Мұнай қандай зат


Slide 1

Мұнай, құрамыөңдеу әдістері

Slide 2

Сабақтың жоспары: 1. Мұнайдың физикалық қасиеттері 2. Мұнайдың құрамы және тарихи мәліметтер 3. Мұнайды өңдеу әдістері 4. Мұнай өнімдері және қолданылуы

Slide 3

Физикалық қасиеті

Өзіне тән иісі бар, қара қоңыр түсті, май тәріздес, қоймалжың сұйық зат

Тез жанғыш

Органикалық еріткіштерде ериді

Суда ерімейді және одан жеңіл.

Тығыздығы 0, 80-0, 95 г/см

Slide 4

Мұнайдың құрамы

Кездесетін жері

Тығыздығы, г/см3

Пара

фин

Циклопарафин

Аромат көмірсутектер

Пермское (РФ)

0, 941

8, 1

6, 7

15, 3

Грозненское (РФ)

0, 844

22, 2

10, 5

5, 5

Суруханское (Азербайджан)

0, 848

13, 2

21, 3

5, 2

Калифорнийское (США)

0, 897

9, 8

14, 9

5, 1

Техасское (США)

0, 845

26, 4

9, 7

6, 4

Slide 5

Қазақстандағы мұнай кендері

Көрсеткіш

% пайызбен

Ембі, Доссор, Мақат мұнайлары.

Парафиндерге бай

Пророва

Аромат көмірсутектерге

16, 86-17, 99

Нафтендер

23, 21-46, 08

Метан

37, 06-58, 80

Өнеркәсіптік сипаттама

Күкірт

0, 46

Парафиндер қатты)

2, 83

Смола

4, 73

Slide 6

Мұнай

Мұнай - органикалық заттардың күрделі қоспасы.

Кез келген мұнайдың құрамында үш түрлі : қаныққан, циклопарафин, аромат көмірсутектер кіреді. Олардан басқа органикалық қышқыл, күкіртсутек, күкірт, органикалық қосылыстар бар . Шығарылатын мұнайды шикі мұнай, судан тазартылған тауарлық мұнай дейді .

Шикі мұнай

Slide 7

Мұнай б. э. б алты мың жыл бұрын пайда болған. Ең алғаш Еврата жағалауында, Керчта, Қытай мемлекетінде Сычуань елінде болған. Мұнай туралы қолжазбалар ежелгі тарихшы, географтар :Герадот, Плутарха еңбектерінде кездеседі. Тек ХХ ғ бастап шикізат ретінде отынға, органикалық қосылыстарға пайдаланыла бастады.

Slide 8

Мұнайды ертеректе "тас майы" деп атаған. Оның болашағы зор екенін болжаған орыс ғалымы-

М. В. Ломаносов. Мұнай көбінесе теңіз түбінде, соның ішінде жағажайлық шөгінділерде көп кездеседі. Сірә, теңіз өсімдіктері мен жануарлары қалдықтары су түбіне жинақтала беруінен болар деген болжам бар .

Мұнайдың пайда болуы

Slide 9

Мұнайдың химиялық құрамы:

Көмірсутектер

(79-88%)

Оттек, азот

Және т. б элементтер

күкірт (0, 1-5%)

Сутек

(11-14%)

Slide 10 Slide 11

Мұнайдың қоры

Мұнайдың дүние жүзі бойынша қоры 2000 ж орташа 140 млрд. т. Оның көп бөлігі - 64% - Орталық және шығыс елдеріне, Америка еліне 15%.

Орталық шығыс елдеріне (64%)

Орталық Шығыс Европа (8%)

Африка (7%)

Батыс Европа (2%)

АТР (4%)

Америка (15%)

Slide 12

Мұнайды өнеркәсіпте өңдеу

1859 ж басталады. Э. Дрейком технологиясымен скважиналар қазыла бастады. Әлі күнге шейін пайдалануда. Бірақ мұнайды түгелімен өндіріп алу мүмкін емес тек (65% - ең жоғар мөлшері) .

Мұнай өндірудің негізгі үш әдісі бар:

Фонтан сияқты атқылату

Газолифтті - скважинаға жоғары қысыммен ауа жібереді . ол сұйықтықты жоғары айдайды.

Насосты - Скважинадан насоспен тартып шығару

Охот теңізіндегі мұнай кеніші

Slide 13

термиялық крекинг

катализдік крекинг

риформинг

гидрокрекинг

Басқада процестер

Мұнайды өңдеу

Slide 14

Мұнайды айдау

Жеңіл көмірсутектер алу немесе крекинг процесі және көмірсутектерді ароматтан-дыру немесе риформинг. Мұнайды айдауға арналған қондырғы 2 бөліктен тұрады: Мұнайды қыздыруға арналған түтікті пеш және ректификациялық мұнара. Түтікті пеште мұнайды сыртынан мазут не газ жағып, 350 С қа қыздырады.

Фракциялық айдау-мұнайды қыздырып айдау арқылы молекулалық массалары әртүрлі көмірсутектерге жіктейді. Екінші әдіс көмірсутектерді бөлшектеу арқылы ж

Slide 15

Мұнайды айдау қондырғысы

Көлденең қабаттасқан тәрелкелер

Slide 16

Фракциялары

Қайнау

Темпера-турасы, °С

Бензин (от фр. benzine)

90-200

Лигроин, нафта (нафта» парсы тілінен алынған «нафт» - «шұқыр»)

150-230

Керосин (от греч. «керос» - «воск»)

180-300

жеңіл газойль

(от англ. gas oil - «бензин майы»)

230-350

Ауыр газойль

350-430

Мазут (от араб. «махзу-лат» - «отбросы»)

>430

Мұнайдың фракцияларға жіктелуі

Slide 17

Термиялық крекинг

Крекинг -мұнай өнімдерін белгілі бір қысымда үлкен молекулалы көмірсутектерді қайта өңдеу арқылы бензинді құрайтын кіші молекулаларға айналдыруды айтады. Ағылшын тілінен аударғанда ажырату, үзілу. Крекинг процесін алғаш орыс ғалымы В. Г. Шухов ұсынды.

Крекинг поцесіне арналған қондырғы макеті.

Slide 18

Катализдік крекинг

.

Катализдік крекинг - бұл процесс 450-

500С -та және катализатор (алюминсиликаттар) қатысында жүреді. Бұл әдіспен көбінесе авиация бензині өндіріледі. Катализдік крекингте ароматты көмірсутектерді конденсациялағанда кокстеу процесі жүріп, кокс катализатор бетіне қапталады. Катализдік крекинг бензиннің құрамында көп мөлшерде ароматты және изопренді көмірсутектер болған соң, октан саны 78-80‰ жеткізуге болады

Slide 19

Риформинг

Қазіргі кезде мұнайды және мұнай өнімдерін терең деструкциялау (құрылымын өзгерту) әдісімен өңдеудің крекингтен басқа әдісі-риформинг. Риформинг процесінің шикізаты- октан саны төмен бензин немесе лигроин. Бұлардың октан саны жоғары бензиндер немесе химиялық синтезде қолданылатын шикізаттар. Ол Pt не Mo катализаторы қатысында алканды, аромат көмірсутектерге айналдыру арқылы алады.

Slide 20

Басқа процестер өнеркәсіпте және бензиннің октан санын арттыру үшін қолданылады:

Оларға:

полимерлендіру,

алкилдендіру,

изомерлену.

Мұнайды өңдеудің басқа әдісі

Slide 21

Полимерлену.

Этиленнің полимерленуі (не пропилен) және бутиленнен сұйық өнім алынады, бензиннің қайнау температурасында қайнайтын, және октан саны 80 -нен 82дейін болатын:

Slide 22

Изомерлену.

Алканның катализатор (AlCl3) қатысында изомерленуі:

CH3CH2CH2CH3  CH3CHCH3

(бутан) CH3 (изобутан)

Алкилдендіру.

Бұл процесте изобутан мен изобути-лен катализатор H2SO4 қатысында изооктанға айналады.

C4H10 + C4H8  C8H18.

Slide 23

Мұнай өңдейтін завод.

Өнеркәсіп және тасымалдау

Ректификациялық мұнара

Slide 24

Мұнай, газ сияқты құбырлар арқылы тасымалданады:

Мұнай тасымалдайтын құбырлар

Газ тасымалдайтын құбырлар

Slide 25

Мұнай өнімдерінің қолданылуы

Slide 26

Мұнайдың негізгі бөлігі(85%-ы) отын ретінде тек 15% химия өнеркәсібіне қолданады.

 ғасыр химиктердің алдындағы міндет мұнайды отын ретінде ғана емес, химиялық шикізат ретінде пайдаға асыру жолдарын қарастыру.

Көптеген мұнай өнімдері

В начало

Slide 27

«Мұнайдың өңделген өнімдері». Мұнай фракциясы:

1. Газды фракция (метан және т. б газдар) .

2. Бензин (С5-С11) температура-40-200С (газолин, авиация бензині, автомобилдерге арналған бензин) .

3. Лигроин (С8-С14) температура-120-240С (тракторға арналған жанармай) .

4. Керосин (С12-С18) температура-150-310С (реактивті самалеттерге, ракеталарға арналған отын) .

5. Газойль (С18 -ден жоғары температура-275С (дизель отыны) .

6. Мазут - соңғы өнім, қара түсті, қоймалжың масса. Оны қайта өңдеу арқылы әртүрлі жағар майлар вазелин, парафин. Ең соңғы қалдық гудрон битум асфальт жасауға қолданылады.

Slide 28

Табиғи және мұнайға серік газдар.

Табиғи газ Мұнайға серік газ

Метан 95, 6 % 63, 4%

Этан 1% 10, 5%

Пропан 0, 33% 11, 1%

Бутан 0, 07% ( н-бутан) 2, 8%

(н-бутан) и 1, 2% (и-бутан)

Пентан және жоғары 0, 03% 2%

Азот және сирек газдар 3% 9%

Көмір қышқыл газы 0, 4% -Қолданылуы 90% отын ретінде заттарды синтездеуде

Slide 29

Мұнайға серік газ үш фракцияға бөлінеді:

1. Құрғақ газ - метан, этан (отын ретінде пайдаланады) ;

2. Пропан-бутан қоспасы (отын ретінде қолданылады) ;

3. Газды бензин - пентан и одан жоғары (бензинге қосу үшін қолданылады) .

Қазақстанның газ өндіретін жерлері:Атырау- Ембі, Мңғыстау обл Теңге, Дүнге, Бозащы түбектері, Қарашығанақ кеніші барлық газдың 70% -ын құрайды.

Slide 30

Көмірсутектердің Қазақстанда өндірілуі

Жылы

Мұнай

(млн. т)

Көмір

(млн . т)

Табиғи газ

(млн. т)

2000 жыл

2005 жыл

2010 жыл

30, 6

62, 1

82, 1

74, 9

86, 6

98, 4

11, 5

26, 9

36, 8

Slide 31

Сауалнама сұрақтар

Қазақстанның мұнайға бай аймақтарын атаңыз?

Маңғыстау мұнай мен Баку мұнайының айырмашылығы?

Ашық түсті мұнай өнімдеріне не жатады?

Мұнайдың физикалық қасиеттері?

Өнеркәсіптік крекинг -үрдісін кім ашқан?

Детонанация дегеніміз не?

Қазақ мұнайының жүз жылдық мерейтойы

Slide 32

Сауалнама жауаптары

Қазақстанның мұнайға бай аймақтары: Ақтөбе, Атырау, Орал, Маңғыстау

Маңғыстау мұнайы парафинге, Баку мұнайы циклопарафинге бай

Ашық түсті мұнай өнімдері: бензин, лиг -ройн, керосин, газойль


Ұқсас жұмыстар
Өнеге отбасынан
Қазіргі Атырау мұнай өңдеу зауыты
ҚАБЫЛДАНҒАНЖОСПАРҒАСӘЙКЕС ЖЫЛҒАҚАРАЙЖАҢАРТЫЛАТЫН ЭНЕРГИЯ КӨЗДЕРІ 1040 МВТ
Заттың күйлері
Мұнайдың құрамы
Мұнай құбыры
Суды қорғау
Гидрогендеу процестерінің теориялық негіздері
Жаратылыстану апталығы
Мұнай туралы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz