Топырақтың экологиялық проблемалары

Презентация қосу

Ұйымдастыру кезеңі:
Сәлемдесу
Оқушылармен амандасу, түгелдеу
Психологиялық ахуал қалыптастыру:
«Бес саусақ» әдісі
Топқа бөлу:

Қара топырақ

Қызғылт топырақ

Қоңыр топырақ
Ия немесе Жоқ

1. Топырақ жердің беткі құнарлы қабаты –
2. Топырақ ресурстарына өзендер, көлдер, батпақтар жатады –
3. Қазақстан жан басына шаққанда жермен қамтамасыз етілудің
деңгейі бойынша дүниежүзінде 3 орында –
4. Топырақ - су айналымында ластағыштардан қорғайтын сүзгі
қызметін атқарады –
5.Эрозия -бұл топырақтың ең құнарлы жоғарғы қабатының бүлініп,
тозу үдерісі – Материк
6.Жел эрозиясы – топырақтың беткі қабатынУәдағын судың шайып
кетуін айтамыз. Мұхит
7.Қазақстан жерінің 26 пайызы эрозияға бейім жерлер
8. Су эрозиясы -желдің әсерінен болады.
9. Қазақстандағы жайылым жерлердің 188,9 млн га жері тозып кеткен.
Ия немесе жоқ
1. ия
2. жоқ
3. ия
4. ия
5. ия
6. жоқ
7. ия
8. жоқ
9. жоқ
Топырақтың экологиялық
проблемалары
Оқу мақсаты:

7.3.4.5 –топырақтың
экологиялық
проблемаларын жіктеп
шешу жолдарын ұсыну
Сабақтың мақсаты:

Топырақтың экологиялық проблемаларын анықтайды
сипаттайды, жіктеп шешу жолдарын ұсынады,
картамен жұмыс жасайды.
“Резюме” әдісі

Дискриптор:
(Жалпы 4 балл)
1.Топырақтың экологиялық түрін анықтаса
1балл
2.Экологиялық проблеманың себебін
анықтаса -1
3. Осы экологиялық үдеріс жүріп жатқан
аймақты анықтаса-1
4.Шешу жолдарын ұсынса -1
А) Суреттегі топырақтың экологиялық проблема түрі -

Ә) Осы экологиялық проблеманың себебі -

Б) Осы үдеріс қатты жүріп жатқан Қазақстанның аймағы -

В) Шешу жолдары -
А) Суреттегі топырақтың экологиялық проблема түрі -

Ә) Осы экологиялық проблеманың себебі -

Б) Осы үдеріс қатты жүріп жатқан Қазақстанның аймағы -

В) Шешу жолдары -
А) Суреттегі топырақтың экологиялық проблема түрі -

Ә) Осы экологиялық проблеманың себебі -

Б) Осы үдеріс қатты жүріп жатқан Қазақстанның аймағы -

В) Шешу жолдары -
Топырақтың сортаңдануы немесе тұздануы
онда суда еритін минералдық тұздарды
жинау процесі. Ол көбінесе шөл мен
шөлейт, ағымсыз ойпаң жерлерде және
табиғи тұзды су айдындары жағасында
тараған. Топырақтың үстінгі қабатында
және оның жоғарғы горизонттарында
көбінесе хлорлы, күкіртті тұздар
шоғырланады, кейде сода кездеседі.
Дүние жүзінде климаттың өзгеруі мен қуаңшылықтың
өсуіне байланысты Шөлейттену процесі қарқынды жүруде.
Шөлейттену нәтижесінде биологиялық өнім мен түр саны азайып,
топырақ құнарсыздана бастайды. Қазіргі кезде құрлық бетінің
1/3 бөлігінде топырақтың құнарлы қабатының жоғалу қаупі бар,
ал оның әсерінен Жер шары халқының 1/5 зардап шегуі мүмкін.
Соңғы 50 жыл бойында дүние жүзінде 800 млн га-дан астам жер
шөлейттенуге ұшыраған.
•Техногендік ластаушылар топырақтың ластануының негізгі
себептері болып табылады және органикалық және бейорганикалық
ластаушы заттардың немесе химиялық заттардың үлкен алуан түрінен
тұрады... Топырақтың техногендік ластануы әдетте өнеркәсіптік
немесе қалалық көздерден, өнеркәсіптік қызметтен және ауылшаруашылық
пестицидтерден келетін қалдықтарды дұрыс пайдаланбау салдарынан болады.
Су
Эрозия эрозия Сортаңдану

Мелиорация
Химиялық
заттармен
ластану Шөлейттену
Дескриптор:
(Жалпы 2 балл)
-Терминдерге сұрақ құрастырса – 1
-Сұрақтарға жауап берсе-1
Дескриптор

Оқушылар топырақты қайта қалпына келтіру
жолдарын жергілікті жерді ала отырып
ұсыныстар жазады - 1
“Мозайка”әдісі
Қазақстанның топырақтар
картасын құрастырады

Дескриптор:
Мозайканы дұрыс құрастырса - 1
Бүгінгі сабақтан түйген ойлары
мен тұжырымдарына
байланысты кері
байланыс жасап,
өз ойларын айту
арқылы табиғаттың
суретін бейнелейді
Үй тапсырмасы:

1.Мәтінді оқу
2.Кескін картаға Қазақстанның
шөлейттенген жерлерін түсіру
Құқық бұзушылықтың
алдын алу

Ұқсас жұмыстар

Топырақты химиялық ластауыштар

Жер геосфералары

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРЫ

Техногендік шөлейттену

Адамзаттың ғаламдық

Орталығы Теміртау қаласындағы Қарағанды металлургия комбинаты

Көміртек оксид азот оксид азот оксид

Топырақтың өсімдіктер арқалы ластануы

Ауыр металдар мен мұнай өнімдері

Пәндер