Ядролық физика




Презентация қосу
22-лекция. Ядролық физика.
Ядролық физика
Кез-келген элементтің ядросы протондар мен нейтрондардан
тұрады.

mp= 1,6726·10-27кг 1836me mn= 1,6749·10-27кг 1839me
qp=e= +1,6·10-19 Кл; s=1/2 qn=e= +1,6·10-19 Кл; s=1/2
A
A – массалық сан, Z – зарядтық сан Z X
1 3 9 235 Z1 Z 2 ; A1 A2 èçîòîïòàð
1 H; H;
1 4 Be; 92 U Z1 Z 2 ; A1 A2 èçîáàðëàð

1 15
R0 1,3 1,7 10 ì
R R0 A ; 3
14.1
Ядроның массалар ақауы және байланыс энергиясы

m Zm p A Z mn m ÿ 14.2
Ядроны оның құрамына кіретін нуклондарға ыдыратуға
(ажыратып тастауға) қажет энергия байланыс энергиясы
деп аталады

E á Zm p A Z mn m ÿ c 2

E á Zm H A Z mn m c 2 14.3

á ìåíø³êò³ áàéëàíûñ ýíåðãèÿñû
A
Магиялық ядролар: нейтрондар
немесе протондар саны – 2, 8, 20,
28, 50,82,126

Ядроның спині нуклондардың
спиндері мен орбиталдық импульс
Меншікті байланыс
А моменттерінен құралады.
энергиясының массалық санға
тәуелділік графигі

Ядроның магниттік моменті

Pìÿ g ÿ L ÿ gя – ядролық гиромагниттік қатынас
e
Ядролық магнетон – ÿ
2m p
Радиоактивтілік
Радиоактивтілік деп кейбір элементтердің ядроларының
радиоактивті сәулелер шығара отырып, өздігінен басқа
элементтің ядросына айналу құбылысын айтады
α – бөлшек 24 He екі протон мен екі нейтроннан тұрады
β – бөлшектер электрондар, немесе позитрондар
γ – бөлшектер қысқа электромагниттік толқындар
Радиоактивті ыдырау заңы
t
N N 0e 15.1 λ – ыдырау тұрақтысы

Жартылай ыдырау периоды Т1/2 деп алғашқы уақыт
мезетіндегі радиоактивті ядролардың жартысы ыдырауға
қажет уақытты айтады. ln 2 0,693
T1 / 2 15.2

τ – радиоактивті ядроның орташа өмір сүру уақыты τ = 1/λ

Нуклидтің активтілігі деп 1 секундтағы ыдырау санына тең
шаманы айтады
dN
A N 15.3
dt
A
Ығысу ережелері: Z X ZA 42Y 24He ûäûðàó ‰ø³í
A A 0
Z X Y e ûäûðàó‰ø³í
Z 1 1

Өз бетіңмен оқуға: 1. Нейтрино, 2. Ядролық реакциялар:
ауыр ядролардың бөліну реакциялары, термоядролық
реакциялар. 3 Ғарыштық сәулелер

Ұқсас жұмыстар
Атом ядросы
САБАҚ ТАҚЫРЫБЫ РАДИОАКТИВТІ ИЗОТОПТАР ЖӘНЕ ОЛАРДАН
Атомның ядролық моделі
Атом ядросының физикасы
Ядролық реакциялар
Атом физикасы
Термиялық сәулелену - денелердің ішкі энергиясына байланысты шығаратын электромагниттік сәуле
Cканерлеуші туннелді эффект
Ядролық реактор
Қазақ тілі Ғаламдық тақырыптардағы Оқушылар Қазіргі заманның жаһандық мәселелері
Пәндер