ДЕМЕУЛІК ЩЫЛАУЛАР

Презентация қосу

Шылаудың түрлері
ШЫЛАУ
Шылау-сөз бен сөзді,сөйлем мен
сөйлемді байланстырады және өзі
тіркескен сөзге қосыша мағына береді.
Шылаудың белгілері:
1.Лексикалық мағынасы жоқ.
2.Сөйлем мүшесі бола алмайды.
3.Түрленбейді (жалғаулар
жалғанбайды).
СӨЙЛЕМДЕГІ ҚЫЗМЕТІНЕ ҚАРАЙ 3-КЕ БӨЛІНЕДІ.
1.СЕПТЕУЛІК ШЫЛАУ СӨЗ БЕН СӨЗДІ
САБАҚТАСТЫРА БАЙЛАНЫСТЫРАДЫ. ОЛ АТАУ,
БАРЫС, ШЫҒЫС ,КӨМЕКТЕС СЕПТІКТЕРІНДЕГІ
СӨЗБЕН ТІРКЕСЕДІ.
2.ЖАЛҒАУЛЫҚ ШЫЛАУ СӨЗ БЕН СӨЗДІ ЖӘНЕ
СӨЙЛЕМ МЕН СӨЙЛЕМДІ САЛЫСТЫРА (ТЕҢ
ДӘРЕЖЕГЕ) БАЙЛАНЫСТЫРАДЫ.
3.ДЕМЕУЛІК ШЫЛАУ ӨЗ ТІРКЕСКЕН СӨЗГЕ
ҚОСЫМША МАҒЫНА ІСТЕЙДІ. МЫСАЛЫ: МА, МЕ
ДЕМЕУЛІГІ СҰРАУЛЫҚ МАҒЫНА БЕРЕДІ ( БҰЛ АҚ
ПА?).
СЕПТЕУЛІК ШЫЛАУ
1.АТАУ СЕПТІГІНЕ ҚАТЫСТЫ СЕПТЕУЛІКТЕР:
ТУРАЛЫ, СИЯҚТЫ, ҮШІН, САЙЫН, Т.Б.
2.БАРЫС СЕПТІГІНЕ ҚАТЫСТЫ СЕПТЕУЛІК:
ДЕЙІН, ШЕЙІН, ҚАРАЙ, ТАРТА, ЖУЫҚ Т.Б.
3.ШЫҒЫС СЕПТІГІНЕ ҚАТЫСТЫ СЕПТЕУЛІКТЕР:
КЕЙІН, СОҢ, ӘРІ, ГӨРІ, БЕРІ .
4. КӨМЕКТЕС СЕПТІГІНЕ ҚАТЫСТЫ
СЕПТЕУЛІКТЕР: БІРГЕ, ҚАБАТ, ҚАТАР.
ЖАЛҒАУЛЫҚ ШЫЛАУЛАР.
1.ЫҢҒАЙЛАСТЫҚ МӘНІНДЕГІ ЖАЛҒАУЛЫҚ:
МЕН, БЕН, ПЕН, ЖӘНЕ ,ӘРІ,ДА, ДЕ, ТА, ТЕ.
2.ҚАРСЫЛЫҚТЫ МӘНІНДЕГІ ЖАЛҒАУЛЫҚТАР:
БІРАҚ, ДЕГЕНМЕН, АЛАЙДА, СОНДА ДА, СӨЙТСЕ
ДЕ, СӨЙТКЕНМЕН, ӘЙТКЕНМЕН.
3.СЕБЕП-САЛДАР МӘНІНДЕГІ ЖАЛҢАУЛЫҚТАР:
ӨЙТКЕНІ, СЕБЕБІ, СОЛ СЕБЕПТІ, СОЛ ҮШІН,
СОНДЫҚТАН, НЕГЕ ДЕСЕҢІЗ.
4.ЖАЛҒАУЛЫҚТЫ ЖӘНЕ КЕЗЕКТЕС МӘНІНДЕГІ
ЖАЛҒАУЛЫҚТАР: НЕ, НЕМЕСЕ, Я (НЕ), НЕ
БОЛМАСА, ЯКИ, ӘЛДЕ, КЕЙДЕ, БІРДЕ, БІРЕСЕ.
ДЕМЕУЛІК ЩЫЛАУЛАР.

1.СҰРАУЛЫҚ МАҒЫНА БЕРЕТІН ДЕМЕУЛІКТЕР:
МА, МЕ, БА, БЕ, ПА ,ПЕ , ШЕ.
2.КҮШЕЙТКІШ МАҒЫНАЛЫ ДЕМЕУЛІК: - АҚ, -АУ,
- АЙ, -ӘСІРЕСЕ, ДА, ДЕ, ТА, ТЕ.
3.БОЛЖАЛДЫҚ МАҒЫНА БЕРЕТІН ДЕМЕУЛІКТЕР:
-АУ, -МЫС, -МІС, КЕЙДЕ.
4.ШЕКТІК МАҒЫНА БЕРЕТІН ДЕМЕУЛІКТЕР:
ҒАНА, ҚАНА, ТЕК, АҚ.
5.НАҚТЫЛАУ МАҒЫНА БЕРЕТІН ДЕМЕУЛІКТЕР:
ҒОЙ, ҚОЙ, ДЫ, ДІ, ТЫ, ТІ.
6.БОЛЫМСЫЗДЫҚ МАҒЫНА БЕРЕТІН
ДЕМЕУЛІКТЕР: ТҮГІЛ, ТҰРСЫН, ТҰРМАҚ.
ҚОСЫМША:

1. МА,МЕ, БА,БЕ,ПА, ПЕ ШЫЛАУЫ ЖІКТІК
ЖАЛҒАУДЫҢ АЛДЫНАН ЖАЗЫЛЫП, -МЫ, -МІ, -
БЫ, -БІ, -ПЫ, -ПІ БОЛЫП ӨЗГЕРЕДІ. МЫСАЛЫ:
БАРАСЫҢ БА? БАРАМЫСЫҢ?

2. – АҚ. –АЙ, - АУ, - МЫС , -МІС. –ДІ, -ДЫ
ШЫЛАУЛАРЫ ДЕФИС АРҚЫЛЫ ЖАЗЫЛАДЫ.
МЫСАЛЫ: ӨЗІҢ –АҚ БАР. СУЫҒЫН-АЙ.
Т !
Е
Х М
РА
ҒА
З
ҢЫ
РЫ
Л А
А Р
АЗ
Н

Ұқсас жұмыстар

ШЫЛАУДЫҢ БАСҚА СӨЗ ТАПТАРЫНАН АЙЫРМАШЫЛЫҚТАРЫ

Шылаулар Шылау сөздер

ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМ

ДЕМЕУЛІК ШЫЛАУ

Сөздердің байланысу тәсілдері

ТҮРКІСТАН - ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАРИХИ ҚАЛАСЫ

Сөз таптары

Салалас құрмалас сөйлемді қайталау

Аралас құрмалас Көп бағыныңқы сөйлем сабақтас

Толымсыз сөйлем Атаулы сөйлем

Пәндер