Үсіктердің емі

Үсіп қалу. Электрожарақаттар

Орындаған: Молдахан Ақнұр

Факультет: ОМ 351

Тексерген: Стамбакиев Досан

Астана Медицина Университеті КеАМҚ

Астана қаласы, 2023 жыл

Жоспар

Кіріспе

Үсіктер

Үсіктердің клиникасы мен диагностикасы

Үсіктердің емі

Электрожарақаттар

Үсік

Үсу дегеніміз - төменгі температураның ұзақ әсер етуі нәтижесінде тіндердің зақымдануы.

Үсу ауа райының аязды күні ғана емес, сондай-ақ температура нөлге жуық кезде де (ылғалдылық жоғары болып, күн ұзақ уақыт суытқанда) болуы мүмкін. Үсуге суық жел, ауаның ылғалдылығы, су болған әрі тар киім, аяқ киім, қолғап немесе мастық, организмнің жалпы әлсіздігі әсер етеді. Үсікке көбінесе саусақ, башпайлар, мұрын, құлақ шалдығады. Үсік шалған жерді суық жерде тұрып қармен ысқылауға және суық суға түсіруге болмайды. Үсіген организм көп уақытқа дейін суыққа сезімтал келеді.

Үсіктің клиникалық көрінісі мен диагностикасы

Үсіктік жарақаттанудың екі кезеңі болады:

Реактивтіге дейінгі кезең(аяқ қолды жылытқанға дейінгі кезең) : Зақымдалған тері бозғылт, ұстап тексеренде суық. Сезімталдық әлсіз, парестезия байқалады. Шеткі тамырларда пульсация әлсіз. Зақымдалу дәрежесін болжау қиын.

Реактивті кезең(жылытқанда) : Науқасты жылытқанда жылынғаны, гиперемия және айқын цианоз байқалады, терісі мрамор тәрізді. Ауыру мен тіндердің ісінуі байқалады, янтарь түстес немесе геморрагиялық сұйықтыққа толы көпіршіктер пайда болады.

Үсіктің 4дәрежелі жіктелуі бар:

I дәрежелі үсікте ауыру сезімі болады, қозғалғанда күшейеді. Аздаған гиперемия, ісінубайқалады. Терісі ұстағанда жылы, ауыру сипап сезу сезімдері ұстаған соң қалпына келеді. Буындағы қозғалыстар белсенді болады. Ісіну мен гипремия 1 аптада жоғалады.

II дәрежелі үсікте терінің жартылай өліеттенуі байқалады, өсу қабаты зақымдалмаған, бұл жараның эпителиймен қапталуын қамтамасыз етеді. Көпіршіктер үсіктен кейін 1-2 тәуліктен соң, кейде 3-5 күндері пайда болады. Тырнақтары түсуі байқалуы мүмкін.

Үсіктің 4дәрежелі жіктелуі бар:

III дәрежелі үсікте тері қабаты мен теріасты щелмай қабаты өліеттенеді, сондықтан өліеттенген тіндер ажыраған соң, грануляциялық тін дамиды. Дерманың регенерациясы мүмкін емес. Ауыру сезімі айқын, көпіршіктер үлкен болады. Цианоз айқын, зақымдалған тері суық болады, шеткі тамыр аульсациясы әлсіз, тырнақтары ауырмай ажырайды, регенерация жүрмейді. 1-2 апта температура жоғары болады. 2-3 аптада өліеттенге тін ажырап түседі, 1-1, 5 айда тыртықтанады.

IV дәрежелі үсікте тіндердің зақымдалуы сүйек пен буынның деңгейінде болады. Тері температурасы төмен, аяқ-қолы мұздай, терісі көзгерген, мрамор түсті. Сезімталдық жоғалған. Көпіршіктердегі сұйықтық- қою қоңыр түсті. Пульсайия әлсіз, ауыру мен ісіну айқын. Жараның түбі қошқыл, құрғақ. Демаркациялық аймақ және гангрена дамиды.

Қалтырап тоңу

Қалтырап тоңу - бірінші дәрежелі созылмалы үсік. Оған көбіне дененің ашық жерлері ұшырайды: бет, қолдың ұшы. Зақымдалған тері көкшіл, қызарған, сезімталдық төмендеген, ісінген, қатайған, ұстағанда мұздай, жылтырайды, ауырады. Ауру дерматит, дерматоз, сырылу, ойық түрінде дамиды. Көктем, күз айларында және қыст жиі кездеседі. Консервативті емге көнбейді.

Траншеялық аяқ

Траншеялық аяқ - жергілікті суықтық жарақат.

Төменгі температура мен жоғары ылғалдылық әсер еткеннен кейін бірнеше күнде дамиды. Аяқ ұшының ағаштанған сезімі, өкше мен саусақтары ауыруы, күйіп қызу сезіледі. Аяқ ұшы ісінген, терісі бозарған. Кейін некрозданып, гангрена дамуы мүмкін. Кейде инфекциялық асқыну, сеспсис дамуы мүмкін.

Үсіктің емі

Рективтіге дейінгі кезеңдегі алғашқы көмек

Термоизоляция

Иммобилизация

Аяқ-қолды жылыту

Шеткі қан айналымын ынталандыру(артерияға - эуфиллинді, папаверинді, никатин қышқылын, новакаинді, гепаринді енгізу)

Венаға дезинтоксикациялық плазма алмастырушы ерітінділерді, белокты заттарды, қан мен плазманы енгізеді. Бұлшықетке 3-4 бірлік гепарин енгізеді. Ацетилсалицил 0, 5-1 грамнан күніге 4рет ішкізеді. Антибактериальді ем жүргізіледі.

Терең үсікті хирургиялық емдеудің екі жолы бар

Демаркациялық аймақтан жоғары етіп ампутация ерте жүргізу

Демаркациялық жолақ анық пайда болғанша күтіп, содан кенйін ампутация жасалса, тұқыл қалады. Екінші әдіс қолайлы, себебі ағза сақтаушы операцияның қағидасына жауап береді.

Үсіктен кейін кейбір адамдарда суыққа сезімталдық дамып, буындары дұрыс қозғалмай, ауырсыну бәраз уақытқа дейін сақталады.