Опырмалар тік тау жыныстарында пайда болған топырақ массасының ауырлық күшінің әсәрімен төмен қарай сырғуы

Презентация қосу

Тақырыбы
:
Опырмала
р
Опырмалар тік тау жыныстарында пайда
болған топырақ массасының ауырлық күшінің
әсәрімен төмен қарай сырғуы. Опырмалар тік
таудың тұрақтылығы бүлінген жағдайда пайда
болады. Опырмалар адам және материалдық
шығынға әкеліп соқтыратын табиғи процесс.
Опырмалар келесі факторлардың әсерінен
болуы мүмкін: топырақтың сусыздануына және
құрғауына; өсімдіктердің түрлерінің өзгеруінен
өсімдік қабатының құрып кетуінен;
желденуінен. Қатты жер сілкінісі кезінде
міндетті түрде әр уақытта опырмалар орын
алады. Опырмалар Қазақстанның барлық таулы
аймақтарында болуы мүмкін. Аса ірі опырмалар
тектоникалық ұсақталуға байланысты.
Опырмалар ірі өзенді бөгейтін көлденең
массаларды үйіп тастауына байланысты су
тоғандарын жасауға әкеліп соғады. Мұндай
өзендерге Күнгей Алатаудағы Көлсай өзені, Іле
Алатауындағы Үлкен Алматы өзені жатады.
Соңғы жылдары Қазақстан тауларындағы
опырмалар құбылыс өрістеген техногендік
жүктемеге байланысты саяжай учаскелерінің
кесінділері есебінен жандана түсті. Тау
беткейлерінің табиғи геоморфологиялық тепе-
теңдігі олардың жол, саяжай үйін салу, су
құбырларын өткізу және басқа құрылыстарды салу
кезінде тірегінің кесілуінен бұзылады, сонымен
қатар өсімдік-топырақ жамылғысы бұзылып,
беткей топырағы суырмалы сумен ылғалданады.
Опырмалар бұрын олар байқалмаған жерлерде де
пайда болады.
Сақтық шаралары

Тұрғындар қопарылманың басталғандығы туралы
хабарды алған бойда үй-жайдан жылдам шығып,
төңіректегілерге қауіп туралы ескертіп, қауіпсіз
орынға барған жөн. Үйден шығарда пешті өшіріп,
су мен газ бұрандаларын жауып, жарық пен басқа
да электр қондырғыларын ажырату қажет.
Опырылманың құралымы

Соңғы жылдары Қазақстан тауларындағы
опырмалар құбылыс өрістеген техногендік
жүктемеге байланысты саяжай учаскелерінің
кесінділері есебінен жандана түсті. Тау
беткейлерінің табиғи геоморфологиялық тепе-
теңдігі олардың жол, саяжай үйін салу, су
құбырларын өткізу және басқа құрылыстарды
салу кезінде тірегінің кесілуінен бұзылады,
сонымен қатар өсімдік-топырақ жамылғысы
бұзылып, беткей топырағы суырмалы сумен
ылғалданады. Опырмалар бұрын олар
байқалмаған жерлерде де пайда болады.

Ұқсас жұмыстар

Опырмалар

Қарапайым қарулар

Өсімдіктің өмір

Магмалық тау жыныстары

Денелерге бір түзудің бойымен әрекет ететін күш

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар

Солтүстік Американың жер бедері

Топырақ және агротопырақтану ілімінің даму тарихы. Топырақ түзілу үрдісінің мәні. Топырақтанудың негізгі салалары. Либих,Докучаев,Костычев,Вильямс

Ауырлық күші үдеуінің бірінші өлшеулерін италияндық ұлы ғалым

Қар көшкіні

Пәндер