Мәтінді мазмұндау




Презентация қосу
Жаңа технология -
менің тәжірибемде
Оқыту технологиясы мен әдістеме ғылымы
бір – бірімен тығыз байланысты. Әдістеме
ғылымы «Нені оқыту керек?», «Не үшін
оқыту керек?», «Қалай оқыту керек?»
деген сұрақтарға жауап іздесе, оқыту
технологиясы «Қалай нәтижелі оқытуға
болады?» деген мәселенің шешімін іздейді?
Олардың мақсаты бір, яғни оқытудың
тиімді жолдарын қарастыру. Оқытудың
тиімді жолдары оқытудың әр түрлі әдістері
арқылы анықталады.
«Оқу мен Жазу арқылы Сын Тұрғысынан
Ойлауды Дамыту»
Бұл технология бойынша:
- оқу үрдісінде қызығушылық артады;
- оқушының өз бетімен білім алуына
мүмкіндік беруі туады;
- оқушының ақпараттық тіл байлығы
жетіледі.
Сабақтың тақырыбы - Мұқағали
Мақатаевтың «Өмір сүрейік алмасып»
өлеңі.
Технология бойынша сабақ үш кезеңнен
тұрады:
- қызығушылықты ояту;
- мағынаны ашу;
- ой толғаныс.
Қызығушылықты ояту сатысында
«Джигсо» - ұжымдық оқыту әдісі
қолданылады.
Оқушылар 4 адамнан тұратын топтарға
бөлінеді. Содан кейін 1,2,3,4-ке санау
арқылы 1-лер бөлек, 2,3,4 өз алдына
«жұмыс» тобын құрайды. Оқуға ұсынылған
материалдың тақырыбы талқыланған соң,
осы мәтінді түсіну қажет екендігі
ескертіледі. 4 бөлікке бөлінген мәтіннің (М.
Мақатаевтың шығармашылығы 137-138
беттер) 1- інші бөлігін 1-лерге,2 – нші
бөлігін 2 санын алғандарға 3, 4 нөмірлі
топтарға оқуға тапсырылады.
Келесі кезекте ұжым мүшелері бастапқы
топтармен қайта табысып, өздерінің
үйреніп келген бөліктеріндегі мазмұнды
ортаға салады. Осылайша ұжым мүшелері
бірін-бірі үйретеді, оқылатын тақырыпқа
танымдық қызығушылығы, белсенділігі
оянады.
Мағынаны тану сатысы кезеңі
Ақынның «Өмір сүрейік алмасып» өлеңін мәнерлеп
оқып, сұрақтарға жауап беру «Авторға сұрақ қою»
стратегиясы арқылы жүргізілді.
-Өлеңді оқушылар оқырман ретінде оқып шығады
- Топтан автор тағайындалады.
- Оған топ мүшелері сұрақтар қояды.
. ( Өлеңнің авторы кім деп ойлайсың? Өлең не
туралы? Қандай сөздер арқылы білдің? Қалай
ойлайсың, ақын неге «Бірде адам, бірде қайың боп,
сүрейік өмір алмасып ...», Ақын неге қайыңмен өмір
алмастырғысы келеді? Қайыңның жапырағы неге
ұқсайды? Қайың неше жыл өмір сүреді?
Бұл кезеңде оқушылар жаңа ақпаратпен, ойлармен
танысады.
«Кубизм» стратегиясы.

1. Қайыңның түрін суреттеңіз. (Түсі, формасы,
көлемі,айырмашылығы т.б)
2. Салыстырыңыз. (Неге ұқсас, қандай нәрсеге ұқсас,
басқалардан қандай айырмашылығы бар?)
3. Ойыңызбен байланыстырыңыз. (Ойыңызға не
келтіреді,ұқсас заттар ма, әлде бөлек заттар ма?
Мысалы: көктемді еске салады, қайыңды тоғайда
қыдыру...)
4. Зерттеңіз. (Шығу төркіні, қайда, қалай пайда болған
екен?)
5. Қолданыңыз. (Онымен не істеуге болады,қалай, қайда
қолданатынын айтыңыз)
6. Талқылаңыз. (Талқылаңыз немесе қарсы шығыңыз).
«Сұрақ қою, қайта сұрақ қою»
стратегиясы
Бұл кезеңде оқушыларбір-біріне қарама-
қарсы сұрақ қояды. (Оқушы мен оқушы, топ
пен топ).
Қарастырылған материалдармен жұмыс
істеу барысында өз түсінгенін
қадағалайды, белсенді әрекет етеді.
Ой толғаныс сатысы
а) Оқушылар М.Мақатаевтың шығармашылығы
бойынша жұмыс жасайды. «Түртіп алу - + ? v
(INSERT)» Оқушыға оқу, тақырыппен танысу
барысында V – “білемін”, ― - “мен үшін
түсініксіз”, + - “мен үшін жаңа ақпарат”, ? –
“мені таң қалдырады” белгілерін қойып отырып
оқу тапсырылады. INSERT – оқығанын
түсінуге, өз ойына басшылық етуге, ойын
білдіруге үйрететін ұтымды құрал.

V білемін мен үшін жаңа тереңірек білгім
түсініксіз ақпарат келеді
Венн диаграммасы («Өмір сүрейік
алмасып» өлеңі бойынша)
Оқушылар өз ойларын, өздері байқаған
ақпараттарды өз сөздерімен айта алады.
Бұл сатыда оқушылар бір-бірімен
әсерлі түрде ой алмастырады, ой
түйістіреді, өз үйрену жолын, кестесін
жасайды, басқалардың ойын біліп
үйренеді.
Адам, жанды көзбен Қайың,өмір сүреді,
көреді, Тіршілік иесі, өсімдік, жерден нәр
саналы , біреуден өмір сүреді, күн алады, тілі жоқ, мың
жаралған, сәулесін сүйеді, жүрегі бар,ұзақ жасайды,
бір жүрегі бар, бір – ақ т.б. қайта тіріледі т.б
рет өмір сүреді т.б
Рефлексия кезеңі: Сабақтан алған
әсерлері туралы ой бөлісу.
«Алма ағашы» арқылы оқушылар сабақтан
алған әсерлері туралы ой бөліседі. Тақтада
алма ағашының суреті салынған.
Оқушыларға екі түсті алма – қызыл және
жасыл түс беріледі. Балалар алманы алма
ағашына жапсырады: жасыл – «мен бәрін
өте жақсы жасадым деп есептеймін, менің
көңіл-күйім жақсы», ал қызыл түс –
«тапсырманы орындай алмадым, менің
көңіл-күйім жоқ» дегенді білдіреді.
Рефлексия арқылы оқушының өзіндік ойы, көзқарасы
қалыптасады, өз – өзіне баға бере алады, білім алуға
деген қызығушылығы, ынтасы жоғарылай береді.
Осыған байланысты оқушылар арасында өзара
түсіністік және ұжымдық қарым-қатынасты орнатып,
оқушылардың сенімсіздіктерін жойып, мүмкіндіктерін
арттыруға жол ашатын критериалды бағалау болып
табылады.
Критериалды бағалау
бұл білім берудің мақсаты мен мазмұнына
негізделген оқушының оқу- танымдық
құзырлығын қалыптастыруда алдын-ала
белгіленген жетістіктермен салыстыру
үрдісі .
Критериалды бағалауды енгізудің
мақсаты:
Мектепте оқыту сапасын жоғарлату
Мектеп оқушылардың білімін халықаралық
стандартқа сәйкестендіру
Критериалды бағалаудың басты ерекшелігі:

Алдын ала ұсынылған бағалау шкаласы;
Анық, айқындылығы;
Бағаның әділдігі;
Өзін бағалауға мүмкіндіктің берілуі.
Осы критериалды бағалау мұғалімдерге
не үшін керек?
Алдын ала ұсынылған бағалау шкаласы;
Анық, айқындылығы;
Бағаның әділдігі;
Өзін бағалауға мүмкіндіктің берілуі.

Сапалы нәтиже алуды қамтамасыз ететін критерийлерді
құрастыруға;
Өз жұмысын талдау және жоспарлау үшін ақпарат алуға;
Оқу үрдісінің сапасын жақсартуға;
Әрбір оқушының жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оқушы
үшін оқытудың жеке траекториясын алуға;
Бағалаудың әр түрлі тәсілдері мен құралдарын қолдануға;
Оқу бағдарламасының мазмұнын жетілдіру бойынша
ұсыныстар енгізуге мүмкіндік береді.
Оқушыларға несімен маңызды?

Оқушыларға нәтижені талдау үшін бағалау
критерийлерін білу және түсіну,
рефлексияға қатысу, яғни өзін және өз
достарын бағалау, нақты есептерді шешуде
білімдерін қолдану, өз ойларын еркін
жеткізе білуі, сын тұрғысынан ойлай білу
үшін маңызды.
Ата-аналарға:
Өз баласының оқытылу деңгейі туралы
объективті дәлелдер алуға:
Баланың оқудағы прогресін қадағалауға;
Оқу үрдісінде оқушыға қолдау көрсетуге;
Мектеп әкімшілігімен, мұғалімдермен кері
байланыс орнатуға;
Баласының мектепте және сыныпта
жайлы сезінуіне сенімді болуына мүмкіндік
береді.
Критериалды бағалау сабақтың өн –бойында
жүзеге асып отырады. Алдымен топтық
жұмысты бағалауда өте тиімді. Өйткені топ
жұмысын критерийлермен бағалау жұмыстың
нәтижелілігіне және оқушылардың өзара
бағалау арқылы өз пікірлерін ортаға салып,
еркін жеткізуіне алып келеді. Өз пікірін еркін
айту, өзгелердің жұмысына өзіндік бағасын
беру өмірге бейімділіктерін арттыра берері
сөзсіз. Бағалау парағы топқа тапсырмамен
бірге ұсынылатын болғандықтан, оқушылар
өзге топты бағалар алдында өз тапсырмаларын
орындауда сол критерийді басшылыққа алады.
«Менің әуес ісім – сурет салу» тақырыбы бойынша критериалды
бағалау мынадай үлгіде беріледі.
Критерий Жет Дескриптор
істі
к
Критерий 0 Тапсырма бойынша берілген критерийлерді
А орындай алмады.
/ түсіну/ 1 Мәтінді түсінбеген, аударма жұмысында
Мәтінді дәлсіздіктер көп.
оқу, 2 Мәтінді ауызекі сөйлеу стилінде түсінген,
аудару. сөздікпен өз мәнінде жұмыс істей алмады.
Мах 6 3 Мәтін мазмұнын толық түсінбеген,аударма
барысында қателер жіберілген.
4 Көп мағыналы сөздерді аудару барысында
дәлсіздік
терге жол берген, кейбір тілдік бірліктерді
5 толық түсінбеген.
Мәтін дұрыс аударылған, алайда кейбір
6 сөздердің мағынасын түсінбеген.
Мәтінді өте жақсы аударған, сөйлеу әуезділігі
жоғары
Критерий В
0 Тапсырма бойынша берілген критерийлерді
/ талдау/
Негізгі ойды табу, орындай алмады.
сұраққа жауап беру. 1 Негізгі ойды дәл анықтай алмады, оқушының
Мах 6 сөздік қоры жұтаң.
2 Негізгі ойды анықтай алмады, сұрақтарға
жауап беруде қысқа сөйлемдер қолданған.
3 Мәтіндегі негізгі ойды толық түсінбеген, ой
жүйесі сақталмаған.
4 Мәтін бойынша негізгі ойды дұрыс анықтай
алған, бірақ сұрақтарға жауап беруде сөз
қайталаулар кездеседі.
5 Мәтін бойынша негізгі ойды анықтай алған,
сұрақтарға жауап беруде сәл ауытқулар бар.

6 Негізгі ойды дәл тапқан, сұрақтарға жауап
берді
Критерий С
0 Тапсырма бойынша берілген
/ стиль және тілді
қолдану./ критерийлерді орындай алмады.
Мах 6 1 Сөз байлығы жеткіліксіз, толық мазмұндай
Мәтінді мазмұндау. алмады.
2 Мазмұндау барысында тіл заңдылықтары
сақталмады. Сөз байлығы төмен.
3 Мәтінді мазмұндауда 5-6 орфографиялық
қатесі, стилдік ауытқулар бар.
4 Мәтінді мазмұндауда 4-5 орфографиялық
қатесі, стилдік ауытқулар бар.
5 Мәтінді жақсы мазмұндады, 1-2 қатесі бар.
Ойы жүйелі.
6 Оқушының сөздік қоры кең, ойы жүйелі,
тілі жатық.
Сабақ үрдісінде оқушы А критерийі
бойынша мәтіннің мазмұнын толық
түсінуге тырысты. В критерийі бойынша
негізгі ойды тауып, сұрақтар құрастырып,
оларға жауап бере білді. С критери
йінде мәтіннің мазмұнын ауызша айтып
беруге тырысты. Бағалау шкаласының
үлгісі: «5» - 17 – 18, «4» - 14 – 16, «3» - 10-
13, «2»-0 – 9.
Оқушының аты – жөні А В С Жалпы ұпайы Баға

1 –інші оқушы 6 5 6 17 5

2 – нші оқушы 5 6 5 16 4

3 – інші оқушы 5 4 4 13 3

Жұмыстың орындалуы: 53,3 50 50 46
Білім сапасы:
Топ жұмысын бағалау кестесі
Критерийлер Идеяларды Жолдастарын Идеялардың Сұрақ қою Сұрақтарға Белсенді түрде Жалпы балл
Топ мүшелері ұсыну топ жұмысына дербестігі жауап беру тыңдау
жұмылдыру

Топ бойынша
Оқушыларға критерийлер бойынша
тапсырма бергенде дескрипторлар
мазмұнымен танысады, ұжымда
талқыланады.Дескриптор оқушыларға
түсінікті, нақты, дәл берілуі
керек.Оқушылар өз алдына қойылған
нақты мәселені түсінеді. Өзінің дербестігін
түсінгенде, өзін жеке тұлға ретінде
сезінеді. Бұл жағдай оқушыны
шығармашылыққа жетелейді, белсенділігі
артады.
Оқушылар жұмыс кезінде өздігінен білім алуға
ұмтылды, өз білімін тереңдете түсті, сөздік
қорын молайтты, рефлексияға қатысты, өзін
және сыныптасын бағалады, нақты мәселеде
өз білімін қолданды, өз ойларын еркін жеткізе
отырып, сын тұрғысынан ойлай білді.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
ОҚИҒА КЕЙІПКЕР
Біздің мектеп. Орыс тілді сынып
Сұрақтарға жауап жаз
Жусан иісі
Лездік сұрақтар
Киіктің айласы
Қоңыр қозы
Қар құрастыру
Түркістан қаласы - Салалас құрмалас сөйлем
Сұраққа жауап
Пәндер