргізіледі. талқыланады.
қатысады. Бұл
кезеңде іштен баяу
оқу қолданады.
тахилалияны түзету жұмысының негізгі
бағыттарына:

- Баяу, жатық, біркелкі дем алу мен
дауыс шығаруға тәрбиелеу;
- Баяу, ырғақты оқуға тәрбиелеу;
- Байсалды, ырғақты сөйлеуге
тәрбиелеу;
- Сөйлеу қатынасын тәрбиелеу;
- Жалпы және сөйлеу зейінін
тәрбиелеу жатады.
Назарларыңызға
рахмет

Ұқсас жұмыстар

Логопедиялық тексеру қағидалары

Мектеп жасындағы балалардың сөйлеу тілін тексерудің негізгі бағыттары

Баланың сөйлеу тілінің даму кезеңдері

Дислалияның түрлері

ДИЗАРТРИК БАЛАЛАРДЫ ЛОГОПЕДИЯЛЫҚ ЖҰМЫСҚА

Тараз мемлекеттік педагогикалық университеті

Арнайы оқу - оқушылардың әдістемелік қамт ерекше білім алу қажеттілікт амасыз ету ерін қанағаттандыру

Қозғалыс бұзылыстары бар балаларды жалпы білім беру процесіне қосу

ДИСЛАЛИЯҒА ШАЛДЫҚҚАН БАЛАЛАРМЕН ЖҰМЫС ЖАСАУ

Дизартрия тіл кемістігі

Пәндер