Зерттеудің инструментариі деген социологиялық зерттеуді өткізу құралы

Презентация қосу

Қожа Ахмет Яссауи атындағы халықаралық
қазақ-түрік университеті

БӨЖ
Тақырып: Әлеуметтанулық зерттеулер

Орындаған:
Топ:
Қабылдаған: Нурбол Байбахов
Әлеуметтанулық сұрақ-жауап — алғашқы ақпаратты
жинаудың кең тараған әдістерінің бірі. Мәліметтерді
жинаудың бұл әдісі арқылы зерттеуші респонденттен
(жауап беретін адам) тікелей ақпарат алады, сондай-ақ
оның жауаптары жалпы халық немесе оның бөлігі
бойынша сәйкестендіріледі және қорытындылар
шығарылады.
Қолданбалы зерттеудің бағдарламасының құрлымы.
Қолданбалы зерттеудің бағдарламасы келесі
кезеңдерден тұрады:зерттеудің проблемасын
тұжырымдау, зерттеу объектісі және пәнін анықтау,
зерттеудің мақсат міндеттерін тұжырымдау, негізгі
түсініктердің интерпретациясы және
операционализациясы, гипотезаларды анықтау
сонымен қатар іріктелген жиынтықтың санын есептеу.
Проблема – бұл әлеуметтік, өмірлік қайшылықтар, осы
қай-шылықтарды шешуге нақтылы бағытталған
әрекеттерді қажнт ететін мәселелер. Ғылыми пробле
Зерттеудің мақсаты соңғы нәтижеге
бағыттайды, ал зерттейдің міндетттері
қойылған сұрақтарға жауап береді. Зерттеудің
міндеттері мақсатты жүзеге асыруға
көмектеседі.
Негізгі түсініктердің интерпретациясы деген
зерттеуге қатысты түсініктерді «бөледі».
Келесі кезеңі – операционализация. Зерттеуде
көрсетілген түсініктерге анықтама береді.
Гипотеза – ғылыми болжам, яғни қандай да
бір фактілерді, құбылыстарды және
үдерістерді түсіндіреді, оларды дәлелдеу
немесе теріс шығару керек.
Зерттеудің инструментариі деген социологиялық
зерттеуді өткізу құралы.
Іріктелген жиынтық (іріктеу) – жалпы
жиынтықтың микромоделі, яғни берілген
процедураларарқылы алынған жалпы
жиытықтың элементтері.
Әр зерттеудің өзінің объектісі болады, ал объект
ол зерттелетін проблеманың иелері. Зерттеу
объектісі жалпы жияынтықты
құрайды, оның көлемі кең және күрделі болуы
мүмкін. Сондықтан, іріктелген жиынтықты құру
керек.
ӘЛЕУМЕТТІК ЗЕРТТЕУЛЕР ГРАФИГІ
Іріктеудің репрезентативтілігі деген ол жалпы
жиынтықтың барлық параметрлері бойынша
іріктелген жиынтықтың сәйкес келуі. Іріктеудің
жалпы жиынтыққа сәйкестендірілуі іріктеу қатесі деп
аталады. Іріктеу қатесінің шектеулері зерттеудің
мақсатына байланысты. Іріктеу қатесінің көлемі
зерттеудің сенімділігі анықталады. Жоғары сенімділік
– іріктеу қатесі 3% дейін, қалыпты – 3 – тен 10% дейін
(көбінесе 5%), жақындатылған – 10 – нан 20% дейін
және бағыттаушылық – 20-дан 40% дейін. Сынау
зерттеулерде іріктеудің қатесі жақындатылған
немесе бағыттаушы болса, аналитикалық және
бейнелеу зерттеулерде кем дегенде қалыпты болуы
тиіс (5%).
Қолданбалы социологиялық зерттеулерде кездейсоқ,
квоталық әдіс, сериялық іріктеу әдісі, «снежный ком»
әдісі қолданылады.
Сұрақ-жауаптың түрлері. Анкеталық сұрақ-жауап
әдісінде реттілік, сұрақтардың мазмұны және түрі,
жауаптарды беру жолдары және оларды тіркеу
тәсілдері бекітілген.
Интервью – интервьюердің немесе аудиотехника
арқылы жазылған зерттеушінің респондентпен
әңгіме. Ең кең тараған интервьюдің түрі ол
формальданған (стандартталған) интервью, онда
қойылатын сұрақтар бір реттілікте сұрақ парағында
көрсетілген.
Фокус-топ топтық динамика эффектісін қолдануына
негізделген. Бұл әдістің ерекшелігі – топтық
дискуссия маманның (модератордың)
жетекшілігімен өткізіледі базируется на
использовании эффекта групповой динамики. Бұл
әдістің негізгі қасиеті ол аз уақыт ішінде респендент
тобынан толық ақпаратты алу.
Құжаттарға талдау жасау зерттеушіге
әлеуметтік өмірдің маңызды жақтарын көруге
мүмкіндік береді, адамдардың, топтардың қарым
– қатынас динамикасын бақылауға және
әлеуметтік құрлымның ерекшелігін бейнелеуге
және бір тарихи кезеңдегі қоғамға сәйкес
келетін нормалармен құндылықтарды қондыруға
көмектеседі. Контент-талдау (англ. contents -
мазмұн) ментальды, мәдени және әлеуметтік
ерекшеліктерді берілген мәтіндердің
мазмұндарын формальды зерттеуін қажет ететін
ғылыми әд
Контент-талдау сыртқы белгісі бойынша құрлымы және
мазмұны бойынша инвариантты, бірақ жалпы
ұйымдастырылмаған және жүйеленбеген мәтіндік
массивті зерттеу үшін қолданылады. Зерттеушіні
қызықтыратын белгіге бір немесе бірнеше факторлардың
әсерін тікелей бақылайтын жақдай эксперимент, - деп
аталады. это опытное исследование воздействия
отдельного фактора (или нескольких факторов) на
интересующую исследователя переменную. Зертханалық
эксперимент теориялық гипотезаны тексеруге
бағытталған. Далалық эксперимент – бағалы
зерттеулерді тәжірибеге енуіне бағыттайды. Бақылау –
зерттеушінің болып жатқан оқиғадларды тікелей тіркеу.
Ақпаратты өңдеу әдістемесі және оның
қорытындыларын талдау.
Социологиялық зерттеудің мәліметтері өз бетінше
жалпылама қорытындылар бере алмайды,
тенденцияларды анықтауға және гипотезаларды
тексеруге болмайды. Социологиялық зерттеудің
қорытынды кезеңдерінің мақсаты ол қорытындылар
және ұсыныстарды беру, жиналған мәліметтерді
жалпылау және талдау. Реттелген мәліметтерді кесте,
схемелар, графиктер және диаграмма түрінде бейнелеп
беру. Социологиялық зерттеудің эмпирикалық
мәліметтерді талдаудың келесі кезеңдерін бөліп
көрсетеді: бейнелеу, түсіндіру және болжам.
Бақылаудың бірліктерін топтастыру -әлеуметтік
ақпаратты бейнелеудің алғашқы және
қарапайым түрі. Типтелендіру деген әлеуметтік
объектінің тұрақты қатынастарын іздеу.
Әлеуметтік ақпаратты топтастыру – сәйкес
немесе қарсы келетін белгілері бойынша
классификациялау және тәртіпке келтіру.
Эмпирикалық және теориялық типтелендірулер
бөліп көрсетіледі. Социологиялық зерттеулердің
қорытындылары есеп ретінде жазылады. Есепте
қойылған мақсат-міндеттер бойынша мәліметтер
және қосымшалар беріледі

Ұқсас жұмыстар

Әлеуметтік зерттеудің тәсілдері

Әлеуметтік зерттеу әдісі

Ақпараттарды өңдеу әдісі және оның нәтижелерін талдау

Жүргізілген сандық зерттеулер анық нәтижелер бермеген нарық аспектілері жайлы нақты ұсыныстар алу

Социологиялық зерттеулерді жіктеу

Басқару жүйесінің маңызды бөлігі қоғамның қалыпты қызмет етіп, қолайсыз жағдайларға жол бермеу үшін әлеум

Әлеуметтанулық зерттеулер

СОЦИОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕР

Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасын құру

Айнымалы шамаларды анықтау

Пәндер