БИЗНЕС ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Ш. УАЛИХАНОВ АТЫНДАҒЫ КӨКШЕТАУ УНИВЕРСИТЕТІ
БИЗНЕС ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ

Қылмыстық құқық түсінігі,міндеттері,жүйесі және прициптері
• Мақсаты: Студенттердің ҚР Қылмыстық құқық пəні туралы айта
отырып, құқықтық білім саласында аталмыш пəннің алатын рөлін
өзіндік көзқарастарымен жеткізе білуін қамтамасыз ету
• Негізгі әдебиеттер:
• Алауханов Е.О.Қылмыстық құқық (Жалпы бөлім)
Оқулық.Алматы;ҚР Құқықтық сараптама және халықаралық
ғылыми зерттеу орталығы,2009жыл-456 б.
• Ағыбаев А.Н. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне
түсіндірме. Жалпы және Ерекше бөліктер. – Алматы: Жеті Жарғы,
2015. – С.245-251. 5.
• Уголовное право Республики Казахстан: Общая часть:
Учебник. /Отв ред. И.И. Рогов, К.Ж. Балтабаев. – Алматы: Жеті
жарғы, 2016. – С.437-447. 6. Бекмагамбетов А.Б., Ревин В.П.
• Қылмыстык, құқык қылмыстык, заннаманын міндеттері мен
қағидаттарын, кылмыс ұғымын,кылмыстык, жауапкершіліктін негізін,
кылмыстын турлері мен белгілерін, жазаны, кылмыстык,
жауапкершілік пен жазадан бостудын негіздерін аныктайтын занды
нормалардын жиынтыгы. Мемлекеттін, жеке және занды тұлгалардын
мудделерін кылмыстык, кол сұғудан коргау барысында туатын
қоғамдык, катынастар кылмыстык, кукыктын пәні болып табылады.
Қылмыстық құқықтың субъектісіне кылмыс жасаған жеке тұлғалар
мен мемлекеттің құзыретті органдары (тергеу, прокуратура, сот
т.б.) жатады.Аталған субъектілердін өзара құқыктары мен
міндеттері осы қатынастын мазмұнын құрайды.Мемлекеттің
құзыретті, құқык қоргау органдары кылмыс жасаушыларды
жауапка тартуга кукы бар әрі міндетті. Сол сиякты кылмыс жасаган
субъектіде зан алдында жауап беруге міндетті.Сонымен бірге
жауапка тартылган кылмыс жасаушының құқыктары бұзылмай, заң
бойынша сақталуы қажет.
Қылмыстық құқыктың жүйесі жалпы жане ерекше сияқты екі
бөлімнен тұрады. Жалпы бөлімде ерекше бөлімнің баптарын
дұрыс түсініп, колданудың жалпы ережелері мен
институттары,тұлғанын кылмыстык жауапкершілігі туралы
мәселелер, кылмыстык заннаманың міндеті,кылмыстык,
жауапкершіліктің негіздері,қылмыстық, заңның әрекеттік шегі,
қылмыстың,жазаның жалпы ұғымы, жаза тағайындау, жаза мен
кылмыстык, жауапкершіліктен босату тәртібі жайындагы
маселелер көрсетіледі. Ерекше бөлімде қылмыс және оның
белгілері деп саналатын әрекеттерді көрсететін нормалардың
жиынтығы шоғырланған.
Қылмыстық құқыктың міндеттері: адам мен азаматтың құқықтарын,
бостандыктары мен занды мудделерін, меншікті, ұйымдардың
құқықтары мен занды мүдделерін, қоғамдык тәртіп пен
кауіпсіздікті,қоршаған ортаны, Казакстан Республикасының
конституциялық, құрылысы мен аумактық, тұтастығы,қоғам мен
мемлекеттің заңмен қорғалатын мудделерін кылмыстык, кол
сұғушылыктан коргау, бейбітшілік пен адамзаттын кауіпсіздігін коргау,
сондай-ак қылмыстардың алдын алу болып табылады. Бұл міндеттерді
жузеге асыру ушін кылмыстық жауаптылык негіздері белгіленеді, жеке
адам, қоғам немесе мемлекет ушін кауіпті кандай әрекеттер кылмыс
болып табылатыны айкындалады, оларды жасаганы ушін жазалар мен
озге де қылмыстық-құқықтық ыкпал ету шаралары белгіленеді.
Сонымен, кылмыстык заннамалардын төмендегідей өз міндетін
атап корсетуте болады:
1)корғау;
2) алдын-алу (профилактика);
3) тәрбиелік.
Қopғay — қылмыстык-құқыктык шараларды колдана отырып
кылмыстык кол сугушылыктан коргау міндеті. Ол үшін кылмыстык
зан кылмыстык әрекеттердін шеңберін, турін жане оган
колданылатын жазанын мөлшерін аныктайды.
• Алдын-алу (профилактика) міндеті кылмыстын алдын алу,оны
болдырмаудын жолдарын карастыру немесе кылмыс жасаган
тұлганын кайта кылмыс жасамауынын алдын алу.Бұл максаттар әр
турлі кылмыстык-кукыктык шаралар колдану аркылы іске
асырылады.
• Тәрбиелік міндетті кылмыстык кукыктын барлык институттары мен
нормалары аткарады (жаза, кажетті корганыс, мажбурлі кажеттілік
т.б.)
• Кылмыстық құқықтың кагидаттары деп мемлекеттін кылмыстык,
кукык, саласындағы саясатынын, кылмыспен куресудін іс
жузіндегі куралдарынын мазмунынын негізіне койылган тіректі
мураттар мен бастамаларды айтамыз.Сондай кагидаттардын бірі
зандылык, кагидаты.Онын мані кылмыстык әрекет пен жаза тек
кана кылмыстык занмен аныкталуы керек. Әрекет не әрекетсіздік
когамга каншама кауіпті болса да, егер оларда кылмыстын
курамы болмаса тулганы кылмыстык жауапкершілікке жасанды
турде тартуга болмайды.
• Азаматтардың заң және сот алдында тендік қағидаты. Қазақстан
Республикасы Қылмыстық кодексінің 14-бабында көрсетілгендей,
қылмыс жасаған адамдар шығу тегіне, әлеуметтік,лауазымдық
және муліктік жағдайына, жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне,
дінге көзқарасына, сеніміне, қоғамдык, бірлестіктерге
қатыстылығына, тұрғылықты жеріне немесе өзге де кез келген
мән-жайларга карамастан зан алдында бірдей.
• Тек қылмыстық әрекеті не әрекетсіздігі үшін кінәлі болған
тұлғаны ғана қылмыстық, жауапқа тарту кағидаты. Адам соларға
катысты өз кінәсі анықталған қоғамдык кауіпті әрекеті (іс-әрекет
немесе әрекетсіздігі) және пайда болган қоғамдык, кауіпті
зардаптар ушін ғана қылмыстық, жауапқа тартылуға тиіс.
Объективті айыптауға, ягни кінәсіз зиян келтіргені үшін
қылмыстық, жауаптылыққа жол берілмейді. Қасақана немесе
абайсызда әрекет жасаған адам гана қылмысқа кінәлі деп
танылады. Абайсызда жасалған әрекет Қылмыстық, кодекстін
Ерекше бөлімінің тисті бабында арнайы көзделген жағдайда ғана
қылмыс деп танылады.

Ұқсас жұмыстар
Сыбайлас жемқорлық ұғымының жалпыға танымал
Кәсіпорын жарғысымен, қызметтік міндеттерімен танысу
Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау
Басқару ғылымының пәні мен әдісі
Кәсіпкерлік субъектілері
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбие берудің негізгі бағыттары
Жоғары мектеп оқушыларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәрбие беру
ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
Жемқорлық саяси әлеуметтік қиын құбылыс
Кәсіпкерліктегі инновациялар мен трендтер
Пәндер