МЫҢЖЫЛДЫҚ ДЕКЛАРАЦИЯНЫҢ ТҰРАҚТЫ ДАМУ

Презентация қосу

№1 – ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ
ОРЫНДАУШЫ: ЕЛИКБАЕВА А.Р.
ҚАБЫЛДАУШЫ: БАЙМАХАНБЕТОВА Ә.Қ.
Жоспар:
1. ООН мыңжылдық декларациясы және «Ақпараттық Қазақстан –
2020» мемлекеттік бағдарламасы.
2. Мыңжылдық декларацияның тұрақты даму мақсатының жетістіктері
және АКТ – дың арасындағы байланыс.
3. Қоғам дамуының негізгі секторларындағы АКТ – дың рөлі.
4. АКТ – дың анықтамалары.
5. АКТ пәні және оның мақсаты.
6. АКТ-дың стандарттары.
7. Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттары.
ООН МЫҢЖЫЛДЫҚ ДЕКЛАРАЦИЯСЫ ЖӘНЕ
«АҚПАРАТТЫҚ ҚАЗАҚСТАН – 2020» МЕМЛЕКЕТТІК
БАҒДАРЛАМАСЫ.

• 2000 жылдың қыркүйегінде қол қойылған Біріккен Ұлттар Ұйымының Мыңжылдық Декларациясы
әлем көшбасшыларын кедейшілікпен, аштықпен, аурумен, сауатсыздықпен, қоршаған ортаның
нашарлауымен және әйелдерге қатысты кемсітушілікпен күресуге міндеттейді. МДМ осы
Декларацияға негізделген. Бүгінгі ақпараттандыру заманында қазіргі өмірді ақпараттық
технологияларсыз елестету мүмкін емес. Ақпараттық революцияның екпінді дамуы нәтижесінде
ақпарат мемлекеттік басқарудың басты ресурсына айналды. Тіпті ақпараттық мемлекет деген жаңа
термин пайда болды. ҚР Президентінің жарлығымен 2013 жылы 8 қаңтарда «Ақпараттық Қазақстан
-2020» Мемлекеттік бағдарламасы бекітілді. Осы мақалада біз оның негізгі міндеттері мен
бағыттарын толық анықтауға тырысамыз.
• Ақпараттық қоғам дегеніміз не?
• Ақпараттық қоғамда басты ресурс ақпарат болып табылады, дәл осы ақпаратқа ие болу негізінде әр
түрлі процестер және құбылыстар туралы кез келген қызметті тиімді және оңтайлы құруға болады.
Ақпараттық қоғамды дамытудың негізгі белгілері компьютерлердің болуы, компьютерлік желілерді
және сондай-ақ күнделікті қызметте ақпараттық және коммуникациялық технологияны
пайдаланатын, ақпараттық салада қамтылған халықтың санын дамыту деңгейі болып табылады.
• Ақпараттық қоғам дамыған және қол жетімді инновациялық және ақпараттық технологиялардың
дамыған және қол жетімді инновациялық және ақпараттық технологиялардың инфрақұрылымы
есебінен халықтың хал-ахуалының жоғары деңгейіне жетуге бағытталған.
• Қазақстан өз кезегінде жаһандық ақпараттық қоғамның қалыптасу процесіне барынша үлес қосуда.
Сол себепті барлық қажетті шарттарды тудыру үшін «Ақпараттық Қазақстан - 2020» Мемлекеттік
бағдарламасы әзірленген, олар біздің елдің ақпараттық қоғамға толыққанды ауысуын жүзеге
асыруға мүмкіндік береді.
ООН МЫҢЖЫЛДЫҚ ДЕКЛАРАЦИЯСЫ ЖӘНЕ «АҚПАРАТТЫҚ
ҚАЗАҚСТАН – 2020» МЕМЛЕКЕТТІК БАҒДАРЛАМАСЫ

• Ақпараттық қоғам Қазақстандық келешекте
• Ақпараттық коммуникациялық технологиялар қоғамды жаңғыртудың маңызды факторлары
адамдардың өмір сүру салтына, экономикалық көрсеткіштерге ықпалы АКТ қазіргі Қазақстан
азаматтарының өмірі мен экономикасы үшін АКТ даму маңыздылығын сипаттайды.
• Соңғы жылдары АКТ секторында Қазақстан маңызды серпін жасады.
• Почта байланысы, телекоммуникация саласы және интернетке рұқсат белсенді дамып
келеді.
• Халыққа және бизнеске ұсынылатын қызметтердің сапасын арттыру үшін «Азаматтарға
арналған үкімет» КАҚ қызметін жақсарту бойынша үлкен жұмыс жүргізілді, мемлекеттік
органдардың интернет-ресурстары, виртуалды қабылдау, интернет-конференциялар арқылы
халық пен мемлекеттің кері байланысы мен диалогының механизмдері іске асырылды. Бірақ
ақпараттық қоғамды құру осымен аяқталмайды, үздіксіз жұмыс жүргізілуде.
• Бағдарламада қол жетімді электронды денсаулық сақтаудың қызметтерін алуға,
қашықтықтан жұмыс істеуге, өмірлік оқу және дайындық, электрондық білім арқылы
ақпараттық технологиялармен жұмыстардың дағдыларын алуға және меңгеруге
азаматтарға мүмкіндіктер тудыру үшін шарттар көзделген. Сондай-ақ біздің елдің неғұрлым
ашық, қол жетімді және бәсекеге қабілетті экономикасын құру мақсатында Бағдарламамен
экономиканың негізін қалайтын саладағы зияткерлік жүйелерді барынша көп енгізу
көзделеді.
• Қазақстанның ақпараттық қоғамға ауысуын іске асырудың соңғы кезеңі «Ақпараттық
Қазақстан - 2030» Мемлекеттік бағдарламасы болады деп күтілуде.
МЫҢЖЫЛДЫҚ ДЕКЛАРАЦИЯНЫҢ ТҰРАҚТЫ ДАМУ
МАҚСАТЫНЫҢ ЖЕТІСТІКТЕРІ ЖӘНЕ АКТ – ДЫҢ АРАСЫНДАҒЫ
БАЙЛАНЫС.

• Мыңжылдық Даму Мақсаттары (МДМ) — 2000 жылдың қыркүйегінде Нью-Йорк
қаласында Мыңжылдық Саммитінде БҰҰ мүше мемлекеттердің қабылдаған
Мыңжылдық Декларациясына негізделген сегіз халықаралық даму мақсаттары.
• 193 БҰҰ мүше елдерінің барлығы және 23 халықаралық ұйым 2015 жылға дейін
дамудың келесі негізгі мақсаттарына қол жеткізуге келіскен:
• Шектен шыққан кедейлік пен аштықты жою
• Жалпы бастауыш білім беруді қамтамасыз ету
• Гендерлік теңдікті қолдау пен әйелдердің мүмкіндіктерін кеңейту
• Балалар өлімін азайту
• Аналарды қорғауды жақсарту
• Ғасыр дерттерімен (АИВ/ЖИТС және туберкулез) күрес
• Экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету
• Даму мақсаттарында жаһандық әріптестік қалыптастыру [1]
• Бұл мақсаттар дүниежүзілік қауымдастыққа 2015 жылға дейін адамдардың өмір
сүру жағдайларын жақсарту үшін елеулі, өлшеуге болатын нәтижелерге жетуге
көмектесулері тиіс. МДМ қол жеткізу үшін жұмыс істеуге міндеттемелермен бірге
елдер өздеріне нәтижелердің мониторингі мен МДМ жөнінде есептер даярлау үшін
де міндеттеме алған.
ҚОҒАМ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ
СЕКТОРЛАРЫНДАҒЫ АКТ – ДЫҢ РӨЛІ.
• Қазіргі қоғамның даму жағдайында ақпараттық
технологиялар адамдардың өміріне терең енеді.
Олар әлемдік экономиканы ғана емес, сонымен
қатар адами қызметтің басқа да салаларын
дамытудың өмірлік маңызды ынталандыруына
өте жылдам айналды. Қазір ақпараттық
технологиялар пайдаланылмайтын саланы табу
қиын.Жыл сайын ақпараттық технологиялар
барлық қызмет салаларына (автобизнес-тен
құрылысқа дейін) берік кіреді. Соңғы
онжылдықтарда қарқын ала отырып,
компьютерлік ақпараттық технологияларды (ITтехнологияларды) жаппай енгізу аясында
ілгерілеу медицинаны да қамтыды. Бүгінгі таңда
медицинадағы Ақпараттық жүйелер кең
қолданылады: IT-құраушысыз Елеулі клиника
құру кезінде бұған дейін орын алған жоқ.
Әсіресе, оларды коммерциялық клиникалар мен
медициналық орталықтар қызметінің
тәжірибесіне енгізу өзекті, өйткені
медициналық қызметкерлер мен пациенттер
үшін пайдадан басқа, Ақпараттық жүйелер таза
экономикалық тұрғыдан тиімді.
АКТ – ДЫҢ АНЫҚТАМАЛАРЫ.

• Ақпараттықкоммуникациялық
технология – ол ақпараттарды түрлендіруге және өңдеуге бағытталған
технология.

• АКТ әр түрлі механизмдерді, құрылғыларды, алгоритмдерді,
мәліметтерді өңдеу тәсілдерін сипаттайтын жалпы ұғым болып
табылады.
• Заңды күш бар ресми құжат.Актінің кіммен және басқарманың қандай
деңгейінде шығарылғанын(қабылданғанын) және оның мазмұнына -
мемлекеттік, ведомстволық, нормативтік, аймақтық және басқа актілер
екенін айыруға болады.
• Деректі тіркейтін хаттама. Айталық, тексеру актісі, тауардың
жеткіліксіздігі туралы акті, қазына-мүлік беріліс туралы акт.
• Лауазымды адамдардың, ұйымдардың азаматтардың - және
құқықтықтың шамасының бұзушылығында соттайтын әрекеттер.
• Болған құбылысты мазмұндайтын және іске қатысушылардың қолы
қойылған ресми құжат.
АКТ ПӘНІ ЖӘНЕ ОНЫҢ МАҚСАТЫ.

• Ақпарат технологияларының мақсаты,
адамның талдау жасай отырып, нәтижесінде
белгілі бір әрекетті орындау арқылы
шешімдер қабылдай алатындай ақпаратты
өңдіру болып табылады.
• АКТ-ның негізгі мақсаты – білім алушының
қазіргі қоғам сұранысына сай, өзінің өмірлік іс
әрекетінде дербес компьютердің құралдарын
қажетті деңгейде пайдаланатын жан - жақты
дара
тұлға ретінде тәрбиелеу, яғни білім алушыны
ақпараттық қоғамға бейімдеу.
АКТ-ДЫҢ СТАНДАРТТАРЫ.
• Әлемде АКТ қолдану деңгейінің өсуі стандарттар мен құрылымдарды,
атап айтқанда Халықаралық стандарттау ұйымы (ISO), Ақпараттық
және байланысты технологияларды басқару мақсаттары (COBIT®), IT
Infrastructure Library® (ITIL®), Деректерді басқару стандарттарын
әзірлеуге түрткі болды. Халықаралық (DAMA), құрылымдық ақпарат
стандарттарын жетілдіру ұйымы (OASIS), бүкіләлемдік желі
консорциумы (W3C), объектілерді басқару тобы (OMG), Дублин негізгі
метамәліметтер бастамасы және қабілеттіліктің жетілу моделі
интеграцияланған (CMM / CMMI). Бұл стандарттар мен құрылымдар
жалпы сипатқа ие және көптеген қызмет түрлерін қамтиды,
сондықтан барлық бизнес салаларында қолданылады.
• АКТ-ны басқару тәжірибесін қабылдау мен институционалдық базаны
дамытудың бастапқы нүктесі «АТ-ны корпоративті басқарудың»
жоғары деңгейлі алты қағидасын айқындайтын және кеңестің рөліне
және оның АКТ-ны басқаруға қатысты жауапкершілігі. Алайда, бұл
стандарт басқа стандарттар мен тәжірибелермен қамтылған нақты
басқару және басқару процестерін қарастырмайды.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
МЕМЛЕКЕТТІК СТАНДАРТТАРЫ.
•

• Қазақстан Республикасының мемлекеттік техникалық реттеу жүйесі - өз құзыреті шегінде техникалық реттеу саласындағы жұмыстарды жүзеге
асыратын мемлекеттік органдардың, жеке және заңды тұлғалардың, сондай-ақ техникалық регламенттердің, стандарттардың жиынтығы. Қазақстан
Республикасының «Техникалық реттеу туралы» Заңын қабылдағаннан кейін мемлекеттік стандарттау жүйесін реформалау басталды. Бұл жұмыстың үш
кезеңін атап өтуге болады.
•кезең - алғашқы (2005 ж.) - мемлекеттік стандарттау жүйесінің Қазақстан егемендік алғаннан бастап атал- ған заң қабылданғанға дейінгі жағдайы.
• кезең - өтпелі (2005-2012 жж.) - жүйе жұмыс ының құқықтың статусын мемлекеттіктен еріктілікке өзгер- ту үшін мемлекеттік стандарттау жүйесін
үлттың стан- дарттау жүйесі етіп қайта құру.
• кезең - ңорытынды, яғни стандарттаудың үлттық жүйесін қалыптастыруды аяңтау. Бұл жүйені мемле- кеттік емес үйымдар басқаруға тиісті жене жүйе
ерікті қолданылатын үлттық стандарттарға негізделеді.
• Алғашқы кезеңде Қазақстанның мемлекеттік стандарттау жүйесінің негізін осы саладағы заңнамалар қоры, Заңдарды іске асырушы актілер және
нормативтік құжаттар құрды. Өтпелі кезеңде адамның өмірі мен денсаулығы және қоршаған орта үшін өнімге және оның өмірлік циклінің процестеріне
қойылатын қауіпсіздік талаптарын белгілейтін техникалық регламенттер және олармен үйлестірілген стандарттар қолданысқа енгізілгенге дейін
мемлекеттік реттеу Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. Техникалық регламенттердің
қолданысқа енгізілуіне қарай олар қамтитын немесе оларға қайшы келетін нормативтік құқықтық актілердің күші жойылды деп танылуға тиіс.
Қорытынды кезең. 2013 жылға дейін ұлттың жүйе біржолата шет елдердегі практикаға ауысуға тиісті. Жүйені мемлекеттік емес мекеме басқарады.
Қажетті техникалық регламенттер қоры қалыптасқандықтан, ұлттың стандарттарда тек қана ұсынылатын талаптар қарастырылады. Ұлттық жүйенің
статусының өзгеруі бұл жұмысқа Қазақстан Республикасының Үкіметі мүлдем қатыспайды дегенді білдірмейді. Үкіметтің реттеудегі жұмысы
стандарттау саласының мақсаты мен принциптерін, Қазаңстанның стандарттау саласындағы үлттың органның жұмысын, үлттың стандарттарды әзірлеу
және іске асыру ережелерін регламенттеу болып табылады. Стандарттардың екі категориясының болуы - « ұлттың стандарттық» және «ұйым
стандарттарының» - әрекет өрісіне байланысты екі жүйенің болатынын айқындайды, яғни, бүкіл Қазақстан аумағында іс-әрекет жасайтын ұлттық жүйе
және іс-әрекеті жекелеген ұйым шеңберінен аспайтын жергілікті жүйе. Стандарттаудың ұлттық жүйесіне мыналар кіреді:
• ұлттық стандарттар;
• стандарттау ережелері, стандарттау саласындағы нормалар мен ұсыныстар;
• техникалық-экономикалық ақпараттардың мемлекеттік жіктеуіші.
•Стандарттаудың жергілікті жүйесі ұйым стандарттарына негізделген. Бұл стандарттар Қазақстан Республикасының
«Стандарттау туралы» Заңында келтірілген мекеме қоғамдардың және қоғамдық бірлестіктердің стандарттарын
алмастырады.

Ұқсас жұмыстар

Жаһандану және жаһандық денсаулық

ЖЕРГЕ ОРНАЛАСТЫРУ ТАРИХИ КЕЗЕҢДЕРІ

Эвристикалық кезең

Қауыншы мәденитеті

Қазақстанның тас дәуірінің кезеңдері

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ТӘУЕЛСІЗДІГІ

Ортағасырлардағы Батыс Еуропа мәдениеті

ҚҰҚЫҚ ҚОРҒАУ ҚЫЗМЕТІНІҢ ЭТИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Хельсинки декаларациясы

Қала және ауылдық жерлерді ауыз сумен қамтамасыз ету

Пәндер