Ғылыми мақалалардың түрлері

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
География және табиғатты пайдалану факультеті
Картография және геоинформатика кафедрасы

СӨЖ
«Ғылыми мақала: құрылымы, мазмұны,
түрлері»

Орындаған: Бөкебай Құралай
ГК 1810 -топ
Тексерген: Темирбаева К.А.

Алматы-2021 ж.
Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ғылыми мақала-бұл ғылыми әдісті қолдану арқылы туындаған
кез-келген мәселені логикалық түрде аяқталған зерттеу. Бұл
ғылыми мақаланың тұжырымдамасы ең жеңілдетілген
түрде.Осы түрдегі кез-келген жарияланымда зерттеудің
өзектілігі, зерттеудің мақсаттары мен міндеттері, сондай-ақ
ұсынылған идеялардың жаңашылдығының мәні сипатталған.
Өз зерттеулерін жариялай отырып, автор белгілі бір идеяға
авторлық құқықты бекітеді. Ғылым саласындағы
жарияланымдардың жеке түріне белгілі бір тақырып бойынша
ғалымдардың еңбектерін талдау болып табылатын шолулар
кіреді. Мұндай жұмыс қарастырылып отырған мәселе бойынша
өз пікірін дәлелді түрде көрсете отырып, полемика түрінде
жазылуы мүмкін.
Ғылыми мақалаға жалпы
қабылданған талаптар бар.

• - Аннотация;
• - кіріспе бөлім;
• - негізгі бөлім;
• - қорытынды бөлім;
• - әдебиеттер тізімі;
• - кілт сөздер.
• Аннотация.Мақалаға авторлық аннотация-бұл негізгі
сұрақтардың тізімін ғана қамтитын жұмыстың қысқаша
сипаттамасы. Аннотацияда жұмыстың негізгі идеяларын
анықтау, оларды біріктіру және жеткілікті түрде ұсыну қажет.
Барлық жұмыстың мазмұнын ұсынатын аннотация мыналарды
қамтуы керек : өзектілік, проблеманы қою, қойылған
проблеманы шешу жолдары, нәтижелер мен қорытындылар.
Сондықтан аннотацияны жазу кезінде ойдың айқындылығы
маңызды.
• Кіріспебөлігінде қаралатын мәселенің өзектілігі мен жұмыстың
жаңалығы негізделуге, сондай-ақ зерттеудің мақсаты мен
міндеті қойылуға тиіс. Тақырыптың өзектілігі – осы мәселені
(міндетті, мәселені) шешу үшін қазіргі уақытта және осы
жағдайда оның маңыздылық дәрежесі. Бұл оның нәтижелерінің
айтарлықтай маңызды ғылыми-практикалық міндеттерді
шешуге қолданылуы.
• Негізгібөлім зерттеу тақырыбы бойынша дереккөздер мен
әдебиеттерді талдауды қамтуы керек; зерттеу гипотезасын
тұжырымдау, зерттеудің өзі, оның нәтижелері, практикалық
ұсыныстар, зерттеу нәтижелерін нақтылау және оларды түсіндіру.
Негізгі бөлікті ұсыну кезінде мақалада қойылған мақсатқа үнемі
назар аудару керек, әр ұстаным мен дәлелді негізгі идеялық
өзекпен салыстыру қажет. Мәтінді бөлектеу арқылы
құрылымдауға болады. Бұл мақаланы қабылдауды жеңілдетеді.
• Мақаланың өте маңызды элементі тақырып бойынша, әдетте,
кейін жұмыс істей бастайды мақала жазу. Ол оның мазмұнын
көрсетуі керек. Қорытынды бөлімде жұмыс барысында алынған
нәтижелердің қысқаша тұжырымы болуға тиіс, олардың
практикалық маңыздылығы атап көрсетіледі; одан әрі зерттеу
үшін негізгі бағыттар айқындалады. Қорытындылар
(қорытындының орнына), Егер мақала эксперименттік
мәліметтерге негізделген болса және көп жылдық еңбектің
нәтижесі болса, жазылады.
Әдебиеттер тізімі - кез-келген ғылыми жұмыстың
міндетті бөлігі - мақалада пайдаланылған барлық
дереккөздер болуы керек. Мұндай тізім әдетте мәтіннің
артында орналасады, сілтемелер деп аталатын мәтіннің
нақты орындарымен байланысты және әдетте
қарапайым құрылымға ие. Әдебиеттер тізімі зерттеу
базасын анықтауға және автордың ғылыми ұстанымдары
туралы түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Ғылыми мақалалардың түрлері
Зерттеу пәні мен әдісіне байланысты жарияланған ғылыми
мақалалардың бірнеше түрлері бөлінеді. Бұл теориялық, практикалық
және шолу жұмыстары.
Ғылыми-теориялық мақалалар - бұл белгілі бір саладағы теориялық
әзірлемелер түрінде қол жетімді түрде ұсынылған. Мұндай НР
құндылығы сөзсіз-оларда автор заңдылықтарды талдап, олардың
себептерін түсіндіре алады.
Ғылыми-практикалық мақалалар-бұл эксперименттік зерттеулердің
жарияланымдары, мұндай жұмыстарда алынған тәжірибелердің
нәтижелері келтіріледі, олардың практикалық маңыздылығы ашылады.

Шолу зерттеулері-бұл, ең алдымен, зерттелетін мәселе бойынша әртүрлі
ғалымдардың пікірін беретін шолу және, әдетте, автордың пікірі.
Сондай-ақ, презентация жанры бойынша
жарияланымдардың түрлерін бөлу бар:
• аналитикалық;

• ғылыми-публицистикалық;

• ғылыми-зерттеу.

Сондай – ақ, ғылыми мәтіндерде әртүрлі формулалар,
диаграммалар, символдар, кестелер және т.б. болуы
мүмкін.
Қорытынды

Ғылыми мақала қысқаша, бірақ түсіну үшін жеткілікті зерттеу туралы есеп
болып табылады және оның ғылымның осы саласын дамыту үшін
маңыздылығын анықтайды. Онда әріптестер жұмыс нәтижелерін өздері
бағалап, тексере алатындай ақпарат пен оның көздеріне сілтемелер
жеткілікті болуы керек. Мақалада мәселенің қазіргі жағдайы, зерттеудің
мақсаты мен әдістемесі, алынған деректердің нәтижелері мен
талқылануы нақты және қысқаша көрсетілуі керек. Бұл өздерінің
эксперименттік зерттеулерінің нәтижелері, өндірістік тәжірибені
жалпылау, сондай-ақ осы саладағы ақпаратқа аналитикалық шолу болуы
мүмкін. Эксперименттік (практикалық) зерттеулерге арналған жұмыста
эксперименттер әдістемесін сипаттау, алынған нәтижелердің дәлдігі мен
жаңғыртылуын бағалау қажет. Мақала жазу кезінде ғылыми
жарияланымды құру ережелерін сақтау және ғылыми сөйлеу стилінің
талаптарын сақтау қажет. Бұл оқырмандардың деректерді біркелкі
қабылдауын және бағалауын қамтамасыз етеді.
Пайдаланылған әдебиеттер

1. https://edunews.ru/aspirantura/polezno/nauchnaya-statya.html
2. https://journals.kantiana.ru/authors/imk/rules_for_writing_a_scien
tific_paper/
3. http://iit.csu.ru/content/docs/students/science/Nauchnaja_statja_
magistra.pdf

Ұқсас жұмыстар

Академиялық жазу, оның ерекшеліктері

Журналдарды қосу

МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖУРНАЛИСТИКА

Психология ғылымының даму тарихы туралы ақпарат

Ману заңдары

Психикалық құбылыстар

Дәлелді медицинадағы зерттеу әдістерінің артықшылықтары

Клиникалық сараптама - дәлелді медицина

Кітапхананың анықтамалық - библиографиялық аппараты

Адам психикасы және Психология гылымының даму тарихы

Пәндер