Ортағасырлық философия: тарихы, негізгі тұжырымдамалары және ықпалы

Ортағасырлық Философия: Тарих, Негізгі Тұжырымдамалар және Әсері

Ортағасырлық философия - бұл Еуропадағы және Ислам әлеміндегі ерте орта ғасырлардан бастап кеш орта ғасырларға дейінгі философиялық ой-пікірлердің кезеңі. Бұл кезеңде дін, философия және ғылым тығыз байланысты болып, басты тақырыптардың бірі адамның дүниедегі орны және ақыл-ой мен сенім арасындағы қарым-қатынас болды.

by Акниет Мухтаркызы

Ортағасырлық философияның негізгі сипаттамалары

Діни Бағыт

Ортағасырлық философияның негізін христиандық және исламдық діндер құрайды. Философиялық сұрақтар діни тұжырымдамалармен байланысты қарастырылды.

Ақыл мен Сенiм

Ақыл мен сенiм арасындағы қарым-қатынас ортағасырлық философияның орталық тақырыбы болды.

Схоластика

Схоластикалық әдіс философиялық сұрақтарды рационалды түрде зерттеуге бағытталған.

Неоплатонизм және оның ықпалы

Неоплатонизм

Неоплатонизм - бұл Платонның философиясын қайта жаңғыртып, көптеген философиялық бағыттарды біріктірген философиялық мектеп.

Неоплатондықтар Платонның идеялар әлемі туралы тұжырымдамаларын дамытты, ақыл-ой, жан және материя арасындағы байланысты тереңірек зерттеді.

Ықпалы

Неоплатонизм ерте христиандық философиясына, сондай-ақ ислам философиясына айтарлықтай ықпал етті.

Неоплатондық философиядағы ақыл-ойдың жоғары құндылығы осы діндердегі рухани жетілу және ақыл-ойға негізделген танымдық жолға әсер етті.

Ислам Философиясы: Әл-Фараби, Ибн Сина, Ибн Рушд

Әл-Фараби

Әл-Фараби - ортағасырлық ислам философиясының негізгі өкілі. Ол логика, метафизика, этика және саясат философиясымен айналысқан.

Әл-Фараби Платон мен Аристотельдің ілімдерін Ислам дінінің тұжырымдамаларымен синтездеуге тырысқан.

Ибн Сина

Ибн Сина - ортағасырлық Ислам философиясының ең танымал өкілдерінің бірі. Ол медицина, философия, астрономия және математика салаларында ерекше жетістіктерге жеткен.

Ибн Сина әл-Фарабидің ілімдерін дамытып, метафизика, логика, этика және діни философия бойынша өз тұжырымдамаларын жасаған.

Ибн Рушд

Ибн Рушд - ортағасырлық Ислам философиясының ең белгілі өкілдерінің бірі. Ол Аристотельдің ілімдерін қайта зерттеп, өз түсініктемелерін жасаған.

Ибн Рушд ақыл-ой мен сенiм арасындағы қарым-қатынасты талдап, ақыл-ойдың діни тұжырымдамаларды түсінудегі рөлін көрсеткен.

Христиан діни философиясы: Августин, Аквин Фома

Августин

Августин - ерте орта ғасырлардың белгілі философы. Ол адамның құдаймен байланысы, құдайдың ізгілігі және еркіндік туралы тұжырымдамалар жасаған.

Августин философиясында адамның құдайға деген сенім арқылы өзін-өзі тану және құдайға жету жолы маңызды орын алады.

Аквин Фома

Аквин Фома - орта ғасырлардағы ең белгілі католик философы. Ол ақыл мен сенім арасындағы қарым-қатынасты талдап, ақыл-ой арқылы құдайды тану мүмкін екенін дәлелдеген.

Аквин Фома философиясы аристотельшілдік ілімге негізделген, оның тұжырымдамалары құдайдың бар екендігі туралы дәлелдер мен адамның еркіндігі туралы көзқарастар негізінде құрылған.

Орта ғасырлық Еуропадағы схоластикалық философия

Ақыл мен Сенiм

Схоластикалық философияда ақыл-ой мен діни сенiм тығыз байланысты.

Рационалды Талдау

Философиялық сұрақтар логикалық және рационалды тұрғыдан талданады.

Діни Догмаларды Дәлелдеу

Схоластикалық философияның мақсаты - христиан дінінің негізгі догмаларын ақыл-ой арқылы дәлелдеу.

Университеттер

Схоластикалық философия университеттерде дамып, оқытылды.

Скептицизм және Мистицизм Ортағасырлық Философияда

Скептицизм

Скептицизм - бұл сенімділікке күмәнмен қарау, ақыл-ойдың шектеулілігін мойындау. Ортағасырлық философияда скептицизм діни догмалардың рационалды негіздерін сынға алуға бағытталды.

Мистицизм

Мистицизм - бұл ақыл-ойдың шегінен тыс тәжірибе арқылы шындыққа жетуге тырысатын діни-философиялық бағыт. Ортағасырлық мистицизм діни тәжірибенің маңыздылығын баса көрсетті.