Шүйделік сүйек

Анатомия 1 курс

орындаған:Қ. Е. Алеухан

Астана : 2023ж

Бассүйектің шікі және сыртқы негіздері

асқорыту және тыныс алу жүйесінің бастапқы

Бассүйек (лат. cranіum) - адам мен омыртқалы жануарлар басының қаңқасы

мидың қорабын, беттің әлпетін құрайды.

Негізгі қызметі:

көз шарасын, мұрын қуысын және есту

бөлігін құрайды.

жүйесінің қабырғаларын құрайды

Бассүйек бөліктері:

Ми сауыты

Бет сүйектері

(cranium cerebrale)

(cranium faciale)

Ми сауыты бөліктері

Cамай cүйегі

Маңдай сүйегі

Төбе сүйегі

Шүйделік сүйегі

os occipitale

os frontale

(os temporale)

os parietale

жұп

тақ

жұп

тақ

Сына тәрізді сүйек (os sphenoidale)

Торлы сүйек (os ethmoidale)

Шүйделік сүйек

4 бөліктен тұрады

базилярлық бөлік (дене) (pars basilaris)

2 бүйір бөлігі (partes larealis)

Қабыршақты бөлік (pars squama occipitalis)

Шүйде сүйегі - os occipitale, ол ми сауыты сүйегінің артқы қапталында орналасқан. Сыртқы беті дөңестеу, ішкі беті ойыстау келген тақ сүйек. Шүйденің бөліктерінің ортасында үлкен шүйде тесігі бар. Тесіктің алдында шүйде сүйектің негізі болып табылатын, базиллярлық бөлігі орналасқан. Сыртқы жағында атлантпен бірігетін айдаршықтар бар. Латеральді жиегінде моындырық тілік болады. Мойындырықтың алдыңғы бөлімі арқылы мойындырық тамыр, артқы арқылы - IX, X, XI жұп ми жүйкелері өтеді.

os occipitale

Шекелік сүйек

Төбе сүйек, os parietale, ол бас сүйек қақпағының жоғарғы бүйір қабырғасын құраушы жұп қабыршақтық сүйек. Бұл сүйектің сыртқы пішіні жалпақ, төрт бұрышты келгендіктен: екі беті, төрт қыры, төрт бұрышы ажыратылады. Төбе сүйектің тісшеленген үш қыры және бір қабыршақтық қырлары ажыратылады.

os parietale

Маңдай сүйегі

Маңдай сүйегі, os frontale - қабыршақтан, жұп көзұя және мұрын бөлігінен құралған. Қабыршықтың оң және сол бөлігінде маңдай томпағы, төменінде қас доғасы орналасқан. Қас доғасы үшкір көз үсті шетімен жалғасады. Жұп ауа қуысы бар. Өзегі мұрын қуысына ашылады.

os frontale

Cамай cүйегі

Самай сүйек, os temporale, ми сауытының негізі мен қақпағының бүйір қабырғасын құрауға қатысушы, құрылысы күрделі жұп сүйек. Бүл сүйектің құрылысының күрделі болу себебі: терең қабатында есту, тепе-теңдік органдардың және ішкі ұйқы артерияның, бет ми нервінің және дабыл-жұтқыншақ атты өзекшелер орналасқандықтан. Самай сүйегі, топографиялық орналасуына және атқаратын қызметіне байланысты: қабыршақтық дабыл және тастақты немесе пирамида тәрізді бөліктерге бөлінеді

os temporale

Porus acusticus externus

os temporale

Сына тәрізді сүйек

Сынатәрізді сүйек -os sphenoidale -бас сүйектің негізінің ортасында орналасқан ауа өткізуші тақ сүйек. Артында шүйде, алдында маңдай сүйегімен бірігеді. Сына сүйектің денесі - corpus, үлкен, кіші қанаттары - alae majores et minores, қанат тәрізді өсіндісі - processus pterygoideus бар.

Торлы сүйек

Торлы сүйек- os ethmoidale- екі табақшадан: горизонтальді орналасқан тесіктелген және перпендикулярлық табақшадан, сонымен бірге торыл лабиринттен тұратын дара сүйек.

Бетсүйек, os zygomaticum, беттің әлпеті мен көз шарасының қабырғасын құраушы жұп сүйек.

Сыртқы немесе латеральды бетінің, facieslateralis, сыртқы пішіні төрт бұрыш тәрізді болып келумен қатар, ортаңғы бөлігі дөңестеу және бұдырлау болып орналасқан.

Көз шарасына қараған беті, facies orbitalis, ойыстау және тегістеу болып келген. Қызметі:көз шарасының бүйір қабырғасы мен төменгі қабырғасын және көз шарасының төменгі жиегін, margoinfraorbitalis, құрауға қатысады.

Самайастылық беті, facies infratemporalis, ол самай астылық ойыстың, fossa infratemporalis,

ішкі қабырғасын құрауға катысады.