БАЛАЛАРДЫҢ ТІЛДІН ДАМЫТУДА МНЕМОТЕХНИКА ӘДІСІНІҢ МАҢЫЗЫ

ТАЛАС АУДАНЫ ӘКІМДІГІ БІЛІМ БӨЛІМІНІҢ «МИРАС» БӨБЕКЖАЙ БАЛАБАҚШАСЫ»

МЕМЛЕКЕТТІК КОММУНАЛДЫҚ ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРНЫ

Баяндама

Тақырыбы:

“БАЛАЛАРДЫҢ ТІЛДІН ДАМЫТУДА МНЕМОТЕХНИКА ӘДІСІНІҢ МАҢЫЗЫ”

Орындаған тәрбиеші:СерикбаеваГ. М.

Қаратау қаласы - 2020ж.

МАҚСАТЫ

Мнемотехника әдістерін пайдалана отырып, балалардың есте сақтау және ойлау қабілеттерін дамыту.

МІНДЕТІ

Балаларды ойын түрінде тірек кестелер және модельдер арқылы қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс анық айтқызу, грамматика құрылысын сақтай отырып дұрыс сөйлем құру және де лексикалық тақырыптар бойынша балалардың сөздік қорына және тәжірибелеріне сүйене отырып байланыстырып әңгіме құрастыру.

“Балаға таныс емес бес сөзді үйретсең-бекер қиналады, ал егерде сурет арқылы үйретсең бәрін тез ұғып алады”

К. Д. УШИНСКИЙ

Мнемотехника дегеніміз не?

Ол балалардың қоршаған орта туралы алған білімдерін тиімді есте сақтауы, хабарламаны сақтап және жаңғыртуы, тіл дамуын қамтамасыз ететін әдіс-тәсілдер жүйесі

Бүгінгі таңда біз тәрбиеленушілерімізді бақылау барысында: сөздік қорының аздығын, сөйлем ішінде сөздерді дұрыс қолданбауы мен тіл мүкістігін бұзылуын байқаймыз. Ертегілерді сахналауда қиналады, 2-3 сөзден тұратын жай сөйлем аясында жауап береді. Балалардың бойында көркем шығарманы мазмұндап беруді, түрлі оқиғаларды сипаттауды, өз ойын еркін жеткізуді, байланыстырып сөйлеуді педагогтар мен ата-аналар қалыптастыру қажет.

Сонымен қатар заманауи тәрбиеленуші үшін көп ақпараттың болуы, оны өз еркінше талдай алмауы қиындық туғызады. Бұл біздің балаларымызға тап болған ақиқат. Осыған орай мектеп жасына дейінгі балалардың тілін дамытуда заманауи әдістер мен тәсілдерді, ғылыми-негізделген жолдарды қолдану өзекті болып табылады Солардың бірі мнемотехника болып табылады. Мнемотехника - балалардың тілін дамыту үшін табысты тәсіл.

Балаларды жан-жақты дамыту. Олардың барлық кемістіктерін жөндеу мектепке дайындаудағы және балабақша алдындағы басты мақсат. Мнемотехника - балалардың қоршаған орта, табиғат туралы білімін кеңейтуге, әңгіме барысын тиімді есте сақтауға, әңгімені айтып беруге және тіл дамытудағы іс-әрекеттерінің жүйесі.

Мнемотехника - тіл дамытуда тиімді есте сақтау, оны дұрыс жеткізе білудегі әдіс пен тәсілдер жүйесі.

Қазіргі кезеңдегі қоғам дамуында мемлекеттік тілге үйрету - мектепке дейінгі білім берудегі өзекті мәселеге айналып отыр. «Басқа тілдің бәрін біл, өз тіліңді құрметте» - деп Қадыр Мырзалиев ағамыз бекер айтпаған. Мнемотехника - балалардың қоршаған орта, табиғат туралы білімін кеңейтуге, әңгіме барысын тиімді есте сақтауға, әңгімені айтып беруге және тіл дамытудағы іс-әрекеттерінің жүйесі. Мнемотехника - тіл дамытуда тиімді есте сақтау, оны дұрыс жеткізе білудегі әдіс пен тәсілдер жүйесі.

Қазіргі кезде мектеп жасына дейінгі балалардың тілін дамытуда мнемотехниканы қолдану өзекті болып тұр. Бұл мақсатты іске асыру үшін баланың тілін мақсатты нәтижелі өтуге қолданатын тәсіл. Мнемотехника - оңай жолдың қиынына қарай құрылады. Мнемокесте қарапайымнан басталып, күрделене түседі. Мнемошаршы, мнеможол, мнемокесте

Мнемокестені қолдану 3 кезеңнен тұрады:

- Кестені қарап, онда не бейнеленгенін бақылау.

- Мәліметтерді кодтандыру, белгі символды, бір бейнемен сәйкестендіру.

Қолдандырылған-нан кейін әңгіме немесе ертегіні әңгімелеуге көшеді.

Мнемотехниканы қолдану кездері:

Өлең жолдары арқылы

Нан қоқымын шашпандар,

Жерде жатса баспандар.

Теріп алып, қастерлеп,

Торғайларға тастаңдар

Қорытындылай келгенде, кез келген мнемотехникамен жұмыс баланың қызығушылығын оятады. Бұл оқыту процесін түрлендіруге, тұрақты қызығушылыққа жетуге, баланың потенциалды мүмкіндіктерін максималды іске асыруға мүмкіндік туғызады. Мектепке дейінгі жастағы балалармен жұмыс істейтін тәрбиешілерге мнемотехника элементтерін оқу қызметтеріне енгізу маңызды болып келеді. Бұл балалардың тілі мен ойын дамытып, сөздерді есте сақтауды қамтамасыз етеді. Мнемокестелердің шартты белгілері арқылы ой белсенділігін, байқағыштығын, салыстыра білу қабілетін дамытады. Халық ауыз әдебиетіне балалардың сүйіспеншілікке тәрбиелейді.