Болашақ мамандарға қойылатын талаптар

Презентация қосу

Болашақ мамандардың Орындаған: Жолдасхан А

кәсіби әлеуетін Қабылдаған: Боранбаева А

қалыптастыру Тобы: 1901-43
Қазіргі кезеңдегі
болашақ маманның
тұлғасын
қалыптастырудың
өзекті бағыттар
Жоспар:

Болашақ маманды дайындаудың психологиялық-педагогикалық
аспектілері.

Субъекті қалыптасуының алғашқы этаптары мен тұлғаның өзін-өзі
дамытудың тұжырымдамалық көзқарастары.

Болашақ мамандарға қойылатын талаптар.
Болашақтың ұстазын қалай дайындауға болад ы?

Жан Жак Руссо ұстазды шына йы ұстаз
жасайтын, ба лала рдың оған деген өткір
қажеттілігін сезіндіретін «та за
білімділігі» ғана емес, басқа да маңызды
және елеулі қа сиеттерді а та п көрсеткен.
Ұстаз тек психолог емес, Адам болуға
тиісті, ол үшін оқытушы мен мектепті
мәдениеттен шеттетуді жеңу қажет.
Ұстаздың кәсіби тәрбиесінің
жиынтығын құрайтын үш
маңызды компонентке көңіл
аударайық:

когнитивтік

эмоционалдық

іскерлік-тәжірибелік
Қазіргі заман талабына сай ойшыл, ғылыми-әдістемелік біліммен терең
қаруланған, педагогика мен психологияны жетік меңгерген шебер мұғалім
қажет.

Білім беру саласының критерийлері:

мұғалімнің кәсіби шеберлігі
мұғалімнің білімділігі
мұғалімнің тәжірбиесі
мұғалімнің бәсекеге қабілеттілігі
білім беру сапалылығы
еңбектің тиімділігі
әдістемелік жұмыстағы шеберлігі
Нарық жағдайының қалыптасуына қарай
әрбір мұғалім кәсіби шеберлігін
жетілдіруде өзінің стратегиясын құра білуі
қажет.
Шығыстың ұлы ойшылы Әбу Насыр әл Фараби:

«Ұстаз тумысынан өзіне айтылғанның бәрін жетік
түсінген, көрген, естіген және аңғарған
нәрселерінің бәрін жадында сақтайтын, олардың
ешбірін ұмытпайтын, алғыр да зерек ақыл иесі,
өте шешен, өнер–білімге құштар, аса
қанағатшыл, жаны таза және әділ, жұртқа
жақсылық жасап, үлгі көрсететін, қорқу мен
жасқануды білмейтін батыл, ержүрек болуы
керек»
Нарық жағдайындағы мұғалімдерге қойылатын талаптар:

мұғалімдердің бәсекеге қабілеттілігі

Болашақ маманның кәсіби мобильдігі мен
білім беру жүйесінің сапалылығы біліктері дегеніміз практикалық және
ғылыми іс-әрекетте, қоғамдық
тәжірибеде үнемі туындайтын
өзгерістерге жылдам жауап беру
қабілеттілігі болып табылады.

мұғалімнің кәсіби шеберлігі
студенттерді дайындау барысында кәсіби-тұлғалық мәдениет
қалыптасуының құрылымдылық компоненттерін анықтаймыз:

Мотивац иялық — бола шақ мама нда рдың жоға ры оқу орында рының білім беру
үрдісіне кіруді қамта масыз ететін қажеттіліктерді, мотивтерді,
қызығушылықта рды қа мтиды;

Бағдарла ушылық — іс-әрекеттің танымдылық және өзінің а дамгершілік –
интеллектуалдық жетілуінің жоспарла у мен жобала удың мақса тын анықтауды
қамтиды;

Бағала ушылық — іс-әрекет нәтижелерін кәсіби-тұлғалық мәдениетті
қалыптастыру шенберіндегі, орында латын міндетпен салғастыру негізіндегі
әрекеттердің орындалуының барысы туралы кері а қпа ра тын жүйелі а лу
мазмұнын қа мтиды;

Мазмұндық-опера ционалдық — екі өзара ба йланысты бөлімдерден тұрады:
жетекші білімдер жүйесі (теория, заңдылықтар, фактілер, көзқара стар) және
оқудың тәсілдері (ақпара т а лудың құралда ры мен білімдерді қолда ну);
Педагогикалық әрекеттің шыңына апаратын баспалдақ –
кәсібилік

1.Объективті критерийлерге: мұғалімнің өз
Қоғамның жаңаруы мен дамуы мамандығына сәйкестігі, сан және сападағы
барлық саладағы оның жоғарғы еңбек көрсеткіші
азаматтарының кәсібилілігіне 2.Субъективті критерийлерге: адамның
байланысты. Осы мәселені терең мамандығы қаншалықты оның табиғатына,
зерттеген А.К. Маркова қабілеттері мен қызығушылықтарына сәйкес
мұғалімнің кәсіби деңгейге 3.Нәтижелі критерийлер: мұғалім өз ісінде
көтерілуінің мына төмендегі қоғам талап етіп отырған нәтижелерге қол
психологиялық критерийлерін жеткізіп отыр ма деген мәселе тұрғысынан
анықтаған: қарастырылады.
4.Шығармашылықтың критерийлеріне:
мұғалімнің өз кәсібінің шекарасынан шыға алу,
сол арқылы өз тәжірибесін, еңбегіне өзгерте
алуы жатады.
Кез келген мамандықта биікке көтеретін күш –
оның кәсіби

Біліктілікті арттыру - өз
қызметін нәтижелі атқару үшін
және кәсібилік пен құзырлылық
деңгейін көтеру мақсатында
арнайы білімдік бағдармалар
арқылы оқыту, кәсіби дамыту,
іс-шараларына қатыстыру және
оның өз білімін көтеруі болып
табылады.
XXI ғасырда кәсіби еңбектің
интеллектуализациялау тенденциясы
белгіленіп, университеттік білім
берудің маңыздылығы көтерілді.
Өйткені қазіргі кезде әлеуметтік-
экономикалық құрылымдағы,
іскерлік, экономикалық, әлеуметтік
қатынастары жүйесінде қоғам
болашақ маманды дайындаудың
сапасына жоғары талап қоюда.
Осыған орай жаңаша ойлайтын
маманды қалыптастыруға бағытталған
университеттік дайындаудың жаңа
парадигмасы өзекті болып келеді де,
яғни қоғамның осы кездегі
қалыптасуының талаптарына жауап
беретіндей жоғары оқу
орындарындағы білім беру студент
тұлғасы дамуының жоғарғы деңгейін
жеткілікті түрде қамтамасыз ету
қажеттілігі туындайды.
…Ғылымды үйренгенде ақиқат мақсатпен білмек үшін үйренбек
керек.
Абай Құнанбайұлы

Тұлғаға бағытталған көзқарастың білім
беруге деген мақсаты сырттай берілген Студенттердің тұлғаға-бағдарлаушылық
қасиеттерді «қалыптастыру» деп дамудың міндеті бірқатар еңбектерде
қаралмайды, оның негізгі мәні тұлғалық негізделеді (В.В. Сериковтің, А.В.
мүмкіншілікті ашу және демеу, тұлғаның Петровскийдің, А.К. Маркованың және
рухани және моральдық т.б.). Педагогты дайындау олармен
мүмкіншіліктерін анықтау, оларды өзін- алдағы педагогикалық жұмыстың
өзі дамытуға кіріктіру деп түсінеміз. субъект іс-әрекеті барысында
Сондықтан да педагогикалық және қалыптасатын тұлғалық-
психологиялық тұрғысынан болашақ бағдарлаушылық мән-мағыналардың
маманның өзін-өзі дамыту іс-әрекеті мен және субъект іс-әрекетімен
оның өзіндік санасының ерекшеліктерін айқындалатын күрделі үрдісі ретінде
тұлғаның кіріктірілген компоненті қарастырылады.
ретінде зерттеу маңызды болады.
Көптеген зерттеушілердің еңбектерінде болашақ маманның
кәсіби дайындығы мәселелерінің аспектілері қарастырылады:

1. Мұғалімдердің жалпы педагогикалық дайындығы (Н.К. Крупская [42],
Н.В. Кухарев[46], В.А. Сластенин[66], Н.Д. Хмель [56], М.И. Кудабаева[43]
және т.б.);
2. Мұғалімдерді дайындау барысындағы кәсіби біліктерді қалыптастыру
мәселелері (Б.И. Степашин[67], Н.А. Томин, Н.Ф. Белокур[71] және т.б.)
3. Педагогикалық тәжірибе барысында студенттер дайындығын
жақсартудың аспектілері (О.А.Абдулина [2], Г.А. Кит[38], Т. Камзабаев, К.
Капбаев, В. Клочко және т.б.);
4. Мұғалімдер дайындығы мен біліктілігін көтеруді жетілдіру аспектілері
(Н.В. Александров [8], Г.А. Победоносцев [58] және т.б.);
5. Педагогикалық мәдениет мәселесі (М.Х. Балтабаев[12], Т.В. Иванова
[35], Н.З. Чавчавадзе [75], Е.Н. Шиянов [76]);
6. Болашақ мамандардың кәсіби өзін-өзі тәрбиелеудің мәселелері (С.Б.
Елканов[30], Б.П. Зязин[33], А.И. Щербаков және т.б.).
Мұғалімнің кəсіби шеберлігінің негізі:

Біріншіден, мұғалімнің өмірге көзқарасы,
оның идеялық нанымы.

Екіншіден, пəнді жетік білуі, ойын
оқушыларға жеткізу үшін жан жақты, терең
дайындықпен баруы, оқушылар бойына əдеп,
əдет, дағды сияқты жақсы қасиеттерді сіңіруі,
моральдық нормаларды білуі.

Үшіншіден, оқыту мен тəрбиелеудің əдіс-
тəсілдерін табысты қолдана білуі.
XXI ғасыр мектеп мұғалімнің
азаматтық тұлғасы

•Қазақ елінің жəне өз мектебінің елжанды патриоты;

•өзінің қызметтік міндеттеріне жауапкершілікпен
қарайтын, адамгершілік деңгейі жоғары тұлға;

• мектепте моральдық ахуалды жасап, командалық,
серіктестік рухты қолдаушы;

•салауатты өмір салтын ұстанушы.
Мұғалімнің кәсіби
құзіреттілігі –нәтижелі
білім берудің негізі, оның
жан-жақты білімімен,
ұстаздық шеберлігімен,
оқытудың жаңа әдістерін
меңгеруімен өлшенеді.
Педагог қаншалықты
білімді, шығармашыл
болса, оның құзыреттілік
аясы да соғұрлым кең
болмақ.
«Құзыреттілік» ұғымы «Құзырлылық»-белгілі
педагогика саласында сала бойынша жан-жақты
тұлғаның субъектілік хабардар, білгір деген
тәжірибесіне ерекше мағынаны қамти отырып,
көңіл аудару қандай да бір сұрақтар
нәтижесінде ендіріліп төңірегінде беделді
отырған ұғым. шешім шығара алады
дегенді білдіреді
Кәсіби құзыреттіліктің төрт түрі
1. Арнайы, немесе 2. Әлеуметтік кәсіби
қызметтік кәсіби құзыреттілік құзыреттілік кәсіби
жоғары кәсіби деңгейде қызметті қоғамдастықта қабылданған
меңгерумен және тек арнайы кәсіби қарым-қатынас тәсілдерін,
білімді игеріп қоймай, сонымен біріккен кәсіби қызмет және
бірге оны тәжірибеде қолдануды серіктестік әдістерін игерумен
білумен сипатталады. сипатталады.

3. Жеке кәсіби құзыреттілік өзін-өзі
көрсету және өзін-өзі дамыту әдістерін, 4. Дара (индивидуальды) кәсіби
құзыреттілік өз-өзін басқара білу
кәсіби деформацияға қарсы тұру
тәсілдерін, кәсіби өсуге дайындық,
құралдарын меңгерумен сипатталады. кәсіби қартаюға берілмеу, кәсіби
Және осыған маманның өз кәсіби мотивацияның табанды болуы
қызметін жоспарлауды, өз бетімен қасиеттерін меңгерумен
шешім қабылдауды, проблеманы көруді сипатталады.
енгізеді.
Қазіргі мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі

•Оқыту мен тәрбиелеу нəтижелерін жүзеге асырудағы кәсіби
біліктілігі;

• ұстаздық шеберлікті шығармашылықпен меңгеруі ;

•ғылыми əлеуеті мен бəсекеге қабілеттілігін дамытуға деген
ұмтылысының болуы ;

•объективтілік, дербес əрекетшілдік жəне мақсаттылық, өзара
сынды қабылдай алуы;

•өзін интеллектуалды және жасампаз маман ретінде
көрсете білуі.
Мұғалімнің кәсіби құзіреттілігінің негізгі шарттары:

1. Тұлғааралық және еңбектегі байланыс.

2. Қызметтің экономикалық, әлеуметтік, құқықтық,
адамгершілік, психологиялық аспектілерін меңгеруі.

3. Қызметті жаңа жағдайға бейімдеудегі, басқару шешімін
қабылдаудағы дайындығы.

4. Практикалық кәсіби тапсырмаларды орындаудағы дайындық әлеуеті

5. Нақты жағдайларға байланысты қандай да бір әдістерді пайдалану біліктіліг

6. Тиімді шешім қабылдау қабілеті.
ХХІ ғасыр мұғаліміне қойылатын талаптар

Біріншіден, мұғалім жеке көзқарасы бар және соны қорғай білетін жігерлі тұлға және маман
мұғалім болуы қажет.Зерттеушілік, ойшылдық қасиеті бар мұғалім жалтақ болмайды.Өз ісін жетік
біліп, сабағын креативті жүргізетін мұғалім ғана түпкі нәтижеге қол жеткізе алады.
Екіншіден, педагогтік, психологиялық білімін жетілдіріп үйренумен қатар, сол білімін күнделікті
ісінде шебер пайдалана білетін болуы керек.Дүние жүзінде ғаламдану үрдісі жүріп жатқандықтан,
ақпараттар ағыны көбейді.Мұғалім қай пәннен сабақ бермесін, ол баланы өмірдің әр саласына
қатысты кез келген сұрағына жауап беруге даяр болуы керек.Әр мұғалімнің педогогикалық ойлау
қабілеті ғылыми түрде қалыптасуы тиіс. Психологиялық басты заңдылық «Адам өзінің
шығармашылық өзгерушілік қызметі арқылы адамдармен қарым – қатынас жасайды және жеке
ойлау қабілеті зор жеке тұлға болып қалыптасады» дейді. Көп білу үшін көп оқу, «Интернет»
жүйесін меңгеру қажеттігі туындайды.
Үшіншіден, инновациялық оқыту, ақпарат құралдарының, мультимедиалардың көбеюі мұғалімнің
еңбегінде оқулықтарды жалаң пайдалануды артқа тастады. Енді білім негіздерін өз бетінше оқып
үйренуге оқушыны баулу міндеті тұр.Өзінің оқушысын өз бетінше білім алуға үйретпеген мұғалім
қазір түпкі нәтижеге қол жеткізе алмайды. Жан – жақты даму үшін осы салада мұғалім ғана
көмектесе алады.
Төртіншіден, мұғалім ұйымдастырушылық, құрылымдылық, бейімділік сараптамалық қабілеттер
мен қатар өз бойындағы педагогикалық жағдаяттарды, дәйектерді, құбылыстарды талдай білуі және
солардың пайда болуының себеп – салдарын анықтай білуге де бейім болуы шарт.Соның негізінде
күрделі жағдайларда шешім таба алатын дәрежеге жету мүмкін.
Бесіншіден, мұғалімнің адамгершілік, саяси идеялық ұстанымдарды бала тәрбиесіне негіз етіп
алуы тиіс. Оқушы ықпал ету обьектісі емес , ынтымақтаса қызмет ететін тұлғаға айналуы қажет.
Қазіргі уақытта мұғалім мына төмендегі
сипаттамаға лайық болуы тиіс екендігі атап
көрсетіледі:
Ол теорияны жақсы меңгерген, ұдайы ізденіп,
өзінің пәндік, психологиялық, педагогикалық және
әдістемелік білімін, мәдениет дәрежесін жоғары
көтеруші адам болуы;

Өз мамандығын жақсы көретін,
біліктілігі жоғары,кәсіптік Коммуникативті, қоғамдық ортада
шеберлігін ұдайы ғылымға беделді адам болуы;
негіздей отырып дамытатын адам
болуы;

Белгілі педагогикалық технологияның Өзінің әрбір оқушысының
толық әдістемесін меңгерген, ерекшелігі мен зейінін жақсы
ғылымның әр саласынан хабардар, білетін қамқор, психолог болуы
жан – жақты білім болуы; керек.
Қо с ін е
ұ з ы р л ы м а м а н и е
р Білім беруде кәсіби қ ш а ө з п ә н ін ж е т ік
ы бо й ы н
ыт жеткен деп мамандығ ы л ы ғ ы мен
ң ш ы ғ а р м а ш
ы білетін, оқушыны й
ы ғ ы н а ж а ғ д а й ж а с а
нд дарындыл т т ы л ы ғ ы ж о ғ а р ы ,
т ұ лғ а л ы қ -і з г іл ік ба ғы
ы ал атын ,
қ ш еб е р л ік п е н ө з ін ің іс-
педагогикалы у ғ а қ а б іл етті,
ік п е н а т қ а р
қимылын жүйеліл р ы н т о л ық
е х н о л о г и я л а
оқытудың жаңа т т ә ж ір и б е л е рді
ет е л д ік
меңгерген, отандық, ш іл е т ін к ә с іб и
о л д а н а б
шығармашылықпен қ
п ед а го г т ы а т а й м ы з .
маман
Ұлы ағылшын ағартушысы
Уильям Уорд:

"Жай мұғалім хабарлайды,
Жақсы мұғалім түсіндіреді,
Керемет мұғалім көрсетеді,
Ұлы мұғалім
шабыттандырады",-дейді.
Пайдаланған әдебиеттер:

Әд і ск ер мұ ға л і м «Х Х І ғ а с ы р мұ ғ а лі мі қ а н да й б ол у ы к ере к » Б а қ ы т Ч а к а к ов а .

И сма ил ов а , Р . Б . Қ а зі рг і к е зде г і б ол а ша қ мұғ а л і мн і ң тұ л ғ а с ы н қ а л ы пт а с т ы ру
ерек шел і к т ері ма қ а л а сы .

Қ арлы ға ш Са рб а с ов а «И нно ва циял ы қ п еда г ог ик а л ы қ т ех н ол ог и ял а р» А л ма ты , 2 0 0 6 ж .

Ұқсас жұмыстар

Қазіргі кезеңдегі болашақ маманның тұлғасын қалыптастырудың өзекті бағыттар

МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖУРНАЛИСТИКА

Дуалды оқыту жүйесінің білім саласындағы өзектілігі

Жас ұстаздар мектебі

Әрбір мұғалімнің кәсіби. Мұғалім имиджі

Қазақстан Республикасында білімді дамыту стратегиясы, міндеттері мен мақсаттары

Дәрілер технологиясының міндеттері

Малды өңдейтін кәсіпорындар мен оларға қойылатын ветеринарлықсанитарлық талаптар

ҚР және ТМД елдеріндегі дәлелді медицина орталықтары

ISO - ХАЛЫҚАРАЛЫҚСТАНДАРТТАУ ҰЙЫМЫ

Пәндер