Алыстан көру

Презентация қосу

Нашар көретін баларға инклюзивті білім
беруде қазақ әдебиеті сабағында мотивін
арттыру немесе қызығушылықты ояту

Орындаған:
Орындаған:
106-ТОП
106-ТОП
Шалабаева
Шалабаева Жанмейірім
Жанмейірім
Куздибаева
Куздибаева Дильназ
Дильназ
Бағдатқызы
Бағдатқызы Аружан
Аружан
Кумарова
Кумарова Дидар
Дидар
Мазмұны
КІРІСПЕ
I.ТАРАУ. НАШАР КӨРЕТІН ОҚУШЫЛАРМЕН ЖҮРГІЗІЛЕТІН ЖҰМЫС ТҮРЛЕРІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Нашар көретін оқушылардың психопедагогикалық ерекшеліктері,сипаттамасы
1.2. Нашар көретін балаларға инклюзивті білім берудегі ерекшеліктері мен кездесетн қиыншылықтарды шешу
жолдары
1.3 Нашар көретін балаларды қалыпты білім жүйесіне қосу үшін жүргізілетін жұмыс түрлері
II.ТАРАУ. НАШАР КӨРЕТІН БАЛАЛАРҒА ИНКЛЮЗИВТІ БІЛІМ БЕРУДЕ ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТІ САБАҒЫНДА
МОТИВІН АРТТЫРУ НЕМЕСЕ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚТЫ ОЯТУ.
2.1 Нашар көретін оқушыларды жалпы білім беретін мектептерде оқыту мен тәрбиелеу
2.2. Нашар көретін оқушыларға қазақ әдебиеті сабағында қызығушылығын ояту, мотивін арттыру және оны тиімді
ұйымдастырудың жолдары
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
• Зерттеу мақсаты: Нашар көретін балаларға инклюзивті білім беруде қазақ әдебиеті сабағында мотивін
арттыру немесе қызығушылықты ояту жұмыстарының мәні мен маңызын анықтау
• Зерттеу мәні: Нашар көретін оқушыларға қазақ әдебиеті пәнін ұтымды өткізудегі педагогтің атқаратын
қызметі,рөлі.
• Зерттеу объектісі: Нашар көретін оқушы,педагог маман.
• Зерттеу жұмысының міндеттері:
• 1) Нашар көретін оқушының сипаттамасы,ерекшелігі туралы анықтама беру;
• 2) Нашар көретін оқушыларда кездесетін қиындықтарды жеңу үшін жүргізілетін жұмыс түрлерін анықтау;
• 3) Нашар көретін оқушылармен білім жүйесінде жүргізілетін жұмыс түрлері мен жаттығудың маңызын
көрсету;
• 4) Нашар көретін оқушылардың қазақ әдебиеті сабағына қызығушылығын оятып, мотивін арттыру
жұмыстарының ұйымдастырлу жүйесімен таныстыру.
1.1 Нашар көретін оқушылардың психопедагогикалық ерекшеліктері,сипаттамасы

• Көру бұзылысының пайда болу түрлері:
Туа біткен:Туған кезде пайда болған көру қабілетінің бұзылуы ұрықтың дамуы кезінде әсер ететін
зақымдаушы факторлар әсерінен,мысалы, инфекциялық зақымданулар немесе метаболикалық бұзылулар
нәтижесінде пайда болады.

Жүре пайда болған:Мұндай бұзылыс бала туылғаннан кейін орын алады.Оның себептері инфекциялар,
көру органдарының жарақаттары, ауыр аурулар болып табылады.

Даму ерекшеліктері:Көру қабілетінің төмендеуіне байланысты бала көп нәрсені шектей бастайды, әлем
кішірек көлемде сезіледі.Бұл сөйлеу, есте сақтау және зейін сияқты көптеген дағдылардың дамуына теріс
әсер етуі мүмкін.
Алдын алу:Баланың туылуының алғашқы кезеңінен бастап көру қабілетін анықтау үшін көз дәрігеріне
барған жөн. Қазірдің өзінде 1 ай жасында анасы баланы офтальмологқа көрсетуі керек.Егер баланың көз
жанарында бұзылыс байқалған жағдайда арнайы мамандарға барып,қандай жаттығу түрлері мен дәрі-
дәрмек алуын маман міндетті түрде ескертуі тиіс болып табылады.Қазіргі таңда ондай балаларға арналған
арнайы құралдар мен бейімдеу жабдықтарының көмегімен білім алатын арнайы балабақшалар мен
интернаттар бар.
Көру қабілеті бұзылған балалар үш топқа бөлінеді.

3-топ көру деңгейі
1-топ мүлдем көрмейтін 2-топ көру деңгейі функционалдық
балалар төмен балалар бұзылғанбалалар. (қыли,
амблиопия)

1 - топтағы балаларға брайль жүйесінде оқытылу
ұсынылады. Брайль жүйесі – бұл бедерлі нүкте арқылы
оқыту мен жазу. Аталған жүйемен оқыту үшін арнайы
құралдар (прибор, брайль дәптері, грифель)
қолданылады.1-топтағы балаларға брайль жүйесін үйретпес
бұрын ет сезім қабілеттерін дамытумен жұмыстану керек.
Алыстан көру
Миопия (гиперметропия)

Алыстан да, жақыннан да көру қашықтығы
Жақында тұрған нәрселерді жақсы
бұзылған, алайда жақыннан көру қашықтығы
көреді де, алыстағыны көрмейді.Жұмыс балада анық байқалып тұрады. Мұндай
орны жарық болуына ықпал жасау және баламен тақтамен жұмыстануға, ұсақ
баланың денесін тіке ұстап отыруына заттармен, үлестірме материалдарды
бақылау жасап отыру керек. бөліктермен беріледі.

Бала заттарды бұлдыр көреді, яғни алыс болса да жақын болса да
көре алмайды. Астигматизмнің болу себебі көздің айналасындағы
бұлшықеттерінің бірқалыпты болмауы.Егер гиперметропиялық
Астигматизм (ast)
астигматизм болса ұсақ заттарды, ұсақ суреттерді қолдану керек.
Ал, егер миопиялық астигматизм болса жарық жақсы түсу шарт,
контрастық реңде қызғыл сары және жасыл түсті көреді. Көру
жүктемесі 10 минуттан аспауы тиіс.
Көру мүшесінің төмендеуі. Егер амблиопия туа
пайда болса, бала басқаша көре алатынын
Амблиопия
білмейді. Тақтадағы суретке жақсы көретін
көзімен қарауы қажет. Сурет, графикалық
үлгілер үлкен болуы шарт.
Баланың көзі төмен-жоғары, көлденең
ойнақшып тұрады. Мұндай баламен жеке
Нистагм картамен жұмыстану керек. Жүргізіп
оқыған кезде коррекциялық сызғышты
пайдалануды қажет етеді.
Көз қимылының бұзылуы. Қыли көзінің көру
қалдығының төмендеуі. Егерде балада көзінің
ауытқушылығы 15-20 градус болса көз әйнекті
Қыли көзді ауруы тағуға міндетті. Көздің қарашығы екі жаққа
(косоглазия)
қарап тұрса, кітап қоюға арналған кітапқойғыш
керек емес. Ал, егер көз мұрынға қарап тұрса
кітапқойғыш міндетті түрде қажет. Баланы
асықтыруға мүлдем болмайды.
1.2. Нашар
Нашар көретін
көретінбалаларға
балаларғаинклюзивті
инклюзивтібілім
білімберудегі
берудегіерекшеліктері
ерекшеліктерімен
мен
кездесетін
кездесетінқиыншылықтаарды
қиыншылықтаардышешу шешужолдары
жолдары
• Нашар
Нашар көретін
көретіноқушыларға
оқушыларғасыныптағы
сыныптағыкөру
көружұмыстарына
жұмыстарынаанық
анықсызылған
сызылғансызықтарымен
сызықтарымендәптерлер, оптикалық
дәптерлер, және
оптикалық және
техникалық
техникалық құралдар
құралдаркөмегімен
көмегіменқолайлы
қолайлыжағдай
жағдайжасалу
жасалуқажет:
қажет:
•• офтальмологпен
офтальмологпен тағайындалғанкөруді
тағайындалғанкөрудітүзету
түзетуқұралдары
құралдары(көзілдірік,
(көзілдірік,жанаспалы
жанаспалылинза,
линза,лупа, телескоптық
лупа, телескоптық
көзілдірік
көзілдірік );
);
•• табиғи
табиғи жарықты
жарықты реттейтін
реттейтінқұрылғы
құрылғы(тетік),;
(тетік),;
оқығанда,
оқығанда, жазғанда,
жазғанда, сурет
суретсалғанда
салғандасурет
суреткөргенде
көргендедұрыс
дұрысотыруын
отыруынқамтамасыз
қамтамасызететін
ететінарнайы бірбір
арнайы орынды парталар;
орынды парталар;
•• балаларға
балаларға арналған
арналған қосымша
қосымшақұрылғылар
құрылғылар(Брайл
(Брайлжүйесі
жүйесібойынша
бойыншажазуға
жазуғаарналған
арналғанқұралдар, оқитын
құралдар, оқитынмашиналар,
машиналар,
Брайл
Брайл шрифтісімен
шрифтісімен жазылған
жазылғанмашинкалар
машинкалар, ,рельефті
рельефтісуретке
суреткеарналған
арналған«Школьник»,
«Школьник»,оптикалық
оптикалық құралдары – лупа,
құралдары – лупа,
линзалар, телескоптік құралдар–офтальмологтің ұсынымдамасы бойынша және басқалар
линзалар, телескоптік құралдар–офтальмологтің ұсынымдамасы бойынша және басқалар ); );
•• тифлотехникалық
тифлотехникалық құралдар
құралдар(жазуға
(жазуғаарналған
арналғантифлоқұралдар,
тифлоқұралдар,электронды
электрондықұралдар,
құралдар,тактильді және
тактильді брайлді
және брайлді
дисплей, сөйлеу синтездеуші);
дисплей, сөйлеу синтездеуші);
•• көруді
көруді қорғау
қорғау талаптарына
талаптарынажауап
жауапберетін
беретінарнайы
арнайыоқу
оқуқұралдары
құралдары(рельефті-көрнекі құралдар,
(рельефті-көрнекі географиялық
құралдар, географиялық
карталар, схемалар және т.б.);
карталар, схемалар және т.б.);
• аудио-және бейнеаппаратуралар; - арнайы бағдарламалармен қамтамасыз ететін компьютерлер. Жалпы білім беретін
• аудио-және бейнеаппаратуралар; - арнайы бағдарламалармен қамтамасыз ететін компьютерлер. Жалпы білім беретін
пәндерді арнайы оқыту әдістемесін қолдану арқылы, түзету кезеңінің пәндері бойынша арнайы сабақтар өткізу, сонымен
пәндерді арнайы оқыту әдістемесін қолдану арқылы, түзету кезеңінің пәндері бойынша арнайы сабақтар өткізу, сонымен
қатар, техникалық құралдар және арнайы көрнекіліктер пайдаланылып дербес және топтық сабақтар өткізу түзетуге
қатар, техникалық құралдар және арнайы көрнекіліктер пайдаланылып дербес және топтық сабақтар өткізу түзетуге
бағытталады.
бағытталады.
• Нашар көретін баланың бағдарлауы үшін мектепке кіретін баспалдақтарды ашық
кереғар түстерге бояп қою қажет, міндетті түрде таяныш болу қажет. Таяныш
баспалдақтың екі жағында 70 және 90 см биіктікте, төменгі сыныптар үшін — 50
см болуы қажет. Есіктер жақсы ашық кереғар түске боялу керек. Егер есіктер
шыныдан болса, оның ашылатын тұсын ашық түсті бояумен бояп қою қажет.
Көру қабілеті бұзылған оқушының тұтқадан ұстап бағдарлауы үшін мектептің
дәлізі бойына барлық периметр бойынша тұтқалар жасалу қажет. Көруі бойынша
мүгедектің бағдарлауын жеңілдету үшін мектеп ішінде еденді түрлі рельефті етіп
жабуға болады (бағытты өзгерткенде еден рельефі де өзгереді) немесе еденге
арналған плиткалар немесе жай ғана кілемнен жасалған жолдар. Көру қабілеті
бұзылған оқушыларға арналған киім ілгіште өтушілерден бөлек, арнайы орын
арнау және оны таяныштармен, орындықтармен, сөмке, киім ілетін ілгектермен
жабдықтау қажет.
1.3 Нашар көретін балаларды қалыпты білім жүйесіне қосу үшін жүргізілетін жұмыс түрлері

• Нашар көретін балаларды қалыпты білім жүйесіне қосу үшін мектепке дейінгі кезеңде көру қабілеті бұзылған балаларды
оқытуға арналған оқыту-кешендерінің болуы шарт. Сондай оқыту кешендері ұйымдастырылған жағдайда, мұндай топтағы
балалар мектеп табалдырығын аттаған кезде білім алу оларға жеңіл, әрі тиімді болар еді.
• Қалыпты көретіндер тәрізді нашар көретіндердің есту қабілеттері негізгі қабылдау талдауышы болып қала береді. Осыған
байланысты нашар көретіндерді көзін сақтауға мүмкіндік беретін, көріп қабылдауын жеңілдететін, шаршауын
болдырмайтын ерекше жағдайда жүзеге асырылуы қажет. Нашар көретін балалар үшін арнайы көрнекі құралдар, анық
сызылған сызықтарымен дәптерлер, артық бөлшектерсіз суреттер, ірі әріптермен жазылған кітаптар қажет. Зағип және
нашар көретін балалардың сенсорлық тәжірибесі процесін қалыптастыруда олардың танымдық іс-әрекетін, тұлға болып
қалыптасуының өзіндік ерекшелігі бар: арнайы психологтік-педагогикалық түзету құралдарын, физикалық дамуын
түзететін емдеу-дене шынықтыру шараларын пайдалануды талап етеді.
• Зағип және нашар көретін балалар үшін дұрыс ұйымдастырылған жүйе, мазмұн, әдістеме және оқыту, тәрбиелеу
жағдайлары олардың дамуындағы кемшіл тұстарынының маңызды өтем құралы болып табылады.
• Көру жүйесінің бұзылу деңгейіне, оның белгілеріне, пайда болу уақытына, компенсация мүмкіндігіне байланысты нашар
көретіндерге арнайы оқыту мен тәрбие жүйесі құрылған.Нашар көретін балаларды оқыту жағдайы әлсіз көру қабілетін
сақтай алатын, оның көру арқылы қабылдауын жақсартатын, ауыртпалық түсірмейтін жағдайда болу керек. Оған көруді
түзететін офтальмолог ұсынған құралдарды қолдану жатады: кәдімгі және арнайы көзілдіріктер, жұмыс істейтін жердегі
жарық беретін құралдар, арнайы оқулықтар, көру жұмысының күнтізбесін сақтау жатады.
Түзету курстары төмендегідей берілген:

«Түзету ритмикасы». Ритмика
сабақтары оқушылардың
«Емдік дене шынықтыру (ЕДШ)».
музыканы тыңдауға, мазұнын
Сабақта емдік –сауықтыру міндеттері
қимыл арқылы беруге, қозғалыс «Көруді қабылдау және
шешіледі (бөгеліп қалушылықты жою,
біліктіліктерін қалыптастыруға қалдық көруді сақтау және
қозғалыстың шектеулілігі және
және бекітуге үйрету мақсатында дамыту». Сабақ көру мүшесі
қозғалыстың жетімсіздігі, бұлшық еттің
өткізіледі. Ырғақты сезінуін, ауруының сипатына, көру
сезімі, байланыссыздық) және емдеу-
координацияны, шыдамдылықты, қызметінің негізгі жағдайына,
қалпына келтіру (қозғалыс біліктілігін
физикалық жұмыс жасау жалпы психикалық дамуына,
жетілдіру.). Сабақ топта, дербес және кіші
қабілеттілігін дамытуына көру қабылдауының қалыптасу
топта өткізіледі. Сабақ ұзақтығы 30-45
мүмкіндік жасау . Ритмика сабағы деңгейіне байланысты
минут.Әр оқушыны офтальмологтік,
ритмикалық жаттығуларды, толымдалатын топта (2-4 адам)
психофизикалық, соматикалық мұқият
ритмикалық эстафета, музыкалық- өткізіледі .Сабақ ұзақтығы 30
кешенді тексеруден кейін емдік дене
ритмикалық және сөйлеу минуттан артық болмау керек..
тәрбиесі тағайындалады. Ауруының
ойындарын пайдалануды ұсынады Сабақ жиілігі – аптасына 2-3
мәліметтері есеріледі (омыртқаның
рет. Үздіксіз көру жүктемесі 5-
қисаюы және т.б.)
10 минуттан аспау қажет.
«Әлеуметтік-
тұрмыстық бейімдеу».
Курстың негізгі мақсаты «Түйсіну мен ұсақ
болып табылады: моториканы дамыту».
қоршаған әлемдегі заттар Бұл курстың мақсаты «Мимиканы және
және құбылыстар туралы пантомимиканы «Кеңістікте
зағиптардың түйсінуі мен
елесті қалыптастыру; дамыту». Сабақ дербес бағдарлау».
ұсақ моторикасын Оқушылар үлкен,
түрлі әлеуметтік дамыту, заттарды тануды, және топпен жүргізіледі.
жағдаяттардағы және Сабақ ұзақтығы 40-45 кіші кеңістікте
қоршаған ортадағы бағытталу
қоғамдық орындардағы нәрселерді , кеңістікте минут. Сабақты өткізу
дұрыс тәртіп түрі қойылған мақсатқа тәжірибесіне, өз
бағытталуын үйрету. бетімен қозғалу
біліктілігіне, айналадағы Сабақ топта, дербес және сәйкес болады. Сабақты
адамдармен қарым- тифлопедагог өткізеді. біліктілігіне сәйкес
кіші топта өткізіледі. топтарға бөлінеді.
қатынасқа үйрету.
2.1 Нашар көретін оқушыларға жалпы білім беретін мектептерде оқыту мен
тәрбиелеу.

Мүлде көрмейтін және нашар
көретін балаларға арналған жалпы
білім беретін мектептер үш
деңгейден тұрады:
• бірінші деңгей - бастауыш
мектеп
• екінші деңгей - негізгі
(аяқталмаған орта) мектеп
• үшінші деңгей - орта мектеп.
Мектептің деңгейлері бала
дамуының негізгі үш кезеңіне,
яғни балалық шақ, жеткіншек
шақ, жастық шаққа
сәйкестендірілген.
Мүлде көрмейтін балаларға арналған
мектептердегі оқыту жалпы білім беретін
мектептің бедерлі-нүктелі шрифтімен
жазылған оқулықтарымен қамтамасыз етіледі.
Оқу практикасына қабылдау, кеңістікті
бағдарлау мүмкіндіктерін кеңейтуге арналған
оқытудың тифлотехникалық құралдары
(жазуға арналған арнайы құралдар, жарық
сигналдарын беруші құралдар) кеңінен
қолданылады. Нашар көретін балалармен
жұмыс кезінде көру қабілетін дамытуға
арналған жағдайлар жасалады және көрудің
нашарлығына сәйкес келетін дәптерлер,
көрнекі, дидактикалық материалдар,
оптикалық және техникалық құралдар
қолданылады.
Нашар көретін балалардың жұмыс жасау ұзақтығы 15-20
минуттан аспауы тиіс, ал көру қабілетінің бұзылуы күрделі
болған кезде 10-15 минут болуы тиіс. Әсіресе, жазба
жұмыстары кезінде көру қабілеті бұзылған оқушылардың
партада дұрыс отыруын қадағалап, көз бен кітаптың арасы
30 см болуын еске ұстаған жөн. Көру қабілеті бұзылған
балалар оқу процесі кезінде арнаулы оптикалық және
оптикалық емес арнаулы құралдар пайдаланады. Оптикалық
түзету қондырғыларының қатарына арнаулы көзілдіріктер,
бифокалдар, призмалар, контактілі линзалар, телескопиялық
көзілдіріктер жатады. Оптикалық емес құралдарға
фломастерлер (қара түсті), түрлі-түсті маркерлер, үлкен
әріптермен жазылған жазық бетті кітаптар жатады.
2.2 Нашар көретін оқушыларға қазақ әдебиеті сабағында
қызықушылығын ояту, мотивін арттыру және оны тиімді
ұйымдастырудың жолдары.

Мотивация – адамзат әрекетіндегі негізгіқозғалтқыш күш болып
табылады, яғни белгілі бірмақсатқа жету үшін ынталандыру
үдерісі.Әлеуметтік-психологиялық мінездеме, ерікқасиеттері, көңіл –
күй, шағымдар, әлеуметтіккүтілім, бағыт құндылықтар – барлығы
тұлғаныңжеке қасиеті болып табылып, мотивациялықортаның
түсінігін береді. Мұғалімдер балалардың үлгерімі үшін түрлі әдіс-
тәсілдерді пайдаланады. Сабаққа айдың, аптаның, күннің үздік
оқушысы деген жарыстар енгізеді.
Әдебиетті оқыту барысында техникалық құрылғылар (аппаратура) және дидактикалық құралдар (ақпарат
тасушы) белсенді түрде қолданылады, оның ішінде:
1) түзетудің оптикалық құралдары: лупалар (қол, стационарлық және тірек); көзәйнектер
(микроскопиялық, гиперокулярлық және телескопиялық); бинокулярлар және монокулярлар;
проекциялық үлкейткіш аппараттар (эпипроекторлар және диапроекторлар);
2) көру аясының кемістіктері бар тұлғалар үшін (гемианопсия, түтікті көру қабілеті) арнайы оптикалық
жүйелер, бұлар көру аясын қажетті шекте өзгертеді; егер көру қабілеті сапасының нашарлауы жоғары
жарық жағдайларында болса, онда түссіз немесе түрлі-түсті әйнектен жасалған жарықтан қорғайтын
түзету линзалары қолданылады;
3) компьютерлік тифлокешен: жеке компьютер, брайльдік дисплей, брайльдік index Everest (индекс
Эверист) – D принтер, сканерлеу және оқуға арналған «Книголюб» бағдарламасы, экранды үлкейту
бағдарламасы;
4) «Книголюб-стандарт» оқу жүйесі;
5) «Кітап» «VideoLightVGA (ВидеоЛайтВиДжиЭй)» электрондық үлкейткіш құрылғысы;
6) нашар көретіндерге арналған портативті үлкейткіш құрылғы.
7) LearningApps.org, Nearpod, Quizizz секілді ақпараттық техникалық құралдар көмегімен жүргізуге
болады.
ҚОРЫТЫНДЫ
• Әр бала үшін ең алғаш мектепке бару немесе мектепті түлек ретінде тәмамдау ең жауапты
да қиын кезең. Ал ерекше білімді қажет ететін балалар үшін бұл кезең әлдеқайда
эмоцияналдық жағынан да, психологиялық жағынан да ауыр болады. Балалық шақтан
мектептегі оқуға көшкенде көздері нашар көретін балаларда тағы да жалпы қиындықтар
мен ауыртпалықтар көбейе түседі.Қазіргі кезде Қазақстан Республикасының білім беру
жүйесі инклюзивті білім беру қағидаларына бет бұрды. Бұл арнайы қажеттілігі бар балалар
үшін мектептерде, мекемелерде жағдай туғызып, оларды жалпы білім беру жүйесіне қосу.
Әсіресе, көз жанарларынан айырылған
немесе көру мүмкіндіктері төмен балаларды оқытып, тәрбиелеуде, әр баланың жеке
қасиеттеріне, психологиялық дамуына, қабілеттеріне, көру мүмкіндіктеріне қарап терең
үңілмей білім берудің жүйелі ұйымдастырылуы мүмкін емес. Себебі көру мүмкіндіктері
шектеулі балалардың дені сау балаларға қарағанда ойлау, есте сақтау, қабылдау, қабілеттері
тежеліп, кешеуілдейтін оқу үрдісінде байқап жүрміз. Дегенмен, әрбір бала, мүмкіндігінше
қажетті деңгейде білім алуы тиісті, және оған толыққанды құқығы бар.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
• 1. ҚР «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-III Заңы.
• 2. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген Жалпы
білім беру ұйымдары (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта) қызметінің үлгілік қағидалары.
• 3. Методические рекомендации по организации интегрированного (инклюзивного) образования детей с
ограниченными возможностями в развитии. (Письмо МОН РК от 16 марта 2009 года № 4-02-4/450.)
• 4. Айдарбекова А.А. Ермекбаева Л.Х. Дербисалова Г.С. Самигулина З.Р. Формирование позитивного
психологического климата в инклюзивном классе общеобразовательной школы. Методические
рекомендации. Алматы, 2014 г., 25 с. 5
• 5. http://sc0009.akkol.aqmoedu.kz/public/files/2019/10/31/311019_142318_4-organizaciya-obucheniya-detey-s-
osobymi.pdf
• 6. Арнайы педагогика негіздері: оқу құралы / А.Б. Айтбасва, - Алматы

Ұқсас жұмыстар

Көз - оптикалық жүйе

Нашар көретін балалар

Сезім мүшелері. Көздің құрылысы

Көру қабілеті зақымдалған балаларға көмек көрсетудің психологиялық - педагогикалық негізі

Оптикалық құралдар

Талдағыштар

Көздің шаршауы

Негізгі қанмен қамтамасыз ететін артерия көз артериясы

Көру акті

Соматосенсорлық, ауырсыну талдағыштары

Пәндер