Екінші ұстаздың шығармашылығы




Презентация қосу
Семей қаласы Шәкәрім атындағы Университеті КеАҚ

Тақырыбы: Әл –
Фараби «Өнер адам
туындысы»
Орындаған: Санатбекова Б.Ж.
Тобы: Ф - 201
Тексерген: Мұқатаева А.А.
Әл-Фараби
Әбу Насыркім?
Әл-Фараби -
әлемге әйгілі
ойшыл, философ, социолог,
математик,
физик, астроном, ботаник,
лингвист,
логика, музыка зерттеушісі.
Биылғы
жылы ортағасырлық ұлы
ғұлама,
замандастары үлкен
құрметпен
"Шығыстың Аристотелі",
"Аристотельден кейінгі екінші
Ұстаз"
деп атаған Әл-Фарабидің
Әбу Насыр Әл-Фараби
870 жылы Арыс өзенінің Сырға
барып
құятын сағасындағы Фараб
(қазіргі
Түркістан облысы Отырар
ауданы
маңайындағы ортағасырлық
қала)
қаласында дүниеге келді.
Ғұлама ойшылдың толық аты-
жөні –
Әбу-Насыр Мұхаммед ибн
"Ол Хамада қаласында араб
тілін
үйренді. Одан кейін 20 жылдай
Бағдат
философиямен әлемдік
қаласында тұрып,
мәдениетпен
антикалық
танысты. Жалпы Әл-Фараби бір
жерде
тұрақтамаған. Ол үнемі бір
Әбу Насыр бала күнінен ғылымға қаладан
үйір екінші қалаға саяхат жасап,
болып өсті. Ғалым алғашында білімін
Бұхарада, шыңдаған. Ғұлама ойшыл бар
Самарқанда, одан кейін Хамадан, дейді профессор Жақыпбек
өмірін
Алтайұлы.
Бағдат,
Шам, Каир, Дамаск, Александрия, ғылым мен білімге арнады.
Мәдина, Біздегі
Екінші ұстаздың
шығармашылығы

• Әл-Фараби білімге деген
құштарлығының арқасында
Аристотельден кейінгі "екінші
ұстаз"
• Ол 150-ге атанды.
жуық
философиялық
және ғылыми трактаттар
жазып
қалдырды. Ғалым
философия мен
логика, саясат пен этика,
музыка
Шығармашылық
жолы
• Аристотельдің еңбектеріне
талдау жасады
(Аристотельдің “Метафизика”, “Категория”, “Бірінші
және екінші
• аналитика”
“Риторика”,сияқты басты
“Поэзия еңбектеріне
өнері туралы”, түсіндірмелер
“Бақытқа жол
жазған)туралы
сілтеу”
трактаттарында этикалық, эстетикалық мәселелерге
көңіл бөліп,
• көркемдік,
«Даналық сұлулық, бақыт, мейірбандық
інжу-маржандары», білім
«Мейірімді қаланың
категорияларының бетін
тұрғындарының
ашып, солардың «Философиялық
көзқарастары», негізін дәлелдеп трактаттар»
берді. және
«Музыканың үлкен
кітаптары» атты трактаттары бар.
Ғалым Аристотельдің әлеуметтік-қоғамдық
идеяларын
дамыта отырып, өз тарапынан да
"Кемеңгерлік меруерті",
"Ізгі қала тұрғындарының көзқарасы",
"Мәселелердің түп
мазмұны", "Ғалымдардың шығуы", "Бақытқа
жету",
"Азаматтықтұрған пікірлер,
саясат", "Мемлекеттік
қайраткерлердің туралы
пайымдаулар
нақыл
сөздері" сындыбаяндайды.
көптеген философиялық
еңбек жазды.
Бұл еңбектерде дүние, қоғам, мемлекет,
Ғылы
м

этика, фиқһ,
жаратылыст
кәләм
ану тақырыптарын
(исламдағы
ғылымдары ғылым
қамтыған
өзекті
мен
саласы)
метафизика
ны
Әл-Фараби "білімсіз
адамгершілік
молаймайды,
білімсіз адам өзгенің
абзал
қасиеттерін тани
алмайды. Жан-
дүниені тәрбиелемей
үлкен
жетістікке жету жоқ.
Ғылым мен
тәрбие ұштасса ғана
рухани
салауаттылыққа жол
Әл-Фараби мен
Еуропа
• Еуропада, XII-XIII ғасырларда. Әл-Фараби
шығармалары 1930-
1932 жылдары латын және еврей тілдеріне
аударыла бастады.
Парижде француз ғалымы Барон Рудольф
•Д. Эрланге
Әл-Фарабидің ат ауы әлемдік ғылым мен
жариялаған
мәдениет «Музыкадағы Ұлы кітаптың бірінші
тарихында
бөлігінің
берік орнатылған. Еуропалық Ренессансқа үлкен
француз
әсер еткенаудармасы» жарық көрді.
жұмыстары Батыстың және Шығыстың
мәдениеті мен
философиясын жақындастыру үшін қосатын көпір
Әл-Фараби мен
Қазақстан
• Қазақстанда әл-Фараби мұрасын зерттеу
мәселесі ХХ
ғасырдың екінші жартысында талқыланды.
Осылайша, 1960
жылы, 15 қазанда академик Ақжан Машанов
(Машани) Қазақ
КСР Ғылым Академиясының президенті
академик К.И.
Сәтпаев әл-Фараби мұрасын ғалымдардың
зерттеулері мен
оның туындыларын ауд ару идеясын
қолдауға шақырды:
• Қазақстан тәуелсіздігін ескере отырып,
осы саладағы
даму қарқыны жеделдетілді, бұл Қазақ
ұлттық
•университетінің
Философ, ғалым,1991ҚР жылдың
Ұлттық 23 қазанынан
ғылым
бастап Әл-
академиясының
Фараби атындағы аталмыш
корреспондент-мүшесі, фестивальге
әл-Фараби ғылыми
айналды.
•орталығының
Араб тілін меңгерген және математика
негізін қалаушы А.Х. Қасымжанов;
бойынша
докторлық диссертация қорғаған танымал
•математик, әл-
академик, философ М. Бурабаев; белгілі
Фараби А. Кобе сов;
қазақстандық
жазушы Ә.Әлімжанов.
• Әл-Фарабидің 1100 жылдық мерейтойын
атап өту үшін
1970 жылы Ақжан Машани мен Ағын
Қасымжанов
ұйымдастырған ЮНЕСКО мен Қазақ КСР
үкіметінің
қолдауымен әл-Фараби мұрасының
халықаралық
конференциясы маңызды оқиға болды.
2010 жылы
ЮНЕСКО-ның қолдауымен Францияда,
Парижде 20-дан
Әл-Фарабидің еңбектері күні бүгінге дейін
өз мән-
маңызын жойған жоқ. Қорқыт өмір бойы
ажалды жеңетін
күш іздесе, әл-Фараби бақыттың кілтін
іздеді. Бақытты
қалада тұруды армандады. Ол ең соңында:
«Бақытқа
Марфуға –
қолы жеткен адам үшін ең жарастысы
қанағатшылдық Шапиян
жасау »,- деп бақытты қанағатпен ғана ұстап
тұру мүмкін

Ұқсас жұмыстар
Эвристикалық әдіс
Жаңашыл педагогтар
Пән мен тілді кіріктіріп оқыту
Үміт еткен көзімнің нұры - балам, Жаныңа жәрдем берсін Хақ тағалам
Білімге деген жаңа көзқарастар мен түсініктер
Жаңашыл педагогтар туралы
Педагогикалық қарым­ қатынастағы және оқу педагогикалық іс­ әрекеттегі «кедергілер»
Қайым зерттеулеріндегі әдебиет және тарих мәселелері
ЖАҢАШЫЛ ПЕДАГОГ ИДЕЯЛАРЫ
Жаңашыл педагог қызметі, идеялары
Пәндер