Ғимарат деформациясы




Презентация қосу
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
География және табиғатты пайдалану факультеті
Картография және геоинформатика кафедрасы
Геодезия және картография мамандығы

Тақырып: «Ғимараттар мен ғимараттардағы
деформацияның пайда болуына әсер ететін факторлар»
Жоспар
• Кіріспе

• Негізгі бөлім
2.1 Ғимарат деформациясы
2.2 Ғимарат деформациясына әсер ететін факторлар
2.3 Ғимараттардың деформация себептері
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиет
Кіріспе

Барлык тұрғызылған құрылыстарды, жалпы ғимараттар деп атайды.
Барлык тұрғызылған құрылыстарды, жалпы ғимараттар деп атайды.
Ғимаратгарды пайдалану жүйесіне, көлемдік-жобалық шешімдеріне,
Ғимаратгарды пайдалану жүйесіне, көлемдік-жобалық шешімдеріне,
жалпы сипатына байланысты олар әртүрлі топка бөлінеді. Ғимараттар
жалпы сипатына байланысты олар әртүрлі топка бөлінеді. Ғимараттар
деп жерде орналасқан құрылыстарды атайды, оларда адам тіршілігінің
деп жерде орналасқан құрылыстарды атайды, оларда адам тіршілігінің
қажетті түріне байланысты әртүрлі бөлмелер орналасады. Мысал
қажетті түріне байланысты әртүрлі бөлмелер орналасады. Мысал
ретінде тұрғын үйлерді, мектептерді, театрларды, гараждарды, фабрика-
ретінде тұрғын үйлерді, мектептерді, театрларды, гараждарды, фабрика-
зауыт корпустарын және тағы баскаларды келтіруте болады. Сонымен
зауыт корпустарын және тағы баскаларды келтіруте болады. Сонымен
бірге ғимарат деп кейбір нысандарды атауға болмайды (мысалы:
бірге ғимарат деп кейбір нысандарды атауға болмайды (мысалы:
көпірлер, бөгетгер немесе радиодіңгектер), оларда негізгі міндеттерді
көпірлер, бөгетгер немесе радиодіңгектер), оларда негізгі міндеттерді
анықтайтын не бөлмелер, не бөлек бөлімдер болмайды. Мұндай
анықтайтын не бөлмелер, не бөлек бөлімдер болмайды. Мұндай
нысандарды иижеиерлік деп атайды.
нысандарды иижеиерлік деп атайды.
Ғимарат деформациясы
Ғимарат деформациясы табиғи және антропогенді (техногенді) факторлар әсерінен
пайда болады. Көбінесе ғимарат деформациясы аралас тау жыныстарымен оның пайда
болу тегіне тығыз байланысты. Ол вертикаль және горизонталь беткейде болуы мүмкін.
Күрделі ғимарат үшін әртүрлі геодезиялық мәліметтер қажет;
1) биіктік координатасы, бағыт азимуты;
2) гравиметриялық-алаңның жоғары дәлдіктегі
гравиметриялық түсірілімі;
3) әртүрлі масштабтағы топографиялық және
фотограмметриялық карталар, фотокаталар,
фотопландар;
4) алаңның ірі масштабтағы инженерлік-геодезиялық
жобасы, трассалар мен өзендердің профилі.
Вертикаль деформациялар бірнеше түрге бөлінеді:

1) жауын-шашын - топырақтың құрамының өзгеруі яғни, топырақтың ішкі
тығыздығының өзгеруімен байланысты;

2) топырақ құрамының өзгеруі яғни, топырақтан мұздыктардың әсерінен топырақ
құрылымының түпкілікті өзгеруі;

3) химиялық заттармен ауа ылғалдылығының төмендеуінен құмдауыт
топырақтын өзгеруі:

4) жер бетінің деформациясы - пайдалы қазбалар ондіруден пайда болған
гидрогеологиялык өзгерістер және тағы баскалар.
Ғимарат деформациясына әсер ететін факторлар:
Табиғи факторларға:
• 1) әртүрлі инженерлі-геологиялық құбылыстар және гидрогеологиялық құбылыстар;
• 2) тау жыныстарының ылғалдылығы және су деңгейіеің озгеріуі мен температура тербелісі;
• 3) ылғал жыныстардың еруі немесе қатуы жатады.
Техногенді факторларға:
• 1) құрылыс әсері;
• 2) құрылыс жұмысын жүргізу барысында топырақ ылғалдылығының төмендеуі немесе
жоғарылуына байланысты тау жынысының құрылысының өзгеруі;
• 3) жер асты жұмыстарының әсері, топырақ бөлігін жер бетіне алып шығу;
• 4) ғимарат салу әсерінен топырақ тығыздығының өзгеруі;
• 5)транспорт козғалысы немесе әртурлі динамикалық әсерлер жатады.
Құрылымдардың деформациясы
Табиғи-климаттық фактор сондай-
Экологиялық фактордың әсері
ақ энергиялық тиімді көп қабатты
табиғи климатпен тығыз
офистік ғимараттардың көлемдік-
байланысты, бірақ оның өзіндік
жоспарлау шешімін
ерекшелігі бар. Егер табиғи
қалыптастыруға айтарлықтай әсер
климаттық факторды қарастыру
етеді. Табиғи-климаттық
кезінде сәулетші климаттың
фактордың ең үлкен әсерін
ерекшеліктерін ескеру керек
аумақтың инсоляциялық режимі
болса, онда экологиялық фактор
(шуақты күндер саны), жел
ғимараттың аумақтың
режимі, жауын-шашын мөлшері,
экологиялық балансына тигізетін
сондай-ақ температура мен
жүктемесін ескеруді қажет етеді.
ылғалдылық режимі сияқты
Бұл келесі негізгі компоненттерді
қоршаған орта параметрлері
қамтиды: парниктік газдар
құрайды. Жоғарыда сипатталған
шығарындыларын азайту, табиғи
қоршаған орта параметрлеріне
және жасанды ортаның өзара
байланысты сәулетші жобалық
байланысы, қоршаған ортаға
шешіммен ғимараттың оңтайлы
антропогендік әсер және адамның
жұмыс жағдайын қамтамасыз етуі
экологиялық қауіпсіздігі.
керек.
Ғимарат деформациясына сонымен қатар іргетас пішіні мен тығыздығы әсер етеді. Ғимарат
деформациясын бақылауда жоғары дәлдіктегі өлшеу әдісі қолданылады.
Ғимараттың шөгуі мен оның негізделуін бақылауда келесі геодезиялық адістер қолданылады:
1) қысқа саулелі геометриялық нивелирлеу (25м дейін);
2) қысқа сәулелі тригонометриялық нивелирлеу (100м дейін);
3) көшірмелі аспаптар немесе олардың стационарлы жүйесі көмегімен гидростатикалық
нивелирлеу;
4) фотограмматриялық және стереофотограмматриялық түсірімдер.
Сонымен қатар прецизионды ғимараттарда микронивелирлеу әдісі қолданылуы мүмкін. Шөгуді
бақылаудың ең көп тараған әдісі - зерттейтін ғимаратта орнатылған белгілерді жоғары дәлдікте
нивелирлеу. Бұл белгілер шөкпе таңба әдісі деп аталады. Шөкпе таңба ғимараттармен бірге
орналасады және оларды бақылау кезінде жекелеген ғимараттардағы шөгудің жоғарылығын
көруге болады. Белгілерді орналасыру жобасы. Деформациялық таңба және геодезиялық
белгілердің орналасуы - ғимараттың жекелеген нүктелерінің ығысуын өлшеу жұмыстарының ең
негізгі бөлігі болып табылады. Белгілердің дұрыс орналасуы және көлемі, оның ығысуының
толықтығы мен ығысуына байланысты.
Ғимараттардың деформация себептері және олардың
сыртқы көріністері

Ғимараттың ортаңғы бөлігінің әлсіз негізі. Шөгетін
топырақты сулаудан шөгу (жарамсыз жерасты
коммуникацияларынан және ақауы бар соқыр
жерлер кезінде су ағатын құбырлардан ылғалдану).
Ғимараттың ортасындағы - карст
Ғимараттың орта бөлігінің шөгіндісі
Ғимараттың шеткі бөлігінің әлсіз негізі шөгетін
топырақты суландырудан тұрады. Негіздің шеткі
бөлігіндегі карст (қуыс, ескі жабылған жертөле).
Жанында ашық қазаншұңқырды орнату орларды.
Орнату және негіздің көтергіш қабатының астынан
жүзгішті сығу.Жақын орналасқан тіреу қабырғасының
жылжуы.Жақын жерде жаңа ғимарат салу ғимараттың
Ғимараттың оң жақ бөлігінің шөгіндісі оң жағындағы жертөлені су басу.
Ғимараттың оң жағындағы сияқты себептер,
оның екі бөлігінде де әрекет етеді. Ғимараттың
ортасында үлкен затты (тас, ескі іргетас,
бетондалған құдық және т. б.) орналастыру.)
Ғимараттың екі шеткі бөлігінің шөгіндісі

Ғимаратқа бекітілген сымдардың көлденең
күштері. Эксцентрлік еден жүктемесі.
Ғимараттағы машиналардың дірілі және
сейсмикалық ауысымдар.

Тік және көлденең жазықтықтағы қабырғаларды
бүгу және қисайту
Ғимарат құрылысы
Ғимараттың ішкі кеңістігі бөлмелерге бөлінеді. Егер бөлмелерді едендері бір
Ғимараттың ішкі кеңістігі бөлмелерге бөлінеді. Егер бөлмелерді едендері бір
(немесе шамамен бір) деңгейде орналасса, олар ғимарат қабатын
(немесе шамамен бір) деңгейде орналасса, олар ғимарат қабатын
құрастырады. Ғимараттардың қабаттылығына қарай: бір қабатты және көп
құрастырады. Ғимараттардың қабаттылығына қарай: бір қабатты және көп
қабатты деп бөледі. Қабат еденіыін жүргін жол немесе отмосткага (ғимарпіты
қабатты деп бөледі. Қабат еденіыін жүргін жол немесе отмосткага (ғимарпіты
айнаііа тас төселген немесе асфальтталған жолақ) деңгейімен салыстырганда
айнаііа тас төселген немесе асфальтталған жолақ) деңгейімен салыстырганда
орналасуына байланысгы, жер бетіндегі кабат деп аталады. Оның едені
орналасуына байланысгы, жер бетіндегі кабат деп аталады. Оның едені
отмостка немесе жүргін жол денгейінде орналасса цокольдік (немесе
отмостка немесе жүргін жол денгейінде орналасса цокольдік (немесе
жартылай үй асты). оның едені отмосгка немесе жүргін жол денгейінен төмен,
жартылай үй асты). оның едені отмосгка немесе жүргін жол денгейінен төмен,
бірак бөлменіц жарты кабатынан артпай орналасқанда - үй астылық, оның
бірак бөлменіц жарты кабатынан артпай орналасқанда - үй астылық, оның
едені отмостка нсмесе жүргін жол деңгейіне қарағанда бөлменің жарты
едені отмостка нсмесе жүргін жол деңгейіне қарағанда бөлменің жарты
биіктігінен артыгырақ томен орналасса - жертөлек, ал егер бөлме шатьір
биіктігінен артыгырақ томен орналасса - жертөлек, ал егер бөлме шатьір
кеңістігінде орналасқан Гюлса, ол мансардалық деп аталады.
кеңістігінде орналасқан Гюлса, ол мансардалық деп аталады.
Қорытынды
Құрылыстардағы деформациялардың пайда болу себептері инженерлік-
Құрылыстардағы
геологиялық зерттеулердідеформациялардың
жүргізу және жобалаупайдакезінде,
болу себептері инженерлік-
құрылыс процесінде
геологиялық зерттеулерді жүргізу және жобалау кезінде, құрылыс процесінде
нормалар талаптарынан ауытқу кезінде, сондай-ақ қалыпты пайдалану бұзылған
нормалар талаптарынан ауытқу кезінде, сондай-ақ қалыпты пайдалану бұзылған
кезде жіберілген қателер болып табылады. Құрылыстың толық істен шығуына
кезде жіберілген
дейінгі қателер
неғұрлым ауыр болып күрделі
зардаптар табылады. Құрылыстың толық істен
инженерлік-геологиялық шығуына
жағдайларда:
дейінгіқасиеттері
ерекше неғұрлым бар
ауыр зардаптар
топырақ пайдакүрделі инженерлік-геологиялық
болған жағдайда (мысалы, шөгу,жағдайларда:
тұздану);
көшкін мен карст болған кезде; сейсмикалық аудандарда және тұздану);
ерекше қасиеттері бар топырақ пайда болған жағдайда (мысалы, шөгу, тау-кен
көшкін мен карст болған кезде; сейсмикалық аудандарда және тау-кен
қазбаларының таралуында байқалады. Ғимараттың тірек қабырғалары бойынша
қазбаларының
пайда таралуында
болған өтпелі байқалады.
жарықтар, Ғимараттың
көтергіш тірек қабырғалары
қабырғалар бойынша
мен аралықтардың
пайда болған
түйіскен өтпелі өтпелі
жерлеріндегі жарықтар, көтергіш
жарықтар, қабырғалар
жертөле қабатыныңменбетон
аралықтардың
еденінің
түйіскен жерлеріндегі
конструкциясы бойыншаөтпелі жарықтар,
өтпелі жарықтаржертөле қабатының
түріндегі бетон еденінің
деформациялар мен
конструкциясы бойынша өтпелі жарықтар түріндегі деформациялар мен
зақымданулардың негізгі себебі негіздің біркелкі емес деформациясы (шөгуі)
зақымданулардың
болып табылады. негізгі себебі негіздің біркелкі емес деформациясы (шөгуі)
болып табылады.
Пайдаланылған әдебиет
• Архитектурное проектирование жилых зданий / , , и др. М.: Стройиздат, 1990.
• Рекомендации по технико-экономической оценке проектов жилых и
общественных зданий и сооружений / . , и др. М.: ЦНИИЭП жилища, 1988.
• Шарапенко жилых и общественных зданий. М.: Высш. школа, 1998.
• Игильманов А.А. Прикладная геодезия. Алматы- 2006
• Федотов Г.А. Инженерная гедезия.-М.:Высш. школа,2007
• Левчук Г.П. Курс инженерной геодезии.- М.: Недра, 1978
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар
Құрылыс құралымдарын монтаждау ерекшеліктері
ШӨГУДІ БАҚЫЛАУ ӘДІСІ
Ғимараттардың орташа шөгуі
Көкірек қуысының туа біткен даму ақаулары
Жақ деформациясы
Наноматериалдардың функционалдық қасиеттері
Тұмшаланған ыдыстағы консервілердегі ақау түлері
Деформацияның автоматтандырылған геодезиялық мониторинг жүйесіндегі сандық инклинометрлер
Жоғары дәлдікті инклинометрлерді қолдану
Тіс қатарының ақауы
Пәндер