Ақуыздар: жіктелуі, химиялық қасиеттері және ағзадағы қызметтері

Қазақстан-Ресей медициналық университет

БОӨЖ

Ақуыздар.

Орындаған: Бектемирова Сабира

Топ: 108-Б Жалпы медцина

Тексеруші: КБН Шаяхметова Ы. Ш.

Алматы 2024

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім:

2. АМҚ жіктелуі

3. Химиялық қасиеттері

ІІІ. Қорытынды

Өмір-

бұл ақуызды денелердің тіршілік ету әдісі

Ф. Энгельс

Ақуыз деген не?

Ақуыз немесе протеин («Протеин» сөзі (ақуыз) гректің «протейос» сөзінен шыққан және «бірінші орынды алушы» дегенді білдіреді) . - бұл табиғи органикалық қосылыстар, олар кез келген тірі ағзаның барлық тіршілік процестерін қамтамасыз етеді.

Notes: Ақуыздар - жер бетіндегі микробтан адамға дейінгі барлық тіршілік иелерінің негізі. Ақуыздар - әрбір тірі жасушаның ажырамас бөлігі.

Біздің ағзамыздағы ең басты ұсақ процесс - бұл ақуыздың биосинтезі. Ақуыз деген сөзді естігенде ойымызға бірінші тауықты жұмыртқасы келеді, оның ғылыми атауы - альбумин. Бірақ ақуыз тек жұмыртқада ғана болмайды! Біздің ағзамызды ақуыздардың көп түрін шығаратын зауыт түрінде көрсетуге болады.

α-амин қышқылдарының жалпы формуласы

Notes: Амин қышқылдары (АМҚ) - бұл радикалында бір немесе бірнеше сутегі атомдары амин топтарына алмасқан карбон қышқылдарының туындылары.

ақуыздардың құрамына тек альфа-амин қышқылдары кіреді. Ақуыздар мен су - біздің жасушаларымыздың негізгі компоненттері.

Аминқышқылдарының химиялық қасиеттері

I. Аминқышқылдарының амфотерлік қасиеттері:

R-CH-COOH + HCl  R-CH-COOH

NH2 NH3+Сl-

R-CH(NH2) -COOH + NaOH 

R-CH(NH2) -COONa + H2O

Notes: Барлық амин қышқылдары амфотерлі қосылыстар, олар молекуласында карбоксил тобына -COOH байланысты қышқылдық және амин тобына -NH2 байланысты негіздік қасиет көрсетеді. Сондықтан амин қышқылдар сілтілермен де, сол сияқты қышқылдармен де тұздар түзеді.

Ақуыздың түзілу деңгейлері

Notes: Жоғары молекулалық қосылыстар болып табылатын ақуыздар үшін біріншілік құрылымынан басқа екіншілік, үшіншілік және төртіншілік құрылымдар жоғары құрылымдық сипатқа ие болады.

Ақуыздың ағзадағы ролі: 1. Құрылыстық қызметі - тірек құрылымын жасауда - маңызды құрылымдық ақуыздар: коллаген дәнекер ұлпасында, кератин шашта, тырнақта, теріде, эластин липидтермен бірге кешенді түрде тамыр қабырғаларында, жасуша мембранасында кездеседі. 2. Тасымалдау қызметі: қан ақуызы оттегі, липидтерді тасымалдайды.

3. Қорғаныш қызметі: арнайы ақуыздар иммуноглобулиндер ағзаға бактерия, токсиндер, вирустар түскен кезде жауап ретінде түзіледі. 4. Каталитикалық қызметі: көптеген биокатализаторлар - ферменттер өзінің табиғаты бойынша ақуыздар немесе полипептидтер. 5. Гормональдық қызметі: ақуыздар немесе пептидтер гормондар ретінде зат алмасуда реттегіш қызмет атқарады.

6. Қоректік қызметі: ақуыз энергия көзінің бірі, резервтік ақуыз - ұрық дамуы үшін қорек көзі (жұмыртқа ақуызы, сүт ақуызы - казеин), ағзада ақуыздар - АМҚ көзі.