NOSQL деректер қорының тарихы




Презентация қосу
NOSQL: ДЕРЕКТЕРДІҢ БАЛАМА ҮЛГІЛЕРІ
ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МҮМКІНДІКТЕРІ

Оқытушы : Кожамкулова Ж
Студент: Жумабекова Б
NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫ
Жоспар:
1.Кіріспе ;
2. Деректер қоры дегеніміз не ?
3. NOSQL деректер қорының тарихы ;
4. NoSQL және SQL дерекқорлары: негізгі
айырмашылықтар;
5. NOSQL деректер қорының ерекшеліктері;
6. Қорытынды;

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫ
Кейінгі кезде «NoSQL» термині өте сәнді және танымал болды, бағдарламалық шешімдерді ң
барлық түрлері осы белгімен белсенді түрде әзірленуде ж әне ал ға жылжытылуда. NoSQL
деректердің үлкен көлемімен, сызықтық масштабтаушылы қпен, кластерлермен, а қаулар ға
төзімділікпен, қатынассыздықпен синонимге айналды. Дегенмен, аз адамдар NoSQL
сақтаудың не екенін, бұл терминнің қалай пайда бол ғанын ж әне оларды ң қандай орта қ
сипаттамалары бар екенін нақты түсінеді. Осы олқылықты ң орнын толтыруға тырысайы қ.

ТАРИХЫ
• Бұл терминнің ең қызығы, ол алғаш рет 90-шы жылдардың соңында
қолданылғанына қарамастан, ол тек 2009 жылдың ортасында
қолданылған нысанда нақты мағынаға ие болды. Бастапқыда бұл
ашық атау болды. -барлық деректерді ASCII файлдары ретінде
сақтайтын және деректерге қол жеткізу үшін SQL орнына қабықша
сценарийлерін пайдаланатын Карло Строзци жасаған дерекқор
дерекқоры. Оның қазіргі түрінде «NoSQL» еш қатысы жоқ.

ТАРИХЫ
• 2009 жылдың маусымында Йохан Оскарссон Сан-Францискода АТ сақтау
және өңдеу нарығындағы жаңа трендтерді талқылау үшін кездесу
ұйымдастырды. Кездесудің басты серпіні BigTable және Dynamo сияқты
ашық бастапқы өнімдер болды. Кездесудің жарқын белгісі үшін Twitter
хэштегіне тамаша сәйкес келетін кең және қысқа терминді табу керек болды.
Осы терминдердің бірін RackSpace-тен Эрик Эванс ұсынған – «NoSQL».
Термин тек бір кездесуге жоспарланған және терең мағыналық жүктемеге ие
болмады, бірақ ол вирустық жарнама сияқты бүкіл ғаламдық желіге
таралып, IT индустриясындағы тұтас трендтің іс жүзінде атауы болды.
Айтпақшы, конференцияда Волдеморт (Amazon Dynamo клоны), Кассандра,
Hbase (Google BigTable аналогтары), Hypertable, CouchDB, MongoDB сөз
сөйледі.

SQL (РЕЛЯЦИЯЛЫҚ) ЖӘНЕ NOSQL
(РЕЛЯЦИЯЛЫҚ ЕМЕС) ДЕРЕКҚОРЛАРЫ
• Онжылдықтар бойы реляциялық деректер моделі қосымшаны
әзірлеу үшін қолданылатын мәліметтер моделі болып
табылады. Реляциялық мәліметтер базасы мысалы, Oracle, DB2,
SQL Server, MySQL және PostgreSQL, барлығы АТ-дағы дыбыстық
атаулар. Тек 2000 жылдардың аяғында ғана басқалары
болды деректер үлгілері қабылдау және пайдалану. Деректер
базасы мен деректер модельдерінің осы жаңа кластарын ажырату
үшін «NoSQL» термині пайда болды. «NoSQL» және «реляциялық
емес» терминдері жиі бір-бірінің орнына қолданылады.
• Әр түрлі функциясы бар NoSQL мәліметтер қорының түрлері көп
болғанымен, келесі кестеде SQL мен NoSQL мәліметтер
базаларының негізгі айырмашылықтары көрсетілген.

nosql мәліметтер базаларының негізгі
айырмашылықтары көрсетілген.
• Әр түрлі функциясы бар NoSQL мәліметтер қорының түрлері көп болғанымен, келесі
кестеде SQL мен NoSQL мәліметтер базаларының негізгі айырмашылы қтары
көрсетілген.

NOSQL ЖӘНЕ SQL ДЕРЕКҚОРЛАРЫ: НЕГІЗГІ
АЙЫРМАШЫЛЫҚТАР

Екі түрдің бірінші негізгі айырмашылығы олардың тарихы мен
дамуындағы негізгі мақсат болып табылады. SQL дерекқорлары 1970-
ші жылдардан бері қолданылуда және олар қайталануы аз деректерді
өңдеу үшін жасалған.
NoSQL - салыстырмалы түрде жас технология, өйткені тұжырымдама
он жыл бұрын жасалған болса да, ол тек 2009 жылы басты назарға
алынған. Бастапқы мақсат қолданбаларды жылдам орналастыруға
және біріктіруге мүмкіндік беретін дерекқорларға ие болу болды. Сол
кездегі DevOps және Agile трендтері осы қажеттілікті тудырды.

• Мәліметтердің табиғаты және сақтау моделі
• арасындағы тағы бір айырмашылық NoSQL және SQL деректер базасы олардың
схемасы болып табылады. NoSQL дерекқорларының икемді схемасы бар, бұл
ақпаратты немесе нысандарды алдын ала анықталған логика ға ба ғынбай қосу ға
болатындығын білдіреді.
• Осы әмбебаптығының арқасында NoSQL дерекқорлары әртүрлі типтерде келеді.
Олардың әрқайсысында деректерді өңдеудің арнайы әдістері бар.

• Төрт негізгі түрі:
• Құжат – құжаттарды JSON пішімінде сақтайды
• Кілт-мән – кілт-мән жұптарын пайдаланады
• Кең баған – динамикалық бағандарды пайдаланады
• График – түйіндер мен жиектерді пайдаланады
• Жиынтық схемасы бар SQL дерекқорлары жағдайында бұл басқаша. Олар әдетте
деректерді өңдеу үшін жолдар мен бағандарды пайдалануды ұстанады. Қата ң
схемадан кейін деректерді тексеру қажет. Идентификатор өрістері бос немесе бос ж әне
бірегей болмауы керек, яғни дерекқордағы бір жазба жо қ жазба ға сілтеме жасай
алмайды.

СИНТАКСИС
• NoSQL дерекқорларының көпшілігінде операцияларды орындау ға арнал ған өз
синтаксисі бар. Мысалы, MongoDB-де MongoDB Shell бар – пайдаланушылар қажетті
транзакцияны енгізетін пәрмен жолы құралы. Оның жеке пәрмендер жина ғы бар, олар
әсіресе дерекқор платформасына түсінікті болу үшін жасалған.
• Екінші жағынан, SQL дерекқорлары белгілі бір стандартқа сәйкес келетін SQL
синтаксисін пайдаланады. Бұл SQL дерекқорларының бірнеше даналары болса да
орындалады. Әрбір данасы ерекше әрекетті орындау үшін та ғайындал ған болса да,
барлық даналар бойынша пайдаланылатын пәрмендер бірдей ережелер жина ғына
жатады.

ACID ҚАСИЕТТЕРІ
• Atomicity, Consistency, оқшаулау және ұзақ мерзімділік (ACID) сипаттарына әдетте SQL
дерекқорлары қолдау көрсетеді. Бұл операцияларды орындау кезінде сенімділікті
қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, NoSQL дерекқорларының көпшілігі ACID
транзакцияларын қолдамайды. Бұл өнімділік пен қол жетімділік пайдасына айырбастау.

МАСШТАБТАУ
• SQL дерекқорлары әдетте тігінен масштабталады. Дерекқорлар к өбірек ж үктемені
қабылдай алуы үшін қуаттылығы жоғары аппараттық және бағдарламалы қ құралды
орнату және іске қосу керек.
• NoSQL дерекқорлары көлденеңінен масштабталуы мүмкін. Бастапқы орнатудан міндетті
түрде жоғары емес қосымша аппараттық және бағдарламалы қ құралды орналастыру ға
болады. Сыйымдылықты арттыруға желідегі үлкенірек түйіндерді пайдалану ар қылы
қол жеткізуге болады.

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
1. SQL пайдаланылмайды
ANSI SQL DML туралы сөз қозғалады, өйткені көптеген дерекқорлар танымал
таңдаулы синтаксиске ұқсас сұрау тілдерін қолдануға тырысады, біра қ оны
ешкім толықтай жүзеге асыра алмайды және табысқа жетуі екіталай.

2. Құрылымсыз (сызбасыз)
Мағынасы NoSQL дерекқорларында реляциялық дерекқорлардан
айырмашылығы, деректер құрылымы реттелмейді (немесе нашар
терілген, егер біз бағдарламалау тілдерімен ұқсастықтар жасасақ) - бөлек
жолға немесе құжатқа алдымен декларативті түрде өзгертпей, ерікті өрісті
қосуға болады. бүкіл кестенің құрылымы. Осылайша, егер деректер үлгісін
өзгерту қажеттілігі туындаса, онда жалғыз жеткілікті әрекет қолданба
кодындағы өзгерісті көрсету болып табылады.

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
Мысалы, MongoDB ішіндегі өрістің атын өзгерту кезінде:

BasicDBObject order = new BasicDBObject();
order.put(“date”, orderDate); //
order.put(“totalSum”, total); //
Қолданба логикасын өзгертсек, оқу кезінде де жаңа өрісті күтеміз. Бірақ деректер
схемасының болмауына байланысты жалпы жиынтық өрісі басқа бұрыннан бар
Тапсырыс нысандарында жоқ. Бұл жағдайда одан әрі әрекет етудің екі нұсқасы бар.
Біріншісі - барлық құжаттарды қарап шығу және осы өрісті барлық бар құжаттарда
жаңарту.

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
• Схеманың болмауының жағымды салдары - сирек деректермен ж ұмыс істеуді ң
тиімділігі. Бір құжаттың күні_жарияланған өрісі болса, ал екіншісінде жо қ болса,
екіншісі үшін бос күн_жарияланған өріс жасалмайды. Бұл, негізінен, қисынды,
бірақ онша айқын емес мысал кестелер/бағандар туралы таныс концепцияларды
пайдаланатын бағандар тобының NoSQL дерекқорлары болып табылады.
Дегенмен, схеманың болмауына байланысты бағандар декларациялы қ т үрде
жарияланбайды және пайдаланушының дерекқор сеансы кезінде өзгертуге/қосу ға
болады. Бұл, атап айтқанда, тізімдерді жүзеге асыру үшін динамикалық
бағандарды пайдалануға мүмкіндік береді.

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
• ●Құрылымдалмаған схеманың кемшіліктері бар - деректер моделін өзгерту кезінде
қолданба кодындағы жоғарыда айтылған үстеме шығындар ға қосымша - базадан
шектеулердің барлық түрлерінің болмауы (нөлдік емес, бірегей, шектеу шектеуі ж әне
т.б.), сонымен қатар бар. әртүрлі жобалардың деректер қорымен параллельді ж ұмыс
істеу кезінде құрылымдық деректерді түсіну және басқарудағы қосымша қиынды қтар
(деректер базасының жағында сөздіктер жоқ). Дегенмен, тез өзгеретін заманауи әлемде
мұндай икемділік әлі де артықшылық болып табылады. . Мысал ретінде Twitter бес жыл
бұрын твитпен бірге аз ғана қосымша ақпаратты (уақыт, Twitter тұтқасы және тағы
бірнеше байт мета-ақпарат) сақтаған болса, қазір хабарламаны ң өзінен бас қа та ғы
бірнеше килобайт метадеректер дерекқорда сақталады.

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
Қолданбаның логикалық бизнес нысанын қалыпқа келтіру
мақсатында әртүрлі физикалық кестелерде сақтайтын реляциялық
модельден айырмашылығы, NoSQL қоймалары осы нысандарда тұтас
нысандар ретінде жұмыс істейді. Бұл мысал «тапсырыс - тапсырыс
элементтері - төлемдер - өнім» стандартты электрондық коммерция
тұжырымдамалық реляциялық моделі үшін біріктірулерді көрсетеді.
Екі жағдайда да тапсырыс позициялармен бір логикалық нысанға
біріктіріледі, бұл ретте әрбір позиция өнімге сілтемені және оның
кейбір атрибуттарын, мысалы, атауын сақтайды (мұндай нормадан
шығаруды шығарып алу кезінде өнім нысанын сұрамау үшін қажет.
тәртіп – бөлінген жүйелердің негізгі ережесі объектілер арасындағы
«қосылу» болып табылады). Бір жиынтықта төлемдер тапсырыспен
біріктіріліп, объектінің құрамдас бөлігі болып табылады, екіншісінде
олар жеке объектіге орналастырылады.

Деректермен жұмыс істеу принціпі:

NOSQL деректер қорының ерекшелігі
Бұл NoSQL дерекқорларында деректер құрылымын жобалаудың
негізгі ережесін көрсетеді - ол қолданбаның талаптарына бағынуы және
жиі сұраныстар үшін мүмкіндігінше оңтайландырылған болуы керек.
Егер төлемдер тапсырыспен бірге жүйелі түрде алынса, оларды ортақ
нысанға қосу мағынасы бар, бірақ көптеген сұраулар тек төлемдермен
жұмыс істейтін болса, оларды бөлек нысанға қойған дұрыс.

NOSQL деректер қорының ерекшелігі

3. Әлсіз ACID қасиеттері
Ұзақ уақыт бойы деректердің тұрақтылығы сәулетшілер мен әзірлеушілер
үшін қасиетті сиыр болды. Барлық реляциялық дерекқорлар жаңарту
құлыптары және оқуларды блоктау арқылы немесе кері қайтару
журналдары арқылы кейбір оқшаулау деңгейін қамтамасыз етті.
Ақпараттың және таратылған жүйелердің үлкен көлемінің пайда
болуымен, бір жағынан, олар үшін операциялардың транзакциялық
кешенін қамтамасыз ету, екінші жағынан, жоғары қолжетімділік пен
жылдам жауап беру уақытын алу мүмкін емес екені белгілі болды.
Сонымен қатар, тіпті бір жазбаны жаңарту кез келген басқа
пайдаланушының жүйедегі өзгерістерді бірден көретініне кепілдік
бермейді, өйткені өзгеріс, мысалы, негізгі түйінде болуы мүмкін және
реплика басқа пайдаланушымен бірге бағынышты түйінге асинхронды
түрде көшіріледі. жұмыс істейді. Бұл жағдайда ол белгілі бір уақыттан
кейін нәтижені көреді. Бұл түпкілікті консистенция деп аталады және
қазір әлемдегі ең ірі интернет-компаниялар, соның ішінде Facebook және
Amazon сияқты, дәл осылай әрекет етеді.

NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
• Мұндай жағдайда туындайтын логикалық сұрақ - классикалық түрде
операциялардың атомдылығына жоғары талаптар қоятын және
сонымен бірге жылдам таратылатын кластерлерді - қаржылық,
интернет-дүкендерді және т.б. қажет ететін жүйелермен не істеу
керек? Тәжірибе көрсеткендей, бұл талаптар енді өзекті емес:
қаржылық банк жүйесінің бір дизайнері былай деді: «Егер біз
шынымен банкоматтардың (банкоматтардың) жаһандық желісіндегі
әрбір транзакцияның аяқталуын күтетін болсақ, транзакциялар
соншалықты ұзаққа созылатын еді, сондықтан клиенттер ашуланып
қашып кетер еді.
• Шындығында, ACID қасиеттерінің әлсіздігі олардың мүлдем жоқ екенін
білдірмейді. Көп жағдайда реляциялық деректер қорымен жұмыс істейтін
қолданба логикалық байланысты объектілерді өзгерту үшін транзакцияны
пайдаланады (тәртіп - тапсырыс элементтері), бұл қажет, өйткені бұл
әртүрлі кестелер. NoSQL дерекқорындағы деректер үлгісінің дұрыс
дизайнымен (агрегат тапсырыс элементтерінің тізімімен бірге тапсырыс
болып табылады), реляциялық дерекқордағы сияқты бір жазбаны
өзгерткен кезде бірдей оқшаулау деңгейіне қол жеткізуге болады.
NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІГІ
4. Бөлінген жүйелер, ортақ ресурстарсыз.
Бұл NoSQL деректер қорын дамытудың негізгі лейтмотиві болуы мүмкін. Әлемдегі
ақпараттың көшкінінің өсуімен және оны ақылға қонымды уақыт ішінде өңдеу
қажеттілігімен тік масштабтау мәселесі туындады - процессор жылдамдығының өсуі
3,5 ГГц-де тоқтатылды, дискіден оқу жылдамдығы да өсуде. баяу қарқын, сонымен
қатар қуатты сервердің бағасы әрқашан бірнеше қарапайым серверлердің жалпы
бағасынан жоғары. Бұл жағдайда әдеттегі реляциялық деректер базалары, тіпті
дискілер массивінде кластерленген болса да, жылдамдық, масштабтау және өткізу
қабілеті мәселелерін шеше алмайды. Жағдайдан шығудың жалғыз жолы - бірнеше
тәуелсіз серверлер жылдам желі арқылы қосылғанда және әрқайсысы деректердің
бір бөлігін және/немесе оқуды жаңарту сұрауларының тек бір бөлігін ғана
иеленетін/өңдеген кезде көлденең масштабтау. Бұл архитектурада сақтау
сыйымдылығын (сыйымдылық, жауап беру уақыты, өткізу қабілеті) арттыру үшін
кластерге тек жаңа сервер қосу керек - және бәрі де. Бөлшектеу, репликация, қатеге
төзімділік (нәтиже бір немесе бірнеше серверлер жауап беруді тоқтатқан жағдайда
да алынады), түйінді қосқан жағдайда деректерді қайта бөлуді NoSQL дерекқорының
өзі өңдейді.

ҚОРЫТЫНДЫ
NoSQL қозғалысы үлкен қарқынмен танымал болуда. Дегенмен,
бұл реляциялық дерекқорлар ескірген немесе архаикалы қ нәрсеге
айналады дегенді білдірмейді. Сірә, олар бұрынғыдай белсенді түрде
пайдаланылады және пайдаланылады, бірақ көбірек NoSQL деректер
базалары олармен симбиозда әрекет етеді. Біз полиглоттық табандылы қ
дәуіріне, әртүрлі деректер қоймалары әртүрлі қажеттіліктер үшін
пайдаланылатын дәуірге қадам басып жатырмыз. Енді деректердің даусыз
көзі ретінде реляциялық деректер базасының монополиясы жо қ.
Сәулетшілер жадты деректердің табиғатына және оны қалай басқарғымыз
келетініне, ақпараттың қандай көлемі күтілетініне байланысты таңдайды.
Осылайша бәрі қызықтырақ болады.

Назарларынызға
рахмет!!!


Ұқсас жұмыстар
NOSQL ДЕРЕКТЕР ҚОРЫ
Құрылымдық деректер
Үлкен деректер және оның маңызы
Smart технологиялар. Заттар интернеті. Үлкен көлемді деректер. Блок Чейн технологиясы. Жасанды интеллект. Smart-қызметтерді пайдалану
ORACLE ДЕРЕКҚОРЛАРЫ ЭКЗЕМПЛЯРЛАР МЕН ҚҰРЫЛЫМДАР
Мәліметтер қорының басқа да модельдері
Мәліметтер қорымен жұмыс
Деректер қоры
Мәліметтер қорында пайдаланбайтын ұғым
Деректердің иерархиялық моделі дегеніміз не? Деректердің желілік моделі дегеніміз не?
Пәндер