Механикалық ішек өтімсіздігі

Презентация қосу

«Фтизиопульмонология және радиология» кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы:Ішек өтімсіздігінің сәулелі диагностикасы

Тобы:ВМ-МҚқБ-02-23
Орындаған: Әбдрайм Н.
Қабылдаған: Төлегенова А.А.

Шымкент, 2024
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Ішек өтімсіздігінің түрлері, себептері
2. Ішек өтімсіздігінің сәулелі диагностикасының негізгі әдістері
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
КІРІСПЕ
Ішек өтімсіздігі (лат. ileus) – бұл ішек арқылы тағам массаларының және
газдардың қалыпты қозғалысының бұзылуы, нәтижесінде ішектің
босатылмауы. Бұл өте ауыр және өмірге қауіп төндіретін жағдай болып
табылады, сондықтан шұғыл медициналық көмек қажет. Ішек өтімсіздігі
ішектің механикалық тосқауылдан немесе функционалдық бұзылыстардан
туындауы мүмкін. Ішек өтімсіздігі — ішек ішіндегі заттардың өтуінің
тоқтауы. Бұл жағдай әртүрлі себептерге байланысты болуы мүмкін.
Ішек өтімсіздігінің түрін және себебін дәл анықтау өте маңызды, себебі
бұл дұрыс емдеу стратегиясын таңдауға ықпал етеді. Механикалық және
динамикалық өтімсіздікті ажырату, сондай-ақ ішектің қанмен қамтамасыз
етілуін және оның бүтіндігін бағалау хирургиялық немесе консервативті
емдеу шараларын анықтайды. Сәулелі диагностика ішек өтімсіздігінің ауыр
жағдайларында шешуші рөл атқарады.
Ішек өтімсіздігінің түрлері:
1. Механикалық ішек өтімсіздігі:
Бұл жағдайда ішек жолында нақты механикалық тосқауыл болады, ол
ішектің мазмұнының өтуіне кедергі келтіреді. Бұл ішек өтімсіздігінің ең кең
тараған түрі.
Түрлері:
• Обтурациялық ішек өтімсіздігі: ішек жолы ісік, тас, шеткі дене немесе
нәжістің қатты тығыздалуы сияқты тосқауылмен жабылады.
•Странгуляциялық ішек өтімсіздігі: ішектің бір бөлігі қысылып, қанмен
қамтамасыз етілуі бұзылады (ішек түйілуі, грыжа).
•Адгезиялық ішек өтімсіздігі: ішек ілмектері арасында жабысқақ тіндердің
түзілуінен болады, бұл әсіресе бұрын ішке жасалған операциялардан кейін
дамиды.
Ішек өтімсіздігінің түрлері:
2. Функционалдық (динамикалық) ішек өтімсіздігі:
Бұл ішектің перистальтикалық қозғалысының бұзылуынан болады,
яғни ішектің өздігінен жиырылу және босау қабілеті бұзылады.
Түрлері:
•Спастикалық ішек өтімсіздігі: ішектің тегіс бұлшықеттері ұзақ уақыт
бойы спазмда болып, өтімсіздік тудырады.
•Паралитикалық ішек өтімсіздігі: ішек бұлшықеттерінің толық
параличі немесе салдануы нәтижесінде ішек арқылы тағам массалары
қозғалмайды. Бұл операциялардан кейін немесе кейбір аурулар
салдарынан болуы мүмкін.
Ішек өтімсіздігінің себептері:
1.Механикалық себептер: 2. Функционалдық себептер:
• Ішектегі ісіктер (қатерлі немесе • Хирургиялық операциялардан
қатерсіз) кейінгі ішектің парализі
• Ішектің бір бөлігінің қысылуы • Жүйке жүйесінің бұзылуы
(инвагинация)
• Электролиттік теңгерімсіздік
• Ішектің түйілуі немесе бұралу (калийдің жетіспеушілігі)
•Грыжа (ішектің сыртқа шығуы) • Қабыну процестері (мысалы,
• Шеткі денелердің ішекке түсуі (тас, перитонит)
нәжіс тастары) • Дәрілік заттардың жанама әсері
• Ішектің жабысқақ процестері (наркотикалық анальгетиктер,
(адгезиялар) антидепрессанттар)
Тексеру әдістері
1. Физикалық тексеру: дәрігер ішекті тыңдау арқылы
перистальтиканың бар-жоғын анықтайды, іштің кебуін немесе
ауырсынуын тексереді.
2. Рентгенография немесе КТ: ішек өтімсіздігінің механикалық
кедергілерін, ішектің кеңеюін немесе түйілуін көру үшін
қолданылады.
3. Ультрадыбыстық зерттеу: ішектегі ісіктерді немесе бөгде
заттарды анықтауға көмектеседі.
4. Қан анализдері: организмдегі қабыну процестерін,
электролиттік теңгерімсіздікті анықтауға болады.
Ішек өтімсіздігінің сәулелі
диагностикасының негізгі әдістері:
1. Қарапайым рентгенография (обзорная рентгенограмма):
Мақсаты: Ішектегі ауаның, сұйықтықтың жиналуы және ішектің
кеңеюін анықтау үшін қолданылады.
Белгілері:
•Ішек ілмектерінің кеңеюі: ішектің механикалық немесе динамикалық
өтімсіздігінде ішектің кеңейген бөліктері байқалады. Жіңішке ішек
өтімсіздігінде “моншақ тәрізді” кеңейген ішек ілмектері көрінеді.
•Сұйықтық деңгейлері (Kloiber кубогы): ішектің кеңейген ілмектерінде
сұйықтық пен газ араласуы анықталады. Сұйықтық деңгейлері ішек
жолдарының бітелуін немесе салдануын көрсетеді.
•Ауа-ұйқы безі (ауа пердесі) симптомы: ішектің белгілі бір бөлігінде
ауаның қалыптан тыс жиналуы.
•Тосқауыл белгілері: ісіктер, грыжалар немесе бөгде заттардың болуы.
Ішек өтімсіздігінің сәулелі
диагностикасының негізгі әдістері:
2. Контрастты зерттеу (рентгеноскопия, ирригография):
Мақсаты: Контрастты зат (барий немесе суда еритін заттар)
енгізу арқылы ішек жолдарының жағдайын, ішек арқылы
заттардың өтуін және механикалық кедергілерді анықтау.
Ирригография: Тік ішек арқылы контрастты енгізіп, ішектің
төменгі бөлімдерін тексеру.
Контрастты рентгеноскопия (барийлік ішек жолдарына): ішек
арқылы контрастты заттың өтуін бақылау, ішектің бітелген
жерін және өткізгіштігін тексеру.
Белгілері:
Контрасттың белгілі бір ішек бөлігінен өтпеуі немесе
баяулауы.
Ішектің кеңеюі және оның тосқауылдан кейінгі босап қалуы.
Ішек өтімсіздігінің сәулелі
диагностикасының негізгі әдістері:
3. КТ (компьютерлік томография):
Мақсаты: Ішек өтімсіздігінің себептерін және орналасуын
нақты анықтауға мүмкіндік береді. КТ әсіресе механикалық
өтімсіздікті, ішек түйілуін, инвагинацияны, ішкі
грыжаларды және ісіктерді анықтауда өте пайдалы.
КТ белгілері:
Ішектің кеңеюі мен сұйықтық деңгейлерінің дәл көрсетілуі.
Ішектің бұралуы (волвулюс) немесе түйілуі кезінде ішектің
ішкі құрылымдарын көру.
Ісік, адгезиялар немесе бөгде заттарды анықтау.
“Құйын” симптомы (ішектің түйілуі немесе бұралуында
көрінеді).
Ішек өтімсіздігінің сәулелі
диагностикасының негізгі әдістері:
4. УДЗ (ультрадыбыстық зерттеу):
Мақсаты: Ішек өтімсіздігінің кейбір түрлерін,
әсіресе балалардағы инвагинация, ішек түйілуі
немесе іш қуысының сұйықтық жиналуын анықтау.

УДЗ белгілері:
“Мақта шұңқыры” симптомы: ішек
инвагинациясында (бір бөлігінің екінші бөлігіне
енуі) пайда болатын УДЗ белгісі.
Іш қуысының бос сұйықтығы: сұйықтықтың
жиналуы, әсіресе ішектің перфорациясы немесе
ішек некрозы кезінде.
Ішек өтімсіздігінің сәулелі
диагностикасының негізгі әдістері:
5. МРТ (магниттік-резонанстық
томография):
МРТ ішек өтімсіздігінің
диагностикасында сирек қолданылады,
бірақ кейбір ерекше жағдайларда
қолданылуы мүмкін. Әсіресе ісіктер
немесе басқа құрылымдық өзгерістерді
анықтау үшін пайдалы болуы мүмкін.
ҚОРЫТЫНДЫ
Ішек өтімсіздігі шұғыл медициналық көмек көрсетуді қажет ететін
ауыр жағдай болып табылады. Аурудың түріне және себептеріне
байланысты емдеу консервативті немесе хирургиялық әдістермен
жүргізіледі. Тез арада көмек көрсетілмесе, ішектің өлуі және перитонит
сияқты асқынулар пайда болуы мүмкін, бұл науқастың өміріне қауіп
төндіреді. Ішек өтімсіздігінің түрін және себебін дәл анықтау өте
маңызды, себебі бұл дұрыс емдеу стратегиясын таңдауға ықпал етеді.
Механикалық және динамикалық өтімсіздікті ажырату, сондай-ақ ішектің
қанмен қамтамасыз етілуін және оның бүтіндігін бағалау хирургиялық
немесе консервативті емдеу шараларын анықтайды. Сәулелі диагностика
ішек өтімсіздігінің ауыр жағдайларында шешуші рөл атқарады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. **Жұмабаев, А. және Досмұхамбетов, С. (2020). "Ішек өтімсіздігінің рентгенологиялық
диагностикасы." *Қазақстандық радиология журналы
2. **Сейітов, Н. және Аманжолова, А. (2019). "Ультрадыбыстық зерттеу арқылы ішек өтімсіздігін
анықтау." *Медицина және денсаулық сақтау
3. **Тасқынов, Б. (2021). "Компьютерлік томографияның ішек өтімсіздігін диагностикалаудағы рөлі."
4.Нұрмұратов, Д. (2022). "Ішек өтімсіздігін диагностикалаудағы клиникалық зерттеулер."**
*Клиникалық медицина.

Ұқсас жұмыстар

Ішек өтімсіздігі. Ащы және тоқ ішектің анатомиясымен физиологиясы

CBL Жедел ішек өтімсіздігі

Өңеш атрезиясы

Іш жарығының асқынулары, қысылған жарықтар, емі алдын-алу шаралары

Асқорыту жүйесінің қызметі

Жедел панкреатитті жіктеу

Жедел панкреатит

Балалардағы диспепсиялық синдром

ІШ ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ ЖАРЫҚТАРЫ. КЛИНИКАСЫ, ДИАГНОСТИКАСЫ ЖӘНЕ ЕМІ

Перитонит - құрсақ қуысының қабырғаларын және ағзаларды астарлаған серозды қабат болып табылатын ішастардың қабынуы

Пәндер