Эритроциттердің қызметі

Презентация қосу

«Астана медицина университеті» КЕАҚ
В.Г.Корпачев атындағы патологиялық физиология кафедрасы

Тақырыбы: Қанның патологиялық
элементтері , қанның жалпы және физико-
химиялық қсиеттерінің өзгерістері.

Орындаған: Адамбек Сапарбек
Топ: 346ом
Қабылдаған: Тохаева Майра Базарбекқызы

Астана, 2024ж
Жоспар:

Қан организмнің ішкі ортасы ретінде.
Қанның физикалық-химиялық қасиеттері.
Эритроциттер.
Гемоглобин, ҚТК.
Гемолиз.
ЭТЖ
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер.
КІРІСПЕ:

Қан, қан топтары.
Жарақаттанып қаны азайған адамға қан құйып,
ағып кеткен қанның орнын толтырады.Қан құйып
емдеу дәрігердің ежелгі арманы болатын. Алдымен
жануар қанын адамға, кейін адам қаны адамға
құйылды, бірақ бұл тәжірибелердің бәрі де
сәтсіздікке ұшырады. Бір адамның қаны екінші
адамға алдын ала тексермей құя салуға
болмайтыны анықталды.
Оαβ (I); Аβ ( I I ); Вα ( I I I ); АВо ( I V ).

Гомеостазға: изоиония, изоосмия, изогидрия
(рН), изоволемия, изотермия т.б. жатады.
Қан құрамы
Қанның жалпы мөлшері дене салмағының 6-8%-ын
немесе 4-6 л құрайды

Плазма 52-58% Формалық элементтер 42-48%

Эритроциттер
Лейкоциттер Тромбоциттер
Ерлер (4,5-5,1)*1012/л
(4-9)*109/л (180-320)*109/л
Әйелдер (3,7-4,7)*1012/л

Гематокриттік көрсеткіш – плазма мен формалық элементтердің
көлемдік ара қатынасы.
Ерлерде – 0,40 – 0,48 л/л
Әйелдерде – 0,36 – 0,42 л/л
Ерлер (4,5- (180-320)*109/л
5,1)*1012/л
Әйелдер (3,7- (4-9)*109/л
4,7)*1012/л
Қанның физикалық-химиялық қаасиеттері
1. Түсі.
2. Дәмі.
3. Иісі.
4. Қанның меншікті салмағы – 1,050-1,060
плазма меншікті салмағы – 1,024-1,032
формалық элементтердің меншікті салмағы – 1,089-1,098
5. Тұтқырлығы – 4-5
6. Осмостық қысымы – 290-310 мосм/л
7. Онкотикалық қысымы – 3,0-4,0 мосм/л
8. рН (ҚНО) веналық – 7,36
артериалық – 7,44

Қанның буферлік жүйелері
HHb
1. Гемоглобин жүйесі - KHbO 275%
H 2CO3 H 2CO3
2. Карбонаттық - NaHCO3 плазмада, KHCO3 эритроциттерде
Na 2 HPO 4
3. Фосфаттық -
NaH 2 PO 4
4. Белоктық.

Ацидоз – қан реакциясының қышқыл жаққа ауытқуы
Алкалоз – қан реакциясының сілті жаққа ауытқуы
Эритроциттердің қалыпты мөлшері: ерлерде – (4,5-5,1)*1012,
әйелдерде – (3,7-4,7)*1012.
Эритроцитоз – эритроциттер санының артуы, эритроцитопения –
эритроциттер санының азаюы

Эритроцитоз Эритроцитопения

Физиологиялық Патологиялық Физиологиялық Патологиялық

Абсолюттік Абсолюттік Абсолюттік
Салыстырмалы Абсолюттік Салыстырмалы
Салыстырмалы
Салыстырмалы
Эритроциттердің қызметі
• Тыныс алу, оттегіні өкпеден ұлпаларға және көмірқышқыл газын
ұлпалардан өкпеге тасымалдайды.
• Қышқылдық-негіздік тепе-теңдікті қамтамасыз етуге қатысады (Hb
буфері).
• Ұлпалардан өкпеге суды тасымалдайды.
• Біріншілік осмостық ауытқуларды қалпына келтіруге қатысады,
олар микроосмометрлер тәрізді әсер көрсетеді (Х.Қ. Сәтпаева).
• Кейбір улы заттарды адсорбциялайды.
• Қанның ұюына қатысады.
• Қан тобын анықтайды.
Гемоглобин - күрделі белок, хромопротеид, 96% глобин және 4%
гем. Гемоглобиннің бір молекуласы О2 4 молекуласын байланыстырады,
гем құрамына 2 валентті темір кіреді.

Гемоглобиннің түрлері:
HbP – примитивті, эмбрионның жатырда дамуының 9
аптасына дейін.
HbF – феталдық гемоглобин, ұрықта және жаңа туған
нәрестелерде.
HbA - ересек адамда.
Гемоглобиннің газдармен қосылысы

Физиологиялық: Патологиялық:

1. HbO2 - оксигемоглобин 1.HbCO - карбоксигемоглобин

2. HbCO2- карбогемоглобин 2.HbOH – метгемоглобин

3. HHb – тотықсызданған 3.HbS - сульфгемоглобин

гемоглобин

Hb қалыпты мөлшері:
ерлер – 130-160 г/л
әйелдер – 120-140 г/л
ең жоғары мөлшері 166,7 г/л
Қанның түсті көрсеткіші (ҚТК) - эритроциттердің
гемоглобинмен қанығу дәрежесі.

Hbг/л * 3
ҚТК = эритроцитсаны бастап3цифры

Қалыпты ҚТК = 0,86 – 1,05 - нормохромия
ҚТК 0,86-дан төмен – гипохромия
ҚТК 1,05-тен жоғары – гиперхромия
ҚТК өзгермей эритроциттер мен гемоглобин мөлшерінің азаюы –
нормохромды анемия
Гемолиз – бұл эритроциттер қабығының бұзылып Hb-
нің плазмаға шығуы. Қан мөлдір, «лак тәрізді» болады.

Гемолиздің түрлері:
1. Биологиялық.
2. Химиялық.
3. Механикалық.
4. Температуралық.
5. Электрлік.
6. Физиологиялық.
7. Осмостық.

Эритроциттердің осмостық резистенттілігі:
минималдық – 0,42-0,48% NaCl
максималдық – 0,32-0,34 % NaCl
Эритроциттердің тұну жылдамдығы (ЭТЖ).

ерлерде – 1-10 мм/сағ.
әйелдерде – 2-15 мм/ сағ.

Қабыну үрдістері кезінде ЭТЖ артады, жүктілік кезінде
45-50 мм/сағ. дейін жетеді.
ҚОРЫТЫНДЫ:
Қан - жан-жануарлардың тіршілік етуіне аса қажет сүйық-тық. Жарақаттану
салдарынан қанның 2о-30% сыртқа ағьш кетсе, тіршілікке кауіп төнеді, ал 50%
ағып кетсе өледі. Қан та-мырда жылжымай тоқтап қалса не қан ағысы тым
баяуласа адам өлуі мүмкін. Мысалы, денедегі кейбір клеткалар, әсіресе ми
кыртысының нейрондары уақытында келетін кан мөлшері азайса, 5-6 минуттан
кейін бұзыла бастайды.
1) Тіршілікке қажет заттарды клеткаларға, тканьдерге жет-кізеді, ал зат
алмасу өнімдерін сыртқа уақытында шыгарып оты-рады (тасымалдау қызметі).
2) Оттегін өкпеден тканьдерге, клеткалардағы көмір қышқыл газды өкпеге
жеткізеді (тыныс алу қызметі).
3) Ішек-қарыннан қоректік заттарды, витаминдерді, су мен тұздарды
(минералдарды) тканьдерге жеткізеді (трофикалыщ яғни қоректендіру қызметі).
4) Зат алмасу барысында пайда болған өнімдерді, мәселен, адам денесіндегі
уытты заттар, азот қалдықтарын тканьдсрден бүйрекке, өкпеге, тер бездеріне,
ішекке апарады. Сөйтіп оларды шығарып тастайды (экскреторлық қызмет).
5) Қан клеткалары (лейкоциттер), плазмадары антиденелер денеге енген
микробтарды, вирустарды, табираты жат, (қорғаныс қызметі).
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

•Адам физиологиясы / оқулық – Сатпаева Х.К., Нілдібаева Ж.Б.,
Өтепбергенов А.А. – Алматы: «Білім», 2005 ж.
•Төлеуханов С.Т. Қалыпты физиология (биологиялық жүйелердің
мезгілдік құралымдар бөлімі): Оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті,
2006 ж. – 140 бет.
•Дюйсембин Ғ.Д., Алиакбарова З.М. Жасқа сай физиология және мектеп
гигиенасы: Оқулық - Алматы: «Білім», 2003 ж. – 400 бет
•Нұрмұхамбетұлы Е. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық)
сөздік / ҚазММУ – Алматы: «Эверо», 2007 ж. – 904 бет.
•Керимбеков Е.Б. Физиология атауларының орысша-қазақша түсіндірме
сөздігі. – Алматы: Қазақстан, 1992. – 280 бет
•Қалыпты физиологияның лабораториялық жұмыстары / студент тер үшін.
– Шымкент: Б.И., 1993. – 254 бет.

Ұқсас жұмыстар

ГЕМОЛИЗДІК АНЕМИЯЛАР

ҚАНАЙНАЛЫМ ЖҮЙЕСІНІҢ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСЫ

Қан және лимфа. ЭМБРИОНАЛЬДЫҚ ҚАН ЖАСАУ.ҚАННЫҢ ЖАСҚА БАЙЛАНЫСТЫ ГИСТОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ РЕГЕНЕРАЦИЯСЫ

Қан жасушалары мен қан құрамы

КАН ЖӘНЕ ҚАН ТҮЗІЛУДІҢ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСЫ

Қан плазмасының ақуыздары

Пәндер