Жасөспірімдердегі суицидтік мінез құлықтың белгілері, себептері және оған әсер етуші факторлар

Презентация қосу

Жасөспірімдердегі суицидтік мінез
құлықтың белгілері, себептері және
оған әсер етуші факторлар

Орындаған: Шаймарданова
Назигуль Тусуповна
Ақсу қаласының дарынды
балаларға арналған
мамандандырылған гимназия
психологі
Суицид-ішкі жан дүниесінің қатты
қобалжуы салдарынан немесе
психикалық аурулардың ықпалынан өз-
өзіне қол салу.

Суицид- күшті психожарақаттаушы
ситуациялардың әсерінен саналы түрде өз өмірін
қию. Бұл жағдайда өмір сүру ең жоғарғы
құндылық ретінде маңызын жояды.
Қандай жасөспірімдерді
“қауіпті топқа жатқызуға болады?
“Қауіпті топтың”
негізгі құрамы
o 16 мен 25 жас аралығындағы жасөспірімдер мен жеткіншек жастар.
o Аз қамтамасыз етілген отбасынан шыққан жасөспірімдер.
o Ата-анасы ішімдік ішетін, жайсыз отбасынан шыққан жасөспірімдер.
o Толық қамтылған, жайлы отбасынан шыққан жасөспірімдер.
o Ішімдік ішетін,нашақорлық немесе психотроптық заттар пайдаланатын
жасөспірімдер.
o Туған-туыстарының ішінде біреу суицидтік іс-әрекетке барған жасөспірімдер.
o Коммуникативтік дағдылары толық қалыптаспаған жасөспірімдер
Суицидтің негізгі себептері
қандай?
А.Е.Личко жасөспірімдер арасында суицидтердің ең
жиі кездесетін себептері деп төмендегілерді ұсынады:

Сүйікті адамын жоғалту;
Шектен тыс қалжырау;
Өзіндік қадір-қасиетін осал сезіну;
Алкогольді, психотропты дәрілерді және есірткіні пайдалану нәтижесінде пайда
болатын жеке бастың қорғаныш тетігінің бұзылуы;
Өзін-өзі өлтірген адаммен өзін теңестіру;
Әртүрлі сылтаулар бойынша туатын қорқыныш, ызалану мен жабырқаудың әр
алуан формалары.
1. Жоғалту
Сүйікті адамының өлімі;
Үй жануарының өлімі;
Ата-анасының ажырасуы;
Жұмысын жоғалту;
Махаббатағы сәтсіздік;
2.Қысымшылық
Оқу орнындағы (мектептегі) қысымшылық;
Ата-анасы тарапынан көрсетілген қысымшылық;
Құрбы-құрдастары тарапынан көрсетілген
қысымшылық;
Ұятты, кінәні, сезіну, жазалаудан қорқу;
3. Өзін төмен бағалау

Дене бітімінің сымбатты болмауы;
Өзін-өзгелерден кем санап, “төмен топқа”
жатқызу;
Асексуалдылық;
“сәнді емес” киім;
Дене күші жағынан әлсіздік;
Сабақтағы төмен үлгерім;
4. Қарым-қатынастың жетіспеушілігі
Эмоционалды депривация;

Жалғыздық сезімі;

Өзінің “қабылданбағандығы”, “шеттетілу”
сезімі;
5.Өз тағдырына қоршағандардың
көңілін аударту
Отбасындағы,ұжымдағы ауыр
психологиялық жағдай;

Депрессия;

Дәрменсіздік, тығырықтан шыға
алмаушылық сезімі;
6. Жүйке жүйесінің бұзылуы
НЕВРОЗ - себепсіз қорқу,ішкі қобалжулармен сипатталады. Невротик
қоршаған ортадағы болып жатқан құбылыстармен байланысын үзбейді
бірақ оның қоршаған әлемге деген сенімі жоқ, сондықтан ол сенімсіз,
қозғыш,қобалжулы болып келеді.
ЖЕКЕ БАС МӘСЕЛЕЛЕРІ – қоршаған адамдармен қарым-қатынастың
қиындығынан, бұл адамдар жүйке жүйесіндегі ауытқуларымен
ерекшеленбесе де қоғамға жат іс-әрекеттер жасауға жақын тұрады.
ПСИХОЗДАР – невроздан гөрі ауырырақ өтеді. Психозбен ауыратын адам
әдетте қоршаған өмірдің мәселелеріне түсінбеушілікпен қарайды,
қабылдамайды. Бұған маниакальді-депрессивті психозды жатқызамыз. Бұл
кезде көңіл-күй маниядан депрессияға дейін өзгеріп,көп жағдайда
суицидтік ойлармен қатарласып отырады
Суицидалдық әрекетке әсер етуші
факторлар
І. ЖАНҰЯДАҒЫ КОНФЛИКТ:
Туыстарының және қоршаған адамдарының әділетсіз болуы;
Басқамен көңілдес болу, қызғану, айырылысу;
“сүйікті”адамынан айырылу;
Жоспарының орындалуына кедергі жасау;
Сүйікті адамының мінез-құлқын,қасиетін ұнатпау;
Жалғыз қалу;
Сәтсіз махаббат;
Басқалардың оған жеткілікті көңіл болмеуі;
Жыныстық һалдің төмендеуі.
ІІ. ПСИХИКАЛЫҚ КҮЙ:
o Дені сау адамның реалды конфликтіге ұшырауы;
o Паталогиялық себептер (психиканың бұзылуы)
ІІІ. ФИЗИКАЛЫҚ КҮЙ:
o Соматикалық аурулар, физикалық азап көру;
o Ажарсыз кемтар болу.
IV. ҚОҒАМҒА ҚАРСЫ КОНФЛИКТІНІҢ ТУЫНДАУЫ:
o Қылмыстық жауапкершіліктен қорқу;
o Ұяттан, жазадан қорқу;
o Өзін-өзі кінәлау;
V. КӘСІПТІК ЖӘНЕ БІЛІМ САЛАСЫНДАҒЫ КОНФЛИКТІНІҢ ТУЫНДАУЫ:
o Жұмыстағы, оқудағы сәтсіздік;
o Жұмыстағы немесе оқудағы әділетсіздіктің болуы;
VІ.Материалдық-тұрмыстық қиыншылықтар.
VІ. БАСҚА ДА СЕБЕПТЕР.
o Денсаулығының нашарлығынан – 1,2%
o Қаражат қиындығынан – 3%
o Өмір сүрудің ауырлығынан – 4,4%
o Құмарлықтан-6%
o Отбасы келіспеушілігінен-18%
o Рухани дерттен – 18%
o Жазасын өтеуден жалтарудан – 19%
o Белгісіз күйі-41%
Суицидтік ойдың белгілері
Сөзді белгілері
-Өзне – өзі қол жұмсауға дайындалған адамдар, әдетте, өзінің
жанының психикалық күйін айтады.

Өлім туралы айтуы мүмкін: “Мен әрі қарай өмір сүргім
келмейді”,
“Мен ешкімге проблема болмаймын”т.с.с
Өлім сұрақтарына аса қызығушылық білдіру.
Өзіне қол жұмсау тақырыбында көп әңгіме айту;
Мінез-қылықты белгілер:

Мінез-құлықтың күрт өзгеруі;
Соңғы “заттарын жинастыру”;
Өзіне ыстық жеке заттарын тарату;
Өзі араздасып жүрген адамдармен ымыраға келу;
Достыққа деген немқұрайлылық;
Ұйқының бұзылуы;
Тамақтану режимінің бұзылуы;
Өзін өте кінәлі, күнәхар сезінуі, ұят, өз-өзін жек көрушілік сезімі
Қозғыштық, агрессия, гипербелсенділік;
Сабаққа белгісіз себеппен қатыспау;
Әлсіздіктің, үмітсіздіктің, өмірден түңілудің белгілерін таныту;
Сенімсіз, үрейлі белгілерін көрсету;
Жағдайлы белгілер

Әлеуметтік оқшауланған болса;
Тұрақсыз ортада тұруы,түсініксіз жағдайлар, ішімдік
ішетін адамның болуы, үнемі ұрыс-керіс, жанұядағы
тұрақсыздық;
Зорлық зомбылықтың куәсі болу, өзін зорлаудың
құрбаны ретінде сезіну;
Ауыр жағдайды бастан кешірген болса.
Жасөспірімдер арасында зерттеу және
алдын алу жұмыстары
Жасөспірімдер және олардың отбасы туралы мәліметтер
жинау.
Жасөпірімдердің эмоционалдық жағдайларын бақылау.
Жасөспірімнің ұжымдағы “қабылдануын” анықтау.
Жасөпірімдердің өзін-өзі бағалауының деңгейін анықтау.
Жасөспірімдердің қобалжу деңгейін анықтау.
Жасөспірімдердің психоактивті заттарды қолдануын
зерттеу.
Барлық оқушылар құрамымен ұйымдастырылатын
жұмыстар: өз құндылықтарын арттыру, өмірдің
маңыздылығын, рухани құндылықтар, мақсат қою
және т.с.с. Тақырыптарда сынып сағаттарын
ұйымдастыру.

Ата-аналар жиналыстарында конференцияларында:
“Балалардың жас ерекшеліктері”, “Жасөспіріммен
конструктивті қарым-қатынас құру”, “Баланы қалай
жақсы көру керек”, “Отбасылық тәрбие
стильдері”,“Емтихандарға дайындық сәттерінде
стресске шыдамдылық” және т.с.с”

Ұқсас жұмыстар

Суицидтік мінез құлықтың психалогиялық ерекшелігі

Өзіне өзі қол жұмсау типологиясы

Суицид статистикасы

Ата - ана мен баланы

Суицидтің негізгі түрлері

Суицид туралы түсінік

Девиантты мінез - құлықтың себептері

СУИЦИД ТУРАЛЫ

Өмірде алдына қойған табыстары мен күткен жетістіктерінің сәйкес келмеуінен уайымға салынған жасөспірімдер

Жалпы суицид туралы түсінік

Пәндер