Қазақ лексикологиясы, ономастикасы және фразеологиясының тарихи дамуы мен негізгі зерттеулері

1765 жылы

Алғаш рет ғылымға лексикология терминін енгізгендер 1765 жылы Д. Дидро мен Ж. Л. Аламбер болды.

1897 жылы

Семасиологияның дамуы 1897 жылғы М. Бреальдің жұмысынан бастау алды.

1945 жылдың қыркүйегі

С. Жиенбаев «Қазақ лексикасының мәселелері» тақырыбында диссертациясын жазды

1950-1970 жылдар

Қазақ ономастикасының бірінші кезеңі қалыптасты. (Т. Жанұзақов «Лично-собственные имена в казахском языке» 1961ж; «Қазақ тіліндегі жалқы есімдер» 1965ж; «Қазақ есімдерінің тарихы» 1971ж. )

1970-1990 жылдар

Қазақ ономастикасының екінші кезеңі қалыптасты. (Т. Жанұзақов «Очерк казахской ономастики» 1982ж; Е. Керімбаев «Атаулар сыры» 1986; «Қазақ емісдері» 1988; В. Махпиров «Собственые имена в памятнике Х в. «Дивану лугат ат-турк Махмуда Кашгарского» 1980ж канд. дисс. )

1990-2000 жылдар

Қазақ ономастикасының үшінші кезеңі қалыптасты. (В. Махпиров «Имена далеких предков» 1997; М. Мұсабаева «Қазақ тіліндегі антропонимиялық «аталымдардың» этнолингвистикалық сипаты» 1995ж канд. дисс. ; У. Мусабекова «Мотивационный аспект антропонимов казахского и русского языков»

XXI ғасырдың басы

Жаңа кезең (Б. Көшімова «Қазақ лексикасындағы бейонимдену үрдісі» 2001ж; Б. Досжанов «Қазақ тіліндегі көне антропонимдер» 2003ж; Д. Керімбаев «Қазақ фольклорындағы жалқы есімдердің құрамы мен этнолингвистикалық сипаты», 2004ж; Г. Аубакирова «Идиоэтническая семантика и лингвостилистические функции собственных имен в художественном тексте» 2004; А. Бахамова «Уйгурские прозвища и их этнолингвистическая характеристика» 2004; )

V-X ғасыр

Т. Жанұзақовтың пікірімен антропонимдердің қалыптасуын бірінші кезең пұтқа табынуға байланысты жалқы есімдер

Х-ХVІІғ

Ортағасырлық кезең - туыстық атаулар, тайпа, ру атауларымен, жануар мен өсімдіктер, астрономиялық атаулар, қымбат тастар мен материалдық мәдениет пен тұрмыс, әлеуметтік-саяси терминдермен байланысты.

ХVІІ-ХІХғғ.

Үшінші кезең - негізінен аппелятивтік лексикамен байланысты қалыптасқан жаңа атаулар: Жібек, Баршын, Қамқа, Шекер, Алуа т. б.

XX ғ басы

Совет кезеңі - жаңа дәуірге сәйкес жаңа ұғымдармен байланысты есімдер көріп отырғанымыздай, бұл зерттеудің нәтижесі, тілдік деректердің мазмұны нақтылығымен дәйектелген .

1937 ж

А. Ысқақовтың айтуынша қазақ тілінің түсіндірме сөздігіне қажетті дәйектеме материалдарды жинастыру ісі басталды

1977 ж

Қазақ тілініңфразеологиялық сөздігінде қазақ тіліндегі барлық фразеологизмдерді екі үлкенарнаға бөлген. Олар:фразеологиялық тіркестер

1984 ж

М. Балақаев: «Қазақ тілі сөздік қорының аса маңызды бөлшегінің бірі - фразалар мен идиомалар. Олекеуін қосып фразеологизмдер деп атаймыз днп анықтама берді

1996 ж

Тілдік терминдер арсында тұрақты сөз тіркестері деген терминкөпке дейін дұрыс қолданыста жүрген сияқты болды. қолданғанбыз Фразеологизмдердің вариянттылығы деген оқу құралында жазылды

Ұқсас жұмыстар

Қазақ философиясының тарихи дамуы мен кезеңдері

Қазақ этнопедагогикасының қалыптасуы мен тарихи дамуы

Қазақ философиясының тарихи дамуы мен ерекшеліктері

Библиографияның тарихи дамуы мен қазақ библиографиясының қалыптасуы

Өмірдің мәні: қазақ философиясының даналық дәстүрі мен тарихи дамуы

Күй феномені: қазақ домбыра дәстүрі мен тарихи дамуы

Профессор Құдайберген Қуанұлы Жұбановтың қазақ фонетикасын қалыптастырудағы рөлі мен зерттеулері

Экономикалық әлеуметтану: теориясы, тарихи дамуы мен негізгі категориялары

Жетісу мен Қазақстанды зерттеген орыс ғалымдарының тарихи-географиялық зерттеулері

Қазақ тілінде құрмалас сөйлемнің қалыптасуы мен тарихи-типологиялық дамуы

Пәндер