Ғимарат деформациясы

Тақырып: «Ғимараттар мен ғимараттардағы деформацияның пайда болуына әсер ететін факторлар»

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

География және табиғатты пайдалану факультеті

Картография және геоинформатика кафедрасы

Геодезия және картография мамандығы

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

2. 1 Ғимарат деформациясы

2. 2 Ғимарат деформациясына әсер ететін факторлар

2. 3 Ғимараттардың деформация себептері

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиет

Кіріспе

Барлык тұрғызылған құрылыстарды, жалпы ғимараттар деп атайды. Ғимаратгарды пайдалану жүйесіне, көлемдік-жобалық шешімдеріне, жалпы сипатына байланысты олар әртүрлі топка бөлінеді. Ғимараттар деп жерде орналасқан құрылыстарды атайды, оларда адам тіршілігінің қажетті түріне байланысты әртүрлі бөлмелер орналасады. Мысал ретінде тұрғын үйлерді, мектептерді, театрларды, гараждарды, фабрика-зауыт корпустарын және тағы баскаларды келтіруте болады. Сонымен бірге ғимарат деп кейбір нысандарды атауға болмайды (мысалы: көпірлер, бөгетгер немесе радиодіңгектер), оларда негізгі міндеттерді анықтайтын не бөлмелер, не бөлек бөлімдер болмайды. Мұндай нысандарды иижеиерлік деп атайды.

Ғимарат деформациясы

Ғимарат деформациясы табиғи және антропогенді (техногенді) факторлар әсерінен пайда болады. Көбінесе ғимарат деформациясы аралас тау жыныстарымен оның пайда болу тегіне тығыз байланысты. Ол вертикаль және горизонталь беткейде болуы мүмкін.

Күрделі ғимарат үшін әртүрлі геодезиялық мәліметтер қажет;

1) биіктік координатасы, бағыт азимуты;

2) гравиметриялық-алаңның жоғары дәлдіктегі

гравиметриялық түсірілімі;

3) әртүрлі масштабтағы топографиялық және

фотограмметриялық карталар, фотокаталар,

фотопландар;

4) алаңның ірі масштабтағы инженерлік-геодезиялық

жобасы, трассалар мен өзендердің профилі.

Вертикаль деформациялар бірнеше түрге бөлінеді:

Ғимарат деформациясына әсер ететін факторлар:

Табиғи факторларға:

1) әртүрлі инженерлі-геологиялық құбылыстар және гидрогеологиялық құбылыстар;

2) тау жыныстарының ылғалдылығы және су деңгейіеің озгеріуі мен температура тербелісі;

3) ылғал жыныстардың еруі немесе қатуы жатады.

Техногенді факторларға:

1) құрылыс әсері;

2) құрылыс жұмысын жүргізу барысында топырақ ылғалдылығының төмендеуі немесе жоғарылуына байланысты тау жынысының құрылысының өзгеруі;

3) жер асты жұмыстарының әсері, топырақ бөлігін жер бетіне алып шығу;

4) ғимарат салу әсерінен топырақ тығыздығының өзгеруі;

5) транспорт козғалысы немесе әртурлі динамикалық әсерлер жатады.

Құрылымдардың деформациясы

Ғимарат деформациясына сонымен қатар іргетас пішіні мен тығыздығы әсер етеді. Ғимарат деформациясын бақылауда жоғары дәлдіктегі өлшеу әдісі қолданылады.

Ғимараттың шөгуі мен оның негізделуін бақылауда келесі геодезиялық адістер қолданылады:

қысқа саулелі геометриялық нивелирлеу (25м дейін) ;

қысқа сәулелі тригонометриялық нивелирлеу (100м дейін) ;

көшірмелі аспаптар немесе олардың стационарлы жүйесі көмегімен гидростатикалық нивелирлеу;

фотограмматриялық және түсірімдер.

Сонымен қатар прецизионды ғимараттарда микронивелирлеу әдісі қолданылуы мүмкін. Шөгуді бақылаудың ең көп тараған әдісі - зерттейтін ғимаратта орнатылған белгілерді жоғары дәлдікте нивелирлеу. Бұл белгілер шөкпе таңба әдісі деп аталады. Шөкпе таңба ғимараттармен бірге орналасады және оларды бақылау кезінде жекелеген ғимараттардағы шөгудің жоғарылығын көруге болады. Белгілерді орналасыру жобасы. Деформациялық таңба және геодезиялық белгілердің орналасуы - ғимараттың жекелеген нүктелерінің ығысуын өлшеу жұмыстарының ең негізгі бөлігі болып табылады. Белгілердің дұрыс орналасуы және көлемі, оның ығысуының толықтығы мен ығысуына байланысты.

Ғимараттардың деформация себептері және олардың сыртқы көріністері

Ғимараттың орта бөлігінің шөгіндісі

Ғимараттың ортаңғы бөлігінің әлсіз негізі. Шөгетін топырақты сулаудан шөгу (жарамсыз жерасты коммуникацияларынан және ақауы бар соқыр жерлер кезінде су ағатын құбырлардан ылғалдану) . Ғимараттың ортасындағы - карст

Ғимараттың оң жақ бөлігінің шөгіндісі

Ғимараттың шеткі бөлігінің әлсіз негізі шөгетін топырақты суландырудан тұрады. Негіздің шеткі бөлігіндегі карст (қуыс, ескі жабылған жертөле) . Жанында ашық қазаншұңқырды орнату орларды. Орнату және негіздің көтергіш қабатының астынан жүзгішті сығу. Жақын орналасқан тіреу қабырғасының жылжуы. Жақын жерде жаңа ғимарат салу ғимараттың оң жағындағы жертөлені су басу.

Ғимараттың екі шеткі бөлігінің шөгіндісі

Ғимараттың оң жағындағы сияқты себептер, оның екі бөлігінде де әрекет етеді. Ғимараттың ортасында үлкен затты (тас, ескі іргетас, бетондалған құдық және т. б. ) орналастыру. )

Тік және көлденең жазықтықтағы қабырғаларды бүгу және қисайту

Ғимаратқа бекітілген сымдардың көлденең күштері. Эксцентрлік еден жүктемесі. Ғимараттағы машиналардың дірілі және сейсмикалық ауысымдар.

Ғимарат құрылысы

Ғимараттың ішкі кеңістігі бөлмелерге бөлінеді. Егер бөлмелерді едендері бір (немесе шамамен бір) деңгейде орналасса, олар ғимарат қабатын құрастырады. Ғимараттардың қабаттылығына қарай: бір қабатты және көп қабатты деп бөледі. Қабат еденіыін жүргін жол немесе отмосткага (ғимарпіты айнаііа тас төселген немесе асфальтталған жолақ) деңгейімен салыстырганда орналасуына байланысгы, жер бетіндегі кабат деп аталады. Оның едені отмостка немесе жүргін жол денгейінде орналасса цокольдік (немесе жартылай үй асты) . оның едені отмосгка немесе жүргін жол денгейінен төмен, бірак бөлменіц жарты кабатынан артпай орналасқанда - үй астылық, оның едені отмостка нсмесе жүргін жол деңгейіне қарағанда бөлменің жарты биіктігінен артыгырақ томен орналасса - жертөлек, ал егер бөлме шатьір кеңістігінде орналасқан Гюлса, ол мансардалық деп аталады.