Арамшөптермен күресудің химиялық әдістері




Презентация қосу
Арамшөптермен күресудің
химиялық әдістері

Орындаған:Кеншімбаева Н.
Тобы:АГ-402Қ
Қабылдаған:А.ш.к.профессор Досжанова А.С.
Мазмұны:
I.Кіріспе
Арамшөптерді есепке алу және олармен күресу әдістері.
II.Негізгі бөлім
2.1.Гербицид түрлері
2.2.Күріш егістігінде қолданылатын гербицидтер түрлері
2.3.Гербицидтердің қолданылу тәсілі,мерзімі,мөлшері
2.4.Сақтық шаралары
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Танапта арамшөптердің бірнеше биологиялық топтарының өкілдері
кездеседі,олар бір мезгілде көген тамырлы, аз жылдық, атпа тамырлы, кіндік
тамырлы және тамырсабақты болып ластануы мүмкін.Арамшөптермен күрес
шараларын жоспарлауда олардың түрлі құрамы, биологиялық ерекшеліктері, сондай-
ақ арамшөптер өсімдіктерінің жағдайы негізге алынады. Әсіресе егістіктердің
ластану дәрежесінің елеулі мәні бар.
Егістіктегі арамшөптердің түрлерін және жалпы санын білмей тұрып оларды
жою үшін агротехникалық және басқа шараларды тиімді түрде жүзеге асыру мүмкін
емес. Сондықтан танаптардағы арамшөптерді есепке алу керек.
Вегетация кезінде арамшөптерді есепке алудың көзбен мөлшерлеу, сандық,
таразылық- өлшемдік әдістері бар.
Солардың ішінде шаруашылық жағдайында жүргізілуі ең оңай, әрі кең тараған
түрі академик А.И.Мальцев ұсынған көзбен мөлшерлеу әдісі. Бұл әдіс бойынша
танаптардағы арамшөптер деңгейі 4 балдық жүйемен бағаланады.
Танапты қиғаш бағытта жүріп өткенде арамшөптер бірен-саран болса, онда бұл
1балл, ал олар танаптағы барлық өсімдіктердің төрттен бірінен артық болмаса-2 балл
болып есептеледі. Арамшөптер көп, бірақ мәдени өсімдіктерден басым болса, онда 4
баллға тең болады.
Осы жүргізілген есептің деректері бойынша танаптың арамшөптермен ластану
картасы жасалынады. Осы картаны пайдаланып арамшөптерді жою үшін
агротехникалық, химиялық, биологиялық, интеграциялық шаралар белгіленіп, олар іс
жүзіне асырылады.Соның ішінде бүгін қарастыратынымыз арамшөптермен күресудің
химиялық әдістері.
Химиялық әдісі- Гербицидтер өсімдікке әсер
гербицидтер
қолдану етуіне қарай

өсімдіктерд
ің барлық
Жаппай
түріне әсер
етеді
Гербицид өсімдіктің
бір түрін
ғана
Талғамды құртып,
басқаларын
а әсер
етпейді
Тікелей
Жүйелі
жойғы
Гербицидтер к
ш
өсімдіктерге өсімдік өсімдіктерд
әсері және тіндерін ің
тікелей сабақтары
қолдану уландыра мен
әдісіне ды
байланысты жапырақта
ры арқылы
өсімдік тез бүкіл өн
солып, бойына
қурайды. тарап
уландырад
ы
Күріш егісін көбінесе каналдарда, арықтарда, егін аралықтарында, жол жиектері мен су
жағалауларында өсетін арамшөптер ластайды. Сондықтан жаз айларында мұндай жерлерде өсіп
тұрған арамшөптерді бірнеше рет орып тастау керек. Оларды жою үшін 2,4 Д, 3-4 Д типіндегі
гербицидтер мен дизель жанар майының 10 проценттік концентрациясын да қолдануға болады.
Күріш алқаптары арамшөптен таза болу үшін оған төгілетін көңді де ұқыпты қолдана білу керек.
Өйткені арамшөптер тұқымы малдың асқазанынан қорытылмай шығып, топыраққа түскен өсіп,
өнетін қасиетін өзінде сақтайды. Сондықтан көңді егіске төкпестен бұрын 1,5-2 ай бойы қорда да
сақтап биотермикалық өңдеуден өткізу керек. Сонда арамшөптер тұқымы өзінің өміршеңдігін
жояды.
Күріш егістігіндегі бір жылдық астық тұқымдас арамшөптерді жою үшін себу алдында,
сепкеннен кейін және көктеу кезінде тиген жеріне әсер ететін және жүйелі гербицидтер
қолданылады.Себу алдында (себуге 2-3 күн қалғанда) ялан, ордрам (4-7 кг/га) немесе сатурн (4-5
кг/га) қолданылады, бұл гербицидтерді жерге жеңіл тырмалармен жедел сіңіру қажет, өйткені
олар тез буланып өзінің күшін жоюы мүмкін.Көп жылдық арамшөптерді құрту үшін өсімдіктің
толық түптену кезеңінде 2,4-Д тобынан 40% амин тұзын (1,2-2,0 л/га), 2М-4Х (1,0-1,5 л/га),
базагран қолданылады. Бұл, жүйелі гербицидтер тобы арамшөптердің жер бетіндегі мүшелеріне
ғана емес, тамыр жүйесіне де әсер етіп оларды толық жойып жіберуге мүмкіншілік береді.
Гербицидтер енгізгенде судың тереңдігі 7-10 см болуы керек.Күріш егістігінде ең ерте
пайдаланатын гербицид-базагран. Бұл селективті гербицид күрішті қай кезеңде болсын
зақымдамайды.
Себу алдында қолданылатын

Ордра
м
Ялан

Сатур
н

ГЕРБИЦИДТЕР
ТҮРЛЕРІ
Толық түптену кезеңінде

2,4Д 2М-
40% 4Х

Базагран

ГЕРБИЦИД ТҮРЛЕРІ
Гербицидті қолданудың негізгі тәсілі-бүрку.Гербицидтер ерітінділер
суспензия,эмульсия түрлерінде шығарылады.Қолдану түріне қарай
гербицидтер әуеден ұшақ арқылы немесе жерден арнайы машиналардың
көмегімен бүркетін,топыраққа сіңіретін тәсілдерге бөлінеді. Ол үшін
самолеттің багіне белгілі мелшерде су құйылады. Ұшқыш бүрку кезінде
белгіленген жылдамдықпен ұшады, сол кезде бүріккіштерді жұмысқа
қосады, ал бақылаушылар бүркуге кеткен уақытты белгілейді. Eгicтіктi
самолет арқылы еңдеумен қатар машиналар арқылы бурку де қолдау
тапты. Оларға: ОНК-Б, ОНК-100, ОСШ-15А, ОВТ-1, ОНД-100, ОТН-4,8,
ГАН-8, ГАН-15 бүріккіш машиналары жэне аэрозольды генераторлар (АГ
— УД-2 жэне АГ — Л6) жатады.Барлық бүріккіш машиналарға
қойылатын талап:бұлардың гербицидті eгicкe бip қалыпты бүркуін және
ерітіндінің жұмсалу нормасының дұрыс реттелуін қамтамасыз ету болып
табылады. Ерітіндінің бip гектарға бүркілу мөлшері машинаның жүру
жылдамдығына, бүріккіш қондырғының, paзмepiнe және сұйық заттың
қысымына байланысты. Машинаның, жүру жылдамдығын жоғарылатқан
сайын ерітіндінің бip гектарға жұмсалатын мөлшері кемиді,сондықтан
машинаның жұмыс өнімділігін арттыру үшін оның жылдамдығы
көбейеді. Бүріккіш машиналар сағатына 6,5—7 км жылдамдықта жұмыс
icтeyi керек.
Гербицидті жылы күндері,жауыннан кейін бүрку
керек.Құрғақшылық күндері оның әсері кемиді.Бүрку
жұмысын жел аз күндері,ауаның температурасы 20—25
градуста, күн шығардан 30 минут бұрын бастап, ертеңгі
сағат 9—10-ға дейін, ал кешкісін ыстық қайтқан кезде
жүргізеді. Самолеттің бүрку кезіндегі ұшу биіктігі 5 метрден
артық болмауы керек. Өте биік ұшқанда ерітінді eгicкe өте аз
мөлшерде бүркіледі,көбi ай далаға ұшып кетеді. Ал өте
жақын ұшқанда бipтeгic бүркілмейді,кейбір жерлерге қою
бүркіледі де,ал кейбір жерлер бүркілмей қалады.ЯК-12
самолеті үшін өңделетін eгic көлемі 5 га, ал АН-2 үшін 25
гектардан кем болмау керек.Құмды органикалық заттарға
кедей топырақтарда мәдени дақылдар егісін зақымдамау
үшін гербицидтердің мөлшерін азайтады.
Сақтық шаралары
Гербицидпен жұмыс істеуші адамдар арнайы киімдермен,атап айтқанда
комбинезон,халат,қолғап,көзілдірік,респиратор және т.б. жабдықтармен
қамтамасыз етілуі тиіс,сонымен қатар жұмыс істеп жүрген мезгілде тамақ,су
ішуге,шылым тартуға болмайды.Гербицидпен жұмыс істеген адамдарға күніне
кемінде жарты литр сүт тегін берілуі керек,жұмыс істеу уақыты 6 сағаттан
аспауы қажет және де гербицид тамақ,жем сақтайтын қоймалардан,үйлерден,мал
қораларынан 250-300 метр қашықтықта сақталуы тиіс. Гербицидтер арнаулы
ыдыстарда сақталады.Оның сыртындағы этикеткада препараттың аты,салмағы
және тигізетін әсері процент есебімен көрсетіледі.Препараттар сақталған қағаз
және ағаш ыдыстарды арнайы бөлінген жерлерде өртейді,ал темір және шыны
ыдыстарды мұқият тазалағаннан кейін қоймаға тапсыру керек. Гербицид
бүркілген жерлерге бір айға дейін мал жаюға және үй құстарын жіберуге
болмайды.Егер ол жерлерде бал аралары ұсталса,онда ұясымен 5-6 км жерге
көшіреді.Улы препараттармен жұмыс жүргізуден бұрын керекті құралдар және
дәрі-дәрмектер әзір болуы керек.Егін басына пайдалануға апарылған бұл
препараттарды күзетсіз тастауға болмайды.Ерітінділерді дайындау және оларды
бүріккіштерге құю жұмыстарын мүмкіндігінше механизмдердің күшімен
атқарған тиімді және ол қауіпсіз болады.Бүркуге керекті у ерітінділерін
дайындағаннан кейін бүріккіштердің резервуарларына арнайы насос,эжекторлар
арқылы құю керек.Егер де у арқаға асатын бүріккіштермен бүркілетін
болса,бүркуші жұмысшылардың аралық қашықтығы 6-7 метрден болу қажет.
Қорытынды
Біз,яғни агрономдардың республикамыздың егін
шаруашылығында гербицидтерді тиімді пайдалану үшін әрбір
препараттың жеке қасиетін,оларды арамшөптердің қандай
биологиялық түрлеріне қарсы қандай мөлшерде,қандай
мерзімде,қандай әдіспен қолдану қажет екенін және мәдени
өсімдіктердің гербицидтерге сезімталдығын білу ең басты міндетіміз.
Сол себепті,күріш егістігіндегі бір жылдық астық тұқымдас
арамшөптерді жою үшін себу алдында, сепкеннен кейін және көктеу
кезінде тиген жеріне әсер ететін және жүйелі гербицидтер
қолданылады. Көп жылдық арамшөптерді құрту үшін өсімдіктің
толық түптену кезеңінде 2,4-Д тобынан 40% амин тұзын (1,2-2,0
л/га), 2М-4Х (1,0-1,5 л/га), базагран қолданылады. Бұл, жүйелі
гербицидтер тобы арамшөптердің жер бетіндегі мүшелеріне ғана
емес, тамыр жүйесіне де әсер етіп оларды толық жойып жіберуге
мүмкіншілік береді. Гербицидтер енгізгенде судың тереңдігі 7-10 см
болуы керек.Күріш егістігінде ең ерте пайдаланатын гербицид-
базагран. Бұл селективті гербицид күрішті қай кезеңде болсын
зақымдамайды.Осылайша,күріш егістігін арамшөптерден химиялық
жолмен яғни,гербицидтер арқылы жоямыз.

Ұқсас жұмыстар
Егістіктегі арамшөптермен күресу шаралары
Органикалық ауыл шаруашылығ ының әдістері
Өсімдік қорғау
Егіншілік жүйелерінің ғылыми негіздері
Агротехникалық күрес
Арамшөптермен күресу шаралары
Картоп ісігі
Жер геосфералары
АНАЛИТИКАЛЫҚ ХИМИЯ
Егістік қыша
Пәндер