Жазуға қойылатын талаптар

Презентация қосу

Тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларын бастапқы
жазуға үйрету.

Топ: ПМНО 21-37
Оқытушы:Абуова Айнагуль
Білім алушы: Тұрсынова Айдана Темірбекқызы
Жоспары:
Жазуға үйретудің тарихына шолу
Жазуға үйрету әдістері, әдістемелік тәсілдер
Оқу және жазуға үйрену барысында меңгеруге
тиісті ең басты үрдіс
Жазуға қойылатын талаптар.
Жазуға үйренуде жүргізілетін әдістер
Жазуға үйретудің тарихына шолу

Жазудың тарихы өте ерте
замандардан басталады. Көне жазуды
да, қазіргі жазуды да білудің әрі
теориялық, әрі практикалық мәні зор.
Біз қазір жазуды сөздердің әріптер
тіркесімен белгіленуі деп түсінеміз.
Бірақ ол алғашында бұлай болмаған.
Сөзді әріппен (дыбыспен) таңбалау
кейінірек пайда болды. Оған дейін
жазу (таңба) не бүтіндей сөйлемді
(хабарды), не жеке сөзді, не жеке
буынды белгілеген.
Жазудың мынандай түрлері бар:
1) пиктогра-фиялық жазу

2) идеографиялық жазу

3) буын жазуы

4)әріптік немесе дыбыстық жазу
1. Пиктографиялық немесе
(суретті) жазу логографиялық
жазу
Бұл – жазудың ең Бұл – пиктографиялық жазудың
алғашқы түрі. Ол біртіндеп дамуы, жетілуі
суретке негізделген. нәтижесінде пайда болған жазу.
Егер пиктографиялық жазу бүкіл
Сондықтан мұны кейде сөйлемді (хабарды) білдірсе,
суретті жазу деп те атай идеографиялық жазу бүтіндей
береді. Пиктографиялық бір сөзді бір-ақ таңбамен
жазудың таңбалары – белгілейді. Алғашында суретпен
(пиктограммамен) белгіленіп
суреттер. Әрбір сурет жүрген нәрселер жазудың даму
(пиктограмма) өздігінен барысында біртіндеп одан
бүтіндей сөйлемді алшақтап, ақырында олар
білдіре алады. Оның белгіленетін заттың сыртқы
формасына дәлме-дәл
шыққан мерзімі тым негізделуден қалып, соған ұқсас
көне дәуірге (неолит шартты таңбалар ретінде
дәуіріне) барып тіреледі. қолданыла бастаған. Ондай
таңбалар идеограммалар деп
аталынады.
Идеограмманың
пиктограммадан ең басты
айырмашылығы –
таңбалардың формасында
емес, олардың
мағынасында. Жоғарыда
айттық, егер
пиктографиялық таңба
бүтіндей бір сөйлемді
белгілесе, идеографиялық
таңба бір сөзді немесе
сөздің түбірін не негізін
белгілейді.
Идеографиялық жазудың жетіле
түскен түрі – морфема-
идеографиялық жазу. Бұл
жазудың ұстанымы (принципі)
бойынша, таңбалар бүтіндей
сөзді емес, оның құрамына
енетін морфемаларды белгілейді.
Осы ерекшелігіне орай ол
морфемаларды белгілейтін
таңбалар морфемаграммалар деп
аталынады. Қазіргі қытай
иероглифі морфема-
идеографиялық жазу болып
табылады.
Идеограммаларды екі түрге бөлуге болады

екіншісі – сөздердің
біріншісі – сөздердің
фонетикалық жағымен
мағыналарымен
байланысты
тікелей байланысты
болса

біріншісін – екіншісін – фонетикалық
идеографиялық иероглифтер (фонограммалар) д. а.
иероглифтер
(идеограммалар)
Айырмашылықтары –
идеограммалар көбінесе
синоним сөздерді белгілеу
үшін қолданылса,
фонограммалар
омонимдерді белгілеу үшін
қолданылады. Сөздерді
дәлме-дәл белгілеуде
идеографиялық жазудың
бұл екі түр-тармағы, әдетте,
бір-бірімен ұштастырылып
жұмсалынады.
Идеографиялық жазудың бірсыпыра кемшіліктері:

1)
1) Идеограммалар
Идеограммалар өзі
өзі белгілеген
белгілеген сөздің
сөздің
дыбысталуын
дыбысталуын білдіре
білдіре алмайды;
алмайды;

3)
3) Идеографиялық
Идеографиялық жазу
жазу грамматикалық
грамматикалық
формаларды
формаларды белгілеуге
белгілеуге келгенде
келгенде өте
өте икемсіз
икемсіз
келеді.
келеді.

2)
2) Идеограммалар
Идеограммалар көп
көп болады
болады және
және күрделі
күрделі
болады
болады
3. Буын жазуы

Идеографиялық немесе
логографиялық жазудың даму
барысында буын жазуы пайда болды.
Бұл жазудың шығуына, біріншіден,
бұған дейін қолданылып келген
идеографиялық таңбалар
аффикстерді, әсіресе шетел сөздерін,
кісі, қала аттарын таңбалауға икемсіз
болуы, екіншіден, ол идеографиялық
таңбалардың саны көп болып, оларды
меңгерудің қиынға соққандығы себеп
болды.
4. Әріп (дыбыс) жазуы

Әріп жазуының шығуына және дүние
жүзіне кең таралуына оның
қарапайымдылығы, сөздердің
дыбысталуын дәл беретіндігі, әр түрлі
тілдерге қолайлығы себеп болды
деуімізге болады.
Финикий әліпбиінің негізінде грек әліпбиі, грек
әліпбиінің негізінде бүкіл Батыс Еуропа
халықтарының әліпбиілері жасалды. Ал шығыс
халықтарының (араб, иран, еврей т.б.) жазуы
арамей әліпбиінің негізінде пайда болды.
Қысқасы, әріп (дыбыс) жазуының пайда болуының
дүние жүзілік мәдениеттің дамуы үшін маңызы
орасан зор болды. Өйткені бұл жазу – жазу
жүйелерінің ішіндегі ең ыңғайлысы. Тілдердің
қайсысында болса да, ондағы сөздердің саны мен
буын санынан дыбыстардың саны әлдеқайда аз.
Осыған орай, әдетте, дыбыстарды таңбалау үшін
20-дан 40-қа дейінгі таңбаның өзі жеткілікті
болады. Әріп таңбаларының мұндай шағын
мөлшері жазуды меңгеруді, сауаттылыққа
үйренуді жеңілдетеді. Бұл жазу, әсіресе, сөздердің
дыбыстық жағы мен олардың грамматикалық
формаларын дәлме-дәл беруде өте-мөте қолайлы.
Жазу процесінде оқушы дұрыс
отыру керек, қаламсапты дұрыс
ұстауы, дәптерді партаға
орналастыруы, осының әрі
баланың көзіне, жазуына жұмыс
қабілетіне әсерін тигізеді.
Отырғанда орындық партаға
кіріп тұруы керек, сол қол
дәптерді басып тұрады, ал оң
қолдың басы дәптерде жатады.
Бала мен партаның арасына
жұдырық сыятындай болуы
керек. Көз бен дәптердің арасы
30 см болуы шарт. Жарық сол
жақтан түсуі керек. Жазу
ұзақтығы 1 сыныпта – 5 минут, 2
сыныпта – 8 минут, 3 сыныпта –
12 мин, 4 сыныпта – 15 минут.
Одан ұзақ жазу баланы
шаршатады. Арасында
балаларды демалдырып, сергіту
жаттығуларын жасаған дұрыс.
Мектепке алғаш келген
баланың жетекші әрекеті
ойын, ал штрихтау ойын
түрінде жүргізіледі. Әртүрлі
зат бейнесін, геометриялық
фигураларды штрихтау,
баланың қолын
жаттықтырмайды, оның
сөйлеуі мен ойлауын
дамытады. Штрихтар арқылы
сурет салу жаттығуларын
сурет альбомына орындатқан
жөн. Штрихтарды өзара қосып
сурет салу кезінде балалар
заттардың пішінін, құрылысын
жазықтықта орналасу қалпын
еркін қабылдап, оң, сол, шеті,
жоғары, төмен, түзу, қисық,
дөңгелек т.б. ұғымдарды
меңгереді.
Көркем жазу үрдісін жүзеге асыру үшін жазу құралдарының
(қаламсап, қарындаш, бор) көмегі керек. Бұл заттардың
қолданылу жолдарын білу міндетті. Көркем жазу ережесі:
Жазудың құралдарын пайдалана білу;
2. Дәптердің дұрыс орналасуы;
3. Дұрыс отыра білу;
4.Қолдың дұрыс қозғалысы;
5. Үлгі мен жазудың нәтижесін салыстыра білу;
6. Баспа әріпті жазбаша түрде жаза білу;
7. Әріптің дұрыс жазылуын білу;
8. Әріпті байланыстыра білу (үзіліссіз, жоғарғы жағынан, төменгі
жағынан );
9.Әріптің біркелкілігін сақтау;
10. Сызықтар арасында және бір сызықта жаза білу;
11. Жазудың басталуы және бір жолды дұрыс толтыра білу;
12. Жазудың бағытының дұрыстығы.
Бұл ережелерге оқушылар бірден емес, біртіндеп 2-3 жылда барып
қалыптасады. Жазу барысыында оқушы көптеген талаптарды
орындауы қажет. Көп жағдайда оқушы жазуды үйрене
бастағанда дәптердің дұрыс орналасуы, дұрыс отыру,
қаламсапты дұрыс ұстау ситяқты ережелерді ұмытып кетеді:
қаламсапты бар күшімен ұстайды, жазуы түзу болу үшін өзіне
қарай тік сызуға тырысады, бірақ көлбеу жазу керек екендігін
ұмытып кетеді. Мұндай қателіктерден қашу мүмкін емес. Қатені
түзеу яғни, әр оқушыға ескерту ұзақ уақытқа созылады. Тек
берілген жаттығуларды орындау оқушыға жеңіл болға кезде ғана
түзетеді. Оқушылардан орфаграфиялық жазуды талап ете
бастағанда оқушылар тақтадан немесе мұғалім айтуы бойынша
жазады да, жазудың графикалық сауаттылығын бақылау
баяулайды. Тіпті мұғалім айтқан дыбыс таңбаларының
формасын ұмытып кетеді.
Жазу сабағында ми ғана емес, сондай-ақ көптеген бұлшықеттер де
жұмыла жұмыс істейді. Сондықтан оған мынадай бірқатар
гигиеналық талаптар қойылады: партада дұрыс отыру (бұл бұлшық
еттердің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз етеді),жарықтың түсуі,
қағаздың сапалы болуы, қарама-қарсы түсті сияны пайдалану, жазу
құралдарының баланың жасына сәйкестігі, жетілдірілген жазу
техникасы ( әріптердің көлбеу немесе түзу кескіні) қажет.
Жазу жұмысы, әсіресе үздіксіз жазу жұмысы (диктант) барынша
қажытатын жұмыс деп есептелінеді. Қолдың басын бүгілдіретін және
жазылдыратын бұлшық еттердің жұмысы білек, желке және бастың
ауырлығын көтеріп, дұрыс отыруы қамтамасыз ететін арқа бұлшық
еттерінің жұмысымен ұштасады. Демек, басқа да сабақтағыдай,
жазба сабағы үстінде дұрыс отыруы талап етіледі, ұзақ уақыт жазу
үстінде бұлшық еттердің қажуы салдарынан оқушының отыруы
бұзылады. Мұнда организм рефлекторлы жолмен қосымша тірек
нүктесін іздеп, кеуде қуысын партаның жиегіне тірейді, бұл тыныс
алу мен қан айналымын бұзады.
Жазу жұмыс кезінде көзге көп күш түседі, өйткені әріптерді
дәптер парағындағы сызықтардың арасына дәлме – дәл келтіріп
жазу талап етіледі: зейінді жұмылдыру қажеттігі және қол басы
бұлшық еттерінің дәл жұмыс істеуі жұмыс істеп тұрған
орталықтарды ғана емес, сонымен бірге тұтас алғанда бүкіл
организмді қажытады. Жазу жұмысы тез қажытпауы үшін қалам
мен оның ұшын тисінше тандай білу қажет. Сонымен қатар,
қолдың, қол басы мен саусақтардың дұрыс қалпын сақтау
дағдыларын қалыптастыруы керек. Парта оқушының бойы сай
келмейінше, оның бетінің керекті көлбеулігі (12-15 0)
сақталмайынша жазу ережесін сақтау мүмкін емес.
Қиғаш жазу кезінде дәптер денеге қарама-қарсы, оның парта
қақпағының жиегіне көлбеулік бұрышы 30-40 0 болып орналасуы
тиіс. Сонда қиғаш сызықтар мен штрихтар стол жиегімен тік
бұрыш түзеді. Оқушы әріп сызықтарын бір- біріне параллель
түсіреді немес қағаздың қиғаш сызықтарының үстіне жүргізеді.
Оқушы денесінің екі иық буынын байланыс- тыратын көлденең
осі және көздің негізгі сызығы өзара, сондай-ақ партаның оқушы
жақ жиегіне параллель болуы тиіс. Бұл талапты сақтамау дұрыс
отыру қалпын, келе-келе мүсінді бұзып, омыртқа жотасынның бір
жағына қарай қисаюы – сколиозға және алыстан көрмеушілікке
әкеліп соғады.
Көркем жазуға үйретудің негізгі әдістері:
1.Мұғалім жазу үлгісін өзі тақтаға қайта-қайта
жазып көрсетуі тиіс.
2.Ауада жазу. Ұстаз әріпті ауада жазып көрсетеді.
Бала қолдың қозғалысынан әріптің дұрыс
формасын ұғады. Бұл әдіс оқу процесін
жандандырады.
3.Көшірмесін түсіру әдісі. Жазылған әріптің үстінен
басу.
4.Дайын үлгіден көшіру әдісі. Бұл еліктеу. Оқушы өз
жазғанын ұстаздың жазғанымен салыстырады.
5.Әріпке анализ жасау әдісі. Мысалы: а әріпі бір
дөңгелектен және бір ілмешектен тұрады.
Балалардың көркем жазу дағдыларын қалыптастыру үшін
мынадай жаттығуларды пайдаланған дұрыс:
Ғажайып алаң. Тақтаға әріп жасырылады. Мұғалім жасырылған
әріптің әрбір элементтері бойынша сипаттап айтады да, ал
оқушылар қандай әріп екенін айтады. Мысалы: Түйе өркешін
қарайық, ұқсайды оған қай әріп? Жаңа әріпті өту үшін 2 сағат
беріледі. Бұл жаттығуды 2-ші сағатында өткен өте тиімді.
Әріпті тап. Әріптің бір немесе екі элементі жазылады оқушылар
қалған элементін тауып жазып көрсетеді. Барлық әріпті
өткеннен кейін, сабағымыздың басында көркем жазу болады.
Сол кезде пайдаланған тиімді. Бұл жаттығудың мақсаты білген
білімдерін әрі қарай төселдіру дағдыларын қалыптастыру.
Орнын белгіле. Тақтаға немесе дәптерге алдын ала сөздер
жазылады. Оқушылар әріп элементтерінің және әріптердің
байланысу орнын белгілейді. Бұл жатттығуды қазақ тілі
сабағында пайдаланған дұрыс.Мұндай жаттығулар жас
жеткіншектің ойлауын дамытып, қызығушылығын арттырады.
Дағды дегеніміз әрекеттің адам бойында орнығуы.
Әрекетке ең алғаш кіріскен кезде адам олақ, басы,
артық көптеген қимыл-қозғалыстар жасайды. Мысалы,
жоғарыда көрсеткеніміздей, бала оқу-жазуға үйрене
бастаған кезде қаншама қимыл-қозғалыстар жасайды.
Атақты физик М. Лауэ оқу, білім жөнінде айта келіп:
«Білім — бүкіл оқығандарың ұмытылып қалғанда,
бойыңда сақталатыны»,—дейді. Бұл сақталып қалатын
не? Ол — әдет, сенім, бағыт, дағды және қабілет —
міне, нағыз білім — осылар! «Дағды, — деп көрсетеді
психолог С. Л. Рубинштейн, — саналы түрде
автоматталған қимыл-әрекет түрінде көрінеді, ал
сонан соң әрекеттің автоматталған тәсілі ретінде
қызмет атқарады».
Оқушы оқуға, жазуға үйрену барысында меңгеруге тиісті ең
басты процестер: сөзді буынға, буынды дыбысқа ажырату және
керісінше, дыбыстардан буын, буыннан сөз құрастыру. Егер
мұғалім талдау-жинақтауға жеткіліксіз көңіл бөлетін болса, бала
әр әріпті, дыбысты жеке жаттайды да, олардың әрқайсысының
мәніне көңіл бөлмейді, сондықтан оларды дұрыс байланыстырып
оқи да алмайды, жаза да алмайды. Әрбір айтылғанды немесе
жазылғанды бір-бірімен салыстырып, талдап-жинақтатып,
қайталаттырып үйретсе ғана баланың ойлау процесін дамытуға
септігі тиеді. 2) Сауат аша бастаған бала оқу-жазуға үйрену
барысында көптеген қиындықтарға кездеседі (бір әріпті немесе
бір сөзді жазу үшін жүйке жүйесінен бірнеше толқын (импульс)
жасалады). Осы кездегі кедергілер мен қиындықтардан баланың
нәзік табиғатына нұқсан келтірмей, күш-жігерін мұқалтпай алып
шығу мұғалімдерге үлкен жауапкершілік жүктейді. Бұл жұмысты
талапқа сай ұйымдастырып жүргізу үшін, мектепке дейінгі
баланың ақыл-ойының, тілінің дамуы, жеке ерекшеліктерінің
қалыптасуы жөнінде мұғалім толық сауатты болуы керек, сонда
ғана әдістемелік жағынан қажетті жұмыстарды шеберлікпен
ұштастырып, іске асыра алады.
Ақыл-ой әрекетін ұйымдастыруға қандай
талаптар қойылады? Олардың негізгілерін атап
өтелік:
1) ақыл-ой әрекетін бағыттаудың толық болуы: яғни қандай да
болмасын дағдыны қалыптастырудың өзі балаларға бағыт беру,
түсіндіруден басталады. Оқушы осы бағытпен өздігінен
орындауға кіріседі;
2) әрекеттің материалдық түрде қалыптасу кезеңі. Оқушы
көргенін орындайды, бірақ бұл әлі сыртқы, материалдық формада
(мысалы, оқушының таяқша салуға кірісуі: басын қисайтып, иығын
бүкірейтіп, бүкіл кеудесін бір жағына қисайтып, шынтағын
көтеріп, саусақтарының барлығын бүгіп, бар күшін жұмсауы);
3) әрекеттің сыртқы сөйлеу ретінде көрінуі (балалар дауыстап
сөйлеп отырады). Бұл кезеңде күрделі әрекеттер бөліп-бөліп
орындалады (мысалы, сауат ашу барысында бір әріпті жазуға
үйрету үшін бірнеше элементтерді бөліп-бөліп жазып жаттығады);
4) әрекетті ішінен сөйлеп отырып орындайды. Яғни дағды мен
шеберлікке саналы түрде үйренеді, әрбір қимылды не үшін, не
мақсатпен орындайтынын біледі. Бұл сатыда бірқатар артық
қимыл-қозғалыстар жойылып, жинақталады;
5) дағды мен шеберліктің толық, қалыптасып бітуі.
Оқушылар жазу ережесін сақтап отырғанда ғана дұрыс
жазуға үйрене алады. Жазуға негізінен мынадай
талаптар қойылады:
а) әріпті дұрыс жазу, дәптердің көлденең сызығынан
ауытқымау;
ә) әріптердің элементтерін жазғанда ұзынды-қысқалы
етпей, бірдей жазу;
б) әріптердің бірін оңға, бірін солға қисайтпай, барлық
әріпті бірдей, оңға қарай, сәл көлбете (45) жазу;
в) әріптердің, сондай-ақ сөздердің арасындағы
қашықтықты бір қалыпты сақтап (сөздер бір-бірінен м
әрпінің көлеміндей қашықтықта болуға тиіс) отыру;
г) бірте-бірте жазу қарқынын тездете түсу.
Бұл талаптар бастауыш мектептің барлық
сыныптарында да жазу жұмысының барысында
орындалып отыруға тиіс.
Жазуға кірісерде алғашқы күннен бастап орындалуға тиісті
гигиеналық талаптар:
а) дәптер партаның үстіне, баланың кеудесінің қақ ортасына
тура келетіндей болып, сәл көлбетіле (оңға 65) қойылады;
ә) бала басын оңға не солға, иықтарын, кеудесін алға не артқа
қисайтпай, аяқтарын қатар қойып, алдына түзу қарап
отырады. Бұл олардың омыртқалары, көкірегі дұрыс жетілу
үшін қажет.
б) балалар табандарын еденге (партаның табан тақтайына)
еркін басып отырады. Тізені қатты бүкпей, бір аяқты екінші
аяқтың үсіне қоймай, аяқтарын алға, я артқа сілтемей
отырғаны дұрыс;
в) партаға көкіректі тіремеу керек. Өйткені бұл тынысты
тарылтады жаңа өсіп келе жатқан кеудені бұзады;
г) қаламды ұстағанда саусақ қаламнан үш сантиметрдей
жоғары тұратындай болып және қаламның жоғарғы жақ ұшы
оң иықтың тұсына дәл келетіндей жағдайда болғаны жөн.
д) жазғанда баланың көзі мен дәптер аралығындағы
қашықтық 25-30 см сақталуға тиіс.
Сауат ашу кезінде жазу сабақтарында балалар әріп элементтерін
немесе жекелеген әріптерді жазғанда ұзақ уақыт жазып отырмауын
қадағалау керек. Өйткені ұзақ уақыт бір-екі элементті немесе бір
әріпті жаза берсе, бала шаршайды да, сабаққа зейін қоюдан қалады,
сондықтан үш-бес минут жазғаннан кейін қолдарына демалыс беріп,
саусақты жаттықтыру сәті өткізіледі. Сонан соң құрамында үйреніп
отырған дыбыс бар сөздер ойлап тауып, талдауға немесе ойын,
мысалы, «Қай әріпті жоғалттым» ойнауға болады. Сонан соң ғана
жазуға көшкені дұрыс. Жұмыс түрі өзгергенде балалар да оған зейін
қоя бастайды.
Сауат ашу барысында балалар сөздер мен сөйлемдерді естерінде
ұстап жазуға үйренулері қажет. Ол үшін айтылуы мен жазылуының
арасында ешбір айырмашылық жоқ сөздер алынады және бұл кезде
әріптердің таңбасы арқылы (жазба таңбасы) берілген сөздер мен
сөйлемдерді көшіріп жазу ұсынылады, ал сауат ашу аяқталғаннан
кейін, баспа таңбалы әріптер жазылған мәтіндер көшіртіледі. Осы
жұмыстардың бәрінде де оқушылар жазуға кіріспес бұрын сөздер
дыбысқа, буынға талданады.
Жазу жұмыстарында пайдалану үшін арнаулы «Жазу үлгісі»
ұсынылады. «Жазу үлгісінде» әріптердің элементтері, жазба үлгілері
беріледі.
Жазу жұмыстары, сондай-ақ басқа жұмыс түрлері де алдыңғы,
дайындық кезеңіндегі сияқты болып келеді.
Жазу сабағы:
Жазуға дайындық (оқушылардың дұрыс отыруы,
қаламдарын дұрыс ұстауы, дәптерлерінің партаға дұрыс
қойылуы) тексеріледі.

Сөзді буынға, дыбысқа талдау арқылы жаңа әріп бөлінеді.

Жаңа әріптің элементтері бөлшектеліп көрсетіледі,
мұғалім оны тақтаға жазып тұрады, оқушылар
дәптерлеріне жазады.

Мұғалім жаңа әріпті тақтаға жазады; оқушылар осы
әріптен басталатын сөздер ойлап табады, сонан соң олар
әріпті дәптерлеріне жазып алады.

Оқушылар тапқан сөздерін буынға, дыбысқа талдайды,
оқиды.

Талданған сөздердің ішінен барлық әрпі түгел өтілген
Пайдаланылған әдебиеттер:
Қазақ тілі. 3 сынып. Ж.Қ.Балтабаева,
М.Қ.Солтанғазина, Ф.С.Лекерова. Алматыкітап
баспасы, 2011.
Б.Тұрғанбаева,Шығармашылық қабілеттер
және дамыта оқыту. Алматы, 2009.
К.Калмухамбетова,К.А.Ерешева,Ұ.Ботабаева.
«Көркем жазу». 1-сынып. Алматыкітап, 2012
жыл
Н.Садықова. Көркем жазуға үйретудің негізгі
әдістері. «Бастауыш сынып» журналы, 2019
ж.

Ұқсас жұмыстар

Сауат ашу барысында жазуға қойылатын талаптар

Оқу материалдарының білімділік және тәрбиелік мәні

Сауат ашу сабақтарына қойылатын негізгі педагогикалық талаптар

Азаматтық қарым- қатынасты реттейтін құжат Түйіндеме

Сауат ашу сабағына қойылатын талаптар

Ойыншықтарға қойылатын гигиеналық талаптар

Сынып тақтасы

Магистрлік диссертацияны жазуға қойылатын талаптар

Экрандық техникалық құралдар

ЖОҒАРЫ СЫНЫПТАРДА ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТІНЕН БЕРІЛЕТІН ТАПСЫРМАЛАР ЖҮЙЕСІ

Пәндер