ТҰЛҒАЛЫҚ РЕСУРСТАР ТҰЛҒАЛЫҚ

Презентация қосу

PSYCHOLOGY

OLOGY 202
CH 4
Y

-P
S
2024 - P

SYC LOGY
HO
GY
LO

ТҰЛҒАЛЫҚ РЕСУРСТАР ҰЛТТЫҚ
24 HO
- PSY C

САНАНЫ САҚТАУ МЕН
ДАМЫТУДЫҢ
ФАКТОРЫ
РЕТІНДЕ
Адам биологиялық құбылыс ретıнде индивид болып табылады. Биологиялық
түр болғандықтан әр адамның туа бıткен ерекшелıктерı бар, мысалы, дене
құрылысы тıк жүруге мүмкıндıк бередı, ми құрылымы интеллектıң дамуын LOGY
HO
қамтамасыз етедı, қол құрылысы еңбек құралдарын пайдалануға мүмкıндıк YC

S
бередı, осы белгıлер адам баласын хайуаннан ажыратады. “Индивид” ұғымы

Y 2024 - P
адамды белгıлı биологиялық қасиеттердı иеленушı ретıнде сипаттайды.
Индивид ретıнде туылған адам қоғамдық өзара қатынастар мен процестер

G
жүйесıне қосылады, нәтижесıнде ерекше әлеуметтıк сапа иеленедı, тұлға

LO
O
болып қалыптасады. Бұл оның негıзгı сипаты, себебı қоғамдық өмıр және - PSYCH
қоғамдық қатынастар, ұжымдық еңбек адамының биологиялық дене
құрлымын өзгертıп, өзıне бағындырды. Сонымен қатар, адам түрлı кәсıби
мамандық иегерı ретıнде ıс-әрекет субъектıсı болып қалыптасады.

ИНДИВИД, ТҰЛҒА, ІС -
ӘРЕКЕТ СУБЬЕКТІСІ
Өз кезегıнде, осы үш деңгейдıң даму ерекшелıктерı нақты адамның
қайталанбастығын сипттап, оның
жеке даралығын анықтайды. Даралық

дегенıмıз жеке тұлғаның психологиялық ерекшелıктерıнıң қайталанбас қиысуы

түрıнде байқалатын нақты өзгешıлıгı деп түсıнıледı. Сонымен, “тұлға” ұғымы

адамды әлеуметтıк тıршıлıк иесı ретıнде сипаттау үшıн керек.

Тұлға құрылымы:

1. Бағыттылық (мақсат, мотивация, құндылықтар, қызығушылықтар)

2. Қабıлет (дарындылық, шеберлıк, гений)

3. Темперамент

4. Мıнез В.А. Ганзеннıң жүйелıк талдау әдıстемесıне сәйкес, тұлға құрылымына

темперамент, мıнез, бағыттылық (мақсат, мотивация, құндылықтар,

қызығушылықтар) және қабıлет кıредı. Бұл психологиялық сипаттамалар

адамның әлеуметтıк даму барысында қалыптасып, қарым-қатынас жетıстıгıнıң

негıзı болып табылады.

ТҰЛҒА YCHOLOGY 20

S
GY 2024 - P
LO
4

-P
SYCHOLOGY
ҰЛТТЫҚ САНА
O

24 - H
PSYC

Әрбıр әлеуметтıк ортаның өз мәдениетı мен дәстүрлерı бар.
Тıл, мәдениет пен дәстүрлер ұлтаралық ерекшелıктердı
анықтайтын өлшемдер. Осы тұрғыда әрбıр адам нақты бıр
ұлт өкıлı және сол ұлттың мәдениетıн танытатын субъект.
Ұлттық сана адамға өзıн нақты бıр ұлт өкıлı және сол ұлттың
құндылықтарын ұстанушы субъект ретıнде тануға мүмкıндıк
беретıн ұғым. Ол халықтың әлеуметтıк даму барысында
қалыптасады.
САНА
ҰЛТТЫҚ
Ұлттық сана халықтың тұрмыс-тıршıлıгıмен,
тıлıмен, құндылықтар жүйесıмен тығыз байланысты.
Ұлттық сана халықтың әлеуметтıк-мәдени,
экономикалық, саяси тарихымен бıрге қалыптасады.
Осы тұрғыда ұлттық сана адамның өзıн сол этностың
бıр бөлıгı, сол әлеуметтıк құндылықтардың өкıлı
ретıнде тануына көмектеседı. Адам өзıн өзге ұлт
өкıлдерıнен ажыратып, өз ұлтына қатыстырады.

OLOGY 20
CH 24
Y

-P
S
24 - P

SYC
Ұлттық сана халық бıрлıгıнıң басты факторы мен механизмı. Ол
тıлде, халық дәстүрлерıнде, аңыздар мен ертегıлерде, әлеуметтıк
және тұрмыстық қарым-қатынаста, сөйлеу мәдениетıнде, әдет
ғұрыпта көрıнıс алады. Қазақтың ұлттық деңгейıне қарасақ, ұлттық
сана дегенıмıз елдıң өткен тәжıрибесı мен өзıнıң бойындағы бар
мүмкıндıгıн (адамгершıлıк, қабıлет, бıлıм) қатар иеленıп, қоғамында
орыналып, өзектı болып отырған әлеуметтıк мәселелерге
жауапкершıлıкпен қарайтын, жеке басына ие және қоғамын игıлıкке
OLOGY 20
жетелей бıлетıн, өз болашағына жауапты, ел болашағына ıзгıлıк CH 2
Y

S
әкелетıн нәрселердı танып, иелене алған адамның түсıнıгıн, ұғымын,

Y 2024 - P
ой өрıсıн, ıс-әрекетıн айтамыз.

G
LO

O
24 - H
PSYC
S
Y 2024 - P
Жеке тұлғаның қалыптасуына орта, яғни адам және қоғам өмıрıндегı әлеуметтıк-экономикалық,

G
тарихи қалыптасқан жағдайлар әсер етедı. Орта макро және микро болып бөлıнедı.

LO

O
Макро-орта бұл - адамға қажеттı әлеуметтıк-экономикалық ықпалдардың мол жиынтығы 24 -
PSYC
H
(өндıргıш күштер мен өндıрıстıк қатынастар деңгейı, өмıрдıң қаржы жағдайлары, мәдениеттıң
даму деңгейı, бұқаралық ақпараттар құралдары).
Микро-орта бұл — адамның ең жақын қарым-қатынас ортасы, ол — адамды әрдайым
коршайтын және оның дамуына әсер ететıн өзара байланысты заттар, құбылыстар мен адамдар
әлемı. Жеке тұлғаның дамуы мен қалыптасуына, белгıлı бıр мөлшерде, табиғи немесе
географиялық орта, ауа райы, табиғат жағдайлары әсер етедı. Орта компоненттерı және олардың
адам дамуына әсерı:
1.Табиғи және географиялық орта (ауа райы, табиғат жағдайлары). Адам организмıнıң
мүмкıн болатын күштерıн оятады.
2.Әлеуметтıк орта (макро-орта): а) өндıрıс күштерıнıң дәрежесı; ә) өндıрıс
қарымқатынастарының деңгейı; б) өмıр сүрудıң материалдық жағдайы; в) мәдени даму дәрежесı;
г) бұқаралық ақпарат құралдары; д) техникалық құралдар. Қоғам адамға талап қояды, мıнез-
құлық үлгıсıн бередı, санаға әсер етедı, белгıлı көзқарас енгıзедı. Даму жағдайын қамтамасыз етедı.
3.Микро-орта (үй-ıшı ортасы, баланы қоршаған жақындарының ортасы, аула, көше әсерлерı).
Талап-тıлектердı анықтайды, құндылыктырды қалыптастырады, қарым-қатынас негıзıн қалайды.
Y 2024 - P
ТЕМПЕРАМЕНТ

G
СЕЗІМ МЕН ӘРЕКЕТТЕРДІ БАСҚАРУ СТИЛІ.

LO

O
МІНЕЗ
24 - H
PSYC
ТҰРАҚТЫ КӨЗҚАРАСТАР МЕН МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ ҮЛГІЛЕРІ.
ҚАБІЛЕТ
БЕЛГІЛІ БІР ҚЫЗМЕТТІ МЕҢГЕРУ МҮМКІНДІГІ
Темперамент Түсıнıгı: 1 Темперамент
Адамның тұрақты жүйке-психикалық қасиеттерı.
2 Сезıмдер мен әрекеттердı басқару
Темпераменттıң негıзгı сипаттамалары.

3 Тұрақтылық және ерекшелıк
Темперамент адамның дара-тұлғалық
ерекшелıгıн анықтайды.

ТЕМПЕРАМЕНТ МІНЕЗ ЖӘНЕ ҚАБІЛЕТ
ЖҮЙЕ
ЖҮЙКЕ

Жүйке Жүйесı және Темперамент

Жүйке жүйесı

мен темперамент адамның психикалық және физиологиялық

ерекшелıктерıн анықтайтын маңызды факторлар болып табылады.

Темпераменттıң төрт негıзгı түрı бар: сангвиник, холерик, OLOGY 20
CH 24
Y
флегматик және меланхолик

-P
S
-P

S
ТҰЛҒАЛЫҚ РЕСУРСТАР -
ҰЛТТЫҚ САНАНЫҢ
НЕГІЗІ.
ТҰЛҒАЛЫҚ РЕСУРСТАР
ТҰЛҒАЛЫҚ
ҚОҒАМНЫҢ

РЕСУРСТА
ДАМУЫ МЕН ҰЛТТЫҚ
САНАНЫҢ
ҚАЛЫПТАСУЫНЫҢ
МАҢЫЗДЫ ФАКТОРЫ

Тұлғалық ресурстарды дамыту
1 Жеке өзıн-өзı тану
Күштı және әлсıз жақтарын анықтау.
Р
Тұлғалық Ресурстардың Маңызы
Жеке Құндылықтар Өзıн-өзı тану және дамыту.
Қоғамдық Белсендıлıк
2 Мақсаттарды қою Қоршаған ортаға оң әсер.
Ұзақ мерзıмдı жоспарлар мен қадамдар.
Ұлттық Сананы Нығайту Дәстүрлер мен
3 Дамуға ресурстар құндылықтарды сақтау
Оқу, тәжıрибе, өзıн-өзı жетıлдıру

OLOGY 20
H 2
S
Y 2024 - P
Назар қойып тыңдағандарыңызға

G
LO
рахмет

O
24 - H
PSYC

THAnK
YOu!
OLOGY 20
CH 24
Y
-P

Спасибо
SYCHOLOGY

Ұқсас жұмыстар

ТҰЛҒА ИНДИВИД

Сараланған әдістер Батырдың жақсы қасиеттерін көркемдегіш құралдарды қолдану арқылы талдау

Оқу үдерісін Саралап оқыту тәсілдерін қолдану ұйымдастырудағы педагогикалық әдіс - тәсілдер

Тұлғалық өсудің критерийлері

Тұлғалық - бағдарлы оқыту

Тұлғаның теориялары

Мемлекетті әлсіретудің амалы қоғамдағы ұлттық бірегейлікті ыдыратумен тең

Тәрбие теориясы

Көшбасшының жеке тұлғалық қасиеттерінің теориясы

Мектепке дейінгі жастағы баланың тұлғалық дамуы

Пәндер