Өндіріс тиімділігі көрсеткіштерінің жүйесі

Презентация қосу

Өндіріс тиімділігі
Тақырып:

статистикасы
Жоспар:
1. Өндіріс тиімділігі жөніндегі түсінік
2. Өндіріс тиімділігі көрсеткіштерінің жүйесі.
3. Өндріс тиімділігінің макроэкономикалық
көрсеткіштерін сеептеу әдістемесі
Өндірістің тиімділігі дегеніміз–
экономика немесе ұйым басқа өнімнің
өндіріс деңгейін төмендетпей тауардың
қосымша көлемін өндіре алмайтын
деңгей сипаттайтын экономикалық
термин. Бұл өндіріс мүмкіндігінің
шекарасында пайда болады.
Өндіріс нәтижелерінің тиімділік
керсеткіштері экономикалық қызмет
нәтижесінің шығын немесе ресурстарға
қатынасы түрінде есептеледі. Бұған еңбек
өнімділігі, капитал кайтарымы, материал
сыйымдылығы, өнім бірлігінің өзіндік
құны және т.б. көрсеткіштер жатады.
Экономикалық қызмет нәтижелері
келесідей көрсеткіштерді бейнелейді,
яғни оның ішінде: шығару, жалпы
косылған құн, жалпы ішкі өнім, жалпы
ұлттық табыс, жалпы (таза) пайда.
Шығарылым – есептік кезеңдегі
резиденттердің өндірістік қызметінің
нәтижесінде жасалған тауарлар мен
қызметтердің жиынтық құны.

Өндіріс нәтижелерінің Экономикалық жалпы қосылған құн
– шығарылым мен аралық тұтынудың
макроэкономикалық арасындағы айырма.

көрсеткіштеріне Таза қосылған құн – экономикалық
жалпы қосылған құн мен негізгі капиталды
мыналар жатады: тұтыну арасындағы айырма.

Жалпы ішкі өнім – есептік кезеңдегі
резиденттердің экономикалық аумақтағы
қызметінің нарықтық бағадағы сипаты.
ЖІӨ мынандай үш әдіспен есептеледі:

Өндірістік әдіс;

Бөлу әдісі;

Түпкілікті пайдалану.
ЖІӨ экономиканың барлық
салалары мен секторларының

Өндірістік нарықтық бағадағы ЖҚҚ сомасы
ретінде есептеледі:

әдіс 1. ЖІӨнб = ЖҚҚнегізгі бағада+ТС
(ҚҚС қоспағанда);

2. ЖІӨнб =Ж ҚҚөнд
бағада+ҚҚС+ТС импортқа
Бөлу тәсілі

ЖІӨ өндіруші резиденттердің бастапқы табыс көздерінде қалыптасуын
сипаттайды.

ЖІӨ =БТөнд-БТ (ЕТ+ТБС+ЖП+ЖАТ)

ЕТ – ішкі экономика секторлары мен қалған әлемнің жұмысшыларының
еңбекақысы
ТБС – өндіріске салынатын салықтар;
ЖП – экономиканың жалпы пайдасы;
ЖАТ – жалпы аралас пайда.
Түпкілікті пайдалану тәсілі

ЖІӨ=ТТШ+КЖҚ+Э+СА ТТШ – тауарлар мен
қызметтерді түпкілікті тұтынуға жұмсалатын шығын;

КЖҚ – жалпы капитал қоры;
Э – таза экспорт;
СА – ЖІӨ өндірістік әдіс пен түпкілікті пайдалану
әдісімен есептеу арасындағы статистикалық алшақтық
мөлшері.
Аталған көрсеткіштерден басқа экономикалық қызмет нәтижелерінің тиімділігі көрсеткіштеріне
басқа да тиімділік коэффициенттері (К) жатады:

Көндірісте тұтынылған құралдарды = Таза қосылған құн
қолдану тиімділігі Аралык тұтыну +негізгі капиталды тұтыну

Жалпы пайда немесе жалпы аралас табыс

Көндірістегі ақылы еңбекті қолдану, жалдамалы, = + өндірістен басқа таза салықтар
қолданбалы еңбекті пайдалану дәрежесінің тиімділігі Жалданбалы жұмыскерлердің еңбекақысы

Таза пайда немесе таза аралас табыс
Кұлттық эконмикалық тиімділігі = Өндіріс шығындары

Ж.Қ.Қ (жалпы ішкі өнім) немесе Ж.Ж.Ж (жалпы өнім)
Кеңбек өнімділігі = Т (жұмыс істеушілердің орташа саны)
Өндірістік тиімділікті
өнімділік тиімділік деп
те атауға болады.
Өнімділіктің тиімділігі
де ұйымның
максималды қуатта
жұмыс істейтіндігін
білдіреді.
Негізгі өнімдер
Экономикалық өндіріс тиімділігі дегеніміз субъектінің
максималды қуатқа жеткен деңгейіне жатады.
Өндірістік мүмкіндіктің шекарасын белгілеудің
айналасындағы экономикалық тиімділік орталықтарының
тұжырымдамасы.
Сондай-ақ, аналитиктер өндіріс тиімділігінің әртүрлі
түрлерін теңдеуді қолдана отырып өлшей алады:
Шығу жылдамдығы ÷ Стандартты шығу жылдамдығы x
100.
Экономикада өндірістік тиімділік концепциясы өндірістік
мүмкіндіктің шекарасын белгілеудің айналасында орналасқан.
Экономисттер мен операциялық талдаушылар, әдетте,
экономикалық операциялық тиімділікті зерттеу кезінде
қуаттылықты пайдалану және шығындарды қайтару тиімділігі
сияқты кейбір басқа қаржылық факторларды да қарастырады.
Тұтастай алғанда, экономикалық өндірістің тиімділігі дегеніміз
– барынша үнемді өнімді шығару үшін барлық ресурстар толық
пайдаланылатын максималды қуаттылық деңгейі. Өндірістің
максималды тиімділігінде кәсіпорын басқа өнімнің өндірісін
төмендету арқылы қосымша қуаттылық мүмкіндіктерін алу үшін
өзінің өндіріс портфелін түбегейлі өзгертпестен ешқандай
қосымша қондырғыларды шығара алмайды.
Жалпы, өндірістің максималды тиімділігіне қол жеткізу
қиын болуы мүмкін. Осылайша, экономикалық көптеген жеке
құрылымдар ресурстарды пайдалану, өндіріс қарқыны мен
өндірілетін тауарлардың сапасы арасындағы тепе-теңдікті
міндетті түрде толық қуатында өндіруді көбейтпей-ақ табуға
тырысады. Операциялық менеджерлер өндірістің
максималды тиімділігіне жеткенде, портфельдік өндірісті
түбегейлі өзгертпестен көп тауар шығару мүмкін емес екенін
есте ұстауы керек.
Өндірістік мүмкіндіктің шекарасы өндіріс
тиімділігінің экономикалық
тұжырымдамасында орталық болып
табылады. Теориялық тұрғыдан айнымалылар
бір мезгілде өндіру арқылы қол жеткізуге
болатын максималды өндіріс деңгейлерін
көрсететін х және у осі бойынша диаграммаға
енгізілген. Осылайша, өндірістің максималды
экономикалық тиімділігі шекараның өндірістік
мүмкіндігінің барлық нүктелерін қамтиды.
PPF қисығы әрбір тауар үшін максималды
өндіріс деңгейін көрсетеді.
Егер экономика немесе ұйым басқа тауар
өндірісін төмендетпестен көп тауар жасай
алмаса, онда өндірістің максималды деңгейіне
жетті.
Іскери талдауда өндіріс мүмкіндігінің
Өндірістің мүмкін шекарасы (PPF) – бұл екі өнім өндіруге
болатын шекарасы болатын мөлшердің өзгеруін бейнелейтін
(PPF) дегеніміз не? қисық, егер олардың екеуі де оларды
өндіруге арналған бір ақырлы ресурстарға
тәуелді болса.
PPF экономикада да шешуші рөл атқарады.
Мұны кез-келген ұлттың экономикасы ең
жақсы тиімділік деңгейіне жететін кезде ғана
өндіруге және қажеттіліктің қалған бөлігінде
басқа халықтармен сауда-саттық жасау
кезінде жететіндігін көрсету үшін қолдануға
болады.
PPF сонымен қатар өндіріс мүмкіндігінің
қисығы немесе трансформация қисығы деп
аталады.
Тиімділікті өлшеу

PPF негізінде жұмыс жасаудан
басқа, өндіріс тиімділігін талдау
басқа да формаларда болуы мүмкін.
Талдаушылар тиімділікті өнімді
стандартты өндіріс
жылдамдығынан бөліп, 100-ге
көбейтіп, пайыздық үлеске ие бола
алады. Бұл есептеуді бір
жұмысшының, қызметкерлер
тобының немесе жалпы экономика
бөлімдерінің тиімділігін талдау
үшін пайдалануға болады.
Стандартты шығыс
коэффициенті дегеніміз –
стандартты әдісті қолданып
уақыт бірлігінде өндірілген
максималды өнімділік
коэффициенті немесе
максималды жұмыс көлемі. Кез-
келген талданатын үлгі үшін
өндірістің максималды
тиімділігіне қол жеткізілген кезде
өндіріс тиімділігі 100% құрайды.
Егер экономика тиімді өндіріп
отырса, онда оның өндіріс
тиімділігі 100% құрайды.
Өндірістің тиімділігі және қызмет көрсету
саласы

Өндіріс тиімділігі ұғымдары әдетте өндіріске қолданылады,
бірақ оларды қызмет көрсету саласында да қолдануға болады.
Қызметті орындау үшін, егер басқа жабдықтау қажет болмаса
да, адам капиталы мен уақытын пайдалану сияқты ресурстар
қажет. Бұл жағдайларда тиімділікті белгілі бір тапсырманы немесе
мақсатты қысқа мерзімде сапалы өнімнің оңтайландырылған
деңгейімен аяқтау мүмкіндігімен өлшеуге болады.
Еңбек өнімділігі Жинақтаушы көрсеткіштер – бір жұмысшыға
шаққандағы:
• орташа жылдық өнімділік;
• орташа тәулік өнімділік;
• орташа мерзімдік өнімділік.

Жеке көрсеткіштер:
• еңбек сыйымдылығы;
• бір жұмысшының бір күндегі немесе сағаттағы өндірген өнімінің натуралдық
сипаты;
Көмекші көрсеткіштер:
• белгілі бір жұмыс түрін орындауға жұмсалған уақыт шығын;
• бір сағатта орындалған жұмыстың көлемі.
w=R y *w m, w m =Q/R, w m =Q/r,

Еңбек өнімділігін талдау R y - өнеркәсіп жұмысшылары санының
Ең негізгі көрсеткіш - үлесі;
бір жұмысшының орташа жылд w m – мерзімдік өнімділік.
ық өнімділігі, ол келесі формула R – барлық өнеркәсіп персоналдарының
мен анықталады: саны.
r – барлық өнеркәсіп персоналдарының
ішіндегі жұмысшылар саны.
Назарларыңызға
рахмет

Ұқсас жұмыстар

Сыйақы беру - белгілі бір көрсеткіштерді орындағаны үшін бекітілген жалақыдан жоғары қосымша сыйақы төленетін, еңбектің көтермелеу формасы

Активтердің тиімділігі

Сатылым тиімділігі

Өндірістің экономикалық тиімділігін арттыру

Қазақтелеком АҚ-ның инвестициялық жобаларын талдау

Өнімнің өзіндік құнын азайту жолдары

ӨНІМНІҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ

Инновациялық технология

Ветеринарлық шаралардың экономикалық тиімділігі

Мемлекеттік каржы несие жүйесі және салық саясаты

Пәндер