Минералдардың формалары




Презентация қосу
МИНЕРАЛДАР
Орындаған: Күмісбек Ә т
Жоспар:
1. Минералдарға жалпы сипаттама.

2.Минералдардың формалары.

3.Минералдардың жіктелуі.
Минералдарға жалпы сипаттама

• Минерал (ескі лат. mіnera – кентас кесегі) – химиялық құрамы және
физикалық қасиеттері бір текті табиғи дене. Ол жер бетіндегі немесе
жердің (ғарыш денелерінің) қойнауындағы физикалық -
химиялық процестерге байланысты пайда болып, тау
жыныстарын, кентастар менметеориттерді, т.б. құрайды.
Минерал негізінен қатты денелер

Метамикты (сырты кристалл тәріз
Кристалды Аморфты ді, ішкі құрылысы аморфты,
(пирит, галенит) (опал, лимонит) шыныға ұқсас)
Әр Минерал өзіне тән құрамды, кристалды құрылымы бар
табиғи қосынды. Жекелеген кристалдар, дәндер және
басқа денелер Минералдық индивид деп, ал
Минералдықиндивидтердің бірігіп түзілгендері
минералдық агрегаттар деп
аталады. Табиғатта зерттелген Минерал түрлері 2,5
мыңға жуық, жыл сайын 30-ға жақын жаңа Минерал
түрлері анықталады.
Минералдардың формалары

Кристалдық
Агрегаттық
Секреция және конкреция
• Тау жыныстары арасындағы бос қуыстардың бетінен
ортасына қарай өскен минерал
заттарды секреция (бүрме) деп атайды. Секрецияның
ортасындағы бос қуыстарға көбінесе минерал друзалары
өседі немесе сауыстанған минерал заттар толады.
• Конкреция (қабарма) формасы секрецияға қарама-қарсы,
бір орыннан жан-жағына қарай тарамдалып өседі. Өскен
сайын оның көлемі үлкейе береді, сондықтан оны қабарма
деуге болады. Қонкрециялардың формалары көбінесе
жұмыр, домалақша келеді. Оның көлемі кейде өте майда
(тек микроскоп арқылы ғана көруге болатындай), кейде
бірнеше метрлік өте ірі болады.
Топырақ минерал заттар
• Минерал заттардың жаратылыста кездесетін өте майда түрлерін
топырақ минерал заттар дейді. Олар кәбінесе кен тастары мен
тау жыныстарының суға еріп, химиялық өзгеріске ұшырауынан
пайда болады. Топырақ заттар қара түсті болса, оны күйе немесе
құрым деп атайды (мысалы, кейбір жағдайда марганең
элементінің сулы тотықтары осындай құрым топырақ түрінде
болады)..
«Лизеганг сақинасы»
• Минерал заттардың таңдайтаңдай жолақ болып
жиналатын түрін «Лизеганг сақинасы» (немесе спиралі)
деп атайды. Бұлай аталу себебі Р. Лизеганг деген
ғалымның жасаған тәжірибесіне байланысты..
Минералдардың жіктелуі
• 1. Жеке элементер (саф кессекті) (алтын, планина,
күміс, алмас, графит, мыс, күкірт),
• 2. Сульфидттер (күкіртті қосындылар) ( галенит,
сфалрит, борнит, халькопирит, пирит,
• арсенопирит),
• 3. Галоидті қосындылар (галит, сильвин, карналит,
флюорит),
• 4. Тотықты және гидрототықты тобы (кварц, диаспор),
• 5. Карбонаттар ( сидерит, кальцит, доломит, малахит,
азурит),
• 6. Сульфаттар ( ангидрит, гипс, барит),
• 7. Фосфаттар (фосфорит, моноцит, аппатит),
• 8. Силикаттар (оливин, гранат, берилл).
1. Жеке элементер

Алмаз
2. Сульфидттер

Галенит
3. Галоидті қосындылар
4. Тотықты және гидрототықты
тобы

Кварц
5. Карбонаттар

Сидерит
6. Сульфаттар

Ангидрит
7. Фосфаттар

Фосфорит
8. Силикаттар

Оливин
Тау жыныстары
• Тау жыныстары дегеніміз – алқап және
қабат болып орналасатын , бір немесе
бірнеше минералдардан құрылатын ,
дербес геологияық дене. Мысалы, егер
гипс шағын болып, жақсы қырланған
қоспасыз құрылса, ол минерал болады,
ал егер, ол қыртыс немесе зор қабатты,
енді болып орналасса және құрамында
әртүрлі қоспалар болса, ол тау жынысы
болады.
Минералдардың екіге бөлінуі

• Минералдардың барлығы «мономинералды»
және «полиминералды» болып екіге бөлінеді.
Мономинералды дегеніміз — тек бір ғана
химиялық қосылыстан (мысалы, кварц, пирит), ал
полиминералды дегеніміз — бірнеше химиялық
қосылыстан (минералдардың басым көпшілігі)
тұратын минерал.
Назарларыңызға
рахмет

Ұқсас жұмыстар
Микроорганизм түрлері
ИЗОМОРФИЗМ. ПОЛИМОРФИЗМ
Минералдардын жіктелуі
ДАЛА ШПАТТАРЫ
Минералогия және минералдар жайлы жалпылама мәліметтер
Бактериялардың топтарға жіктелуі
Экзогендік процестер
Тас көмірді флотациялық әдіспен байыту
Биологиялық белсенді заттар
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ
Пәндер