Сөйлеу тілінің бұзылуы: белгілері, себептері және түрлері

Сөйлеу тілінің бұзылуының белгілері.

Орындаған: Исмайлова Д. Декамбаева Н. Қабылдаған: Сыдыкова Ш. К.

ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТІ

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖӘНЕ АРНАЙЫ ПЕДАГОГИКА КАФЕДРАСЫ

АРНАЙЫ ПЕДАГОГИКА ББ

Шымкент 2023

Жоспар.

Кіріспе.

II. Негізгі бөлім.

Сөйлеу тілінің бұзылу себептері.

2. Сөйлеу тілінің бұзылу түрлері

Сөйлеу қабiлетiнiң бұзылу себептері.

1. Биалогиялық: негiзiнен құрсақішілік дамуы және босану кезінде(ұрықтын гипоксиясы, босану кезiндегi зақымдар және т. б. ), сондай-ак туылғаннан кейiнгi алғашқы айларда әсер ететін патогендік факторлар.

2. Әлеуметтік-психологиялык факторлар: қоршаған ортаның жағымсыз әсерлері-педагогикалык салақтық, баланың сөйлеу қабiлетiнiң дамуының шектен тыс стимуляциясы, айналасындағы адамдардын сөйлеу қабiлетiнiң бұзылуы және т. б.

СӨЙЛЕУ ТІЛІНІҢ БҰЗЫЛУ ТҮРЛЕРІ МЫНАДАЙ:

ДИСЛАЛИЯ- ЕСТУ ҚАБІЛЕТІ МЕН СӨЙЛЕУ МҮШЕЛЕРІНІҢ ИНВЕРВАЦИЯСЫ ДҰРЫС САҚТАЛҒАНДА КЕЗДЕСЕТІН ТІЛДІК ДЫБЫСТАРДЫҢ БҰЗЫЛЫП АЙТЫЛУЫ. СИНОНИМДЕРІ: ТІЛ БҰЗЫЛЫСЫ, ТІЛ ДЫБЫСТАРЫН АЙТУ БҰЗЫЛЫСЫ, ФОНЕТИКАЛЫҚ БҰЗЫЛЫС.

РИНОЛАЛИЯ- СӨЙЛЕУ МҮШЕЛЕРІНІҢ АНАТОМИЯЛЫҚ ФУНКЦИЯНАЛДЫҚ БҰЗЫЛЫС САЛДАРЫНАН ДАУЫС ӘУЕЗДІЛІГНІҢ, ТЕМБРІНІҢ, ДЫБЫСТАРДЫҢ АЙТЫЛУЫНЫҢ БҰЗЫЛУЫ. СИНОНИМДЕРІ МҰРЫНМЕН СӨЙЛЕУ.

Дизартрия-сөйлеу тілінің күрделі бұзылуы. Дизартрияда сөйлеу мүшелерінің иннервациясының жеткіліксіздігіне байланысты сөйлеу тіл дыбыстарының айтылуының және просодикасының бұзылуы байқалады.

Сөйлеудің құрылымдық- семантикалық жағынан бұзылуы:

Алалия- баланың құрсақішілік және алғашқы жылдарындағы даму кезенiнде бас миы қабығының сөйлеу аймақтарының органикалық зақымдалуынәтижесiнде сөйлеу қабiлетiнiн жоқтығы немесе толық дамымауы.

Афазия- Бас миынын жергiлiктi зақымдалуымен байланысты бұрын құрастырылған сөздіi толық немесе жартылай айта алмау.