ДЕЗОКСИРИБОНУКЛЕИН ҚЫШҚЫЛЫ РЕПЛИКАЦИЯСЫНЫҢ МЕХАНИЗМІ

Презентация қосу

ДЕЗОКСИРИБОНУКЛЕИН ҚЫШҚЫЛЫ
РЕПЛИКАЦИЯСЫНЫҢ МЕХАНИЗМІ. ЧАРГАФФ
ЕРЕЖЕСІ

Қылышбек Айзат
БГ-31
ДЕЗОКСИРИБОНУКЛ
ЕИН ҚЫШҚЫЛЫ.
ДНҚ– тірі организмдегі
тұқым қуалайтын
ақпараттарды сақтай
отырып, оны келесі
ұрпақтарға жеткізетін
күрделі құрылысты
молекула.
ДНҚ – НЫҢ АШЫЛУЫ:

Фридрих Мишер
(1844-1895)
Швейцария биохимигі
1868 жылы жасуша
ядросында ақуыздардан
басқа қосылыстар
болатынын
анықтаған.оны ядродан
(латынша «nucleus» -
ядро) тапқандықтан
нуклеин қышқылы деп
атаған.
ЧАРГАФФ ЕРЕЖЕСІ:

1940 жылдың аяғында
америкалық биохимик
Э.Чаргафф (1905 ж.т.)
әр түрлі
организмдердің ДНҚ
молекуласына талдау
жасап, оның
құрамындағы А мен Т,
Г мен Ц негіздерінің
молярлық мөлшері тең
екенін көрсетті (бұны
Чаргафф ережесі
деп атайды).
Френсис Харри Комптон
Джеймс Дьюи Уотсон
Крик

ДНҚ-ның үш сатылы құрылымының кеңістіктік моделін алғаш рет
1953 ж. америкалық ғалым Д.Уотсон (1928 ж.т.) мен ағылшын
биологы Фрэнсис КрикФ.Крик (1916 ж.т.) жасады. Модель бойынша
ДНҚ молекуласы қос тізбектен құрылған. Қос тізбек бір-бірімен
азотты негіздер арасында пайда болатын сутекті байланыстар
арқылы жалғасады. Бұл қос тізбекті негіздерге комплементарлық
(ұқсас) принцип тән, яғни аденинге әдетте тимин, ал гуанинге
цитозин сәйкес келеді. ДНҚ-ның бір-біріне қарама-қарсы
бағытталған екі спиральді полинуклеотидті тізбегі бір осьті айнала
оралып жатады. Осы жаңалықтары үшін Уотсонға, Крикке және
Уилкинске Нобель сыйлығы берілді (1962).
ДНҚ-НЫҢ ӨЗДІГІНЕН ЕКІ
ЕСЕЛЕНУІ (РЕПЛИКАЦИЯ)
Уотсон мен Крик моделінің көмегімен ДНҚ-ның
өздігінен екі еселену (репликация) қасиеті
ашылды.
Екі еселену кезінде комплементарлы орналасқан

азотты негіздердің сутекті байланысы үзіліп,
ДНҚ жіпшелері екіге ажырайды да, екі ұқсас
спиральді ДНҚ тізбегі пайда болады.
ДНҚ-ның екі еселенуінің мұндай процесі

жартылай консервативтік деп аталады, себебі жаңа
түзілген ДНҚ молекуласында бір тізбек бұрынғы
болады да, екінші тізбек жаңадан түзіледі. Осының
нәтижесінде организмнің барлық клеткаларындағы
генетик. материал өзгеріссіз қалады.
Азотты негіздер:
РНҚ-ның ДНҚ-дан
айырмашылығы
ДНҚ Белгілер РНҚ

2 Жіпшелері 1

Ядро мен
Ядрода Орналасуы цитоплазмада

ДНҚ-полимераза Ферменті РНК-полимераза

А, Т, Г, Ц Нуклеотидтері А, У, Г, Ц

Дезоксирибоза Қанты Рибоза

Генетикалық Генетикалық
ақпаратты ақпаратты
сақтап зат алмасу Қызметі тасымалдау және
процестерін қадағалау нәруыз биосинтезі

Ұқсас жұмыстар

ДНҚ полимераза

ДНҚ молекуласының құрылысы

Хромосома құрамындағы ДНҚ- ның молекуларлық құрылысы. ДНҚ репликасиясының молекулярлық механизімі

ДНҚ және РНҚ құрылымы

НУКЛЕОТИДТЕРДІҢ АЛМАСУЫ

Нуклейн қышқылы

Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы туралы ақпарат

ДЕЗОКСИРИБОНУКЛЕИН ҚЫШҚЫЛЫ

ДНҚ бөлімі

Вирустардың жіктелу принциптері. Олардың номенклатурасы. Вирустардың көбеюінің биогенетикалық ерекшеліктері, көбею сатылары

Пәндер