Шет елдердегі кәсіпкерлікті дамыту

Презентация қосу

Шет елдердегі
кәсіпкерлікті дамыту

Орындаған: Данебек Арнур Серікханұлы
Кәсіпкерлік саласын дамыту жұмыс орындарын ашып,
бюджеттік қаржыларды толықтырудың тұрақты көзі болып қана қоймай,
экономикамыздың одан әрі өсуінің нақты факторына, сонымен қатар
халықты жұмыспен қамтудың және әл-ауқатын жақсартудың негізіне
айналып отыр. Кәсіпкерлікті жан-жақты қолдау, бизнеске жол ашу бүгінгі
күннің басты талаптарының бірі болып отырғаны белгілі.
Бүгінгі күнде кәсіпкерлік өндірістің, нарықтың дамуына ықпал етеді, яғни
ол бүкіл қоғамның дамуына әсерін тигізеді. Шет елдер кәсіпкерлік
жұмыстың арқасында, ал кәсіпкерлер өздерінің мемлекеттің қолдауының
арқасында дамып отыр.
Шағын және орта кәсіпорындарын ірі кәсіпорындарымен қатар қызмет етуі
дамыған елдер экономикасына тән белгі. АҚШ –та өз ісімен айналысушы
азаматтар, яғни кәсіпкерліктер үлкен құрметке ие. Нарықты экономикаға
бет бұрған елдер үшін АҚШ – тағы шағын бизнесті дамыту тәжірибесі
үлкен маңызы бар.
Америка Құрама Штаттары кәсіпкерлікті реттеу мен ынталандырудың
белсенді мемлекеттік саясатын жүргізуде. 2003 жылы азаматтық және әскери
экономиканың осы маңызды сегментін дамытуға қосымша серпін беруге
арналған шағын кәсіпкерлікті қолдаудың жаңа президенттік бағдарламасы
қабылданды. Елде 7 миллионға жуық шағын бизнес субъектілері жұмыс
істейді, олар елдің жалпы ішкі өнімінің жартысынан астамын өндіреді,
инновациялардың 50 пайыздан астамын жасайды және жаңа жұмыс
орындарының ең көп өсуін қамтамасыз етеді.
Бағдарлама бірнеше шаралар кешенін қарастырады, оның ішінде:

тікелей қаржылық көмекті ұлғайту және мемлекеттік гранттардың
әлемдегі ең ірі қорын құру;

салықтардың деңгейін төмендету немесе олардың кейбіреуін жою; өзін-
өзі ақтамаған реттеуші нормалардың жүктемесін азайту және тиімсіз
нормативтік актілердің пайда болуына икемді ден қою жүйесін құру;
мемлекетпен есеп айырысуларды жеңілдету;

шағын кәсіпорындардың мемлекеттік тапсырыстарды алуының неғұрлым
ашық және қолжетімді жүйесін қалыптастыру.
Шағын бизнесті қолдау саясатын 3000-ға жуық негізгі штаты бар қуатты
федералды министрлік, шағын бизнес әкімшілігі (SBA) басқарады.
SBA шағын бизнеске қаржылық көмек ретінде жылына 17 миллиард
долларды бөліп отыр. Шағын кәсiпкерлiктi дамытуға жәрдемдесу
жөнiндегi мемлекеттiк бағдарламалардың өндiрiстiк-экономикалық ғана
емес, әлеуметтiк бағыты да бар. Осылайша, проблемалық санатқа
жатқызылған шағын бизнесті қолдаудың бірқатар бағдарламалары бар.
Бұл салыстырмалы түрде әлсіз шағын кәсіпорындар; бизнестің
қолайсыз аймақтарында орналасқан кәсіпорындар; ардагерлер
және/немесе мүгедектер кәсіпорындары; ұлттық азшылықтардың
кәсіпорындары, сондай-ақ акционерлері негізінен әйелдер болып
табылатын шағын кәсіпорындар.

SBA - Шағын бизнесті басқару (англ. Small Business Administration, SBA)- АҚШ федералдық
үкіметінің қаржылық қолдау көрсету, сондай-ақ ірі және несиеге қабілетті корпорациялар
пайдаланатын капитал нарығына қол жеткізе алмайтын кәсіпорындарды басқаруға
көмектесу, қалпына келтіруге несие беру қорын ұстау үшін құрылған агенттігі.
Америкалық сарапшылар екі маңызды тармақты атап көрсете отырып, SBA
тиімділігін жоғары бағалайды. Біріншіден, осы қызметтің арқасында жыл сайын
500 мыңға жуық жаңа жұмыс орындары ашылады, екіншіден, SBA шаралар
жүйесі проблемалық шағын бизнестің жоғары өмір сүру деңгейін қамтамасыз
етті. Мұндай кәсіпорындардың 70%-ға жуығы несиені алған күннен бастап 3
жылдан кейін әлі де жұмысын жалғастырып келеді.
SBA елдің барлық дерлік құрылымдарын және оның экономикасының секторларын
қамтитын шағын бизнесті қаржылық, материалдық-техникалық және зияткерлік
қолдаудың жалпы ұлттық жүйесін ұйымдастыра алды. SBA жылына 17 миллиард
АҚШ долларын шағын бизнеске қаржылық көмек көрсетеді, оның өз бюджеті
шамамен 800 миллион долларды құрайды (2003 жылы). Мұндай әсерлі қаржылық
қолдауды ұйымдастырудың негізгі қағидасы жеке капиталдың келуін ынталандыру
тетіктерін құру болып табылады. СБА-ның гранттар түріндегі тікелей көмегі іріктеп,
оған ең мұқтаж шағын бизнес үшін және негізінен олардың дамуының бастапқы
кезеңдерінде қолданылады.
Америка Құрама Штаттарының мемлекеттік экономикалық (және ғылыми-техникалық)
саясатындағы рөлді кәсіпкерлік пен шағын бизнесті дамытудағы ең маңызды растау 50 жыл
бұрын арнайы федералды министрліктің құрылуы болып табылады. Ол «Шағын
кәсіпкерлікті дамыту әкімшілігі» (Small Business Agency, SBA) атауын алды және оның
қолында шағын бизнесті дамыту және олардың орындалуын басқару бойынша ұлттық
бағдарламаларды қалыптастыру функцияларын шоғырландырды.
Қазіргі уақытта АҚШ-тағы шағын бизнестің рөлі мен орны соңғы статистикалық
көрсеткіштермен анық сипатталады:
елде 25 миллионға жуық адам жұмыс істейтін 7 миллионға жуық шағын бизнес
субъектілері бар;
шағын бизнестің серпіні елге жаңа жұмыс орындарының ең үлкен өсімін (75%) береді.
Жыл сайын 900 мың жаңа шағын орта бизнес (стартап) пайда болып, 750 мыңы
жабылады;
Барлық жоғары технологиялық жұмысшылардың 28%-ы шағын орта бизнес саласында
жұмыс істейді;
федералдық үкіметтің негізгі келісімшарттарының 23%-дан астамы (қосалқы
мердігерлерді қоспағанда) шағын орта бизнес субъектілерімен жүргізіледі;
экспорттаушылардың 96%-ы шағын орта бизнес субъектілері.
Сонымен қорытындылайтын болсақ, шетел елдерде нарықтық экономикасымен қоса
кәсіпорын және фирмалардың жоспары маңызды роль атқарады. Америка Құрама
Штаттарындағы шағын бизнес экономиканың ең маңызды сегменті болып табылады. Елде
АҚШ ЖІӨ-нің жартысынан көбін өндіретін және жаңа жұмыс орындарының санының ең
көп өсуін қамтамасыз ететін 7 миллионға жуық шағын бизнес бар.
Менің ойымша республикадағы қазіргі жағдайда шетелдік өндіріс сфераларын жеңілдікпен
несиелеу және осы несиелердің тиімді пайдалануға бағытталған мемлекеттің бақылау
функцияларын күшейту тәжірибесін қолданған жөн.
Назарларыңызға
рахмет !

Ұқсас жұмыстар

Шағын және орта бизнес

Шағын кәсіпкерлік

Экономиканы мемлекеттік реттеудің шетелдік тәжірибесі

ОҚУ МАМАН МҰҒАЛІМ МЕКТЕП

Әлем елдеріндегі қазақ диаспорасы

Статистика агенттігінің ұйымдастырылуы және оның зерттеу міндеттері

Диаспора территориясы

Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау мен дамыту, жеке кәсіпкерлік туралы заң

Қазақстан Республикасы сыртқы саясатының негізгі басымдықтары

Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры - бейкоммерциялық қаржы ұйымы

Пәндер